In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Vanaf 1942 begonnen de nazi’s met de deportaties van voornamelijk Joden uit heel Europa naar vernietigingskampen in het Oosten. Dit had gevolgen voor kamp Westerbork. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste geïnterneerden het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.  

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De dekolonisatieoorlog in het voormalige Nederlands-Indië was in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Dit verhaal werd opgetekend door conservator Guido Abuys. Meer over de familie Enthoven is te vinden in het boek Kroniek van het geslacht Enthoven (Zutphen 1991).&nbsp;

Het is 23 mei 1945. Henriette Enthoven-van Lier schrijft vanuit Mont Pèlerin in Zwitserland een brief aan haar familie, waarin ze terugkijkt naar het transport van kamp Westerbork naar Theresienstadt en haar aankomst in dit getto.

"Ik werd met enige kennissen in een bananenwagen gestopt..."

Gerdien Verschoor was tussen 2019 en 2022 de directeur van Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Dit verhaal publiceerde zij op haar <a href="https://gerdienverschoor.wordpress.com/2019/02/07/het-treinbord/#more-3294">eigen website</a>.

Het moet ergens in de jaren negentig geweest zijn: het was na de Wende en ik werkte bij de Nederlandse Ambassade in Warschau. Alles in Polen veranderde. Als attaché voor pers- en culturele zaken richtte ik me niet alleen op pers en cultuur, maar ook op de historische en maatschappelijke onderwerpen die in die periode actueel waren. Vele musea en historische instituten maakten een transitie door: nu Polen het communisme van zich had afgeschud, konden vele verhalen eindelijk op een andere manier verteld worden.

Het treinbord

Dit verhaal, geschreven door conservator Guido Abuys, werd in 2018 als column gepubliceerd op de website van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork.&nbsp;

Een houten beeldje van een jongen van een jaar of twaalf, gekleed in een blouse, korte broek, hoge sokken en wandelschoenen. Op het voetstuk zijn de initialen E.B. ingekrast en is het jaar 1941 duidelijk zichtbaar. Het beeldje zou geschonken zijn aan Jacques Schol, directeur van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork.&nbsp;

Een jongen vereeuwigd in hout

In juni 2025 verscheen Sprekende stenen. Stolpersteine in Zwolle, een publicatie waarin de verhalen van Joodse inwoners van Zwolle worden belicht. Ook voor het gezin Caneel, dat voor hun deportatie aan de Vispoortenplas 10 woonde, zijn struikelstenen gelegd.&nbsp;

Carolina Caneel-Bamberg, haar man Salomon Caneel en hun zoontje Mozes “Max” Caneel werden begin oktober 1942 vanuit Zwolle naar kamp Westerbork gebracht. Het was in die dagen overvol in het kamp: door de ontruiming van de Joodse werkkampen en de razzia’s waarbij de familieleden van de Joodse dwangarbeiders werden opgehaald, kwamen er zo’n 12.000 personen naar het kamp. In een brief aan vriendin Janny Bosman schrijft Carolina over de chaotische situatie en de onwetendheid over hun verdere lot. Ook vraagt ze om een paar hoge schoenen of laarsjes in maat 26 voor zoontje Max en een stel dekens, want die zijn ze inmiddels kwijtgeraakt.&nbsp;

"Onze Max is een reuzelieve schat..."

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Op deze pagina vind je een overzicht van verhalen over kamp Westerbork. Zo kun je meer te weten komen over personen die in het kamp gevangen zaten of over objecten uit onze collecties. Ook bieden we themaverhalen aan en laten we zien welke locaties in Nederland, direct of indirect, een verbinding hebben met kamp Westerbork. 

Verhalen

Van: Nederlandsche Heidemaatschappij Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Beilen Datum: 1945-05-19 Onderwerp: weekstaat loonkosten van tewerkgestelden uit kamp Hooghalen. Periode 14 - 19 mei 1945. Werk: bunkers afbreken Halerweg. Nr. XIII A.

Van: Nederlandsche Heidemaatschappij Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Beilen Datum: 1945-05-19 Onderwerp: weekstaat loonkosten van tewerkgestelden uit kamp Hooghalen. Periode 14 - 19 mei 1945. Werk: bunkers afbreken Halerweg. Nr. XIII A.

