In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Het treinbord

Markt 4, Beilen

Het verhaal van Menachem Asscher

Een jongen vereeuwigd in hout

Testverhaal

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Op deze pagina ontdek je uiteenlopende verhalen over Kamp Westerbork: persoonlijke portretten van betrokkenen, gemeenteverhalen die laten zien hoe lokale gemeenschappen verbonden zijn met het kamp, themaverhalen die context en verdieping bieden, en objectverhalen waarin voorwerpen het verleden tastbaar maken.

Verhalen

Naziconcentratiekampen

Theresienstadt

Plaatsen in kamp Westerbork

Grote woonbarakken kamp Westerbork

Van: Staatsbosbeheer&nbsp; Aan: Houtvester in de houtvesterij Assen&nbsp; Plaats: Utrecht&nbsp; Datum: 1951-09-26&nbsp; Onderwerp: crematorium te Westerbork, afbraak, na de reactie vanuit de Joodse gemeenschap.

Van: Staatsbosbeheer&nbsp; Aan: Houtvester in de houtvesterij Assen&nbsp; Plaats: Utrecht&nbsp; Datum: 1951-09-26&nbsp; Onderwerp: crematorium te Westerbork, afbraak, na de reactie vanuit de Joodse gemeenschap.

Brief van Staatsbosbeheer aan de houtvester in de Houtvesterij Assen

Uitgaande transporten kamp Westerbork

Transport 11 januari 1944 - Bergen-Belsen

Bewijs van crematie Datum: 02-08-1943 Nr. 452 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Tuchmann, Wilhelm geb. 26-02-77 overleden te Westerbork op 28-07-1943 op 28-07-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 02-08-1943 Nr. 452 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Tuchmann, Wilhelm geb. 26-02-77 overleden te Westerbork op 28-07-1943 op 28-07-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Wilhelm Tuchmann

Van: Hassel Aan: Palache en den Haan, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-17 Onderwerp: geen toestemming om Jules in het kamp te bezoeken. Hij ligt in barak 83.

Van: Hassel Aan: Palache en den Haan, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-17 Onderwerp: geen toestemming om Jules in het kamp te bezoeken. Hij ligt in barak 83.

Verklaring van Frau Hassel dat een bezoek aan Jules in kamp Westerbork niet is toegestaan

Van: Gewestelijk Arbeidsbureau&nbsp; Aan: Barend-Ankringa, L., Mevr. Betreft toestemming voor tijdelijk verlof (bevalling van zijn vrouw) van maximaal 12 dagen voor haar echtgenoot Barend, Leonard, die op dat moment werkzaam is in het werkkamp Orvelte.&nbsp; Datum: 1942-02-26

Van: Gewestelijk Arbeidsbureau&nbsp; Aan: Barend-Ankringa, L., Mevr. Betreft toestemming voor tijdelijk verlof (bevalling van zijn vrouw) van maximaal 12 dagen voor haar echtgenoot Barend, Leonard, die op dat moment werkzaam is in het werkkamp Orvelte.&nbsp; Datum: 1942-02-26

Brief van het Gewestelijk Arbeidsbureau aan L. Barend-Ankringa

Kamp Malapane

Van: van Heeks, C. Aan: van Heeks, A. Plaats: Hardenberg, Joods werkkamp Molengoot Datum: 10-1942 Onderwerp: bericht vanuit het kamp met de tekst: ‘stiekem de laatste kaart.'&nbsp;

Van: van Heeks, C. Aan: van Heeks, A. Plaats: Hardenberg, Joods werkkamp Molengoot Datum: 10-1942 Onderwerp: bericht vanuit het kamp met de tekst: ‘stiekem de laatste kaart.'&nbsp;

Ansichtkaart van C. van Heeks aan A. van Heeks vanuit het Joodse werkkamp Molengoot

Van: Houtvester Assen&nbsp; Aan: Directeur Staatsbosbeheer&nbsp; Plaats: Assen&nbsp; Datum: 1947-02-10&nbsp; Onderwerp: in gebruik gegeven grond; uitbreiding van het Interneringskamp.

