In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Het treinbord

Markt 4, Beilen

Het verhaal van Menachem Asscher

Een jongen vereeuwigd in hout

Testverhaal

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Op deze pagina ontdek je uiteenlopende verhalen over Kamp Westerbork: persoonlijke portretten van betrokkenen, gemeenteverhalen die laten zien hoe lokale gemeenschappen verbonden zijn met het kamp, themaverhalen die context en verdieping bieden, en objectverhalen waarin voorwerpen het verleden tastbaar maken.

Verhalen

Van: Directeur Staatsbosbeheer Aan: Houtvester Assen Plaats: Utrecht Datum: 1949-12-23 Onderwerp: ingebruikgeving kamp Schattenberg

Van: Directeur Staatsbosbeheer Aan: Houtvester Assen Plaats: Utrecht Datum: 1949-12-23 Onderwerp: ingebruikgeving kamp Schattenberg

Brief van de directeur van Staatsbosbeheer aan Houtvester Assen

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1942-12-09 Onderwerp: bedankt voor het pakketje, een deel zal naar de familiekeuken (van mevrouw Mahler) gaan. De deur gaat daar open en dicht en het is er altijd stampvol. Mevrouw Mahler weet al deze magen te vullen, soms worden vrienden gedeporteerd, maar er komen ook zo weer nieuwe vrienden; er is sprake van dat de oud-frontstrijders naar Theresienstadt zullen vertrekken, dus ook de heer Mahler zal dan mee moeten; Werner ontvangt alle paperassen van de Burgerlijke Stand…&nbsp;

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1942-12-09 Onderwerp: bedankt voor het pakketje, een deel zal naar de familiekeuken (van mevrouw Mahler) gaan. De deur gaat daar open en dicht en het is er altijd stampvol. Mevrouw Mahler weet al deze magen te vullen, soms worden vrienden gedeporteerd, maar er komen ook zo weer nieuwe vrienden; er is sprake van dat de oud-frontstrijders naar Theresienstadt zullen vertrekken, dus ook de heer Mahler zal dan mee moeten; Werner ontvangt alle paperassen van de Burgerlijke Stand…&nbsp;

Brief van Werner Stertzenbach aan Stella Pach vanuit kamp Westerbork

Van: Joodsche Raad, afdeling Voorlichtingsdienst Aan: Kortoef, J. Datum: 1942-12-16 Plaats: Amsterdam Onderwerp: negatieve reactie op een vraag (waarschijnlijk was de vraag of Anna Polak-Korthoef nog in kamp Westerbork was).

Van: Joodsche Raad, afdeling Voorlichtingsdienst Aan: Kortoef, J. Datum: 1942-12-16 Plaats: Amsterdam Onderwerp: negatieve reactie op een vraag (waarschijnlijk was de vraag of Anna Polak-Korthoef nog in kamp Westerbork was).

Brief van de Joodse Raad voor Amsterdam aan J. Kortoef

Van: Cohen, Jules en Lena Aan: Cohen, S(alomon) Plaats: Eindhoven, Philips Gebouw Datum: 1945-06-22 Onderwerp: Ze zijn zojuist aangekomen. Ze zijn gezond en verlangen erg naar hen. Men zegt dat de gezonden al gauw naar huis mogen gaan, zodat ze al gauw naar Groningen komen. Probeer met hen in verbinding te komen.

Van: Cohen, Jules en Lena Aan: Cohen, S(alomon) Plaats: Eindhoven, Philips Gebouw Datum: 1945-06-22 Onderwerp: Ze zijn zojuist aangekomen. Ze zijn gezond en verlangen erg naar hen. Men zegt dat de gezonden al gauw naar huis mogen gaan, zodat ze al gauw naar Groningen komen. Probeer met hen in verbinding te komen.

Briefkaart

Van: Houtvester Assen&nbsp; Aan: Directeur Staatsbosbeheer&nbsp; Plaats: Assen&nbsp; Datum: 1950-11-06&nbsp; Onderwerp: in gebruik geven van het kampterrein &nbsp;en omgeving aan het Ministerie van Oorlog (bepaling van de huurprijs).