Lijst met namen en weekstaat loonkosten van personen werkend voor de Heidemij vanuit kamp Hooghalen

Groepsfoto in kamp Westerbork Plaats: Westerbork, kamp (Centraal Vluchtelingenkamp) Datum: 1941-06 Moritz Walter (1908) is de onderste persoon op de foto.

Groepsfoto in kamp Westerbork Plaats: Westerbork, kamp (Centraal Vluchtelingenkamp) Datum: 1941-06 Moritz Walter (1908) is de onderste persoon op de foto.

Foto van Moritz Walter en medebewoners in Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Foto van Joodse landarbeider en een bezoekster bij de familie Jonkers in Zwiggelte De foto werd gemaakt met de camera van Ernst (Erco) Cosmann. Het object was meegenomen door Ilse Birnbaum tijdens een bezoek aan de boerderij. Ze zijn op de foto beiden afgebeeld.

Foto van Joodse landarbeider en een bezoekster bij de familie Jonkers in Zwiggelte De foto werd gemaakt met de camera van Ernst (Erco) Cosmann. Het object was meegenomen door Ilse Birnbaum tijdens een bezoek aan de boerderij. Ze zijn op de foto beiden afgebeeld.

Foto van Ernst Cosmann en Ilse Birnbaum op het land van de familie Jonkers in Zwiggelte

Van: de Lange, Meijer Aan: Middel, familie Plaats: Kloosterhaar Datum: 1942 Onderwerp: aardig vol te houden; zich schikken, al valt het werk niet mee; zou een bezoek waarderen, echter is het de vraag of het loont, lange reis en een kort moment van ontmoeting aan het hek van het kamp.

Van: de Lange, Meijer Aan: Middel, familie Plaats: Kloosterhaar Datum: 1942 Onderwerp: aardig vol te houden; zich schikken, al valt het werk niet mee; zou een bezoek waarderen, echter is het de vraag of het loont, lange reis en een kort moment van ontmoeting aan het hek van het kamp.

Brief van Meijer de Lange aan de familie Middel vanuit het Joodse werkkamp Kloosterhaar

Foto van een sportdag in het Interneringskamp Westerbork Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1947 Onderwerp: sportdag; bokswedstrijd; appelplaats.

Foto van een sportdag in het Interneringskamp Westerbork Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1947 Onderwerp: sportdag; bokswedstrijd; appelplaats.

Foto van een sportdag in het Interneringskamp Westerbork

Van: Wollheim, Günter Aan: Bakker, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-08-24 Onderwerp: lang zonder post; wel een pakket ontvangen met drie in de pan, appelmoes, fruit…; Judith en Bully zijn nu in barak 68; over Bé, die de 31 ste van de maand al een jaar weg is; eventueel een Esbit-stelletje met steentjes toesturen…

Van: Wollheim, Günter Aan: Bakker, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-08-24 Onderwerp: lang zonder post; wel een pakket ontvangen met drie in de pan, appelmoes, fruit…; Judith en Bully zijn nu in barak 68; over Bé, die de 31 ste van de maand al een jaar weg is; eventueel een Esbit-stelletje met steentjes toesturen…

Briefkaart van Günter Wollheim aan de familie Bakker vanuit kamp Westerbork

Van: J. Abas Aan: A. van As en (Jan Buijvoets) Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-05-13 Onderwerp: de schrijver van de brief probeerde - tijdens brand - goederen en machines te redden uit barak 59 (Abas was leider van deze afdeling). Hij werd daarbij tegengehouden door een lid van N.B.S, die dreigde met schieten en later zelfs schoot.

Van: J. Abas Aan: A. van As en (Jan Buijvoets) Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-05-13 Onderwerp: de schrijver van de brief probeerde - tijdens brand - goederen en machines te redden uit barak 59 (Abas was leider van deze afdeling). Hij werd daarbij tegengehouden door een lid van N.B.S, die dreigde met schieten en later zelfs schoot.

