In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Van: Philips, Suze Aan: Rijst, van de, Ali Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04-08 Onderwerp: het gezin is naar kamp Westerbork gestuurd. Zusje Beppie heeft roodvonk, bang ervoor om doorgestuurd te worden. Broer Meijer is alleen naar Vught. &nbsp;

Van: Philips, Suze Aan: Rijst, van de, Ali Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04-08 Onderwerp: het gezin is naar kamp Westerbork gestuurd. Zusje Beppie heeft roodvonk, bang ervoor om doorgestuurd te worden. Broer Meijer is alleen naar Vught. &nbsp;

Briefkaart van Suze Philips aan Ali van de Rijst vanuit kamp Westerbork

De registratiezaal is in gereedheid gebracht voor een binnenkomend transport.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-1943

De registratiezaal is in gereedheid gebracht voor een binnenkomend transport.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-1943

Foto van de registratiezaal in de schouwburg van kamp Westerbork

Kok, L. Foto van een tekening van een vrouw met een breiwerk. Kamp Westerbork,1943-03 De vrouw is Bep van As

Kok, L. Foto van een tekening van een vrouw met een breiwerk. Kamp Westerbork,1943-03 De vrouw is Bep van As

Bep van As getekend door Leo Kok in kamp Westerbork

Van: Goldschmidt, Leon Aan: Stern-Goldberg, Regina Datum: 1943-02-25 Plaats: Stockholm Onderwerp: briefkaart geeft aan dat Regina op 12 september 1942 vanuit Fürth naar Theresienstadt is gedeporteerd. Het verzoek van Leon aan Regina is zijn moeder te groeten en ook de familie Magnus. De briefkaart gaat echter weer retour. ‘Zuruck Abgereist’.

Van: Goldschmidt, Leon Aan: Stern-Goldberg, Regina Datum: 1943-02-25 Plaats: Stockholm Onderwerp: briefkaart geeft aan dat Regina op 12 september 1942 vanuit Fürth naar Theresienstadt is gedeporteerd. Het verzoek van Leon aan Regina is zijn moeder te groeten en ook de familie Magnus. De briefkaart gaat echter weer retour. ‘Zuruck Abgereist’.

Briefkaart van Leon Goldschmidt aan Regina Stern-Goldschmidt vanuit Stockholm

Van: Aan: Beste kinderen Plaats: Datum: 1943-06-26 Onderwerp: Lippmann-Rosenthal, Joodsche Raad

Van: Aan: Beste kinderen Plaats: Datum: 1943-06-26 Onderwerp: Lippmann-Rosenthal, Joodsche Raad

Brief van ouders aan hun kinderen betreffende Lippmann-Rosenthal

Van: Boekbinder, Bob (Barend) Datum: 1944-1945 Plaats: Bergen-Belsen Onderwerp: wachttoren en barak in Bergen-Belsen.

Van: Boekbinder, Bob (Barend) Datum: 1944-1945 Plaats: Bergen-Belsen Onderwerp: wachttoren en barak in Bergen-Belsen.

Tekening, aquarel van een wachttoren en een barak in Bergen-Belsen

Mededeling Datum: 1943-10-23 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: reparatie van tonnen

Mededeling Datum: 1943-10-23 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: reparatie van tonnen

Mededeling over reparatie van tonnen

Van: Viool, J.&nbsp; Aan: Familie J. v.d. Tak&nbsp; Plaats: Veenendaal&nbsp;(De Bruinhorst)&nbsp; Datum: 1942-09-16&nbsp; Onderwerp: Beschrijving situatie in het Joodse werkkamp De Bruinhorst. Het werken is zwaar, zandscheppen van vijf tot vijf. Pakketten sturen heeft geen zin, ze worden in beslag genomen.

Van: Viool, J.&nbsp; Aan: Familie J. v.d. Tak&nbsp; Plaats: Veenendaal&nbsp;(De Bruinhorst)&nbsp; Datum: 1942-09-16&nbsp; Onderwerp: Beschrijving situatie in het Joodse werkkamp De Bruinhorst. Het werken is zwaar, zandscheppen van vijf tot vijf. Pakketten sturen heeft geen zin, ze worden in beslag genomen.

