In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Het treinbord

Markt 4, Beilen

Het verhaal van Menachem Asscher

Een jongen vereeuwigd in hout

Testverhaal

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Op deze pagina ontdek je uiteenlopende verhalen over Kamp Westerbork: persoonlijke portretten van betrokkenen, gemeenteverhalen die laten zien hoe lokale gemeenschappen verbonden zijn met het kamp, themaverhalen die context en verdieping bieden, en objectverhalen waarin voorwerpen het verleden tastbaar maken.

Verhalen

Van: Kroonenberg, Meijer en Johanna Aan: Kroonenberg, Jopie Plaats: Theresienstadt Datum: 1944-07-25 Onderwerp: bevestiging ontvangst pakket

Van: Kroonenberg, Meijer en Johanna Aan: Kroonenberg, Jopie Plaats: Theresienstadt Datum: 1944-07-25 Onderwerp: bevestiging ontvangst pakket

Briefkaart van Meijer en Johanna Kroonenberg-Blazer vanuit Theresienstadt

Bewijs van crematie Datum: 13-04-1943 Nr. 181 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Weijl, Philip geb. 03-10-75 overleden te Westerbork op 08-04-1943 op: 09-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 13-04-1943 Nr. 181 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Weijl, Philip geb. 03-10-75 overleden te Westerbork op 08-04-1943 op: 09-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Philip Weijel

Van: Houtvester Assen&nbsp; Aan: Rijksdienst Werkverruiming&nbsp; Plaats: Assen&nbsp; Datum: 1939-08-30&nbsp; Onderwerp: Werkverschaffing Vluchtelingenkamp, opvoeren aantal werkkrachten, gereed zijn van het kamp op 1 november lijkt te vroeg; inzet van 300 mannelijke bewoners bij ontginningswerkzaamheden.

Van: Houtvester Assen&nbsp; Aan: Rijksdienst Werkverruiming&nbsp; Plaats: Assen&nbsp; Datum: 1939-08-30&nbsp; Onderwerp: Werkverschaffing Vluchtelingenkamp, opvoeren aantal werkkrachten, gereed zijn van het kamp op 1 november lijkt te vroeg; inzet van 300 mannelijke bewoners bij ontginningswerkzaamheden.

Brief

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 239 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Kropveld, Carolina geb. 24-08-82 overleden te Westerbork op 27-04-1943 op: 30-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 239 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Kropveld, Carolina geb. 24-08-82 overleden te Westerbork op 27-04-1943 op: 30-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Carolina Kropveld

Betreft: Plattegrond met gevels barak nr. 3.&nbsp; Schaal: 1:100&nbsp; Datum: 1965-02-25 Opmerking: de barak had ziekenhuis als functie. Mogelijk gaat het op de plattegrond om zalen en bedden.

Betreft: Plattegrond met gevels barak nr. 3.&nbsp; Schaal: 1:100&nbsp; Datum: 1965-02-25 Opmerking: de barak had ziekenhuis als functie. Mogelijk gaat het op de plattegrond om zalen en bedden.

Plattegrond met gevels van barak 3 in het woonoord Schattenberg

Van: de Joodse Raad voor Amsterdam, Bureau Den Haag Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1943-01-29 Onderwerp: geldzendingen naar Litzmannstadt; gemengd-gehuwden; briefpost kamp Vught; vermogen Zwitserse Joden; Zwitsers staatsburgerschap

Van: de Joodse Raad voor Amsterdam, Bureau Den Haag Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1943-01-29 Onderwerp: geldzendingen naar Litzmannstadt; gemengd-gehuwden; briefpost kamp Vught; vermogen Zwitserse Joden; Zwitsers staatsburgerschap

Bulletin nummer 31 van de Joodse Raad voor Amsterdam, Bureau Den Haag

Portret van een vrouw.&nbsp; Getekend door: Metz-Baumgarten, Herta. Plaats: Theresienstadt Datum: 1944-1945.

Portret van een vrouw.&nbsp; Getekend door: Metz-Baumgarten, Herta. Plaats: Theresienstadt Datum: 1944-1945.