Brief van J. Abas aan Aad van As over de brand in barak 59 en een bewaker van de Binnenlandse Strijdkrachten

Mededeling&nbsp; Datum: 1943-02-22&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Onderwerp: over barakleiders en hun werkzaamheden bij vertrekkende transporten.

Mededeling&nbsp; Datum: 1943-02-22&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Onderwerp: over barakleiders en hun werkzaamheden bij vertrekkende transporten.

Mededeling over barakleiders en hun werkzaamheden bij vertrekkende transporten.

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 10-07-1943 Nr. 415 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Vomberg, Edward Meijer Willem geb. 12-05-43 overleden te Westerbork op 06-07-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 10-07-1943 Nr. 415 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Vomberg, Edward Meijer Willem geb. 12-05-43 overleden te Westerbork op 06-07-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Edward Meijer Willem Vomberg

Mededeling&nbsp; Datum: 1943-12-08&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Onderwerp: Openingstijden van de kantine.

Mededeling&nbsp; Datum: 1943-12-08&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Onderwerp: Openingstijden van de kantine.

Mededeling over openingstijden van de kantine

Rangerende goederentrein Westerbork, kamp Rangerende stoomlocomotief met wagon.

Rangerende goederentrein Westerbork, kamp Rangerende stoomlocomotief met wagon.

Rangerende goederentrein in kamp Westerbork

Persoonsbewijs van: Wijnberg, Pauline Afgegeven 1941-10-08 te Assen Nr. 015650

Persoonsbewijs van: Wijnberg, Pauline Afgegeven 1941-10-08 te Assen Nr. 015650

Persoonsbewijs van Pauline Wijnberg

Van: Moeder Aan: Beste Jo en Lon Plaats: Amsterdam Datum: 1942-10-23 Onderwerp: Ontvangen brief uit Westerbork. Moeder begint zich zorgen te maken. Al iets gehoord van Abraham de Hoop van de Joodse Raad?

Van: Moeder Aan: Beste Jo en Lon Plaats: Amsterdam Datum: 1942-10-23 Onderwerp: Ontvangen brief uit Westerbork. Moeder begint zich zorgen te maken. Al iets gehoord van Abraham de Hoop van de Joodse Raad?

Brief van Naatje van Gelder aan haar zoon en schoondochter vanuit Amsterdam

Van: Staatsbosbeheer Aan: Houtvester Assen Plaats: Utrecht Datum: 1948-01-23 Onderwerp: afvoer afvalwater

Van: Staatsbosbeheer Aan: Houtvester Assen Plaats: Utrecht Datum: 1948-01-23 Onderwerp: afvoer afvalwater

Brief van Staatsbosbeheer aan Houtvester Assen

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging speelgoeddiertje 'Speldi'.

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging speelgoeddiertje 'Speldi'.

Calculatie voor het vervaardigen van een speelgoeddiertje in het Interneringskamp Westerbork onder de naam 'Speldi'

De Vliegende Hollander&nbsp; No 132 Vrijdag 1945-04-27&nbsp; Op achterzijde een klein artikeltje over het opsluiten van NSB'ers in Kamp Westerbork. Gearresteerde kampbewakers Bergen-Belsen op appel.

De Vliegende Hollander&nbsp; No 132 Vrijdag 1945-04-27&nbsp; Op achterzijde een klein artikeltje over het opsluiten van NSB'ers in Kamp Westerbork. Gearresteerde kampbewakers Bergen-Belsen op appel.

'De Vliegende Hollander' met een artikel over de komst van de eerste NSB'ers in kamp Westerbork

Van: Hartog, Henri Aan: Gelder, van, L. (leon) Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-10-16 Onderwerp: Omstandigheden, pakketten en aankomst in Westerbork.

Van: Hartog, Henri Aan: Gelder, van, L. (leon) Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-10-16 Onderwerp: Omstandigheden, pakketten en aankomst in Westerbork.