Brief van J. Viool aan familie J. v.d. Tak vanuit het Joodse werkkamp De Bruinhorst

Lagerbefehl Westerbork, kamp 1944-07-17, No. 84 Inhoud: Inenting ter voorkoming van diphterie; maatregelen ter voorkoming van paratyphus. Blz.: 2

Lagerbefehl Westerbork, kamp 1944-07-17, No. 84 Inhoud: Inenting ter voorkoming van diphterie; maatregelen ter voorkoming van paratyphus. Blz.: 2

Lagerbefehl No. 84

Betreft: 'Revisietekening Licht installatie Schoolgebouw' barak 57 in woonoord Schattenberg.&nbsp; Schaal: 1:10&nbsp; Datum: 1950-1960 Opmerkingen: zuidzijde, met indeling van de barak, lokalen, wc's, wasgelegenheid en lerarenlokaal.

Betreft: 'Revisietekening Licht installatie Schoolgebouw' barak 57 in woonoord Schattenberg.&nbsp; Schaal: 1:10&nbsp; Datum: 1950-1960 Opmerkingen: zuidzijde, met indeling van de barak, lokalen, wc's, wasgelegenheid en lerarenlokaal.

Bouwtekening revisie lichtinstallatie barak 57

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-02-21 Onderwerp: uitgaansverbod vanaf 19.00 uur. De mannen verblijven in hun barak en doden de tijd met schaken, dammen, kaarten, lezen en het herstellen van kleding. Er staat ook een grammofoon te draaien, Werner hoort zo af en toe de grappen van Snip en Snap; dank voor het pakket; Werner heeft al twee dagen buikloop, aan ritueel eten doet hij niet, dat is een kamphoofdstuk dat hij overslaat; De kinderen van het kindertehuis waar Estella werkt zijn in kamp Westerbork aangekomen. Binnen twee dagen brak er roodvonk in de barak uit. Je mag alleen op zes meter van de deur af staan. Werner heeft de groeten overgedragen voor alle meisjes die Stella kennen. De meisjes gaven de groeten terug. Ze waren bezig met het verstellen van hun kleding. De familie Hes is nog in barak 67, ook hier was roodvonk uitgebroken. Tot gisteren was deze barak nog gesperd. Nu was er echter difterie uitgebroken en is de barak weer voor een paar dagen ontoegankelijk (dus niet met het eerstvolgende transport mee); Werner heeft voor Stella gevraagd naar Louis Veerman. Hij stond niet op de lijst van barak 66; Stella's nicht Sara heeft Werner een brief geschreven om hem te bedanken voor de zorg van haar moeder Vogeltje; in de barak van Werner (21) worden Jiddische platen gedraaid, de barak is vol met Joden met baarden; de 20ste is het eerste transport met vakarbeiders naar kamp Vugt gegaan, met de zelfde trein zijn personen van Vught naar kamp Westerbork gegaan, om met het volgende uitgaande transport doorgestuurd te worden; de nijverheidsschool gaar voorlopig niet door; alle personen van de 2000-lijst (Stammliste) hebben een nieuwe kampkaart gekregen; de vrouw van Dr. Mannheim (en zoon) is nu ook in het kamp; de Hongaarse Rapsodie wordt gespeelt in de barak.

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-02-21 Onderwerp: uitgaansverbod vanaf 19.00 uur. De mannen verblijven in hun barak en doden de tijd met schaken, dammen, kaarten, lezen en het herstellen van kleding. Er staat ook een grammofoon te draaien, Werner hoort zo af en toe de grappen van Snip en Snap; dank voor het pakket; Werner heeft al twee dagen buikloop, aan ritueel eten doet hij niet, dat is een kamphoofdstuk dat hij overslaat; De kinderen van het kindertehuis waar Estella werkt zijn in kamp Westerbork aangekomen. Binnen twee dagen brak er roodvonk in de barak uit. Je mag alleen op zes meter van de deur af staan. Werner heeft de groeten overgedragen voor alle meisjes die Stella kennen. De meisjes gaven de groeten terug. Ze waren bezig met het verstellen van hun kleding. De familie Hes is nog in barak 67, ook hier was roodvonk uitgebroken. Tot gisteren was deze barak nog gesperd. Nu was er echter difterie uitgebroken en is de barak weer voor een paar dagen ontoegankelijk (dus niet met het eerstvolgende transport mee); Werner heeft voor Stella gevraagd naar Louis Veerman. Hij stond niet op de lijst van barak 66; Stella's nicht Sara heeft Werner een brief geschreven om hem te bedanken voor de zorg van haar moeder Vogeltje; in de barak van Werner (21) worden Jiddische platen gedraaid, de barak is vol met Joden met baarden; de 20ste is het eerste transport met vakarbeiders naar kamp Vugt gegaan, met de zelfde trein zijn personen van Vught naar kamp Westerbork gegaan, om met het volgende uitgaande transport doorgestuurd te worden; de nijverheidsschool gaar voorlopig niet door; alle personen van de 2000-lijst (Stammliste) hebben een nieuwe kampkaart gekregen; de vrouw van Dr. Mannheim (en zoon) is nu ook in het kamp; de Hongaarse Rapsodie wordt gespeelt in de barak.