Van: Houtvester Assen&nbsp; Aan: Directeur Staatsbosbeheer&nbsp; Plaats: Assen&nbsp; Datum: 1947-02-10&nbsp; Onderwerp: in gebruik gegeven grond; uitbreiding van het Interneringskamp.

Brief van Houtvester Assen aan de directeur van Staatsbosbeheer

Van: Buursma-Zingstra, G. Aan: het Ministerie van Oorlog Plaats: Assen Datum: 1948-03-30 Onderwerp: financiële situatie; onterecht pensioen ontvangen; terugbetaling; hoop op behoud pensioenrechten….

Van: Buursma-Zingstra, G. Aan: het Ministerie van Oorlog Plaats: Assen Datum: 1948-03-30 Onderwerp: financiële situatie; onterecht pensioen ontvangen; terugbetaling; hoop op behoud pensioenrechten….

Brief van G. Buursma-Zingstra aan het het Ministerie van Oorlog over pensioenrechten

Van: Koker-de Beer, B. Aan: J. van… Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-11 Onderwerp: na een lange reis gisteravond in kamp Westerbork aangekomen; het is in de barak erg druk; het eten is prima; ze heeft een telegram gestuurd; ze heeft van alles nodig van kleding tot bestek; ze kan elke dag op transport gaan; het antwoord moet om het antwoordformulier worden geschreven ….

Van: Koker-de Beer, B. Aan: J. van… Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-11 Onderwerp: na een lange reis gisteravond in kamp Westerbork aangekomen; het is in de barak erg druk; het eten is prima; ze heeft een telegram gestuurd; ze heeft van alles nodig van kleding tot bestek; ze kan elke dag op transport gaan; het antwoord moet om het antwoordformulier worden geschreven ….

Brief van B. Koker-de Beer aan J. van... vanuit kamp Westerbrork

Bericht over overleden personen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06&nbsp;

Bericht over overleden personen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06&nbsp;

Bericht over in kamp Westerbork overleden personen in juni 1943

Op bevel van de Duitse Weermacht moeten alle mannen in de leeftijd van 17 t/m 40 jaar zich melden voor de arbeidsinzet

Op bevel van de Duitse Weermacht moeten alle mannen in de leeftijd van 17 t/m 40 jaar zich melden voor de arbeidsinzet

Bevel betreffende de arbeidsinzet

Programma Bunter Abend (Gruppe)Buhne&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: Maart 1944

Programma Bunter Abend (Gruppe)Buhne&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: Maart 1944

Programma van het cabaret Bunter Abend in kamp Westerbork

Van: Logger, Alijda Aan: Pepi Plaats: Westerbork, kamp, barak 62 Datum: 1942-01-08 Onderwerp: een dag naar haar aankomst, schreef ze over de lange reis, die begon om 6 uur 's morgens en 12 uur duurde. 'Het is hier ontzettend koud en hoop dat ik de dekens gauw ontvang'. Ze heeft gesolliciteerd voor een betrekking als hulpverpleegster. 'Misschien heb ik wel kans, daar ik daar een kennis heb, die dokter is. Ook heb ik hier verscheidene familieleden getroffen; iemand gesproken die haar vader persoonlijk getroffen heeft. Hij zou in Oberhausen in de gevangenis zitten; over schrijven vanuit het kamp; moeder is doorgestuurd naar Duitsland.'; een opsomming van goederen, die ze graag zou ontvangen; ze gaat kijken naar de mogelijkheid voor het ontvangen van bezoek; 'Het is hier precies een dorp. Er is zelfs een Burgerlijke Stand, waar je kunt trouwen, maar daar maak ik geen gebruik van.'