Briefkaart van Henri Hartog aan L. van Gelder vanuit kamp Westerbork

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-01-23 Onderwerp: een brief gestuurd via de officiële weg; brief van Stella's vader voor Salomon, &nbsp;Bertha en Voogje. Sal en zijn vrouw zijn op deze dag vertrokken, tante (Voogje) ligt in barak 81, het ziekenhuis; Werner heeft haar verteld van het vertrek van haar zoon en schoondochter; Werner kon hun nog levensmiddelen meegeven; 40 OD'ers in Amsterdam om zieke mensen op te halen als ziekendrager, om de kleinste persoonlijke voordelen halen zij hun medemensen op…Na het Apeldoornsche Bosch zijn 100 OD'ers gegaan. Ze moesten 1200 verpleegden de trein in dragen; reorganisatie in kamp Westerbork, behalve 2000 personen gaat de rest naar kamp Vught of op transport; &nbsp;vele zieken worden naar Westerbork gebracht. ze zullen na herstel worden doorgestuurd; aan mannen wordt geadviseerd hun gezinsleden zo snel mogelijk naar Westerbork te halen; Werner aan Stella: ‘wat als je op een goeie dag naar Vught wordt gebracht?; het Joden-vraagstuk zal in Nederland in juli ten einde zijn; brieven uit Birkenau en Monowitz aangekomen; Werner gedachten gaan nog steeds terug naar het Duitsland van vroeger, in tegenstelling tot vele lotgenoten in Westerbork die alle bruggen hebben afgebroken. Werner moet denken aan een regel uit een gedicht dat hij in 1938 schreef: Wir seh’n die Freunde und Heimat wieder'. Volgens Werner is die tijd niet meer zover weg. &nbsp;&nbsp;

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-01-23 Onderwerp: een brief gestuurd via de officiële weg; brief van Stella's vader voor Salomon, &nbsp;Bertha en Voogje. Sal en zijn vrouw zijn op deze dag vertrokken, tante (Voogje) ligt in barak 81, het ziekenhuis; Werner heeft haar verteld van het vertrek van haar zoon en schoondochter; Werner kon hun nog levensmiddelen meegeven; 40 OD'ers in Amsterdam om zieke mensen op te halen als ziekendrager, om de kleinste persoonlijke voordelen halen zij hun medemensen op…Na het Apeldoornsche Bosch zijn 100 OD'ers gegaan. Ze moesten 1200 verpleegden de trein in dragen; reorganisatie in kamp Westerbork, behalve 2000 personen gaat de rest naar kamp Vught of op transport; &nbsp;vele zieken worden naar Westerbork gebracht. ze zullen na herstel worden doorgestuurd; aan mannen wordt geadviseerd hun gezinsleden zo snel mogelijk naar Westerbork te halen; Werner aan Stella: ‘wat als je op een goeie dag naar Vught wordt gebracht?; het Joden-vraagstuk zal in Nederland in juli ten einde zijn; brieven uit Birkenau en Monowitz aangekomen; Werner gedachten gaan nog steeds terug naar het Duitsland van vroeger, in tegenstelling tot vele lotgenoten in Westerbork die alle bruggen hebben afgebroken. Werner moet denken aan een regel uit een gedicht dat hij in 1938 schreef: Wir seh’n die Freunde und Heimat wieder'. Volgens Werner is die tijd niet meer zover weg. &nbsp;&nbsp;

Brief van Werner Stertzenbach aan Stella Pach vanuit kamp Westerbork

Van: Philips, Suze Aan: Rijst, van de, Ali Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04-08 Onderwerp: het gezin is naar kamp Westerbork gestuurd. Zusje Beppie heeft roodvonk, bang ervoor om doorgestuurd te worden. Broer Meijer is alleen naar Vught. &nbsp;

Van: Philips, Suze Aan: Rijst, van de, Ali Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04-08 Onderwerp: het gezin is naar kamp Westerbork gestuurd. Zusje Beppie heeft roodvonk, bang ervoor om doorgestuurd te worden. Broer Meijer is alleen naar Vught. &nbsp;

Briefkaart van Suze Philips aan Ali van de Rijst vanuit kamp Westerbork

Van: Buijvoets, J.G. Aan: alle bewakers binnendienst Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-07-05 Onderwerp: verbod betreding voor alle bewakers van de binnendienst van bedrijven, keuken of bakkerij, anders dan in dienstverband.