Brief van Werner Stertzenbach aan Stella Pach vanuit kamp Westerbork

Sonder-Ausweis&nbsp; Espinoza, Daniel, 20-5-11, B21 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: Bauernhof Arbeiten zu verrichten (DB 2).&nbsp; Gültig bis: Auf Weiteres

Sonder-Ausweis&nbsp; Espinoza, Daniel, 20-5-11, B21 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: Bauernhof Arbeiten zu verrichten (DB 2).&nbsp; Gültig bis: Auf Weiteres

Sonderausweis van Daniel Espinoza

Van: Nalowitz-Höxter, Margot, Sara Aan: Nieuwkerk, mevrouw/broer Höxter, Günther Plaats: Dresden Datum: 1942-05 Onderwerp: sinds een aantal weken geen bericht meer van haar broer ontvangen. Margot maakt zich ernstig zorgen. Ze hoopt dat haar broer zijn vaardigheden bij een boer verder kan ontwikkelen. Günther behoort tot de groep zionistische jongeren die werkzaam zijn geweest in het werkdorp Wieringermeer. Hij woonde na de opheffing van het werkdorp in bij het gastgezin Nieuwkerk.

Van: Nalowitz-Höxter, Margot, Sara Aan: Nieuwkerk, mevrouw/broer Höxter, Günther Plaats: Dresden Datum: 1942-05 Onderwerp: sinds een aantal weken geen bericht meer van haar broer ontvangen. Margot maakt zich ernstig zorgen. Ze hoopt dat haar broer zijn vaardigheden bij een boer verder kan ontwikkelen. Günther behoort tot de groep zionistische jongeren die werkzaam zijn geweest in het werkdorp Wieringermeer. Hij woonde na de opheffing van het werkdorp in bij het gastgezin Nieuwkerk.

Briefkaart van Margot Sara Nalowitz aan haar broer Günt(h)er Höxter via mevrouw Nieuwkerk vanuit Dresden

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum:&nbsp;1943-02 Onderwerp: iemand namens de bagageafdeling komt Werner zeggen dat er een pakket voor Lea Pach-Matteman is aangekomen. De kleren zullen retour gaan. Dit kan niet wat betreft de levensmiddelen. Deze zullen met toestemming van Werner worden verspreid onder een aantal strafgevallen. Stella moet Werner op de hoogte houden of de leren inderdaad weer retour komen. (Lea is kennelijk al doorgestuurd).

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum:&nbsp;1943-02 Onderwerp: iemand namens de bagageafdeling komt Werner zeggen dat er een pakket voor Lea Pach-Matteman is aangekomen. De kleren zullen retour gaan. Dit kan niet wat betreft de levensmiddelen. Deze zullen met toestemming van Werner worden verspreid onder een aantal strafgevallen. Stella moet Werner op de hoogte houden of de leren inderdaad weer retour komen. (Lea is kennelijk al doorgestuurd).

Van: Margot. S. Nalowitz(?)-Höxter Aan: Nieuwkerk, mevrouw Plaats: Dresden Datum: 1942-02-06 Onderwerp: bedankje; over haar broer Günt(h)er (Höxter), hoe het met hem gaat; een aantal keer geschreven, maar geen antwoord gekregen.&nbsp; Günther behoort tot de groep zionistische jongeren die werkzaam zijn geweest in het werkdorp Wieringermeer. Hij woonde na de opheffing van het werkdorp in bij het gastgezin Nieuwkerk.