Van: Logger, Alijda Aan: Pepi Plaats: Westerbork, kamp, barak 62 Datum: 1942-01-08 Onderwerp: een dag naar haar aankomst, schreef ze over de lange reis, die begon om 6 uur 's morgens en 12 uur duurde. 'Het is hier ontzettend koud en hoop dat ik de dekens gauw ontvang'. Ze heeft gesolliciteerd voor een betrekking als hulpverpleegster. 'Misschien heb ik wel kans, daar ik daar een kennis heb, die dokter is. Ook heb ik hier verscheidene familieleden getroffen; iemand gesproken die haar vader persoonlijk getroffen heeft. Hij zou in Oberhausen in de gevangenis zitten; over schrijven vanuit het kamp; moeder is doorgestuurd naar Duitsland.'; een opsomming van goederen, die ze graag zou ontvangen; ze gaat kijken naar de mogelijkheid voor het ontvangen van bezoek; 'Het is hier precies een dorp. Er is zelfs een Burgerlijke Stand, waar je kunt trouwen, maar daar maak ik geen gebruik van.'

Brief van Alijda Logger aan lieve Pepi vanuit kamp Westerbork

Breslauer, W.R. Werken op het land.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943.&nbsp; kampgevangene aan het werk in het korenveld met het binden van korenschoven.&nbsp;

Breslauer, W.R. Werken op het land.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943.&nbsp; kampgevangene aan het werk in het korenveld met het binden van korenschoven.&nbsp;

Het binden van schoven door een kampgevangene

Familiefoto genomen voor de kampboerderij. In het midden Marianne Huisman, dochter van Gepko Huisman. Rechts op de foto de moeder van Marianne Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944.&nbsp;

Familiefoto genomen voor de kampboerderij. In het midden Marianne Huisman, dochter van Gepko Huisman. Rechts op de foto de moeder van Marianne Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944.&nbsp;

Foto van Marianne Huisman op een paard bij de kampboerderij

Van: Stranders-Hartog, Rosette, de Geboren: 1912-04-13 Datum: ? Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: sigaretten ontvangen en graag de groeten overbrengen. Er is behoefte aan appels en eieren en beschuit…

Van: Stranders-Hartog, Rosette, de Geboren: 1912-04-13 Datum: ? Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: sigaretten ontvangen en graag de groeten overbrengen. Er is behoefte aan appels en eieren en beschuit…

Brief van Rosette Stranders-Hartog aan bekenden vanuit kamp Westerbork

Van: tante Alie&nbsp;(Bromet-Zurel)&nbsp; Aan: lieve Chel Plaats: trein Datum: 1943-09-14 Onderwerp: dank voor de goede zorgen; laatste groet, gevoel over kamp Westerbork; eenzaamheid, naar buiten gaan&nbsp;om tranen te verbergen. Het vertrek uit kamp Westerbork naar Polen is voor haar de zwaarste dag sinds 2 jaar (samen met haar zoon). Haar man Jacob is niet bij haar (in onderduik); gooi de rommel (in Westerbork achtergelaten) maar weg, de schorten voor het Krankenhaus… De oorspronkelijk met potlood geschreven briefkaart is door nabestaanden met pen overgeschreven. De briefkaart is gericht aan haar schoonzus, die op dat moment in kamp Westerbork verbleef.

Van: tante Alie&nbsp;(Bromet-Zurel)&nbsp; Aan: lieve Chel Plaats: trein Datum: 1943-09-14 Onderwerp: dank voor de goede zorgen; laatste groet, gevoel over kamp Westerbork; eenzaamheid, naar buiten gaan&nbsp;om tranen te verbergen. Het vertrek uit kamp Westerbork naar Polen is voor haar de zwaarste dag sinds 2 jaar (samen met haar zoon). Haar man Jacob is niet bij haar (in onderduik); gooi de rommel (in Westerbork achtergelaten) maar weg, de schorten voor het Krankenhaus… De oorspronkelijk met potlood geschreven briefkaart is door nabestaanden met pen overgeschreven. De briefkaart is gericht aan haar schoonzus, die op dat moment in kamp Westerbork verbleef.