Van: Buijvoets, J.G. Aan: alle bewakers binnendienst Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-07-05 Onderwerp: verbod betreding voor alle bewakers van de binnendienst van bedrijven, keuken of bakkerij, anders dan in dienstverband.

Order over verbod betreding voor de bewakers van de binnendienst van bedrijven, keuken of bakkerij, anders dan in dienstverband.

Van: Vries, de, Louis Aan: dames Ebbinge Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-07-09 Onderwerp: adreswijziging (oud adres Westerbork barak 93 - nieuw adres Elders)

Van: Vries, de, Louis Aan: dames Ebbinge Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-07-09 Onderwerp: adreswijziging (oud adres Westerbork barak 93 - nieuw adres Elders)

Adreswijziging van Louis de Vries

Sonder-Ausweis&nbsp; Van Dam, Leman, 18-3-12, B12 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten. Gültig bis auf Weiteres

Sonder-Ausweis&nbsp; Van Dam, Leman, 18-3-12, B12 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten. Gültig bis auf Weiteres

Sonderausweis van Leman van Dam

Van: Bevollmachtige Aan: Hoofd Rijksrecherchecentrale Plaats: Datum: 1942-07-21 Onderwerp: Overname van het Vreemdelingenkamp te Westerbork; Veranderingen betreffende de Marechaussee.

Van: Bevollmachtige Aan: Hoofd Rijksrecherchecentrale Plaats: Datum: 1942-07-21 Onderwerp: Overname van het Vreemdelingenkamp te Westerbork; Veranderingen betreffende de Marechaussee.

Brief van de bevolmachtigde aan het hoofd van de Rijksrecherchecentrale

Van: Adelaar, Rudolf Aan: Joodsche Raad Deventer Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-07-09 Onderwerp: dankzegging voor pakket

Van: Adelaar, Rudolf Aan: Joodsche Raad Deventer Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-07-09 Onderwerp: dankzegging voor pakket

Briefkaart van Rudolf Adelaar aan Joodsche Raad Deventer vanuit kamp Westerbork

Informatie uit andere archieven

Van: Meyers-Miers, Hans Alfred&nbsp; Aan: Meyers-Miers, heer&nbsp; Plaats: Mauthausen&nbsp; Datum: 1941-08-31&nbsp; Onderwerp: familiegroeten en nog geen brief ontvangen.

Van: Meyers-Miers, Hans Alfred&nbsp; Aan: Meyers-Miers, heer&nbsp; Plaats: Mauthausen&nbsp; Datum: 1941-08-31&nbsp; Onderwerp: familiegroeten en nog geen brief ontvangen.

Brief van Hans Alfred Meyers-Miers aan zijn vader (ouders) vanuit Mauthausen

Van: (Waterman)-Lopes Cardozo, Henriette Aan: Loes (zus) Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-05-18 Onderwerp: dagelijks leven in kamp. Veel contact met bekenden in de barak zelf. Met haar man Barend gaat het iets beter. Hij is vrolijker. Chaja werkt in het ‘weeshuis’, dat in de barak is ondergebracht. Pakketjes zijn altijd welkom. Al zijn het houtjes om op te bijten.

Van: (Waterman)-Lopes Cardozo, Henriette Aan: Loes (zus) Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-05-18 Onderwerp: dagelijks leven in kamp. Veel contact met bekenden in de barak zelf. Met haar man Barend gaat het iets beter. Hij is vrolijker. Chaja werkt in het ‘weeshuis’, dat in de barak is ondergebracht. Pakketjes zijn altijd welkom. Al zijn het houtjes om op te bijten.

Briefkaart van Henriette Waterman-Lopes Cardozo aan Loes vanuit kamp Westerbork

Schetsblokje.&nbsp; Van: Metz-Baumgarten, Herta Tekeningen van kinderen, dieren, bloemen (aquarel) en mensen op transport.&nbsp; Ook wordt de 'Ark van Noah' verbeeld.&nbsp; Datum: 1944-1945 Een deel van de schetsen zijn in Theresienstadt gemaakt (onder andere een portret van de kampoudste Benjamin Murmelstein), een deel na de bevrijding.

