In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Op deze pagina ontdek je uiteenlopende verhalen over Kamp Westerbork: persoonlijke portretten van betrokkenen, gemeenteverhalen die laten zien hoe lokale gemeenschappen verbonden zijn met het kamp, themaverhalen die context en verdieping bieden, en objectverhalen waarin voorwerpen het verleden tastbaar maken.

Verhalen

Plaatsen in kamp Westerbork

Centrale Keuken

Ontvangstbewijs S. Leeraar-de Groot verklaart van de Distributiedienst te Voorburg te hebben ontvangen: diverse punten voor de aankoop van kleding. Datum: 1945-11-14

Ontvangstbewijs S. Leeraar-de Groot verklaart van de Distributiedienst te Voorburg te hebben ontvangen: diverse punten voor de aankoop van kleding. Datum: 1945-11-14

Ontvangstbewijs voor bonnen aanschaf kleding

Van: Noord, van, Mau&nbsp; Aan: Westerbrink, Martha, Zuster&nbsp; Plaats: Arbeitslager Birkenau&nbsp; Datum: 1943-07-25&nbsp; Onderwerp: omstandigheden; bevestiging van ontvangst van brief en pakket.&nbsp;

Van: Noord, van, Mau&nbsp; Aan: Westerbrink, Martha, Zuster&nbsp; Plaats: Arbeitslager Birkenau&nbsp; Datum: 1943-07-25&nbsp; Onderwerp: omstandigheden; bevestiging van ontvangst van brief en pakket.&nbsp;

Briefkaart van Mau van Noord uit Birkenau

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 01-06-1943 Nr. 322 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van:&nbsp; Scharnitzki, Max geb. 04-07-05 overleden te Westerbork op 27-05-1943 op 31-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 01-06-1943 Nr. 322 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van:&nbsp; Scharnitzki, Max geb. 04-07-05 overleden te Westerbork op 27-05-1943 op 31-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Max Scharnitzki

Van: Zentralstelle für Judische Auswanderung Amsterdam&nbsp; Aan:&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1942-10-10&nbsp; Onderwerp: melden op 14 oktober om vast te kunnen stellen voor in aanmerking komen voor vrijstelling van tewerkstelling.

Van: Zentralstelle für Judische Auswanderung Amsterdam&nbsp; Aan:&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1942-10-10&nbsp; Onderwerp: melden op 14 oktober om vast te kunnen stellen voor in aanmerking komen voor vrijstelling van tewerkstelling.

Brief van Zentralstelle für Judische Auswanderung Amsterdam

Van: Zomerplaag, Morris Aan: lieve Ali Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-01 Onderwerp: mensen die in aanmerking komen voor uitwisseling gaan op transport; opsturen van kleding, scheerzeep en mesjes Op briefpapier Lager Westerbork

Van: Zomerplaag, Morris Aan: lieve Ali Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-01 Onderwerp: mensen die in aanmerking komen voor uitwisseling gaan op transport; opsturen van kleding, scheerzeep en mesjes Op briefpapier Lager Westerbork

Brief van Morris Zomerplaag aan Ali vanuit kamp Westerbork

Van: Kroonenberg, Meijer&nbsp; Aan: Kroonenberg, J.&nbsp; Plaats: Theresienstadt&nbsp; Datum: 1944-04-20&nbsp; Onderwerp: bevestiging ontvangst pakket.

Van: Kroonenberg, Meijer&nbsp; Aan: Kroonenberg, J.&nbsp; Plaats: Theresienstadt&nbsp; Datum: 1944-04-20&nbsp; Onderwerp: bevestiging ontvangst pakket.

Briefkaart van Meijer en Johanna Kroonenberg-Blazer vanuit Theresienstadt

Plaats: Theresienstadt Datum: 1944-1945 Onderwerp: papiergeld uit Theresienstadt. Briefje van 1 Kroon.

Plaats: Theresienstadt Datum: 1944-1945 Onderwerp: papiergeld uit Theresienstadt. Briefje van 1 Kroon.