Van: Houtvester Assen&nbsp; Aan: Directeur Staatsbosbeheer&nbsp; Plaats: Assen&nbsp; Datum: 1950-11-06&nbsp; Onderwerp: in gebruik geven van het kampterrein &nbsp;en omgeving aan het Ministerie van Oorlog (bepaling van de huurprijs).

Brief van Houtvester Assen aan de directeur van Staatsbosbeheer

Bericht van overlijden Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06 Onderwerp: personen overleden in mei 1943 in kamp Westerbork

Bericht van overlijden Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06 Onderwerp: personen overleden in mei 1943 in kamp Westerbork

Bericht over overleden personen in kamp Westerbork in mei 1943

Conceptprogramma voor het onderricht in landbouw, tuinbouw en veeteelt in het Vluchtelingenkamp Datum: 1939-09-24

Conceptprogramma voor het onderricht in landbouw, tuinbouw en veeteelt in het Vluchtelingenkamp Datum: 1939-09-24

Notitie voor het onderricht in landbouw, tuinbouw en veeteelt in het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1942-09-06 Onderwerp: dank voor het pakket, niet goed ingepakt; onzeker situatie voor Stella in Amsterdam. Het zou beter zijn te gaan trouwen en dat Stella naar Westerbork komt. Ze kan dan onder Werners vrijstelling in het kamp verblijven. Groeten van Max. H. en de familie Hakker. De binnenkomst van Amsterdammers gaat op alfabet, ABC in nu aan de beurt. Het is volgens Werner een kwestie van enkele weken en de P van Pach zal ook aan de beurt zijn.&nbsp;

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1942-09-06 Onderwerp: dank voor het pakket, niet goed ingepakt; onzeker situatie voor Stella in Amsterdam. Het zou beter zijn te gaan trouwen en dat Stella naar Westerbork komt. Ze kan dan onder Werners vrijstelling in het kamp verblijven. Groeten van Max. H. en de familie Hakker. De binnenkomst van Amsterdammers gaat op alfabet, ABC in nu aan de beurt. Het is volgens Werner een kwestie van enkele weken en de P van Pach zal ook aan de beurt zijn.&nbsp;

Sonder-Ausweis Norden, Israel, 12-11-89, B5 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten (DB 2). Gültig bis: nur in O.D. Begleitung.

Sonder-Ausweis Norden, Israel, 12-11-89, B5 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten (DB 2). Gültig bis: nur in O.D. Begleitung.

Sonderausweis van Israel Norden

Tabaksblatt, S. wordt in Theresienstadt aangesteld als voogd van Sidloff, O. Datum: 1944-12-12

Tabaksblatt, S. wordt in Theresienstadt aangesteld als voogd van Sidloff, O. Datum: 1944-12-12

Verklaring aanstelling van S. Tabaksblatt als voogd voor O. Sidloff

Programma van het cabaretprogramma Bunter Abend

Foto is gemaakt door Breslauer, Werner, Rudolf Portretfoto van A. K. Gemmeker.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-1944

Foto is gemaakt door Breslauer, Werner, Rudolf Portretfoto van A. K. Gemmeker.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-1944

Foto van kampcommandant A.K. Gemmeker in burgerkleding

Briefkaart Van: Jong, de, Henk Aan: Jong-Cohen, de, Estella Plaats: Amsterdam Datum: 1943-07-11 Onderwerp: Henk wil graag pakjes opsturen, maar er is veel schaarste. Emanuel stuurt de pakjes voortaan naar barak 34, en dan moeten ze de inhoud verdelen. Hij en Gré zijn nog vrij en hebben een nieuw stempel gekregen.&nbsp;

Briefkaart Van: Jong, de, Henk Aan: Jong-Cohen, de, Estella Plaats: Amsterdam Datum: 1943-07-11 Onderwerp: Henk wil graag pakjes opsturen, maar er is veel schaarste. Emanuel stuurt de pakjes voortaan naar barak 34, en dan moeten ze de inhoud verdelen. Hij en Gré zijn nog vrij en hebben een nieuw stempel gekregen.&nbsp;