Schetsblokje.&nbsp; Van: Metz-Baumgarten, Herta Tekeningen van kinderen, dieren, bloemen (aquarel) en mensen op transport.&nbsp; Ook wordt de 'Ark van Noah' verbeeld.&nbsp; Datum: 1944-1945 Een deel van de schetsen zijn in Theresienstadt gemaakt (onder andere een portret van de kampoudste Benjamin Murmelstein), een deel na de bevrijding.

Tekening/schetsblok van Herta Metz-Baumgarten

Geboorteakte Op 17 -08-1943 is te Westerbork geboren Joseph Waterman, zoon van Sander Waterman en Elisabeth Gobetz. Akte nr. 111 Gemeente Westerbork

Geboorteakte Op 17 -08-1943 is te Westerbork geboren Joseph Waterman, zoon van Sander Waterman en Elisabeth Gobetz. Akte nr. 111 Gemeente Westerbork

Akte van geboorte in kamp Westerbork van Joseph Waterman

Van: Campen, van, Herman&nbsp; Aan: Schöne, A.E.&nbsp; Plaats: Nunspeet&nbsp; Datum: 1942-09-14&nbsp; Onderwerp: betreffende goederen thuis, verzoek om laten wassen tekenjas. Mogelijk is zijn huis verzegeld en is hij zijn spullen kwijt.

Van: Campen, van, Herman&nbsp; Aan: Schöne, A.E.&nbsp; Plaats: Nunspeet&nbsp; Datum: 1942-09-14&nbsp; Onderwerp: betreffende goederen thuis, verzoek om laten wassen tekenjas. Mogelijk is zijn huis verzegeld en is hij zijn spullen kwijt.

Briefkaart van Herman van Campen aan A.E. Schöne vanuit het Joodse werkkamp de Bruine Enk

Bekendmaking Datum: 1943-09-22 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: Drogen van wasgoed

Bekendmaking Datum: 1943-09-22 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: Drogen van wasgoed

Bekendmaking over het drogen van wasgoed buiten de barak

Betreft: Plattegrond met riolering en gevels van barak 5 Opmerking: voorbereidingen tot het aanpassen van de indeling van de barak.

Betreft: Plattegrond met riolering en gevels van barak 5 Opmerking: voorbereidingen tot het aanpassen van de indeling van de barak.

Plattegrond met riolering en gevels van barak 5 in het woonoord Schattenberg

Machtiging opgesteld door Wijnberg, A.&nbsp; Betreft machtiging aan zijn dochter Meta Wijnberg tot behartiging van alle zijnen verlangen en incasseren van gelden te zijnen behoeven. Door Lippmann/Rosenthal in beslag genomen bezittingen. Datum: 1942-10-25&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp

Machtiging opgesteld door Wijnberg, A.&nbsp; Betreft machtiging aan zijn dochter Meta Wijnberg tot behartiging van alle zijnen verlangen en incasseren van gelden te zijnen behoeven. Door Lippmann/Rosenthal in beslag genomen bezittingen. Datum: 1942-10-25&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp

Machtiging van Alexander Wijnberg aan zijn dochter Meta

Voorzorgsmaatregelen bij luchtalarm en bominslag. Voorlichtingsactie Hoofdinspectie Luchtbescherming.

Voorzorgsmaatregelen bij luchtalarm en bominslag. Voorlichtingsactie Hoofdinspectie Luchtbescherming.

Informatiepakket voorzorgsmaatregelen bij luchtalarm en bominslag.

Breslauer, Werner Rudolf&nbsp; Kinderen werken op het land.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943-1944 De jongen staande in het midden met een zak met stro en bril is Stefan Breslauer, de zoon van de fotograaf.

Breslauer, Werner Rudolf&nbsp; Kinderen werken op het land.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943-1944 De jongen staande in het midden met een zak met stro en bril is Stefan Breslauer, de zoon van de fotograaf.

Kinderen werken op het land bij kamp Westerbork

Mededeling Datum: 1943-11-08 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: Diëten

Mededeling Datum: 1943-11-08 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: Diëten

Mededeling over diëten

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944 Leden van de Fliegende Kolonne (FK) dragen bagage na de aankomst van een transport.

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944 Leden van de Fliegende Kolonne (FK) dragen bagage na de aankomst van een transport.

