Brief van Werner Stertzenbach aan Stella Pach vanuit kamp Westerbork

Van: Stertzenbach, Werner
Aan: Stella
Plaats: Westerbork, Kamp
Datum: 1942-09-29
Onderwerp: Stella is directrice van een kindertehuis geworden; de communicatie met haar vindt Werner moeilijk; voorbereidingen vinden plaats voor het onderbrengen van 15.000 personen; over wanneer te gaan trouwen, praktische overwegingen, geen huwelijksfeest, huwelijkse voorwaarden; gelukwensen van Werners vrienden vanuit kamp Westerbork; over de hapjes tijdens het feestje in het kamp, mevrouw Mahler heeft haar best gedaan; dank voor het toegestuurde pakket; over de nieuwe barakken, over de huisjes, over de vrijgezellenbarakken, waarvan er nog maar twee zijn. De andere werden een onderdeel van het ziekenhuis, de polikliniek…;  over prikkeldraadversperring en een met prikkeldraad omgeven vrouwenkamp en de doorgangsbarakken die niet toegankelijk zijn; wachttorens en de buitenbewaking door Nederlandse Waffen-SS; kampgracht van 5 meter breed en 2 meter diep; als je bijvoorbeeld bij de familie Mahler in de kamer wilt zitten van 2 bij 3 dan is het stampvol met soms 10- tot 14 personen; op de slaapzaal van Werner slapen 40 personen, ‘s avonds is er veel visite om kaart te spelen, te eten, muziek te maken of om ergens te zijn; voetbalwedstrijden en muziek; tussen twee grote barakken speelden op een bank, een accordeonist en een violist en een zanger; Joods-, Jazz- en zigeuner repertoire. Honderden mensen staan in de koele avond om de muzikanten heen, er wordt meegezongen, gefloten en geapplaudisseerd; over hygiënische maatregelen en quarantaine; de aftakking van het spoor naar het kamp zal spoedig klaar zijn; Werner zal voor Stella uitkijken naar Jacob Hijmans en Benjamin Blitz; Werner voltooide de brief op zijn werkplaats. Werner heeft Hijmans gevonden. Hij werkt bij het graven van een grote sloot en is ploegbaas geworden; Benjamin Blitz ligt in het ziekenhuis, waarschijnlijk zal hij aanstaande maandag op transport moeten, zodra zijn twee kinderen uit het ziekenhuis zijn ontslagen; Bets Bino is de 28ste op transport gesteld, met een brancard is zij naar het station van Hooghalen gebracht, twee brieven uit Birkenau van twee mannen die met het eerste transport zijn vetrokken. Ze hopen op een hereniging met hun gezin rond kerst. Het werk is te doen.