In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Van: Mau (Maurits Waterman) Aan: Mir (Mirjam Waterman) Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-05-10&nbsp; Onderwerp: dagelijks leven in kamp; hij krijgt eindelijk werk, met een stel jongens werken bij een boer; ontmoeting met Manfred Schwab, die al 3,5 jaar in het kamp zit; Adi Wahrhaftig is ook in het kamp (Rudelsheimstichting). Hij kan blijven omdat hij op de Palestina-lijst staat; transport uit Vught met 1200 personen is de dag voor het schrijven binnengekomen; het is transportnacht, zenuwachtige stemming, zal een slapeloze nacht worden, om half vier zal worden bekend gemaakt wie mag blijven en wie op transport zal gaan. In de strafbarak kan je naar buiten tot aan de wc-barak. De heidekant naar buiten, 10 meter wit zand, een sloot van een meter of drie, 16 rijen prikkeldraad, een paadje en allemaal kleine berkenboompjes, de uitgestrekte heide en heel in de verte boerderijen en velden met koolzaad, om de 200 meter wachttorens van de marechaussee. Maurits is bang voor Polen en de onmenselijke treinreis; het heeft in het kamp gestoven, een stofbril in onontbeerlijk; de volgende ochtend een transport binnengekomen van de Amstelveense weg en 1450 mensen zijn uit kamp Westerbork vertrokken…

Van: Mau (Maurits Waterman) Aan: Mir (Mirjam Waterman) Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-05-10&nbsp; Onderwerp: dagelijks leven in kamp; hij krijgt eindelijk werk, met een stel jongens werken bij een boer; ontmoeting met Manfred Schwab, die al 3,5 jaar in het kamp zit; Adi Wahrhaftig is ook in het kamp (Rudelsheimstichting). Hij kan blijven omdat hij op de Palestina-lijst staat; transport uit Vught met 1200 personen is de dag voor het schrijven binnengekomen; het is transportnacht, zenuwachtige stemming, zal een slapeloze nacht worden, om half vier zal worden bekend gemaakt wie mag blijven en wie op transport zal gaan. In de strafbarak kan je naar buiten tot aan de wc-barak. De heidekant naar buiten, 10 meter wit zand, een sloot van een meter of drie, 16 rijen prikkeldraad, een paadje en allemaal kleine berkenboompjes, de uitgestrekte heide en heel in de verte boerderijen en velden met koolzaad, om de 200 meter wachttorens van de marechaussee. Maurits is bang voor Polen en de onmenselijke treinreis; het heeft in het kamp gestoven, een stofbril in onontbeerlijk; de volgende ochtend een transport binnengekomen van de Amstelveense weg en 1450 mensen zijn uit kamp Westerbork vertrokken…

Brief van Maurits Waterman aan zijn zus Mirjam vanuit kamp Westerbork

Van: Dessaur,&nbsp;Hartog en familie&nbsp; Aan: Jane (A. van den Heuvel)&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-07-06&nbsp; Onderwerp: op transport, ‘Heden vertrekken wij naar onbekende bestemming’…

Van: Dessaur,&nbsp;Hartog en familie&nbsp; Aan: Jane (A. van den Heuvel)&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-07-06&nbsp; Onderwerp: op transport, ‘Heden vertrekken wij naar onbekende bestemming’…

Briefkaart van Hartog Dessaur aan Jane vanuit kamp Westerbork

Van: familie P. Aan: onbekend Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1943-06-13 In Amsterdam is het rustig; familieleden in kamp Westerbork en kamp Vught; overlijden van een peuter van 2 jaar in kamp Vught; kindertransporten vanuit kamp Vught; briefwisseling vanuit het Oosten..

Van: familie P. Aan: onbekend Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1943-06-13 In Amsterdam is het rustig; familieleden in kamp Westerbork en kamp Vught; overlijden van een peuter van 2 jaar in kamp Vught; kindertransporten vanuit kamp Vught; briefwisseling vanuit het Oosten..