Foto van een still uit de Westerborkfilm

Van: Buijvoets, J.G. Aan: Houtvester Assen Plaats: Westerbork Datum: 1947-01-23 Onderwerp: huur schuilkeet als rijwielstalling.

Van: Buijvoets, J.G. Aan: Houtvester Assen Plaats: Westerbork Datum: 1947-01-23 Onderwerp: huur schuilkeet als rijwielstalling.

Brief van J. G. Buijvoets aan Houtvester Assen

Militair Kampement Militair Kampement Westerbork Groep militairen: ‘Na 120 uur fietsen in Drenthe’. Links op de achtergrond een wachttoren.

Militair Kampement Militair Kampement Westerbork Groep militairen: ‘Na 120 uur fietsen in Drenthe’. Links op de achtergrond een wachttoren.

Foto van en groep militairen na een fietstocht in Militair Kampement Westerbork

Aanleg. Aanleg van de spoorlijn naar kamp Westerbork. Hooghalen, 1942

Aanleg. Aanleg van de spoorlijn naar kamp Westerbork. Hooghalen, 1942

De aanleg van de aftakking van de spoorlijn naar het kamp toe

Van: Kroonenberg, J. (Johanna) Aan: de leiding van het kamp Westerbork Plaats: Amsterdam Datum: 1945-06-05 Onderwerp: een schrijfmachine en alle kleren van J. Kroonenberg waren in het kamp achtergebleven na haar onderduik. (Ze werkte vanuit kamp Westerbork (samen met de heer Blüth) in Amsterdam). Betrokkene verzoekt tot teruggave van haar bezittingen.

Van: Kroonenberg, J. (Johanna) Aan: de leiding van het kamp Westerbork Plaats: Amsterdam Datum: 1945-06-05 Onderwerp: een schrijfmachine en alle kleren van J. Kroonenberg waren in het kamp achtergebleven na haar onderduik. (Ze werkte vanuit kamp Westerbork (samen met de heer Blüth) in Amsterdam). Betrokkene verzoekt tot teruggave van haar bezittingen.

Verzoek van J. Kroonenberg teruggave van in kamp Westerbork achtergebleven spullen

Sonder-Ausweis Wijzenbeek, Louis, 21-4-12, B21 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten (DB 6).&nbsp; Gültig bis: Auf Weiteres

Sonder-Ausweis Wijzenbeek, Louis, 21-4-12, B21 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten (DB 6).&nbsp; Gültig bis: Auf Weiteres

Sonderausweis van Louis Wijzenbeek

Van: Rosa van der Hal-Prins Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-30 Voor Sieg Gedicht ter afscheid van Siegfried Emmering. Rosa moest op transport naar Bergen-Belsen. Uiteindelijk gaat zij op 15 februari naar Bergen-Belsen.

Van: Rosa van der Hal-Prins Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-30 Voor Sieg Gedicht ter afscheid van Siegfried Emmering. Rosa moest op transport naar Bergen-Belsen. Uiteindelijk gaat zij op 15 februari naar Bergen-Belsen.

Gedicht van Rosa van der Hal-Prins

Lagerbefehl No. 53&nbsp; Datum: 1943-10-21&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Beëindiging ziekentransporten naar Groningen; drankverbod; koken en bakken in de centrale keuken

Lagerbefehl No. 53&nbsp; Datum: 1943-10-21&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Beëindiging ziekentransporten naar Groningen; drankverbod; koken en bakken in de centrale keuken

Lagerbefehl No. 53

Augustus in Westerbork Datum: 1944 Schrijver onbekend

Augustus in Westerbork Datum: 1944 Schrijver onbekend

Gedicht 'Augustus in Westerbork'

Militair Kampement Westerbork&nbsp; Datum: 1949 Foto van Barak nr. 83&nbsp;

Militair Kampement Westerbork&nbsp; Datum: 1949 Foto van Barak nr. 83&nbsp;

Foto van barak 83 in het Militair kampement Westerbork

Drie dubbele arbeiderswoningen Centraal Vluchtelingenkamp Schaal: 1:100 Opmerking: op de bouwtekening staan de nummers 204-206. Deze huisnummers werden gebruikt in de Schattenberg periode (1950-1967).