Brief van Alie Bromet-Zurel aan haar schoonzus Chel (Granaat-Bromet) vanuit de trein gegooid

Van: Henrietta Kastan (moeder) Aan: Georgine Betty van Voolen (dochter) Plaats: Amsterdam Datum: 1974-12 Onderwerp: manuscript in plaats van het dagboek (babyboek) dat verloren ging; de Duitse inval; vader Mau (Mr. Maurits van Voolen) lag met zijn eenheid achter Rotterdam; op zoek naar vader; vader komt weer thuis en hij sprak de woorden: ‘nu begint het pas weer voor ons’; over inwonende familie; over bekenden die met de laatste boot Nederland wisten te ontvluchten; over de eerste anti-Joodse maatregelen; concentratie van Joden; en verbodsborden voor Joden; Mr Maurits Levie uit Groningen komt bij hun inwonen; razzia, worden verzameld op het Weesperplein bij de Joodse Invalide samen met de beide moeders en haar dochters Georgine en Annelise; Mau ontkomt aan de razzia omdat hij op dat moment niet thuis was; &nbsp;vertrek naar kamp Westerbork; opvang en registratie; de rol van Dr. Georg Rosenbaum; de naam van Mr. Maurits van Voolen heeft een magische klank in het kamp onder de Duitse Joden; &nbsp;barak 60; deportatie van moeder en schoonmoeder, Henriette mag meelopen tot de slagboom; zelf komt ze met haar twee kinderen op de Stammliste terecht; verhuizing naar barak 35, daardoor betere zorgmogelijkheden voor de kinderen; dochter Annelise krijgt een darminfectie. Ze wordt geholpen door kinderarts dokter Siegfried Wolff, maar overlijd in het kamp Westerbork, Henriette is op dat moment bij haar; Clara Asscher-Pinkhof troost haar; &nbsp;de 14 dagen erna ziet ze haar hele familie, waaronder haar zuster Esther met kinderen, en haar schoonfamilie gedeporteerd worden; Henriette is ernstig ziek; het moment van ontslag met hulp van de Rosenbaums en actie van haar eigen Maurits zorgt voor een ontslag uit het kamp op 16 juli 1943; Georgine wordt met spoed in het C.I.Z. opgenomen….een strijd van tien dagen op leven en dood volgde; hun huis in de Sarphatiestraat was op de dag terug in Amsterdam gepulst; krijgen een onderkomen bij Dr. van der Laan van de keuringsdienst van Waren. Zijn gezin wordt eind september 1943 opgepakt. Henriette en Maurits ontkomen aan de razzia, omdat ze niet op de lijst voorkomen en in een zijkamer weten te vluchten. De jongste zoon van Van de Laan weet nog net de huissleutel naar binnen te gooien… ; Georgine wordt een uur voor de razzia in het C.I.Z door dokter Fiedeldij Dop uit het ziekenhuis gehaald en ergens ondergebracht…; onderduik in Hilversum van Maurits en Henrietta; worden opgepakt en naar Vught en vervolgens naar Westerbork gestuurd; komen dankzij Dr. Rosenbaum van hun ‘S’ af en ze worden uiteindelijk naar Theresienstadt doorgestuurd op 5 april 1945; eind september moeten ze afscheid nemen van elkaar, Maurits wordt gedeporteerd naar Auschwitz-Birkenau; Henrietta volgt later, alleen zij overleefd de oorlog; voor Georgine was en onderduikplek in Friesland geregeld; terugkeer en opvang in Eindhoven; weerzien…&nbsp;