Brief van de familie P. vanuit Amsterdam

Foto van Anna Leefsma-Hammelburg

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 16-06-1943 Nr. 350 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Van Os, Froukje geb. 20-01-77 overleden te Westerbork op 07-06-1943 op 11-06-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 16-06-1943 Nr. 350 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Van Os, Froukje geb. 20-01-77 overleden te Westerbork op 07-06-1943 op 11-06-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Froukje van Os

Mededeling Van: Frank, Ph., Joodsche Raad voor Amsterdam, afd. Haarlem. Onderwerp: de Duitse autoriteiten hebben de evacuatie van de Joodse bevolking uit Bloemendaal, Overveen en Aerdenhout bevolen. Verzoek zich zondagmorgen te melden ten huize van de heer S. Barends.

Mededeling Van: Frank, Ph., Joodsche Raad voor Amsterdam, afd. Haarlem. Onderwerp: de Duitse autoriteiten hebben de evacuatie van de Joodse bevolking uit Bloemendaal, Overveen en Aerdenhout bevolen. Verzoek zich zondagmorgen te melden ten huize van de heer S. Barends.

Mededeling over evacuatie van de Joodse bevolking in Bloemendaal, Aerdenhout en Overveen

Van: Spiegel, Fritz (Fred)&nbsp; Datum: 1998 Geboren: 1932-04-2 Overleden: 2020-07-26

Van: Spiegel, Fritz (Fred)&nbsp; Datum: 1998 Geboren: 1932-04-2 Overleden: 2020-07-26

Foto van Fritz Spiegel op latere leeftijd

Foto van Abraham van Dam als schoenmaker.

Foto van Abraham van Dam als schoenmaker.

Foto van Abraham van Dam

Aan: de Joodse Raad voor Amsterdam te kamp Westerbork (de heren Hannauer en Eckmann) Van: de Potugeesch Israëlitische Gemeente Plaats: Amsterdam Datum: 1943-10-28 Onderwerp: betreffende het plaatsen van de urn Julius Palache. De twee dochters uit het eerste huwelijk wensen een bijzetting op Zorgvlied en niet op Ouderkerk aan de Amstel. Weduwe Palache-Rosenberg bevindt zich op dat moment in barak 70. Gaarne verneemt de schrijver van de brief of de weduwe zich kan verenigen met het standpunt van de twee dochters….

Aan: de Joodse Raad voor Amsterdam te kamp Westerbork (de heren Hannauer en Eckmann) Van: de Potugeesch Israëlitische Gemeente Plaats: Amsterdam Datum: 1943-10-28 Onderwerp: betreffende het plaatsen van de urn Julius Palache. De twee dochters uit het eerste huwelijk wensen een bijzetting op Zorgvlied en niet op Ouderkerk aan de Amstel. Weduwe Palache-Rosenberg bevindt zich op dat moment in barak 70. Gaarne verneemt de schrijver van de brief of de weduwe zich kan verenigen met het standpunt van de twee dochters….

Brief aan de Joodse Raad voor Amsterdam te kamp Westerbork

Afbraak van barakken&nbsp;met een latrine en de radiotelescopen op de achtergrond. Plaats: Westerbork, Woonoord Schattenberg Datum: 1971.

Afbraak van barakken&nbsp;met een latrine en de radiotelescopen op de achtergrond. Plaats: Westerbork, Woonoord Schattenberg Datum: 1971.

Foto van de afbraak van barakken in Woonoord Schattenberg

Lijst met kinderen van 1 tot 4 jaar en kinderen van 5 jaar. Plaats: kamp Westerbork Datum: 1944 Mogelijk gaat het om peuters, die door S. Boas-Prins zijn verzorgt in de crèche, barak 96.

Lijst met kinderen van 1 tot 4 jaar en kinderen van 5 jaar. Plaats: kamp Westerbork Datum: 1944 Mogelijk gaat het om peuters, die door S. Boas-Prins zijn verzorgt in de crèche, barak 96.

Lijst met namen van peuters en kinderen in kamp Westerbork

Foto van Mary Nijkerk

Jongemannen voor de vrijgezellenbarak,&nbsp;barak 4&nbsp; Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork, 1941.&nbsp; Wolfgang Wiener, 2de van rechts.

Jongemannen voor de vrijgezellenbarak,&nbsp;barak 4&nbsp; Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork, 1941.&nbsp; Wolfgang Wiener, 2de van rechts.