Van: Margot. S. Nalowitz(?)-Höxter Aan: Nieuwkerk, mevrouw Plaats: Dresden Datum: 1942-02-06 Onderwerp: bedankje; over haar broer Günt(h)er (Höxter), hoe het met hem gaat; een aantal keer geschreven, maar geen antwoord gekregen.&nbsp; Günther behoort tot de groep zionistische jongeren die werkzaam zijn geweest in het werkdorp Wieringermeer. Hij woonde na de opheffing van het werkdorp in bij het gastgezin Nieuwkerk.

Briefkaart van Margot Sara Nalowitz aan mevrouw Nieuwkerk vanuit Dresden

Hoofdadministratiegebouw barak 201 Schattenberg&nbsp; Schaal: 1:100&nbsp; Datum: Opmerking: deze barak (nummer 2) heeft ook gediend als ziekenhuisbarak en Kommandantur in respectievelijk het Centraal Vluchtelingenkamp en het Doorgangskamp.

Hoofdadministratiegebouw barak 201 Schattenberg&nbsp; Schaal: 1:100&nbsp; Datum: Opmerking: deze barak (nummer 2) heeft ook gediend als ziekenhuisbarak en Kommandantur in respectievelijk het Centraal Vluchtelingenkamp en het Doorgangskamp.

Plattegrond van het hoofdadministratiegebouw barak 201 in het woonoord Schattenberg

Werkopdracht Voor: Schlosserei Datum: 1944-09-01 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: wc-Spülkasten reparieren (betreft barak 70 Mannersaal)

Werkopdracht Voor: Schlosserei Datum: 1944-09-01 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: wc-Spülkasten reparieren (betreft barak 70 Mannersaal)

Werkopdracht voor Schlosserei

Betreft: Cellenbarak in woonoord Schattenberg, barak 51 Schaal: 1:100

Betreft: Cellenbarak in woonoord Schattenberg, barak 51 Schaal: 1:100

Plattegrond van de cellenbarak, barak 51

Van: Informatiebureau van het Ned. Rode Kruis&nbsp; Aan: Coelingh-Barnstijn, A.&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1946 - 1947&nbsp; Onderwerp: persoonsgegevens van verschillende familieleden, die niet altijd kloppen (brieven uit 1946).

Van: Informatiebureau van het Ned. Rode Kruis&nbsp; Aan: Coelingh-Barnstijn, A.&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1946 - 1947&nbsp; Onderwerp: persoonsgegevens van verschillende familieleden, die niet altijd kloppen (brieven uit 1946).

Brief van Informatiebureau van het Ned. Rode Kruis aan A. Coelingh-Barnstijn

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944 Onderwerp: kampgevangenen aan het voetballen op de appelplaats van het kamp. Op de achtergrond is barak 25 zichtbaar.

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944 Onderwerp: kampgevangenen aan het voetballen op de appelplaats van het kamp. Op de achtergrond is barak 25 zichtbaar.

Foto van een still uit de Westerborkfilm

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1942-08-28 Onderwerp: negatieve stemming bij Werner als van de vele transporten, de honderden en duizenden die vertrekken, voor de meeste personen kan hij niets doen; over stappen die moeten worden genomen voor in ondertrouw gaan; bericht uit het Oosten van een kennis via Amsterdam. Zij werken in een kolenmijn en krijgen loon; stoppen met schrijven, het licht gaat uit; Werner zou graag gaan zwemmen…

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1942-08-28 Onderwerp: negatieve stemming bij Werner als van de vele transporten, de honderden en duizenden die vertrekken, voor de meeste personen kan hij niets doen; over stappen die moeten worden genomen voor in ondertrouw gaan; bericht uit het Oosten van een kennis via Amsterdam. Zij werken in een kolenmijn en krijgen loon; stoppen met schrijven, het licht gaat uit; Werner zou graag gaan zwemmen…

Plaatsen in kamp Westerbork

Barak 34

Twee levensmiddelenkaarten van het Evacuatiecentrum "Veemgebouw" te Eindhoven (locatie waar veel gerepatrieerde concentratiekampgevangenen terecht kwamen bij terugkeer in Nederland).