Drie dubbele arbeiderswoningen Centraal Vluchtelingenkamp Schaal: 1:100 Opmerking: op de bouwtekening staan de nummers 204-206. Deze huisnummers werden gebruikt in de Schattenberg periode (1950-1967).

Bouwtekening van de dienstwoningen voor personeel

Ontwerptekening voor een operettevoorstelling ‘Avondschemering’ Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-1948

Ontwerptekening voor een operettevoorstelling ‘Avondschemering’ Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-1948

Tekening/ontwerp voor een decor voor 'Avondschemering' in Interneringskamp Westerbork

Luchtfoto &nbsp; Plaats: Westerbork, &nbsp;kamp Datum: 1945-03-22.&nbsp; Onderwerp: op de luchtfoto ontbreekt barak 62. Deze was in september 1944 gesloopt en zal na de bevrijding van kamp Westerbork weer opnieuw worden gebouwd.

Luchtfoto &nbsp; Plaats: Westerbork, &nbsp;kamp Datum: 1945-03-22.&nbsp; Onderwerp: op de luchtfoto ontbreekt barak 62. Deze was in september 1944 gesloopt en zal na de bevrijding van kamp Westerbork weer opnieuw worden gebouwd.

Luchtfoto van kamp Westerbork in 1945

Plaatsen in kamp Westerbork

Barak 10

Werken.&nbsp; Werken op het land.&nbsp; Pauze tijdens het aardappelrooien.&nbsp; Plaats: Orvelte, Joods werkkamp&nbsp; Datum: 1942-09 De zeven heren waren alle inwoners van Hoogeveen.&nbsp; Van links. naar rechts.: Barend van Zuiden, I. ter Berg, Samuel Meyer, E. Barend Stern, Roelof Jacob van Zuiden, Israel Wijnberg, F. Simons.&nbsp; &nbsp;

Werken.&nbsp; Werken op het land.&nbsp; Pauze tijdens het aardappelrooien.&nbsp; Plaats: Orvelte, Joods werkkamp&nbsp; Datum: 1942-09 De zeven heren waren alle inwoners van Hoogeveen.&nbsp; Van links. naar rechts.: Barend van Zuiden, I. ter Berg, Samuel Meyer, E. Barend Stern, Roelof Jacob van Zuiden, Israel Wijnberg, F. Simons.&nbsp; &nbsp;

Dwangarbeider aan het werk op een akker in de buurt van het Joodse werkkamp Orvelte

Van: Zomerplaag, Morris Aan: fam. A. van Ossenbrugge Plaats: uit de trein gegooid Datum: 1944-02-01 Onderwerp: vandaag vertrokken naar Zelle Met aantekening: Gevonden 's avonds 10 uur 1 februari 1944 te Onnen/(Haren) bij Groningen door Spoorwegbeambte.

Van: Zomerplaag, Morris Aan: fam. A. van Ossenbrugge Plaats: uit de trein gegooid Datum: 1944-02-01 Onderwerp: vandaag vertrokken naar Zelle Met aantekening: Gevonden 's avonds 10 uur 1 februari 1944 te Onnen/(Haren) bij Groningen door Spoorwegbeambte.

Briefkaart van Morris Zomerplaag aan familie A. van Ossenbrugge

Bewijs van crematie Datum: 21-05-1943 Nr. 275 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Van Spier, Marianne geb. 06-05-41 overleden te Westerbork op 11-05-1943 op: 12-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 21-05-1943 Nr. 275 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Van Spier, Marianne geb. 06-05-41 overleden te Westerbork op 11-05-1943 op: 12-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Marianne van Spier

A.E.F. D.P. Registration Record Registration No.: N61232932 Van: Emmering, Siegfried Geboren 10-07-1900 te Amsterdam Datum: 1945-06 - 1945-07

A.E.F. D.P. Registration Record Registration No.: N61232932 Van: Emmering, Siegfried Geboren 10-07-1900 te Amsterdam Datum: 1945-06 - 1945-07

Foto van een omheining en een latrinegebouw in het woonoord Schattenberg