Jongemannen voor de vrijgezellenbarak in het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Van: Cahen, J. Aan: Tilderda, M. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943 Onderwerp: Bedankje voor ontvangst pakket Voorgedrukt kaartje

Van: Cahen, J. Aan: Tilderda, M. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943 Onderwerp: Bedankje voor ontvangst pakket Voorgedrukt kaartje

Briefkaart van J. Cahen aan M. Tilderda vanuit kamp Westerbork

Sonder-Ausweis&nbsp; Barend, Jacob, 25-3-06, B18 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten (DB 6).&nbsp; Gültig bis: Auf Weiteres

Sonder-Ausweis&nbsp; Barend, Jacob, 25-3-06, B18 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten (DB 6).&nbsp; Gültig bis: Auf Weiteres

Sonderausweis van Jacob Barend

Wat staat er op deze website en wat (nog) niet?

Over deze website

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth (via haar moeder) Aan: Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-08-10 Onderwerp: angstig hoe de veertien dagen weer zijn gevlogen (schrijfdag); hopelijk eindelijk een uitkomst (vrijlating); in barak 6 in plaats van drie twee zalen samengetrokken wegens gebrek aan personeel; er waren deze week niet veel opnames; het is heel warm in de barakken; moeder heeft weer last van haar ingewanden (nervositeit); zomerschoenen zijn door, ze kunnen in het kamp niet meer gemaakt worden; ze had gedacht deze niet meer nodig te hebben; ze probeert schoen in het kamp te krijgen; …

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth (via haar moeder) Aan: Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-08-10 Onderwerp: angstig hoe de veertien dagen weer zijn gevlogen (schrijfdag); hopelijk eindelijk een uitkomst (vrijlating); in barak 6 in plaats van drie twee zalen samengetrokken wegens gebrek aan personeel; er waren deze week niet veel opnames; het is heel warm in de barakken; moeder heeft weer last van haar ingewanden (nervositeit); zomerschoenen zijn door, ze kunnen in het kamp niet meer gemaakt worden; ze had gedacht deze niet meer nodig te hebben; ze probeert schoen in het kamp te krijgen; …

Brief van Lotte Ruth Feldman-Kan (via haar moeder) aan haar echtgenoot vanuit kamp Westerbork

Verklaring, met pasfoto en stempel, dat Nathan Cohen Dzn., woonachtig te Groningen, bij de Joodsche Raad voor Amsterdam als medewerker van de Culturele Afdeeling werkzaam is, 31 aug. 1942.

Verklaring van Nathan Cohen Dzn betreffende Joodsche Raad voor Amsterdam

Ansichtkaart Brief geschreven op een ansichtkaart Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-01 Onderwerp: Kaartje is geschreven door Jacques Barenholz (10-09-1937) Hij lag in de ziekenbarak en vroeg zijn ouders om een boterham (die zaten in de strafbarak).

Ansichtkaart Brief geschreven op een ansichtkaart Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-01 Onderwerp: Kaartje is geschreven door Jacques Barenholz (10-09-1937) Hij lag in de ziekenbarak en vroeg zijn ouders om een boterham (die zaten in de strafbarak).

Ansichtkaart van Jacques Barenholz aan zijn ouders in kamp Westerbork

Tweede distributiestamkaart, op naam van Jensje Schinkel, geboren op 27 maart 1925 en woonachtig te Lochem.

Tweede distributiestamkaart, op naam van Jensje Schinkel, geboren op 27 maart 1925 en woonachtig te Lochem.

Distributiestamkaart van Jensje Schinkel

Van: Groot, de, S. (1899) Aan: Centraal College van de politieke opsporingsdienst (jeugdgevangenis) te Zutphen Plaats: Amsterdam Datum: 1946-01-14 Onderwerp: arrestatie van de vrouw en dochter van afzender en poging tot arrestatie van afzender zelf.

Van: Groot, de, S. (1899) Aan: Centraal College van de politieke opsporingsdienst (jeugdgevangenis) te Zutphen Plaats: Amsterdam Datum: 1946-01-14 Onderwerp: arrestatie van de vrouw en dochter van afzender en poging tot arrestatie van afzender zelf.