Twee levensmiddelenkaarten van het Evacuatiecentrum "Veemgebouw" te Eindhoven (locatie waar veel gerepatrieerde concentratiekampgevangenen terecht kwamen bij terugkeer in Nederland).

Bonkaart

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-09-08 Onderwerp: kamp Westerbork zal als doorgangskamp worden opgeheven. Het zal een concentratie-strafkamp worden; transporten uit kamp Vught en Amsterdam zullen worden doorgestuurd. Als dank voor goed verricht werk voor het kamp zullen ongeveer 1000 mensen in aanmerking komen voor twee transporten naar Theresienstadt. Mogelijk behoort Werner tot deze laatste groep. De 7de was een transport vertrokken, onder hen veel bekenden. Wekelijks zal een trein weggaan. Alleen een stamgroep van 1000 personen zal voorlopig blijven. De oude garde heeft het bericht kalm opgenomen, ze waren er geestelijk op voorbereid. In november moet alles zijn afgerond.

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-09-08 Onderwerp: kamp Westerbork zal als doorgangskamp worden opgeheven. Het zal een concentratie-strafkamp worden; transporten uit kamp Vught en Amsterdam zullen worden doorgestuurd. Als dank voor goed verricht werk voor het kamp zullen ongeveer 1000 mensen in aanmerking komen voor twee transporten naar Theresienstadt. Mogelijk behoort Werner tot deze laatste groep. De 7de was een transport vertrokken, onder hen veel bekenden. Wekelijks zal een trein weggaan. Alleen een stamgroep van 1000 personen zal voorlopig blijven. De oude garde heeft het bericht kalm opgenomen, ze waren er geestelijk op voorbereid. In november moet alles zijn afgerond.

Bouw Bouw Vluchtelingenkamp Westerbork, 1939 Interieur van een barak

Bouw Bouw Vluchtelingenkamp Westerbork, 1939 Interieur van een barak

van de binnenkant van een barak in aanbouw van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Snoeimes Het snoeimes is gebruikt door Lothar Leyser (1920) in het werkkamp Wieringermeer en voorzien van de benaming L. Leyser. &nbsp;

Snoeimes Het snoeimes is gebruikt door Lothar Leyser (1920) in het werkkamp Wieringermeer en voorzien van de benaming L. Leyser. &nbsp;

Het snoeimes van Lothar Leyser

Kampgeld Lager Westerbork 50 Cent Blauw-bruin Serie BB No. 4841 Datum: 1944-1945

Kampgeld Lager Westerbork 50 Cent Blauw-bruin Serie BB No. 4841 Datum: 1944-1945

Kampgeld Lager Westerbork 50 cent

Luchtopname van het kampterrein&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1945-03

Luchtopname van het kampterrein&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1945-03

Luchtopname van kamp Westerbork

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-08-19 Onderwerp: terug van verlof in Amsterdam, samen een paar gelukkige uren gehad; over hun toekomst na de oorlog; terug in het kamp gaf Westerbork een rustige indruk; de onrust nam echter, komende dinsdag zal een transport met S-gevallen en zieken uit kamp Westerbork vertrekken; in het kamp heerst de illusie aan de transporten te kunnen ontkomen; alle boodschappen kon Werner afgeven, alleen Flip Barmes kon hij niet vinden (hij is nooit in kamp Westerbork geweest, in onderduik); Werner heeft nog kleding en fotokopieën van Stella in het kamp, dat ze ooit vooruitgestuurd had. Er gaat iemand naar Amsterdam. Werner vraag of hij de spullen aan hem kan meegeven.&nbsp;

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-08-19 Onderwerp: terug van verlof in Amsterdam, samen een paar gelukkige uren gehad; over hun toekomst na de oorlog; terug in het kamp gaf Westerbork een rustige indruk; de onrust nam echter, komende dinsdag zal een transport met S-gevallen en zieken uit kamp Westerbork vertrekken; in het kamp heerst de illusie aan de transporten te kunnen ontkomen; alle boodschappen kon Werner afgeven, alleen Flip Barmes kon hij niet vinden (hij is nooit in kamp Westerbork geweest, in onderduik); Werner heeft nog kleding en fotokopieën van Stella in het kamp, dat ze ooit vooruitgestuurd had. Er gaat iemand naar Amsterdam. Werner vraag of hij de spullen aan hem kan meegeven.&nbsp;

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944 Onderwerp: aanvoer van bouwmaterialen via het spoor.