Tekening van Herta Metz-Baumgarten in Theresienstadt

Etenskaart Van: Barend, Jakob Plaats: Westerbork, kamp Barak 64

Etenskaart Van: Barend, Jakob Plaats: Westerbork, kamp Barak 64

Etenskaart van Jakob Barend

Muziek kamp Westerbork

Kinderkoor kamp Westerbork

Van: ondercommandant Aan: commandant van het Interneringskamp Westerbork Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-05-31 Onderwerp: onvoldoende bewakingspersoneel om de werkploegen te kunnen begeleiden voor hun werk buiten het kamp.

Van: ondercommandant Aan: commandant van het Interneringskamp Westerbork Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-05-31 Onderwerp: onvoldoende bewakingspersoneel om de werkploegen te kunnen begeleiden voor hun werk buiten het kamp.

Rapport van de ondercommandant aan de commandant van het Interneringskamp Westerbork

Van: Visser, E. Aan: Visser, A. Plaats: Amsterdam Datum: 1942-08-13 Onderwerp: Deppner geeft geen toegang tot het kamp, wel een pakje afgegeven, er wordt gewerkt aan vrijlating (Asser Visser zit in barak 3a in kamp Westerbork)

Van: Visser, E. Aan: Visser, A. Plaats: Amsterdam Datum: 1942-08-13 Onderwerp: Deppner geeft geen toegang tot het kamp, wel een pakje afgegeven, er wordt gewerkt aan vrijlating (Asser Visser zit in barak 3a in kamp Westerbork)

Telegram van E. Visser aan A. Visser vanuit Amsterdam

Kinderkamp in Vierhouten, kinderen van Transportarbeiders (A.J.C. kinderkampen) Plaats: Vierhouten Datum: 1939-08-04

Kinderkamp in Vierhouten, kinderen van Transportarbeiders (A.J.C. kinderkampen) Plaats: Vierhouten Datum: 1939-08-04

Kinderkamp in Vierhouten

Verwijzingsbiljet voor den werknemer Van: Lijdesdorff, R. Datum: 1942-03-31

Verwijzingsbiljet voor den werknemer Van: Lijdesdorff, R. Datum: 1942-03-31

Verwijzingsbiljet van R. Lijdesdorff voor het Joodse werkkamp Mantinge

Van: Konings, G.C. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-08-24 Onderwerp: haardracht gedetineerden 60+

Van: Konings, G.C. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-08-24 Onderwerp: haardracht gedetineerden 60+

Order van ondercommandant G. C. Konings in het Interneringskamp Westerbork

Voorstel van secr. generaal van het ministerie van Bin. Zaken m.b.t. onderbrenging geëvacueerde vluchtelingen uit het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork.&nbsp; Datum: 1940-05-18 Onderwerp: wat te doen met de groep van ongeveer 700 Joodse vluchtelingen, die op 10 mei 1940 uit het kamp werden geëvacueerd en uiteindelijk in Leeuwarden terecht kwamen, waar ze bij gezinnen werden ondergebracht. Terug naar het kamp met zijn voor- en nadelen of overbrenging naar Amsterdam met een suggestie voor een aantal locaties.&nbsp;

Voorstel van secr. generaal van het ministerie van Bin. Zaken m.b.t. onderbrenging geëvacueerde vluchtelingen uit het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork.&nbsp; Datum: 1940-05-18 Onderwerp: wat te doen met de groep van ongeveer 700 Joodse vluchtelingen, die op 10 mei 1940 uit het kamp werden geëvacueerd en uiteindelijk in Leeuwarden terecht kwamen, waar ze bij gezinnen werden ondergebracht. Terug naar het kamp met zijn voor- en nadelen of overbrenging naar Amsterdam met een suggestie voor een aantal locaties.&nbsp;

Beleidsplan

Etui voor het overzichtelijk opbergen van losse bonnen&nbsp;

Etui voor het overzichtelijk opbergen van losse bonnen&nbsp;

Etui voor losse bonnen

Appel van personeel (bewakers en overig personeel) voor de Kommandantur Plaats: Interneringskamp Westerbork Datum: 1946 Het is onbekend om wat voor gelegenheid het gaat. Rechts op de foto is nog een klein gedeelte van de woning van commandant Buijvoets te zien