Brief van Saul de Groot over de arrestatie van zijn vrouw en dochter

Van: Mientje Aan: familie Matteman Plaats: Westerbork, kamp, (waarschijnlijk de trein tussen kamp Westerbork en Assen) Datum: 1943-09-21 Onderwerp: ‘We zijn op weg naar het grote onbekende, tot nu toe valt het nog mee’ (…) Het transport waarmee Mietje kwam was 's nachts in kamp Westerbork vanuit kamp Vught gearriveerd. Bijna de hele groep werd vervolgens doorgestuurd naar Auschwitz. &nbsp; Poststempel Assen 1943-09-27

Van: Mientje Aan: familie Matteman Plaats: Westerbork, kamp, (waarschijnlijk de trein tussen kamp Westerbork en Assen) Datum: 1943-09-21 Onderwerp: ‘We zijn op weg naar het grote onbekende, tot nu toe valt het nog mee’ (…) Het transport waarmee Mietje kwam was 's nachts in kamp Westerbork vanuit kamp Vught gearriveerd. Bijna de hele groep werd vervolgens doorgestuurd naar Auschwitz. &nbsp; Poststempel Assen 1943-09-27

Briefkaart van Mientje aan de familie Matteman vanuit de trein

Van: Jewish Agency, Jerusalem Aan: Gassmann, Heinrich en familie (via de Joodsche Raad voor Amsterdam) Datum: 1944-01-14 Onderwerp: het echtpaar Gassmann-Baumann komt in aanmerking voor uitwisseling naar Palestina (lijst 7).

Van: Jewish Agency, Jerusalem Aan: Gassmann, Heinrich en familie (via de Joodsche Raad voor Amsterdam) Datum: 1944-01-14 Onderwerp: het echtpaar Gassmann-Baumann komt in aanmerking voor uitwisseling naar Palestina (lijst 7).

Brief Jewish Agency in Jerusalem aan Heinrich Gassmann en zij vrouw

Kampgeld 25 Cent/25 Gutschen Plaats: Westerbork, kamp Serie CC No. 8264

Kampgeld 25 Cent/25 Gutschen Plaats: Westerbork, kamp Serie CC No. 8264

Kampgeld Lager Westerbork 25 cent

Van: Gans, Eppo Aan: wie het betreft Plaats: Vught, kamp Datum: 1944-08-22 Onderwerp: Einzelhaft en de kracht van het geloof.

Van: Gans, Eppo Aan: wie het betreft Plaats: Vught, kamp Datum: 1944-08-22 Onderwerp: Einzelhaft en de kracht van het geloof.

Gedicht van Eppo Gans geschreven in kamp Vught

Van: Mientje Aan: familie Matteman Plaats: (poststempel 's-Hertogenbosch) Datum: 1943-09-21 Onderwerp: eindelijk is het zover, vol goede moed; waarom ben ik meegegaan

Van: Mientje Aan: familie Matteman Plaats: (poststempel 's-Hertogenbosch) Datum: 1943-09-21 Onderwerp: eindelijk is het zover, vol goede moed; waarom ben ik meegegaan

Briefkaart van Mientje aan de familie Matteman

Van: van Bergen, Isaac Aan: van Bergen-Diamant, Nora Plaats: Buchenwald Datum: 1942-03-08 Onderwerp: kampnummer 2317, Block 22; hij is sinds 25 februari in Buchenwald; hij is gezond en het gaat goed; he doet hem goed dat zijn zoon Eddy goed opgroeit; hij feliciteert Chaja voor haar 7de verjaardag…

Van: van Bergen, Isaac Aan: van Bergen-Diamant, Nora Plaats: Buchenwald Datum: 1942-03-08 Onderwerp: kampnummer 2317, Block 22; hij is sinds 25 februari in Buchenwald; hij is gezond en het gaat goed; he doet hem goed dat zijn zoon Eddy goed opgroeit; hij feliciteert Chaja voor haar 7de verjaardag…

Briefkaart van Isaac van Bergen aan zijn vrouw en kinderen vanuit Buchenwald

Van: Lierens-Lessing, J. Aan: Lierens, H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-03 Onderwerp: wasgoed ontvangen.

Van: Lierens-Lessing, J. Aan: Lierens, H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-03 Onderwerp: wasgoed ontvangen.