Geld (papier) van 1 Kroon uit Theresienstadt

Leo Meijer werd op 25 juli 1935 in Zwijndrecht geboren als enig kind van Herman Izaäk Meijer en Charlotte Rozeboom. Leo groeide op aan het Veerplein in Zwijndrecht, boven de apotheek van zijn vader. Toen Leo zes jaar geworden was, ging hij naar de openbare lagere school van het dorp. Niet voor lang, want begin 1942 mochten hij en de andere Joodse kinderen van de Duitse bezetter niet meer naar deze school. Er werd toen in Dordrecht een klasje gevormd voor de Joodse kinderen.&nbsp; In de herfst van 1942 is het gezin Meijer van huis gehaald en samen met 17 andere joden uit Zwijndrecht met de trein vervoerd naar het Centraal Station in Amsterdam. Vandaar moesten ze lopen naar de Hollandsche Schouwburg. Op 11 november 1942 wordt het gezin Meijer in kamp Westerbork geregistreerd. Vader Herman kon in het kamp aan de slag als apotheker, daarom is het gezin Meijer bijna twee jaar in kamp Westerbork gebleven. Op 4 september 1944 is Leo met zijn ouders op transport gesteld naar Theresienstadt. Leo en zijn moeder zijn op 4 oktober 1944 doorgevoerd naar Auschwitz, waar moeder en zoon na aankomst zijn vermoord. Vader Herman werd op 29 september 1944 doorgevoerd naar Auschwitz, waar hij werd geselecteerd om te werken en zo uiteindelijk wist te overleven.&nbsp; zie ook https://westerborkportretten.nl/westerborkportretten/leo-meijer

Sonder-Ausweis&nbsp; Schrijver, Samuel, 7-5-22, B5 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten (DB 2). Gültig nur in O.D. Begleitung.

Sonder-Ausweis&nbsp; Schrijver, Samuel, 7-5-22, B5 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten (DB 2). Gültig nur in O.D. Begleitung.

Sonderausweis van Samuel Schrijver

Van: Huisman, G.K., chef D.U.W. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-04-27 Onderwerp: aanleren vakbekwaamheid gedetineerden voor het werk van matten vlechten. Dit t.b.v. fa. Fuite te Genemuiden. Het zou gaan om gedetineerden uit barak 64 die voor langere tijd in Interneringskamp Westerbork verblijven. Ze kunnen het vak leren in barak 97.

Van: Huisman, G.K., chef D.U.W. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-04-27 Onderwerp: aanleren vakbekwaamheid gedetineerden voor het werk van matten vlechten. Dit t.b.v. fa. Fuite te Genemuiden. Het zou gaan om gedetineerden uit barak 64 die voor langere tijd in Interneringskamp Westerbork verblijven. Ze kunnen het vak leren in barak 97.

Verzoek van G.K. Huisman aan J.G. Buijvoets aanleveren gedetineerden voor het vlechten van matten

Van: Sem, Jettie, Sonja en Noor&nbsp;(Dresden-Levit)&nbsp; Aan: lieve allen Plaats: Amsterdam Datum: 1943-02-02 Onderwerp: felicitaties; de schrijver is ‘ziek’ als gevolg van de bevalling van haar jongste dochter; in de straat worden vele zieken opgepakt; de hele straat was afgezet door Grüne Polizei; bericht gekregen dat Ben en kind in Polen zitten; Jettie is dolgelukkig met haar zusje Sonja; de schrijfster heeft nog hulp van de zuster, daarna moet ze hulp vragen via de Joodse Raad.

Van: Sem, Jettie, Sonja en Noor&nbsp;(Dresden-Levit)&nbsp; Aan: lieve allen Plaats: Amsterdam Datum: 1943-02-02 Onderwerp: felicitaties; de schrijver is ‘ziek’ als gevolg van de bevalling van haar jongste dochter; in de straat worden vele zieken opgepakt; de hele straat was afgezet door Grüne Polizei; bericht gekregen dat Ben en kind in Polen zitten; Jettie is dolgelukkig met haar zusje Sonja; de schrijfster heeft nog hulp van de zuster, daarna moet ze hulp vragen via de Joodse Raad.

Brief van Sem, Jettie, Sonja en Noor aan lieve allen vanuit Amsterdam

Van: Frank, S. Aan: Medema, fam. Plaats: Bourtange Datum: 1942-12-08 Onderwerp: Bericht van overlijden van weduwe Braaf, de moeder van Henriette en Betsy van Hoorn.

Van: Frank, S. Aan: Medema, fam. Plaats: Bourtange Datum: 1942-12-08 Onderwerp: Bericht van overlijden van weduwe Braaf, de moeder van Henriette en Betsy van Hoorn.