Appel van personeel (bewakers en overig personeel) voor de Kommandantur Plaats: Interneringskamp Westerbork Datum: 1946 Het is onbekend om wat voor gelegenheid het gaat. Rechts op de foto is nog een klein gedeelte van de woning van commandant Buijvoets te zien

Foto van appel van bewakers en overig personeel voor de Kommandantur

Bewijs van crematie Datum: 1943 Nr. 112 De Ambtenaar van den Burgerlijke Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Stouwer, Margaretha geb. 22-05-70 overleden 15-03-1943 te Westerbork op: 17-03-1043 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 1943 Nr. 112 De Ambtenaar van den Burgerlijke Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Stouwer, Margaretha geb. 22-05-70 overleden 15-03-1943 te Westerbork op: 17-03-1043 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Margaretha Stouwer

Geschreven door: verschillende voormalige kampgevangenen kort na de bevrijding van het kamp. Onderwerp: Westerbork, kamp van oprichting vluchtelingenkamp t/m bevrijding.

Geschreven door: verschillende voormalige kampgevangenen kort na de bevrijding van het kamp. Onderwerp: Westerbork, kamp van oprichting vluchtelingenkamp t/m bevrijding.

Manuscript over de oprichting van kamp Westerbork tot en met de bevrijding

Lijst met opgave van geleverde sintels aan Lager Westerbork.&nbsp; Betreft periode december 1942&nbsp; Totaal geleverd 404.300 kg.&nbsp; Tevens 10 Duplicaat vrachtbrief ontvangstbewijzen.

Lijst met opgave van geleverde sintels aan Lager Westerbork.&nbsp; Betreft periode december 1942&nbsp; Totaal geleverd 404.300 kg.&nbsp; Tevens 10 Duplicaat vrachtbrief ontvangstbewijzen.

Lijst, bewijs van opgeleverde sintels aan kamp Westerbork

Briefkaart Van: Kwieser, H. Aan: Jong, de, H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-10-28 Onderwerp: pakjes ontvangen, hartelijk dank

Briefkaart Van: Kwieser, H. Aan: Jong, de, H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-10-28 Onderwerp: pakjes ontvangen, hartelijk dank

Briefkaart van H. Kwieser aan H. de Jong vanuit kamp Westerbork

Gedeelte uit interview met Ahlfeld, Werner opgenomen in 1986 door Mirjam Pinkhof-Waterman Onderwerp: Binnenkomst op 3 oktober 1942 van de Palestina-pioniers uit Elden. Uitstel van transport mede dankzij de vader van Schlomo (Siegfried) Samson, die plaatsvervangend dienstleider van Dienstbereich 2 &nbsp;in kamp Westerbork was. De groep van pioniers groeide, mede ook door aanhang (zie bijvoorbeeld Gerrit Klijnkramer). De vrouw van Werner en Blüth van de Joodse Raad in kamp Westerbork zorgeden voor werkkleding voor een groep van 50-100 personen. Werner kon met Ernst Cosmann uit het kamp ontvluchten, maar zij zagen ervan af. Ze wilden de groep niet verlaten. Zelf ontkwam Werner aan transport op 2 november 1942 met behulp van een armband van de Joodse Raad. Josef Samson zorgde ervoor dat hij weer opnieuw werd ingeschreven als kampgevangene. Vrijstelling van transport voor zijn vrouw, eerst op zijn eigen vrijstelling en later op haar Palestina-certificaat; Selfried Fuchs; Zippie (Alfred Fränkel) van de Joodse Raad is de contactpersoon naar buiten toe, omdat hij zich vrij kon bewegen; ontruimen gebouwen van de Joodse Raad in Amsterdam; ontvluchtingsplan van de gehele Hachjara-groep en het af lasten ervan, werd geschoten vanuit het kamp; individuele ontvluchtingen tijdens de chaos van de uitgaande transporten; quarantaine; uitwisseling-transporten; represailles; transport 14 september 1943, valse hoop; Bergen-Belsen, verhaal van gaskamers via pioniers die met ziekentransporten in Bergen-Belsen terechtkwamen in een kamp naast het Sternlager waar Werner zat. Via het prikkeldraad konden ze met elkaar praten.