Briefkaart van J. Lierens-Lessing aan H. Lierens vanuit kamp Westerbork

Van: Eaton, J Aan: Goldschmidt, L. Datum: 1945-04-23 Plaats: Frankfurt am Main Onderwerp: over het schrijven van verslagen na bezoeken aan concentratiekampen en verdwenen Joodse gemeenschappen', over gemengd-gehuwden, die psychische problemen hebben omdat ze niet zijn vervolgd, over kapotte steden, over goede wegen en de inspectiereizen met een omgebouwde ambulance, over Buchenwald, plaatselijk bevolking en oud SS'ers die worden gedwongen de plekken te bezoeken, reacties van Joodse gevangenen.

Van: Eaton, J Aan: Goldschmidt, L. Datum: 1945-04-23 Plaats: Frankfurt am Main Onderwerp: over het schrijven van verslagen na bezoeken aan concentratiekampen en verdwenen Joodse gemeenschappen', over gemengd-gehuwden, die psychische problemen hebben omdat ze niet zijn vervolgd, over kapotte steden, over goede wegen en de inspectiereizen met een omgebouwde ambulance, over Buchenwald, plaatselijk bevolking en oud SS'ers die worden gedwongen de plekken te bezoeken, reacties van Joodse gevangenen.

Brief van Joseph Eaton aan L. Goldschmidt vanuit Frankfurt am Main

Van: Heikens, J.J. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-08-05 Onderwerp: B5/388. Voeding Bewakingspersoneel. Het voorstel tot gelijkschakeling van het buitenbewakings- en binnenbewakingspersoneel wat betreft de kosten van de dagelijkse voeding.

Van: Heikens, J.J. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-08-05 Onderwerp: B5/388. Voeding Bewakingspersoneel. Het voorstel tot gelijkschakeling van het buitenbewakings- en binnenbewakingspersoneel wat betreft de kosten van de dagelijkse voeding.

Verzoek van de heer heikens aan J. G. Buijvoets over voeding van het bewakingspersoneel

Van: Polak, Sal Aan: Lieve vader en moeder Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-10 Onderwerp: Sal werkt voor de Joodse Raad in het kamp. Hij heeft 48 uur doorgewerkt in verband met het registreren van binnenkomende transporten (transporten van 3-5 oktober 1942). Zijn moeder gaat waarschijnlijk naar het ziekenhuis, zijn vader mag voorlopig in Westerbork blijven, omdat hij al een paar maanden in Westerbork is. Hendrina ligt in het ziekenhuis en Philip krijgt er mogelijk een baan. het kamp is berekend op 6000 personen en er zijn er op het moment 15.000. Ze krijgen mogelijk een stempel en worden daardoor niet door Lippmann-Rosenthal doorgelicht. Vera en Sal wandelen s' avonds en overdag bezoekt Vera het kantoor van de Joodse Raad, barak 1. &nbsp;

Van: Polak, Sal Aan: Lieve vader en moeder Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-10 Onderwerp: Sal werkt voor de Joodse Raad in het kamp. Hij heeft 48 uur doorgewerkt in verband met het registreren van binnenkomende transporten (transporten van 3-5 oktober 1942). Zijn moeder gaat waarschijnlijk naar het ziekenhuis, zijn vader mag voorlopig in Westerbork blijven, omdat hij al een paar maanden in Westerbork is. Hendrina ligt in het ziekenhuis en Philip krijgt er mogelijk een baan. het kamp is berekend op 6000 personen en er zijn er op het moment 15.000. Ze krijgen mogelijk een stempel en worden daardoor niet door Lippmann-Rosenthal doorgelicht. Vera en Sal wandelen s' avonds en overdag bezoekt Vera het kantoor van de Joodse Raad, barak 1. &nbsp;

Brief van Sal Polak aan zijn schoonouders vanuit kamp Westerbork

Van: Zentralstelle für Jüdische Auswanderung Amsterdam&nbsp; Aan:&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1942-11-08 Onderwerp: reisvergunning en vervoerbiljet voor reis naar Hooghalen/kamp Westerbork op 1942-11-08.

Van: Zentralstelle für Jüdische Auswanderung Amsterdam&nbsp; Aan:&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1942-11-08 Onderwerp: reisvergunning en vervoerbiljet voor reis naar Hooghalen/kamp Westerbork op 1942-11-08.