Van: Henrietta Kastan (moeder) Aan: Georgine Betty van Voolen (dochter) Plaats: Amsterdam Datum: 1974-12 Onderwerp: manuscript in plaats van het dagboek (babyboek) dat verloren ging; de Duitse inval; vader Mau (Mr. Maurits van Voolen) lag met zijn eenheid achter Rotterdam; op zoek naar vader; vader komt weer thuis en hij sprak de woorden: ‘nu begint het pas weer voor ons’; over inwonende familie; over bekenden die met de laatste boot Nederland wisten te ontvluchten; over de eerste anti-Joodse maatregelen; concentratie van Joden; en verbodsborden voor Joden; Mr Maurits Levie uit Groningen komt bij hun inwonen; razzia, worden verzameld op het Weesperplein bij de Joodse Invalide samen met de beide moeders en haar dochters Georgine en Annelise; Mau ontkomt aan de razzia omdat hij op dat moment niet thuis was; &nbsp;vertrek naar kamp Westerbork; opvang en registratie; de rol van Dr. Georg Rosenbaum; de naam van Mr. Maurits van Voolen heeft een magische klank in het kamp onder de Duitse Joden; &nbsp;barak 60; deportatie van moeder en schoonmoeder, Henriette mag meelopen tot de slagboom; zelf komt ze met haar twee kinderen op de Stammliste terecht; verhuizing naar barak 35, daardoor betere zorgmogelijkheden voor de kinderen; dochter Annelise krijgt een darminfectie. Ze wordt geholpen door kinderarts dokter Siegfried Wolff, maar overlijd in het kamp Westerbork, Henriette is op dat moment bij haar; Clara Asscher-Pinkhof troost haar; &nbsp;de 14 dagen erna ziet ze haar hele familie, waaronder haar zuster Esther met kinderen, en haar schoonfamilie gedeporteerd worden; Henriette is ernstig ziek; het moment van ontslag met hulp van de Rosenbaums en actie van haar eigen Maurits zorgt voor een ontslag uit het kamp op 16 juli 1943; Georgine wordt met spoed in het C.I.Z. opgenomen….een strijd van tien dagen op leven en dood volgde; hun huis in de Sarphatiestraat was op de dag terug in Amsterdam gepulst; krijgen een onderkomen bij Dr. van der Laan van de keuringsdienst van Waren. Zijn gezin wordt eind september 1943 opgepakt. Henriette en Maurits ontkomen aan de razzia, omdat ze niet op de lijst voorkomen en in een zijkamer weten te vluchten. De jongste zoon van Van de Laan weet nog net de huissleutel naar binnen te gooien… ; Georgine wordt een uur voor de razzia in het C.I.Z door dokter Fiedeldij Dop uit het ziekenhuis gehaald en ergens ondergebracht…; onderduik in Hilversum van Maurits en Henrietta; worden opgepakt en naar Vught en vervolgens naar Westerbork gestuurd; komen dankzij Dr. Rosenbaum van hun ‘S’ af en ze worden uiteindelijk naar Theresienstadt doorgestuurd op 5 april 1945; eind september moeten ze afscheid nemen van elkaar, Maurits wordt gedeporteerd naar Auschwitz-Birkenau; Henrietta volgt later, alleen zij overleefd de oorlog; voor Georgine was en onderduikplek in Friesland geregeld; terugkeer en opvang in Eindhoven; weerzien…&nbsp;

De oorlogsgeschiedenis van het gezin van Voolen-Kastan

Pagina uit het poëziealbum van Gisela Müller. Op de pagina is een gedicht geschreven door haar lerares Engels, Lotte Friederike Schönheim (1902-1992).&nbsp; Datum: 1942-04-17 Plaats: Westerbork, kamp (Centraal Vluchtelingenkamp-)

Pagina uit het poëziealbum van Gisela Müller. Op de pagina is een gedicht geschreven door haar lerares Engels, Lotte Friederike Schönheim (1902-1992).&nbsp; Datum: 1942-04-17 Plaats: Westerbork, kamp (Centraal Vluchtelingenkamp-)

Gedicht uit het poëziealbum van Gisela Müller geschreven door Lotte Friederike Schönheim

Marianna Hammelburg-Bierman met haar man Mourits Hammelburg

Marianna Hammelburg-Bierman met haar man Mourits Hammelburg

Foto van Marianne Hammelburg-Bierman en haar man Mourits Hammelburg

Van: Meta (Loeb-Spiegel, Meta) Aan:&nbsp;Beste allen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-07-28 Onderwerp: Meta schrijft dat Leo nog zwak is, maar dat de dokter wel tevreden met hem is. Hij heeft nog koorts en last van de borst. Er wordt goed voor hem gezorgd, niet in het minst door de buurvrouw die verpleegster is. Meta is blij dat ze aanspraak en hulp van Pim krijgt. Ze moet het kamertje ordelijk houden want er wordt voortdurend gecontroleerd of alles netjes en schoon is.&nbsp;