Gedeelte uit interview met Ahlfeld, Werner opgenomen in 1986 door Mirjam Pinkhof-Waterman Onderwerp: Binnenkomst op 3 oktober 1942 van de Palestina-pioniers uit Elden. Uitstel van transport mede dankzij de vader van Schlomo (Siegfried) Samson, die plaatsvervangend dienstleider van Dienstbereich 2 &nbsp;in kamp Westerbork was. De groep van pioniers groeide, mede ook door aanhang (zie bijvoorbeeld Gerrit Klijnkramer). De vrouw van Werner en Blüth van de Joodse Raad in kamp Westerbork zorgeden voor werkkleding voor een groep van 50-100 personen. Werner kon met Ernst Cosmann uit het kamp ontvluchten, maar zij zagen ervan af. Ze wilden de groep niet verlaten. Zelf ontkwam Werner aan transport op 2 november 1942 met behulp van een armband van de Joodse Raad. Josef Samson zorgde ervoor dat hij weer opnieuw werd ingeschreven als kampgevangene. Vrijstelling van transport voor zijn vrouw, eerst op zijn eigen vrijstelling en later op haar Palestina-certificaat; Selfried Fuchs; Zippie (Alfred Fränkel) van de Joodse Raad is de contactpersoon naar buiten toe, omdat hij zich vrij kon bewegen; ontruimen gebouwen van de Joodse Raad in Amsterdam; ontvluchtingsplan van de gehele Hachjara-groep en het af lasten ervan, werd geschoten vanuit het kamp; individuele ontvluchtingen tijdens de chaos van de uitgaande transporten; quarantaine; uitwisseling-transporten; represailles; transport 14 september 1943, valse hoop; Bergen-Belsen, verhaal van gaskamers via pioniers die met ziekentransporten in Bergen-Belsen terechtkwamen in een kamp naast het Sternlager waar Werner zat. Via het prikkeldraad konden ze met elkaar praten.

Interview met Werner Ahlfeld in 1986 door Mirjam Pinkhof-Waterman

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-05-19 Onderwerp: kampgevangenenop weg naar de trein; Joodse ordedienst; op de achtergrond barak 44.

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-05-19 Onderwerp: kampgevangenenop weg naar de trein; Joodse ordedienst; op de achtergrond barak 44.

Foto van een still uit de Westerborkfilm

Van: Brinkman-Latour, J.M. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-12-02 Onderwerp: ook namens mej. zr. D. Vos, intrekken verzoek tot ontslag, met tekst en uitlleg. Het was een te snelle en ondoordachte actie geweest.

Van: Brinkman-Latour, J.M. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-12-02 Onderwerp: ook namens mej. zr. D. Vos, intrekken verzoek tot ontslag, met tekst en uitlleg. Het was een te snelle en ondoordachte actie geweest.

Brief van J.M. Brinkman-Latour aan J.G. Buijvoets over intrekken ontslagaanvraag

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944 Onderwerp: kampgevangenen bezig met gymnastiek op de speelplaats van barak 35. Het weeshuis is op de achtergrond te zien. Een ‘weeskind’ kijkt naar het schouwspel. De les wordt gegeven door Lotte Heider-Lehmann. Zij is de vrouw op de voorgrond.

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944 Onderwerp: kampgevangenen bezig met gymnastiek op de speelplaats van barak 35. Het weeshuis is op de achtergrond te zien. Een ‘weeskind’ kijkt naar het schouwspel. De les wordt gegeven door Lotte Heider-Lehmann. Zij is de vrouw op de voorgrond.

Breslauer, W.R. Werken op het land.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943.&nbsp; Kampgevangenen aan het aardappelrooien.&nbsp; &nbsp;

Breslauer, W.R. Werken op het land.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943.&nbsp; Kampgevangenen aan het aardappelrooien.&nbsp; &nbsp;

Kampgevangenen aan het aardappelrooien

Ausweiskarte Lager Westerbork Van: de Jong, Marcus Datum: 1943-09-29 Ingedeeld bij DB 4 Gr. 6 Bijz.: Barneveld

Ausweiskarte Lager Westerbork Van: de Jong, Marcus Datum: 1943-09-29 Ingedeeld bij DB 4 Gr. 6 Bijz.: Barneveld

Ausweiskarte van Marcus de Jong

Van: Alice en Lotte Aan: lieve vrienden Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-04-21 Onderwerp: weersomstandigheden; trouwen in het kamp, sinds enkele weken getrouwd (Alice en Eddy); pakketten; werken ( geeft voldoening, wel veel patiënten door het andere weer; post uit Polen, maar geen bericht van de ouders van Alice en Lotte. De brief is door Henny doorgestuurd aan vrienden en aangevuld.