Briefkaart H. de Jong aan E. de Jong-Cohen vanuit Amsterdam

Van: Muller, Joseph Aan: wie het betreft Plaats: Groningen Datum: 1999-10-08 Onderwerp: zoon uit een gemengd-huwelijk; nieuwbouwwijk Zaagmuldersweg opgegroeid; meestal was hij te vinden in het gebied rond het Gedempte Zuiderdiep, waar veel Joden woonachtig waren; verhuizing en dagelijkse leven in de stad; Joods leven en feestdagen, Sabath met z'n allen, met opa, oma en ook tantes Grietje en Esther, de kippen voor de soep werden gekocht op het Kattendiep; over de familie Muller; de firma van de gebroeders Levie waar kleermaker Israel zijn latere vrouw Aleida leerde kennen; de tantes Grietje en Esther werkten ook bij de firma Levie; Israel was een belezen persoon; het leven na 1940; anti-Joodse maatregelen; werken in Havelte; wonen in de Coehoornsingel en later Petrus Campersingel; gemengd-huwelijk en verhuizingen; &nbsp;leefomstandigheden van een arme groep Joden; Folkingestraat en Synagoge; Joodse buurt; de oorlog; anti-Joodse maatregelen, vader vond het dragen van een ster verschrikkelijk; onderduiken was geen optie; ouderlijke woning wordt in beslag genomen, onderdak bij schoonfamilie; vader moet in Havelte werken en later voor de Organisatie Todt; arrestatie vader, verblijf onder andere in het Scholtenshuis en overbrenging naar kamp Westerbork; over Mo Kisch die als machinist voor de treinverbinding tussen Groningen en kamp Westerbork zorgde; werken in het kamp, de laatste maanden en de bevrijding; weer thuis…; leven na de oorlog; vader getuigt in Canada tijdens het proces tegen Luitjens; antisemitisme direct na de oorlog; rechtsherstel; leven na de oorlog, de invloed van de oorlog op dit leven; over tante Grietje en Esther…opa en oma…vertrek naar het Centraal Station en deportatie naar kamp Westerbork…; nadat Joseph zijn opa heeft weggebracht (hij gaat naar het Joodse werkkamp ' t Schut), krijgt hij een trap van politieman Philip Blank; oma en de tantes Grietje en Esther werden begin oktober 1942 opgepakt…eindigt met de brief die Grietje Muller vanuit kamp Westerbork heeft geschreven.

Van: Muller, Joseph Aan: wie het betreft Plaats: Groningen Datum: 1999-10-08 Onderwerp: zoon uit een gemengd-huwelijk; nieuwbouwwijk Zaagmuldersweg opgegroeid; meestal was hij te vinden in het gebied rond het Gedempte Zuiderdiep, waar veel Joden woonachtig waren; verhuizing en dagelijkse leven in de stad; Joods leven en feestdagen, Sabath met z'n allen, met opa, oma en ook tantes Grietje en Esther, de kippen voor de soep werden gekocht op het Kattendiep; over de familie Muller; de firma van de gebroeders Levie waar kleermaker Israel zijn latere vrouw Aleida leerde kennen; de tantes Grietje en Esther werkten ook bij de firma Levie; Israel was een belezen persoon; het leven na 1940; anti-Joodse maatregelen; werken in Havelte; wonen in de Coehoornsingel en later Petrus Campersingel; gemengd-huwelijk en verhuizingen; &nbsp;leefomstandigheden van een arme groep Joden; Folkingestraat en Synagoge; Joodse buurt; de oorlog; anti-Joodse maatregelen, vader vond het dragen van een ster verschrikkelijk; onderduiken was geen optie; ouderlijke woning wordt in beslag genomen, onderdak bij schoonfamilie; vader moet in Havelte werken en later voor de Organisatie Todt; arrestatie vader, verblijf onder andere in het Scholtenshuis en overbrenging naar kamp Westerbork; over Mo Kisch die als machinist voor de treinverbinding tussen Groningen en kamp Westerbork zorgde; werken in het kamp, de laatste maanden en de bevrijding; weer thuis…; leven na de oorlog; vader getuigt in Canada tijdens het proces tegen Luitjens; antisemitisme direct na de oorlog; rechtsherstel; leven na de oorlog, de invloed van de oorlog op dit leven; over tante Grietje en Esther…opa en oma…vertrek naar het Centraal Station en deportatie naar kamp Westerbork…; nadat Joseph zijn opa heeft weggebracht (hij gaat naar het Joodse werkkamp ' t Schut), krijgt hij een trap van politieman Philip Blank; oma en de tantes Grietje en Esther werden begin oktober 1942 opgepakt…eindigt met de brief die Grietje Muller vanuit kamp Westerbork heeft geschreven.

