In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Van: Gelder, van, Abraham&nbsp; Aan: Gelder, van, Naatje Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-11 Onderwerp: omstandigheden; op transport gaan, illegale brieven versturen is gevaarlijk. Veertig personen zijn reeds gesnapt.

Van: Gelder, van, Abraham&nbsp; Aan: Gelder, van, Naatje Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-11 Onderwerp: omstandigheden; op transport gaan, illegale brieven versturen is gevaarlijk. Veertig personen zijn reeds gesnapt.

Brief van Abraham van Gelder aan zijn vrouw Naatje vanuit kamp Westerbork

Van: Staatsbosbeheer&nbsp; Aan: Minister van landbouw, visserij en voedselvoorziening&nbsp; Plaats: Utrecht&nbsp; Datum: 1951-01-29&nbsp; Onderwerp: crematorium te Westerbork; overdracht aan de gemeente Westerbork.

Van: Staatsbosbeheer&nbsp; Aan: Minister van landbouw, visserij en voedselvoorziening&nbsp; Plaats: Utrecht&nbsp; Datum: 1951-01-29&nbsp; Onderwerp: crematorium te Westerbork; overdracht aan de gemeente Westerbork.

Brief van Staatsbosbeheer aan de minister van landbouw, visserij en voedselvoorziening

Van: Commissie voor oorlogspleegkinderen Aan: Grewel, F. Plaats: Amsterdam Datum: 1947-12-23 Onderwerp: verzoekschrift bij Arrondisementsrechtbank ivm voogdij en toeziend voogdij over het oorlogspleegkind C.A.M. de Vries

Van: Commissie voor oorlogspleegkinderen Aan: Grewel, F. Plaats: Amsterdam Datum: 1947-12-23 Onderwerp: verzoekschrift bij Arrondisementsrechtbank ivm voogdij en toeziend voogdij over het oorlogspleegkind C.A.M. de Vries

Brief van Commissie voor oorlogspleegkinderen betreffende voogdij C.A.M. de Vries

Van: Secr. Generaal Dep. Justitie&nbsp; Aan: Secr. Generaal Dep. Landbouw en Visserij&nbsp; Plaats: Den Haag&nbsp; Datum: 1942-11-24&nbsp; Onderwerp: verandering van beheer van het Kamp Westerbork.

Van: Secr. Generaal Dep. Justitie&nbsp; Aan: Secr. Generaal Dep. Landbouw en Visserij&nbsp; Plaats: Den Haag&nbsp; Datum: 1942-11-24&nbsp; Onderwerp: verandering van beheer van het Kamp Westerbork.

Brief van het Departement van Justitie aan het Departement Landbouw en Visserij

Van: (Waterman)-Lopes Cardozo, Henriette Aan: Loes (zus) Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-05-18 Onderwerp: dagelijks leven in kamp. Veel contact met bekenden in de barak zelf. Met haar man Barend gaat het iets beter. Hij is vrolijker. Chaja werkt in het ‘weeshuis’, dat in de barak is ondergebracht. Pakketjes zijn altijd welkom. Al zijn het houtjes om op te bijten.

Van: (Waterman)-Lopes Cardozo, Henriette Aan: Loes (zus) Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-05-18 Onderwerp: dagelijks leven in kamp. Veel contact met bekenden in de barak zelf. Met haar man Barend gaat het iets beter. Hij is vrolijker. Chaja werkt in het ‘weeshuis’, dat in de barak is ondergebracht. Pakketjes zijn altijd welkom. Al zijn het houtjes om op te bijten.

Briefkaart van Henriette Waterman-Lopes Cardozo aan Loes vanuit kamp Westerbork

Van: Annie Aan: Rudi en Roel Plaats: Trein naar Westerbork Datum: 1943-05-26 Onderwerp: beschrijving situatie; Annie is met haar ouders toch nog opgepakt. Ze zit in de trein met bekenden op weg naar kamp Westerbork. De briefkaart is in de buurt van Weesp uit de trein gegooid.

Van: Annie Aan: Rudi en Roel Plaats: Trein naar Westerbork Datum: 1943-05-26 Onderwerp: beschrijving situatie; Annie is met haar ouders toch nog opgepakt. Ze zit in de trein met bekenden op weg naar kamp Westerbork. De briefkaart is in de buurt van Weesp uit de trein gegooid.

Briefkaart van Annie aan Rudi en Roel op weg naar kamp Westerbork

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-05-19 Onderwerp: de trein verlaat kamp Westerbork; man houdt een bordje met de tekst ‘kantine’ (Heidelager?) in zijn hand; mannen van de Ordnungspolizei hangen aan de wagon voor de bewakers.

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-05-19 Onderwerp: de trein verlaat kamp Westerbork; man houdt een bordje met de tekst ‘kantine’ (Heidelager?) in zijn hand; mannen van de Ordnungspolizei hangen aan de wagon voor de bewakers.

Foto van een still uit de Westerborkfilm

Van:&nbsp; Aan: mevrouw van Ossenbrugge Plaats: Datum: 1944-01 Onderwerp: verboden in Westerbork te schrijven; ben zelf in de gelegenheid deze brief weg te krijgen; informeer bij Joodse Raad waar M. zit. Op voorzijde briefkaart staat geschreven: wilt u deze kaart a.u.b. in de bus doen, hartelijk dank!