Van: Meta (Loeb-Spiegel, Meta) Aan:&nbsp;Beste allen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-07-28 Onderwerp: Meta schrijft dat Leo nog zwak is, maar dat de dokter wel tevreden met hem is. Hij heeft nog koorts en last van de borst. Er wordt goed voor hem gezorgd, niet in het minst door de buurvrouw die verpleegster is. Meta is blij dat ze aanspraak en hulp van Pim krijgt. Ze moet het kamertje ordelijk houden want er wordt voortdurend gecontroleerd of alles netjes en schoon is.&nbsp;

Brief van Meta Loeb-Spiegel aan beste allen vanuit kamp Westerbork

Van: Bielschowsky, Hilde Aan: Guten Maedels Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-05-16 Onderwerp: waarschijnlijk de laatste brief die ze krijgen; alles in hopeloos ten einde; geen kans om te blijven; de Joodse Raad heeft in het kamp geen invloed; de naam Schlesinger valt iedere keer; vertrouw niet op de Joodse Raad, vermijdt Westerbork of Vught; relatie hebben ook nog met Spanier gesproken; de tijd is ongunstig, volgende week worden weer 2000 nieuwe mensen verwacht; oude mensen gaan altijd door; &nbsp;250o mensen zullen worden doorgestuurd, waarschijnlijk naar Lublin; ze is wanhopig, maar de wil is er om terug te keren; de dekens hebben ze nog niet ontvangen; ze kan zelf misschien nog een week uitstel krijgen, haar ouders zeker niet; moet ze hun alleen laten gaan; ze twijfelt, ze kan toch niet veel voor hen doen; een week uitstel kan ook weer tijd opleveren om nog meer uitstel te krijgen…&nbsp;

Van: Bielschowsky, Hilde Aan: Guten Maedels Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-05-16 Onderwerp: waarschijnlijk de laatste brief die ze krijgen; alles in hopeloos ten einde; geen kans om te blijven; de Joodse Raad heeft in het kamp geen invloed; de naam Schlesinger valt iedere keer; vertrouw niet op de Joodse Raad, vermijdt Westerbork of Vught; relatie hebben ook nog met Spanier gesproken; de tijd is ongunstig, volgende week worden weer 2000 nieuwe mensen verwacht; oude mensen gaan altijd door; &nbsp;250o mensen zullen worden doorgestuurd, waarschijnlijk naar Lublin; ze is wanhopig, maar de wil is er om terug te keren; de dekens hebben ze nog niet ontvangen; ze kan zelf misschien nog een week uitstel krijgen, haar ouders zeker niet; moet ze hun alleen laten gaan; ze twijfelt, ze kan toch niet veel voor hen doen; een week uitstel kan ook weer tijd opleveren om nog meer uitstel te krijgen…&nbsp;

Brief van en Hilde Bielschowsky vanuit kamp Westerbrork

Van: Stranders, Louis Aan: Gosschalk, J. Datum: 1943-02-18 (poststempel) Plaats: Westerbork, kamp, barak 71 Onderwerp: pakket ontvangen

Van: Stranders, Louis Aan: Gosschalk, J. Datum: 1943-02-18 (poststempel) Plaats: Westerbork, kamp, barak 71 Onderwerp: pakket ontvangen

Briefkaart van Louis Stranders aan J. Gosschalk vanuit kamp Westerbork

Van: de gemeente Amsterdam Aan: Polak-Schoenbeck, Inge Plaats: Amsterdam Datum: 1945-06-30 Onderwerp: repatriëring; sinds 25 juni 1945 weer in Nederland…

Van: de gemeente Amsterdam Aan: Polak-Schoenbeck, Inge Plaats: Amsterdam Datum: 1945-06-30 Onderwerp: repatriëring; sinds 25 juni 1945 weer in Nederland…

Aanmeldingskaart voor gerepatrieerden van Inge Polak-Schoenbeck in Amsterdam

Personen