Manuscript (levensverhaal) van Joseph Muller

Betreft: plattegrond met riolering en gevels&nbsp; Schaal: 1:100&nbsp; Datum:1965-04-15 Opmerking: voorbereidingen tot het aanpassen van de indeling van de barak, zodat gezinnen een eigen woonruimte hebben.

Betreft: plattegrond met riolering en gevels&nbsp; Schaal: 1:100&nbsp; Datum:1965-04-15 Opmerking: voorbereidingen tot het aanpassen van de indeling van de barak, zodat gezinnen een eigen woonruimte hebben.

Plattegrond in verband met het plaatsen van riolering en gevels

De bouw van de waterkelder in het kamp Westerbork.&nbsp; Kamp Westerbork, 1942. De bouw van de rein waterkelder.

De bouw van de waterkelder in het kamp Westerbork.&nbsp; Kamp Westerbork, 1942. De bouw van de rein waterkelder.

Bouw van de Reinwaterkelder in kamp Westerbork

Adreswijziging Plaats: Westerbork, kamp Datum:&nbsp;1943-02-05 (postempel) Onderwerp: Alpern, Sigmund verhuist van Apeldoorn naar kamp Westerbork, barak 73

Adreswijziging Plaats: Westerbork, kamp Datum:&nbsp;1943-02-05 (postempel) Onderwerp: Alpern, Sigmund verhuist van Apeldoorn naar kamp Westerbork, barak 73

Adreswijziging van Sigmund Alpern aan mevrouw de Vries vanuit kamp Westerbork

Van: Hakker, Ab Aan:&nbsp;Reina Plaats: Amsterdam Datum:&nbsp;1942-04-29 Onderwerp: Ab zit op het kantoor, hij heeft net een bord vol rode kool en aardappelen gegeten en vier boterhammen met kaas; Sal was even thuis, een grote verrassing (verlof uit een werkkamp Echten), zijn moeder en Stelleke waren dolblij; er lijkt weer wat aan te komen tegen de Joden…; er komen twee evacuaties binnen;….

Van: Hakker, Ab Aan:&nbsp;Reina Plaats: Amsterdam Datum:&nbsp;1942-04-29 Onderwerp: Ab zit op het kantoor, hij heeft net een bord vol rode kool en aardappelen gegeten en vier boterhammen met kaas; Sal was even thuis, een grote verrassing (verlof uit een werkkamp Echten), zijn moeder en Stelleke waren dolblij; er lijkt weer wat aan te komen tegen de Joden…; er komen twee evacuaties binnen;….

Brief van Ab Hakker aan Reina vanuit Amsterdam

Van: (Waterman), Mirjam,&nbsp; Aan: vrienden&nbsp; Datum: 1944/05 Onderwerp: vraag om diverse spullen, over arrestatie, verhoor en achtergebleven spullen, waaronder 2 koffers in Utrecht en een fiets op het Centraal Station in Amsterdam. &nbsp;

Van: (Waterman), Mirjam,&nbsp; Aan: vrienden&nbsp; Datum: 1944/05 Onderwerp: vraag om diverse spullen, over arrestatie, verhoor en achtergebleven spullen, waaronder 2 koffers in Utrecht en een fiets op het Centraal Station in Amsterdam. &nbsp;

Brief van Mirjam Waterman aan vrienden vanuit kamp Westerbork

Foto is gemaakt door Breslauer, Werner, Rudolf&nbsp; Interieur van de woning van de kampcommandant A.K. Gemmeker.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-1944 Onderwerp: slaapkamer van de kampcommandant met balkon, achterzijde van het huis.