Van: Alice en Lotte Aan: lieve vrienden Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-04-21 Onderwerp: weersomstandigheden; trouwen in het kamp, sinds enkele weken getrouwd (Alice en Eddy); pakketten; werken ( geeft voldoening, wel veel patiënten door het andere weer; post uit Polen, maar geen bericht van de ouders van Alice en Lotte. De brief is door Henny doorgestuurd aan vrienden en aangevuld.

Brief van Alice en Lotte aan Henny vanuit kamp Westerbork

Barakken in het kamp Westerbork&nbsp; Kamp Westerbork, 1942-1944. De schoorsteen van het ketelhuis steekt uit boven een van de daken. De foto is gemaakt achter de zogenaamde vijftiger barakken.

Barakken in het kamp Westerbork&nbsp; Kamp Westerbork, 1942-1944. De schoorsteen van het ketelhuis steekt uit boven een van de daken. De foto is gemaakt achter de zogenaamde vijftiger barakken.

Zicht op woonbarakken in kamp Westerbork

Helena is met haar man Erich naar Zwitserland gevlucht, na de oorlog zijn beiden weer teruggekeerd naar Nederland en uiteindelijk naar Amerika geëmigreerd.

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1942-11-29 Onderwerp: verzoek om verlof indienen; Theo Pinkowitz zal ook volgende week in Amsterdam zijn (dienstreis, OD); waarschijnlijk gaan morgen de mensen van Kattenburg op transport; Werner is het niet met Stella eens om zich vrijwillig voor Polen aan te melden, zolang je nog in Amsterdam kan blijven, moet je dat doen. En als ze in Westerbork terecht komt kan ze blijven. Op een goede dag zal dat gebeuren; Werner mag deze week weer schrijven, een postkaart met 12 regels.

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1942-11-29 Onderwerp: verzoek om verlof indienen; Theo Pinkowitz zal ook volgende week in Amsterdam zijn (dienstreis, OD); waarschijnlijk gaan morgen de mensen van Kattenburg op transport; Werner is het niet met Stella eens om zich vrijwillig voor Polen aan te melden, zolang je nog in Amsterdam kan blijven, moet je dat doen. En als ze in Westerbork terecht komt kan ze blijven. Op een goede dag zal dat gebeuren; Werner mag deze week weer schrijven, een postkaart met 12 regels.

Brief van Werner Stertzenbach aan Stella Pach vanuit kamp Westerbork

Revisie bliksemafleider installatie directeurswoning&nbsp; Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork Schaal: 1:250

Revisie bliksemafleider installatie directeurswoning&nbsp; Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork Schaal: 1:250

Bouwtekening van de revisie van de bliksemafleider op de woning van de directeur van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Kampgeld Lager Westerbork 10 cent Serie CC No. 8112

Kampgeld Lager Westerbork 10 cent Serie CC No. 8112

Kampgeld Lager Westerbork 10 cent

Van: Nijkerk, M. Aan: van As, kampintendant Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-06-06 Onderwerp: eigendomsverklaring van fiets en schrijfmachine Remington (hulp aan pleegdochter Nina Bolle). De goederen waren door de schrijver in bewaring gegeven aan chef-kok Ernst David.

Van: Nijkerk, M. Aan: van As, kampintendant Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-06-06 Onderwerp: eigendomsverklaring van fiets en schrijfmachine Remington (hulp aan pleegdochter Nina Bolle). De goederen waren door de schrijver in bewaring gegeven aan chef-kok Ernst David.