Briefkaart van S. Frank aan de fam. Medema vanuit Bourtange

Mededeling Datum: 1943-11-09 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: etenskaarten

Mededeling Datum: 1943-11-09 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: etenskaarten

Mededeling over etenskaarten

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 244 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Abrahams, Rebecca geb. 23-07-69 overleden te Westerbork op 30-04-1943 op: 30-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 244 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Abrahams, Rebecca geb. 23-07-69 overleden te Westerbork op 30-04-1943 op: 30-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Rebecca Abrahams

Van: Leo Meijer Aan: Sint en Piet&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-12-04 Onderwerp: brief aan Sinterklaas, bedankt voor de pepermunt; omstandigheden in het kamp; kinderverlamming. De school is gesloten. De schrijver krijgt les van zijn vader. Hij heeft een vrouw geholpen met verhuizen. Het leven in het kamp is naar.

Van: Leo Meijer Aan: Sint en Piet&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-12-04 Onderwerp: brief aan Sinterklaas, bedankt voor de pepermunt; omstandigheden in het kamp; kinderverlamming. De school is gesloten. De schrijver krijgt les van zijn vader. Hij heeft een vrouw geholpen met verhuizen. Het leven in het kamp is naar.

Brief van Leo Meijer aan Sint en Piet vanuit kamp Westerbork

Groepsfoto in kamp Westerbork Plaats: Westerbork, kamp (Centraal Vluchtelingenkamp) Datum: 1941-06 Moritz Walter (1908) is de onderste persoon op de foto.

Groepsfoto in kamp Westerbork Plaats: Westerbork, kamp (Centraal Vluchtelingenkamp) Datum: 1941-06 Moritz Walter (1908) is de onderste persoon op de foto.

Foto van Moritz Walter en medebewoners in Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Van: Van Gelder, Leo en Martha Aan: Van Leer, M. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-05-07 Onderwerp: kwetsuren en lichamelijke klachten van de kinderen.

Van: Van Gelder, Leo en Martha Aan: Van Leer, M. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-05-07 Onderwerp: kwetsuren en lichamelijke klachten van de kinderen.

Briefkaart van Leo en Martha van Gelder aan M. van Leer vanuit kamp Westerbork

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-05-19 Onderwerp: de trein verlaat kamp Westerbork; een SS'er lift mee.

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-05-19 Onderwerp: de trein verlaat kamp Westerbork; een SS'er lift mee.

Foto van een still uit de Westerborkfilm

Van: (handschrift onduidelijk)(Wytema?) Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Beilen Datum: 1946-01-10 Onderwerp: Nieuwjaarswensen voor 1946.

Van: (handschrift onduidelijk)(Wytema?) Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Beilen Datum: 1946-01-10 Onderwerp: Nieuwjaarswensen voor 1946.

Kaart van de burgemeester van Beilen aan Jan Buijvoets

Van: Gelder, Leo en Martha, van Aan: familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04-29 Onderwerp: verzoek om toezending van stofbrillen tegen de zandverstuivingen; een kennis, Turksma, werkt bij de afvalsortering; een verzoek geen brieven in de pakjes te doen, die worden eruit gehaald en nagelezen, ze kunnen dit schrijven omdat ze de brief clandestien opsturen; ze zijn pas weer verhuisd naar een andere barak. De voetballers uit Meppel zijn niet zo goed meer.

Van: Gelder, Leo en Martha, van Aan: familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04-29 Onderwerp: verzoek om toezending van stofbrillen tegen de zandverstuivingen; een kennis, Turksma, werkt bij de afvalsortering; een verzoek geen brieven in de pakjes te doen, die worden eruit gehaald en nagelezen, ze kunnen dit schrijven omdat ze de brief clandestien opsturen; ze zijn pas weer verhuisd naar een andere barak. De voetballers uit Meppel zijn niet zo goed meer.

Brief van Leo en Martha van Gelder aan familie vanuit kamp Westerbork

Foto van Duits-Joodse vluchtelingen bij de ingang van het Lloyd hotel te Amsterdam Rechtsboven bij de pilaar staat Betti Kubaschka (1934), naast haar David Kubaschka (vader). Haar moeder staat in het midden, schuin achter &nbsp;de man met een das, achter haar mevrouw Heilbronn-Frank.&nbsp;

Foto van Duits-Joodse vluchtelingen bij de ingang van het Lloyd hotel te Amsterdam Rechtsboven bij de pilaar staat Betti Kubaschka (1934), naast haar David Kubaschka (vader). Haar moeder staat in het midden, schuin achter &nbsp;de man met een das, achter haar mevrouw Heilbronn-Frank.&nbsp;