Reisvergunning en vervoersbiljet voor transport naar kamp Westerbork

Sonder-Ausweis ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: Arbeiten zu verrichten. Gültig bis: Niet ingevuld exemplaar !

Sonder-Ausweis ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: Arbeiten zu verrichten. Gültig bis: Niet ingevuld exemplaar !

Sonderausweis

Foto van Ab Hakker op weg naar Amsterdam. Datum: 1941-08-30

Foto van Ab Hakker op weg naar Amsterdam. Datum: 1941-08-30

Foto van Ab Hakker op weg naar Amsterdam

Bewijs van terpostbezorging van een postpakket Aan: Hilversum-Wertheijm, Vrouwtje. Plaats: Westerbork, kamp, barak 65 Datum: 1943-10

Bewijs van terpostbezorging van een postpakket Aan: Hilversum-Wertheijm, Vrouwtje. Plaats: Westerbork, kamp, barak 65 Datum: 1943-10

Bewijs van het sturen van een pakket aan Vrouwtje Bamberger-Wertheijm in kamp Westerbork

Feldheim, E.K.H.&nbsp; Ter gelegenheid van het afscheid van Fritz Haase.&nbsp; Kamp Westerbork, 1942-07-10.&nbsp; Met alle handtekeningen van 'seine kameraden von baracke 5'.

Feldheim, E.K.H.&nbsp; Ter gelegenheid van het afscheid van Fritz Haase.&nbsp; Kamp Westerbork, 1942-07-10.&nbsp; Met alle handtekeningen van 'seine kameraden von baracke 5'.

Afscheidstekening voor Fritz Haase getekend door Egon Feldheim

Van: Dienst Identificatie en Berging&nbsp; Aan: Coelingh-Barnstijn, A.&nbsp; Plaats: Amersfoort&nbsp; Datum: 1947-06-03&nbsp; Onderwerp: persoonsgegevens over haar broer Gustaaf. Bevindt zich niet in de cartotheek van kamp Amersfoort. Mogelijk bevond zijn kaart in het gedeelte van de cartotheek dat verbrand is; de schrijfster wordt verwezen naar het Informatiebureau van het Rode Kruis.

Van: Dienst Identificatie en Berging&nbsp; Aan: Coelingh-Barnstijn, A.&nbsp; Plaats: Amersfoort&nbsp; Datum: 1947-06-03&nbsp; Onderwerp: persoonsgegevens over haar broer Gustaaf. Bevindt zich niet in de cartotheek van kamp Amersfoort. Mogelijk bevond zijn kaart in het gedeelte van de cartotheek dat verbrand is; de schrijfster wordt verwezen naar het Informatiebureau van het Rode Kruis.

Brief van de Dienst Identificatie en Berging aan A. Coelingh-Barnstijn

Van: Urie&nbsp; Aan:&nbsp; Plaats:&nbsp; Datum: 1949-02-16&nbsp; Onderwerp: gesprek met overste Mens over een bezoek aan Kamp Westerbork en Assen.

Van: Urie&nbsp; Aan:&nbsp; Plaats:&nbsp; Datum: 1949-02-16&nbsp; Onderwerp: gesprek met overste Mens over een bezoek aan Kamp Westerbork en Assen.

Brief van Urie over een bezoek van overste Mens aan kamp Westerbork

Van: Haenen, V.C. (notaris) Aan: Vos, de, R. Plaats: Maastricht Datum:&nbsp;1943-1944 Onderwerp: Emil Leeraar en dochter Oeseke zijn afgereisd.

Van: Haenen, V.C. (notaris) Aan: Vos, de, R. Plaats: Maastricht Datum:&nbsp;1943-1944 Onderwerp: Emil Leeraar en dochter Oeseke zijn afgereisd.

Brief van notaris V.C. Haenen aan R. de Vos vanuit Maastricht over het vetrek van Emile Leraar en zijn dochter

Van: het Reichssicherheitshauptambt Aan: Gosschalk, Joseph Plaats: Berlijn Datum: 1943-12-19 Onderwerp: vrijgesteld van Arbeitseinsatz en voor uitwisseling in aanmerking komend.

Van: het Reichssicherheitshauptambt Aan: Gosschalk, Joseph Plaats: Berlijn Datum: 1943-12-19 Onderwerp: vrijgesteld van Arbeitseinsatz en voor uitwisseling in aanmerking komend.