Verklaring van M. Nijkerk over het in bwaring geven van een fiets en een schrijfmachine aan Ernst David in kamp Westerbork

Gedicht Van: van Duren, Frederika Plaats: Arnhem Datum: 1942-08-27 Onderwerp: gedicht over het leven in de gevangenis; potloodversie.

Gedicht Van: van Duren, Frederika Plaats: Arnhem Datum: 1942-08-27 Onderwerp: gedicht over het leven in de gevangenis; potloodversie.

Gedicht van Frederika van Duren vanuit het Huis van Bewaring in Arnhem

Van: Nieuwkerk, Karel, J. Onderwerp: Jodenster

Van: Nieuwkerk, Karel, J. Onderwerp: Jodenster

Jodenster gedragen door Karel Joost Nieuwkerk

Foto van kampgevangenen werkend aan het smalspoor. De persoon rechts is Lion Haagman. De kampgevangenen worden bewaakt door een Schalkhaarder. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-07

Foto van kampgevangenen werkend aan het smalspoor. De persoon rechts is Lion Haagman. De kampgevangenen worden bewaakt door een Schalkhaarder. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-07

Foto van Lion Haagman en mede gevangenen werkend aan het smalspoor

Van: Brauner, K. Aan: Joodse Raad Deventer Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-07-16 Onderwerp: Pakket ontvangen Bijzonderheden: gebruik gemaakt van een gedrukte kaart uit kamp Vught, waarbij 's Hertogenbosch Aufanglager is doorgestreept en Westerbork ervoor in de plaats is opgeschreven.

Van: Brauner, K. Aan: Joodse Raad Deventer Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-07-16 Onderwerp: Pakket ontvangen Bijzonderheden: gebruik gemaakt van een gedrukte kaart uit kamp Vught, waarbij 's Hertogenbosch Aufanglager is doorgestreept en Westerbork ervoor in de plaats is opgeschreven.

Briefkaart van Kurt Brauner aan Joodse Raad Deventer vanuit kamp Westerbork

Van: Haagman, Bep en Clara Aan: liefste allen (familie De Vrijer) Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-08-31 Onderwerp: fijn Dick gesproken te hebben, alleen als je elkaar ontmoet weet je niets te vertellen. het is wel een hele afleiding; ze heeft gisteren heerlijk gegeten: verse aardappelen, komkommersla, kalfsvlees, fruit en chocolade gedronken, ‘dat alles had Feldmann klaargemaakt, het was gewoon vrijdagavond, gedekte tafel en met mes en vork’; Salmanowits heeft ze niet gezien, Michel Koster is al lang door, Lion heeft hem gezien; de bustehouders zijn fijn en de limonade hebben ze al opgedronken, daar kikker je van op; graag een thermosfles, mensen hadden een exemplaar aan Clara gelen, die nu gebroken is; graag ook Philipslampjes voor de dynamo's…

Van: Haagman, Bep en Clara Aan: liefste allen (familie De Vrijer) Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-08-31 Onderwerp: fijn Dick gesproken te hebben, alleen als je elkaar ontmoet weet je niets te vertellen. het is wel een hele afleiding; ze heeft gisteren heerlijk gegeten: verse aardappelen, komkommersla, kalfsvlees, fruit en chocolade gedronken, ‘dat alles had Feldmann klaargemaakt, het was gewoon vrijdagavond, gedekte tafel en met mes en vork’; Salmanowits heeft ze niet gezien, Michel Koster is al lang door, Lion heeft hem gezien; de bustehouders zijn fijn en de limonade hebben ze al opgedronken, daar kikker je van op; graag een thermosfles, mensen hadden een exemplaar aan Clara gelen, die nu gebroken is; graag ook Philipslampjes voor de dynamo's…

Brief van Bep en Clara Haagman aan liefste allen vanuit kamp Westerbork

Van: de Schade Enquête-Commissie Aan: Spetter, J. Plaats: Rotterdam Datum: 1941-09-12 Onderwerp: toekenning van schade voor een bedrag van 653 gulden.

Van: de Schade Enquête-Commissie Aan: Spetter, J. Plaats: Rotterdam Datum: 1941-09-12 Onderwerp: toekenning van schade voor een bedrag van 653 gulden.

Mededeling Schade Enquête-Commissie aan J. Spetter