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944 Onderwerp: aanvoer van bouwmaterialen via het spoor.

Entmes Het entmes is gebruikt door Lothar Leyser (1920) in het werkkamp Wieringermeer. &nbsp;

Entmes Het entmes is gebruikt door Lothar Leyser (1920) in het werkkamp Wieringermeer. &nbsp;

Het entmes van Lothar Leyser

Van: Huisman, G.K. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-04-16 Onderwerp: strovlechten; over wat voor stro geschikt is; inkoop; gebruik van afval; kosten; opbrengst en transport en ruimte voor de productie (halve barak).

Van: Huisman, G.K. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-04-16 Onderwerp: strovlechten; over wat voor stro geschikt is; inkoop; gebruik van afval; kosten; opbrengst en transport en ruimte voor de productie (halve barak).

Brief van G.K. Huisman aan J.G. Buijvoets over strovlechten

Interieur vrouwenzaal barak 57 Getekend door: Roozendaal, Alfred Plaats: kamp Westerbork Datum: 1942-11-20 Op tekening staan ook vrouwen en kinderen afgebeeld

Interieur vrouwenzaal barak 57 Getekend door: Roozendaal, Alfred Plaats: kamp Westerbork Datum: 1942-11-20 Op tekening staan ook vrouwen en kinderen afgebeeld

De vrouwenzaal van barak 57 getekend door Alfred Roozendaal

Portret van mevrouw van As.&nbsp; Getekend door: Kok, Leo.&nbsp; Plaats: Kamp Westerbork Datum: 1943-03

Portret van mevrouw van As.&nbsp; Getekend door: Kok, Leo.&nbsp; Plaats: Kamp Westerbork Datum: 1943-03

Mevrouw Van As getekend door Leo Kok in kamp Westerbork

Het personeel van het kamp.&nbsp; Plaats: Interneringskamp Westerbork Datum: 1945.&nbsp; Apotheker de Dhr. van Blaaderen achter zijn bureau.

Het personeel van het kamp.&nbsp; Plaats: Interneringskamp Westerbork Datum: 1945.&nbsp; Apotheker de Dhr. van Blaaderen achter zijn bureau.

Foto van de apotheker van Interneringskamp Westerbork

Mededeling Datum: 1943-11-09 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: etenskaarten

Mededeling Datum: 1943-11-09 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: etenskaarten

Mededeling over etenskaarten

Van: Houtvester Assen&nbsp; Aan: Directie&nbsp; Plaats: Assen&nbsp; Datum: 1949-10-24&nbsp; Onderwerp: huurovereenkomst kamp Schattenberg met het Ministerie van Oorlog

Van: Houtvester Assen&nbsp; Aan: Directie&nbsp; Plaats: Assen&nbsp; Datum: 1949-10-24&nbsp; Onderwerp: huurovereenkomst kamp Schattenberg met het Ministerie van Oorlog

Brief van de Houtvester Assen aan de directie

Afschrift van bijschrijving op een rekening-courant bij Heldring & Pierson bankiers te 's-Gravenhage, op naam van mej. L. Nijstad, 13 jan. 1942.

van Heldring & Pierson bankiers aan L. Nijstad

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-04-05 Onderwerp: dank voor het verjaardagspakket; Werner is uit het ziekenhuis ontslagen; er is geen rust voor Werner; transporten uit Vught met vrienden die van alles missen wat ze nodig hebben; koffietafel bij de familie Mahler, een kaastaart gegeten; het kamp wordt door een goederentrein in tweeën gedeeld, de trein staat klaar voor een transport van 2000 personen; er worden banken en bedden in de trein geplaatst, maar het blijft een goederentrein; over de relatie tussen Werner en Stella.

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-04-05 Onderwerp: dank voor het verjaardagspakket; Werner is uit het ziekenhuis ontslagen; er is geen rust voor Werner; transporten uit Vught met vrienden die van alles missen wat ze nodig hebben; koffietafel bij de familie Mahler, een kaastaart gegeten; het kamp wordt door een goederentrein in tweeën gedeeld, de trein staat klaar voor een transport van 2000 personen; er worden banken en bedden in de trein geplaatst, maar het blijft een goederentrein; over de relatie tussen Werner en Stella.