Ausweis van het Reichssicherheitshauptambt te Berlijn voor Joseph Gosschalk

Van: Sluizer, Henri Aan: het gezin van Raphael (Ru) Acohen Plaats: Vught, kamp Datum: 1943-09-11 Onderwerp: en deel van kamp Vught zal naar Westerbork gaan, de rest volgt over een paar weken, de schrijver neemt afscheid; ‘onze weg naar Amsterdam luidt via Warschau’; pakketten waren veertien dagen verboden; pakketten tot en met 26 ontvangen; postwissel ontvangen; in het kamp is volop fruit te koop tegen redelijke prijzen, ook slechte koek en gebakjes; 'hoe gaat het met je ouders? Zijn zij nog in Westerbork? En is je moeder weer beter?; hopelijk wordt Rob een speelkameraad voor je zoon; een week in het ziekenhuis van Vught gelegen, medicijnen zijn er niet; henri bezit bijna niets meer; overal steenpuisten, oorzaak waarschijnlijk de voeding; het weggaan is onbekend, de Joodse Raad weet het wel..&nbsp;

Van: Sluizer, Henri Aan: het gezin van Raphael (Ru) Acohen Plaats: Vught, kamp Datum: 1943-09-11 Onderwerp: en deel van kamp Vught zal naar Westerbork gaan, de rest volgt over een paar weken, de schrijver neemt afscheid; ‘onze weg naar Amsterdam luidt via Warschau’; pakketten waren veertien dagen verboden; pakketten tot en met 26 ontvangen; postwissel ontvangen; in het kamp is volop fruit te koop tegen redelijke prijzen, ook slechte koek en gebakjes; 'hoe gaat het met je ouders? Zijn zij nog in Westerbork? En is je moeder weer beter?; hopelijk wordt Rob een speelkameraad voor je zoon; een week in het ziekenhuis van Vught gelegen, medicijnen zijn er niet; henri bezit bijna niets meer; overal steenpuisten, oorzaak waarschijnlijk de voeding; het weggaan is onbekend, de Joodse Raad weet het wel..&nbsp;

Brief van Henri Sluizer aan het echtpaar Acohen vanuit kamp Vught

Van:&nbsp; Aan: Büks, Helene Plaats: Wenen Datum: 1937-09-09 Onderwerp: bewijs voor werkloosheid en betreffende verzekering/uitkering voor vrije beroepen.

Van:&nbsp; Aan: Büks, Helene Plaats: Wenen Datum: 1937-09-09 Onderwerp: bewijs voor werkloosheid en betreffende verzekering/uitkering voor vrije beroepen.

Bewijs voor werkloosheid en betreffende verzekering/uitkering voor vrije beroepen

Van: Hakker, Ab Aan: Jansje, Reina en Pietje Plaats: Amsterdam Datum: 1942-07 Onderwerp: plotselinge razzia; er worden 4000 Joden opgeroepen voor werkkampen in Duistsland; Op het kantoor van Ab worden personeel en bezoekers opgepakt; personeel wordt later vrijgelaten; uiteindelijk worden alleen de Joden die geen ster droegen vastgehouden; evacuatie deel van Scheveningen; lange werktijden; Joden die worden opgepakt gaan naar de Joodse Schouwburg voor een verblijf van 24 uur om vervolgens te worden doorgestuurd; gezinnen worden uit elkaar gerukt; Ab zit in een geïmproviseerd kantoortje in de nok van de Schouwburg; beneden staat de SS en overal staan en zitten mensen; Ab is dankzij zijn baan bij de Joodse Raad voorlopig vrijgesteld van deportatie, iedere dag is een dag winst en dichterbij de vrede; de bezetter is begonnen met het inpikken van fietsen…