Foto is gemaakt door Breslauer, Werner, Rudolf&nbsp; Interieur van de woning van de kampcommandant A.K. Gemmeker.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-1944 Onderwerp: slaapkamer van de kampcommandant met balkon, achterzijde van het huis.

Foto van de slaapkamer van kampcommandant Gemmeker

Van: Querido, Levie Aan: zijn kinderen Plaats: Hollandsche Schouwburg Datum: 1943-01 Onderwerp: van huis weggehaald; De Joodsche Raad is voor hem bezig, ze zijn in de Schouwburg met zo'n 200 man sterk; laat Manus naar de Schouwburg gaan en proberen te spreken met Suskind, die is bezig met Levie; maandag of dinsdag gaat er een transport weg, onzeker of Levie erbij zal zijn; de hele dag in de Schouwburg, beste mensen en lotgenoten…

Van: Querido, Levie Aan: zijn kinderen Plaats: Hollandsche Schouwburg Datum: 1943-01 Onderwerp: van huis weggehaald; De Joodsche Raad is voor hem bezig, ze zijn in de Schouwburg met zo'n 200 man sterk; laat Manus naar de Schouwburg gaan en proberen te spreken met Suskind, die is bezig met Levie; maandag of dinsdag gaat er een transport weg, onzeker of Levie erbij zal zijn; de hele dag in de Schouwburg, beste mensen en lotgenoten…

Brief van Levie Querido aan zijn kinderen vanuit de Hollandsche Schouwburg

Cabaret Cabaret (Humor und Melodie) Kamp Westerbork, schouwburg, barak 9 Datum: 1943-09 Toneelspelers op toneel voorstellend een schoolklas. Tekst: Ich muss hinaus. Leraar: G. Witepski Leerlingen: Max Ehrlich, Hermann Feiner, Beatrice Lissauer, Hannalore Cahn, Ruth Pagener, Lotte Heider, Ulla Gross en Catharina Frank.

Cabaret Cabaret (Humor und Melodie) Kamp Westerbork, schouwburg, barak 9 Datum: 1943-09 Toneelspelers op toneel voorstellend een schoolklas. Tekst: Ich muss hinaus. Leraar: G. Witepski Leerlingen: Max Ehrlich, Hermann Feiner, Beatrice Lissauer, Hannalore Cahn, Ruth Pagener, Lotte Heider, Ulla Gross en Catharina Frank.

Een scene uit de revue Humor und Melodie

Van: Querido, Levie Aan: Manus en Piet Plaats: Hollandsche Schouwburg Datum: 1943-01 Onderwerp: Levie zal worden doorgestuurd naar Vught; hij zit in de benedenzaal, stoelen, tafels en volop licht, alsof hij naar een cabaret voorstelling aan het kijken is; aan divers tafeltjes wordt gedampt, geschaakt en gekaart; Levie snapt niet van het optimisme van de mensen; voedselvoorziening in de schouwburg; probeer Suskind te spreken en Brandon; bezorgen of toesturen van bezittingen…

Van: Querido, Levie Aan: Manus en Piet Plaats: Hollandsche Schouwburg Datum: 1943-01 Onderwerp: Levie zal worden doorgestuurd naar Vught; hij zit in de benedenzaal, stoelen, tafels en volop licht, alsof hij naar een cabaret voorstelling aan het kijken is; aan divers tafeltjes wordt gedampt, geschaakt en gekaart; Levie snapt niet van het optimisme van de mensen; voedselvoorziening in de schouwburg; probeer Suskind te spreken en Brandon; bezorgen of toesturen van bezittingen…