Van: Overste, L. Aan: geachte heer Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-11-10 Onderwerp: schrijfdag, de vrouw van de schrijver bevindt zich nog in Amsterdam; af en toe smokkelen van brieven; informatie over familieleden, Meintje geholpen met haar bagage toen zij op transport moest gaan. Ze was zeer nerveus. Ze wees op de bagage van A.B.. De schrijver wilde deze spullen in bewaring nemen, echter dat mocht niet. De bagage is terecht gekomen bij de Fürsorge. De schijver heeft wel het persoonsbewijs van A.B en zal het aan hem overhandigen als hij binnenkomt, al zal dat lastig zijn vanwege zijn korte verblijf in het kamp als strafgeval en isolatie; De schrijver geeft aan dat Meintje vertelde het in de gevangenis beter gehad te hebben dan in het kamp. Hij weet niet of ze in de gevangenis verhoord is. Hij heeft Meintje geholpen met het dragen van de bagage, totdat hem gezegd werd hiermee te stoppen en werd gedreigd dat hij zelf op transport zou gaan. Het lopen naar de trein is ongeveer 15 minuten. Meintjes zus Cato is ook al doorgestuurd. Leendert kan haar dus niets vragen over Meintje.

Van: Overste, L. Aan: geachte heer Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-11-10 Onderwerp: schrijfdag, de vrouw van de schrijver bevindt zich nog in Amsterdam; af en toe smokkelen van brieven; informatie over familieleden, Meintje geholpen met haar bagage toen zij op transport moest gaan. Ze was zeer nerveus. Ze wees op de bagage van A.B.. De schrijver wilde deze spullen in bewaring nemen, echter dat mocht niet. De bagage is terecht gekomen bij de Fürsorge. De schijver heeft wel het persoonsbewijs van A.B en zal het aan hem overhandigen als hij binnenkomt, al zal dat lastig zijn vanwege zijn korte verblijf in het kamp als strafgeval en isolatie; De schrijver geeft aan dat Meintje vertelde het in de gevangenis beter gehad te hebben dan in het kamp. Hij weet niet of ze in de gevangenis verhoord is. Hij heeft Meintje geholpen met het dragen van de bagage, totdat hem gezegd werd hiermee te stoppen en werd gedreigd dat hij zelf op transport zou gaan. Het lopen naar de trein is ongeveer 15 minuten. Meintjes zus Cato is ook al doorgestuurd. Leendert kan haar dus niets vragen over Meintje.

Brief van Leendert Overste aan J. Adelaar vanuit kamp Westerbork

Van: Lagerkommandant&nbsp; Aan: Kampbewoners&nbsp; Plaats: Westerbork&nbsp; Datum: 1944-12-22&nbsp; Onderwerp: Arbeidstijden, Kerstmis en Nieuwjaar.

Van: Lagerkommandant&nbsp; Aan: Kampbewoners&nbsp; Plaats: Westerbork&nbsp; Datum: 1944-12-22&nbsp; Onderwerp: Arbeidstijden, Kerstmis en Nieuwjaar.

Lagerbefehl nr. 88

Van: Wethouder voor Arbeidszaken Kropman Aan: Hoofden van Diensttakken en chefs afd. Gemeente Plaats: Amsterdam Datum: 1941-02-15 Onderwerp: verbod in diensttijd deel te nemen aan demonstraties

Van: Wethouder voor Arbeidszaken Kropman Aan: Hoofden van Diensttakken en chefs afd. Gemeente Plaats: Amsterdam Datum: 1941-02-15 Onderwerp: verbod in diensttijd deel te nemen aan demonstraties

Brief

Plattegrond met riolering en gevels van barak 75&nbsp; Woonoord Schattenberg&nbsp; Schaal: 1:100&nbsp; Datum: 1965-09-01

Plattegrond met riolering en gevels van barak 75&nbsp; Woonoord Schattenberg&nbsp; Schaal: 1:100&nbsp; Datum: 1965-09-01

Plattegrond met aanzichten en doorsneden van barak 75 in het woonoord Schattenberg