Van: Hakker, Ab Aan: Jansje, Reina en Pietje Plaats: Amsterdam Datum: 1942-07 Onderwerp: plotselinge razzia; er worden 4000 Joden opgeroepen voor werkkampen in Duistsland; Op het kantoor van Ab worden personeel en bezoekers opgepakt; personeel wordt later vrijgelaten; uiteindelijk worden alleen de Joden die geen ster droegen vastgehouden; evacuatie deel van Scheveningen; lange werktijden; Joden die worden opgepakt gaan naar de Joodse Schouwburg voor een verblijf van 24 uur om vervolgens te worden doorgestuurd; gezinnen worden uit elkaar gerukt; Ab zit in een geïmproviseerd kantoortje in de nok van de Schouwburg; beneden staat de SS en overal staan en zitten mensen; Ab is dankzij zijn baan bij de Joodse Raad voorlopig vrijgesteld van deportatie, iedere dag is een dag winst en dichterbij de vrede; de bezetter is begonnen met het inpikken van fietsen…

Brief van Ab Hakker aan Jansje, Reina en Pietje vanuit Amsterdam

Van: Hammelburg, M Aan: Hammelburg, S. Plaats: Westerbork, kamp of de trein Datum: 1943-03-23 Onderwerp: ‘bedankt, vertrokken beiden’.&nbsp;

Van: Hammelburg, M Aan: Hammelburg, S. Plaats: Westerbork, kamp of de trein Datum: 1943-03-23 Onderwerp: ‘bedankt, vertrokken beiden’.&nbsp;

Briefkaart van M. Hammelburg-Agsteribbe vanuit kamp Westerbork of vanuit de trein gegooid

Van: Rode Kruis, Informatiebureau Aan: Levit, M. Plaats: Den Haag Datum: 1946-12-13 Onderwerp: over het lot van Samuel Dresden.

Van: Rode Kruis, Informatiebureau Aan: Levit, M. Plaats: Den Haag Datum: 1946-12-13 Onderwerp: over het lot van Samuel Dresden.

Verklaring van het Rode Kruis over het lot van Samuel Dresden

Van: Fried, R. Aan: Stern, Samson Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-09-03 Onderwerp: Samson mag voorlopig in kamp Westerbork blijven en wordt verzocht in de Grote Zaal te verschijnen.

Van: Fried, R. Aan: Stern, Samson Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-09-03 Onderwerp: Samson mag voorlopig in kamp Westerbork blijven en wordt verzocht in de Grote Zaal te verschijnen.

Mededeling dat Samson Stern voorlopig in kamp Westerbork zal blijven

Plaatsen in kamp Westerbork

Strafbarakken

Naast de patiënten en het personeel van Het Apeldoornsche Bosch werden ook de Joodse gezinnen die in Apeldoorn woonden, door de nazi's weggevoerd en vermoord. Eén van deze families was die van Sigmund en Therese Alpern. Ze werden op 22 januari 1943 naar kamp Westerbork gebracht. Op 5 februari 1943 stuurde Sigmund een kaartje met het nummer van zijn barak (78) uit kamp Westerbork. Omdat Sigmund in de Eerste Wereldoorlog gevochten had, hoefde hij nog niet direct op transport. Op 5 april 1944 werden Sigmund en Therese naar Bergen-Belsen gedeporteerd. Ze hadden allebei Roemeense papieren die hen beschermden voor transport naar Polen. Vanuit Bergen-Belsen werd Sigmund overgebracht naar kamp Buchenwald.&nbsp;

Tekening Door: Marianne Leeraar Huisjes met poppetje Datum: 1943-1944

Tekening Door: Marianne Leeraar Huisjes met poppetje Datum: 1943-1944

Tekening

Van: Leeraar, Emile Aan: Vos, de, P. (oom) Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-12-28 Onderwerp: Ontvangst van drie pakketten, Oeseke is trots op haar wantjes en de pap gaat dankzij melk uit het kamp er goed in; Omstandigheden; haar knippen van kind door de omstandigheden in het kamp (preventief, een pagekopje). Het meisje is vrolijk en past zich goed aan aan de omstandigheden. Haar oppas juffrouw is goed over haar te spreken.

Van: Leeraar, Emile Aan: Vos, de, P. (oom) Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-12-28 Onderwerp: Ontvangst van drie pakketten, Oeseke is trots op haar wantjes en de pap gaat dankzij melk uit het kamp er goed in; Omstandigheden; haar knippen van kind door de omstandigheden in het kamp (preventief, een pagekopje). Het meisje is vrolijk en past zich goed aan aan de omstandigheden. Haar oppas juffrouw is goed over haar te spreken.

Brief van Emile Leeraar aan P. (Piet) de Vos vanuit kamp Westerbork

Personen