Brief van Levie Querido aan Manus en Piet vanuit de Hollandsche Schouwburg

Betreft vrijstelling van transport. Van: Pinkus, Joachim Datum: 1943-05-24

Betreft vrijstelling van transport. Van: Pinkus, Joachim Datum: 1943-05-24

Bewijs van vrijstelling voor Joachim Pinkus voor het transport van 25 mei 1943

Van: Blits-Lam, Sonja Aan: Veer, familie Plaats: Amsterdam Datum: 1942-07-29 Onderwerp: uitstel van transport; vader moet naar het (werk)kamp; verzoek om bonnen om voor een week eten te kunnen kopen, om honger te voorkomen; ze denkt over twee weken te moeten vertrekken; al haar zusters hebben uitstel van transport…

Van: Blits-Lam, Sonja Aan: Veer, familie Plaats: Amsterdam Datum: 1942-07-29 Onderwerp: uitstel van transport; vader moet naar het (werk)kamp; verzoek om bonnen om voor een week eten te kunnen kopen, om honger te voorkomen; ze denkt over twee weken te moeten vertrekken; al haar zusters hebben uitstel van transport…

Brief van Sonja Blits-Lam aan de familie Veer vanuit Amsterdam

Foto van een plattegrond van Lager Westerbork.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-1945 Onderwerp: de informatie op de plattegrond is niet helemaal correct. Het laatste transport vertrok op 13 september 1944 naar Bergen-Belsen.

Foto van een plattegrond van Lager Westerbork.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-1945 Onderwerp: de informatie op de plattegrond is niet helemaal correct. Het laatste transport vertrok op 13 september 1944 naar Bergen-Belsen.

Foto van plattegrond kamp Westerbork

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1942-07-02 Onderwerp: op 7 juli zal Werner naar Amsterdam kunnen gaan; kamp Westerbork gaat een doorgangskamp worden. Alle Joden zijn verplicht om te werken en zullen naar arbeidskampen het Oosten worden ondergebracht. In Drenthe zullen al deze mensen in eerste instantie worden samengebracht om vervolgens te worden doorgestuurd; de familie Nakler is in Amsterdam. Ze willen Stella graag spreken. ‘Het lijkt er dus op dat wij over een paar weken van hier vertrekken. Misschien bestaat er nog een kans dat ik hier kan blijven’; Velen zijn van plan om nog vlug te gaan trouwen. Werner heeft er ook nog even aan gedacht: 'Is dat nodig, is dat nuttig';&nbsp;

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1942-07-02 Onderwerp: op 7 juli zal Werner naar Amsterdam kunnen gaan; kamp Westerbork gaat een doorgangskamp worden. Alle Joden zijn verplicht om te werken en zullen naar arbeidskampen het Oosten worden ondergebracht. In Drenthe zullen al deze mensen in eerste instantie worden samengebracht om vervolgens te worden doorgestuurd; de familie Nakler is in Amsterdam. Ze willen Stella graag spreken. ‘Het lijkt er dus op dat wij over een paar weken van hier vertrekken. Misschien bestaat er nog een kans dat ik hier kan blijven’; Velen zijn van plan om nog vlug te gaan trouwen. Werner heeft er ook nog even aan gedacht: 'Is dat nodig, is dat nuttig';&nbsp;

Brief van Werner Stertzenbach aan Stella Pach vanuit het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Van: &nbsp;(Reens), Annie en Loes (Louise) Aan: Rudi&nbsp; Plaats: Westerbork kamp Datum: 1943-06-30 Onderwerp: bedankje en vraag om goederen, levensmiddelen, de schrijfster bedankt voor de planten en zij is in het bezit gekomen van een werkstempel. Ze kan daardoor de ontvangst van pakketjes bevestigen.

Van: &nbsp;(Reens), Annie en Loes (Louise) Aan: Rudi&nbsp; Plaats: Westerbork kamp Datum: 1943-06-30 Onderwerp: bedankje en vraag om goederen, levensmiddelen, de schrijfster bedankt voor de planten en zij is in het bezit gekomen van een werkstempel. Ze kan daardoor de ontvangst van pakketjes bevestigen.

Plattegrond met aanzichten en doorsnede van barak 44 in het woonoord Schattenberg