Foto van Duits-Joodse vluchtelingen bij de ingang van het Lloyd hotel te Amsterdam

Van: Groot, de, Szajndla en Rosa Aan:&nbsp; Plaats: trein Datum: 1942-10-28 Onderwerp: afscheid nemen en aangeven dat ze met z'n tweeën op weg naar kamp Westerbork zijn. Echtgenoot en vader Saul slaagde tijdens de ontdekking van de onderduikplek erin te ontsnappen.&nbsp;

Van: Groot, de, Szajndla en Rosa Aan:&nbsp; Plaats: trein Datum: 1942-10-28 Onderwerp: afscheid nemen en aangeven dat ze met z'n tweeën op weg naar kamp Westerbork zijn. Echtgenoot en vader Saul slaagde tijdens de ontdekking van de onderduikplek erin te ontsnappen.&nbsp;

Brief Szajndla en Rosa de Groot vanuit de trein op weg naar kamp Westerbork

Van: Meijer, Leo Aan: Lieve oetepoetie Plaats: Westerbork, kamp Datum: Onderwerp: ziek geweest, opsomming van temperatuur

Van: Meijer, Leo Aan: Lieve oetepoetie Plaats: Westerbork, kamp Datum: Onderwerp: ziek geweest, opsomming van temperatuur

Brief van Leo Meijer aan 'oetepoetie' vanuit kamp Westerbork

Ansichtkaart van woonoord Schattenberg. Plaats: woonoord Schattenberg Datum: 1955-1965 Met plaatjes van het ketelhuis, kantine, kantoren, ziekenhuis, dienstwoning en kleuterschool.

Ansichtkaart van woonoord Schattenberg. Plaats: woonoord Schattenberg Datum: 1955-1965 Met plaatjes van het ketelhuis, kantine, kantoren, ziekenhuis, dienstwoning en kleuterschool.

Foto van een ansichtkaart met beelden uit het woonoord Schattenberg

Van: Lohman (n), familie Aan: Acohen, H.B. Plaats: Amsterdam/Westerbork, kamp Datum: 1943-11-17 Onderwerp: pakketpost.

Van: Lohman (n), familie Aan: Acohen, H.B. Plaats: Amsterdam/Westerbork, kamp Datum: 1943-11-17 Onderwerp: pakketpost.

Bewijs voor het verzenden van een pakket aan H.B. Acohen in kamp Westerbork

Van: Houtvester Assen&nbsp; Aan: Directeur Vluchtelingenkamp&nbsp; Plaats: Assen&nbsp; Datum: 1940-01-29&nbsp; Onderwerp: Plan beplanting Vluchtelingenkamp.

Van: Houtvester Assen&nbsp; Aan: Directeur Vluchtelingenkamp&nbsp; Plaats: Assen&nbsp; Datum: 1940-01-29&nbsp; Onderwerp: Plan beplanting Vluchtelingenkamp.

Brief van Houtvester Assen aan de directeur van het Centraal Vluchtelingenkamp

Van: M. (Loeb-Spiegel, Meta) Aan: Beste vrienden allen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-03-31 Onderwerp:&nbsp;M. schrijft dat de sneeuw een sprookje was. Het gaf haar het idee op een hoogvlakte in de bergen te zitten, als het fabrieksfluitje (ketelhuis) de droom tenminste niet verstoorde. Met Leo gaat het na zijn operatie aan de beterende hand. Hij mag al twee dagen uit bed en mag komende dinsdag misschien het ziekenhuis verlaten. Er komt nog een tweede operatie, die Leo het liefst direct had gehad.&nbsp;

Van: M. (Loeb-Spiegel, Meta) Aan: Beste vrienden allen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-03-31 Onderwerp:&nbsp;M. schrijft dat de sneeuw een sprookje was. Het gaf haar het idee op een hoogvlakte in de bergen te zitten, als het fabrieksfluitje (ketelhuis) de droom tenminste niet verstoorde. Met Leo gaat het na zijn operatie aan de beterende hand. Hij mag al twee dagen uit bed en mag komende dinsdag misschien het ziekenhuis verlaten. Er komt nog een tweede operatie, die Leo het liefst direct had gehad.&nbsp;

Brief van Meta Loeb-Spiegel aan beste vrienden vanuit kamp Westerbork

Broche Driehoekig afbeelding Fluitspeler in de bergen Westerbork, kamp, 1943-1944

Broche Driehoekig afbeelding Fluitspeler in de bergen Westerbork, kamp, 1943-1944

Een beschilderde broche van hout

Van: Dekker, G., bewaker Aan: Huisman, G.K. Plaats: Smilde Datum: 1945-07-07 Onderwerp: gegevens over de werkzaamheden van 2 t/m 7 juli 1945. Controle op plichtsbetrachting van de bewakers (laat te wensen over).

Van: Dekker, G., bewaker Aan: Huisman, G.K. Plaats: Smilde Datum: 1945-07-07 Onderwerp: gegevens over de werkzaamheden van 2 t/m 7 juli 1945. Controle op plichtsbetrachting van de bewakers (laat te wensen over).

Rapport van G. Dekker over de werkzaamheden vangedetineerden in Smilde en hun bewakers

Van: Acohen-de la Bella, Esther Aan: lieve kinderen Plaats: Westerbork, kamp, barak 62. Datum: 1943-12-25 Onderwerp: ze heeft gedroomd dat ze wandelde met haar kleinzoon op de arm; op haar verjaardag was ze nerveus, toch heeft ze 35 haverkoekjes op de kachel in de barak gebakken, om een ieder die het wist te laten proeven…

Van: Acohen-de la Bella, Esther Aan: lieve kinderen Plaats: Westerbork, kamp, barak 62. Datum: 1943-12-25 Onderwerp: ze heeft gedroomd dat ze wandelde met haar kleinzoon op de arm; op haar verjaardag was ze nerveus, toch heeft ze 35 haverkoekjes op de kachel in de barak gebakken, om een ieder die het wist te laten proeven…

Brief van Esther Acohen-de la Bella aan haar geliefde kinderen vanuit kamp Westerbork

Van: Acohen-Lopes Salzedo, S. Aan: Lohman, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-02-24 Onderwerp: ze mogen weer schrijven; Ro is al weer enige weken uit het ziekenhuis ontslagen; ze is nu bij haar ouders in de barak; terugschrijven of een pakketje sturen hoeft niet meer; ze gaan met z'n drieën als bijzondere uitzonderingsgevallen naar Theresienstadt dank voor alles en hopen dat ze elkaar in gezondheid nog eens kunnen spreken….

Van: Acohen-Lopes Salzedo, S. Aan: Lohman, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-02-24 Onderwerp: ze mogen weer schrijven; Ro is al weer enige weken uit het ziekenhuis ontslagen; ze is nu bij haar ouders in de barak; terugschrijven of een pakketje sturen hoeft niet meer; ze gaan met z'n drieën als bijzondere uitzonderingsgevallen naar Theresienstadt dank voor alles en hopen dat ze elkaar in gezondheid nog eens kunnen spreken….

Brief van S. Acohen-Lopes Salzedo aan de familie Lohman vanuit kamp Westerbork

Van: Gewestelijke Rundveecentrale Groningen Aan: Sleutelberg, Borach Plaats: Groningen Datum: 1934-02-19 Onderwerp: toelating van Borach Sleutelberg als erkend handelaar in vee.

Van: Gewestelijke Rundveecentrale Groningen Aan: Sleutelberg, Borach Plaats: Groningen Datum: 1934-02-19 Onderwerp: toelating van Borach Sleutelberg als erkend handelaar in vee.

Bewijs van toelating van Borach Sleutelberg als erkend handelaar in vee

Foto van M.J. Edelsztein

Van: Beem, Max Aan: Vorst, U.J. Plaats: onbekend Datum: 1944-05-25 Onderwerp: wacht op een bericht; problemen met de briefwisseling; met zijn gezondheid gaat het goed, maar alles duurt zo verschrikkelijk lang; van Leo, zijn zoon en zijn gezin, hoort hij niets; hoopt dat hij in Westerbork mocht blijven; de invasie nadert mogelijk; reeds 1.5 jaar in onderduik…

Van: Beem, Max Aan: Vorst, U.J. Plaats: onbekend Datum: 1944-05-25 Onderwerp: wacht op een bericht; problemen met de briefwisseling; met zijn gezondheid gaat het goed, maar alles duurt zo verschrikkelijk lang; van Leo, zijn zoon en zijn gezin, hoort hij niets; hoopt dat hij in Westerbork mocht blijven; de invasie nadert mogelijk; reeds 1.5 jaar in onderduik…

Brief van Max Beem aan lieve kinderen vanuit zijn onderduikplek