Van:&nbsp; Aan: mevrouw van Ossenbrugge Plaats: Datum: 1944-01 Onderwerp: verboden in Westerbork te schrijven; ben zelf in de gelegenheid deze brief weg te krijgen; informeer bij Joodse Raad waar M. zit. Op voorzijde briefkaart staat geschreven: wilt u deze kaart a.u.b. in de bus doen, hartelijk dank!

Briefkaart aan mevrouw van Ossenbrugge

Aan: tante, oom en Bobby (gezin Joseph van Dam) Van: Carolina de Winter (nicht) Plaats: Huizum (Leeuwarden) Datum: 1942-10-06 Onderwerp: Carolina schrijft de brief, omdat haar moeder al zoveel te schrijven heeft; het vertrek van familieleden naar kamp Westerbork. Het zou een geruststelling zijn als zij ook weggingen, misschien ziet ze dan haar vader Salomon Winter en haar zojuist vertrokken oom en tante (Tas-van Dam); flink zijn; is oom Abraham nog in Amsterdam?&nbsp;

Aan: tante, oom en Bobby (gezin Joseph van Dam) Van: Carolina de Winter (nicht) Plaats: Huizum (Leeuwarden) Datum: 1942-10-06 Onderwerp: Carolina schrijft de brief, omdat haar moeder al zoveel te schrijven heeft; het vertrek van familieleden naar kamp Westerbork. Het zou een geruststelling zijn als zij ook weggingen, misschien ziet ze dan haar vader Salomon Winter en haar zojuist vertrokken oom en tante (Tas-van Dam); flink zijn; is oom Abraham nog in Amsterdam?&nbsp;

Brief van Carolina de Winter aan haar oom en tante in Amsterdam vanuit Huizum

Verwijzingsbiljet voor den werknemer Van: Lijdesdorff, R. Datum: 1942-03-31

Verwijzingsbiljet voor den werknemer Van: Lijdesdorff, R. Datum: 1942-03-31

Verwijzingsbiljet van R. Lijdesdorff voor het Joodse werkkamp Mantinge

Mededeling Mededeling van de ambtenaar van de burgerlijke stand in de gemeente Haarlem Datum: 1950-07-10 Onderwerp: er is schriftelijk aangifte gedaan &nbsp;op 29 juni van het overlijden van Meintje Koe, overleden 19-10-1942 te Auschwitz. Op 30 september 1950 zal worden overgegaan tot het opmaken van een overlijdensakte.

Mededeling Mededeling van de ambtenaar van de burgerlijke stand in de gemeente Haarlem Datum: 1950-07-10 Onderwerp: er is schriftelijk aangifte gedaan &nbsp;op 29 juni van het overlijden van Meintje Koe, overleden 19-10-1942 te Auschwitz. Op 30 september 1950 zal worden overgegaan tot het opmaken van een overlijdensakte.

Mededeling van de gemeente Haarlem aan J. Adelaar in verband met aangifte overlijden

Van: Liesje en Joop Aan: Batavier, Mevr. Plaats: Trein (poststempel Nieuweschans) Datum: 1943-06-08 Onderwerp: 'Wij zijn door dus stuur geen pakjes meer. We zitten in de beestenwagen. We zullen er zien te komen'.

Van: Liesje en Joop Aan: Batavier, Mevr. Plaats: Trein (poststempel Nieuweschans) Datum: 1943-06-08 Onderwerp: 'Wij zijn door dus stuur geen pakjes meer. We zitten in de beestenwagen. We zullen er zien te komen'.

Briefkaart van Liesje en Joop Batavier aan mevrouw Batavier vanuit de trein gegooid bij Nieuweschans

Calendarium kamp Westerbork

1955

Van: Annie Aan: Rudie Plaats: Trein Datum: 1943-09-07 Onderwerp: Beschrijving situatie en omstandigheden in de trein. Annie is met haar ouders op weg naar een nieuwe 'woonplaats''. Ze zitten met 32 personen in een wagon. Erich (Zielke) kon niets meer doen voor hun. Ze vraag of Rudi een pakketje wil opsturen naar Jaap Spitz uit barak 69 met wie ze de laatste zomerdagen veel gewandeld heeft op de heide buiten het kamp.

Van: Annie Aan: Rudie Plaats: Trein Datum: 1943-09-07 Onderwerp: Beschrijving situatie en omstandigheden in de trein. Annie is met haar ouders op weg naar een nieuwe 'woonplaats''. Ze zitten met 32 personen in een wagon. Erich (Zielke) kon niets meer doen voor hun. Ze vraag of Rudi een pakketje wil opsturen naar Jaap Spitz uit barak 69 met wie ze de laatste zomerdagen veel gewandeld heeft op de heide buiten het kamp.

Briefkaart van Annie aan Rudie vanuit kamp Westerbork

Van: Nieuwkerk, Karel, J. Onderwerp: Jodenster

Van: Nieuwkerk, Karel, J. Onderwerp: Jodenster

Jodenster gedragen door Karel Joost Nieuwkerk

Van: Langstadt, Wilhelm en Ruth Aan: Frank, M. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-02 Onderwerp: Wilhelm was voor 5 dagen in Apeldoorn (Apeldoornsche Bosch); ze konden de moeder van M. Frank (Fronica) niet spreken bij haar vertrek vanuit kamp Westerbork, alleen door het venster van de personenrijtuig; &nbsp;ze konden niets voor haar doen…; erg jammer dat Ellen er niet door kon komen…

Van: Langstadt, Wilhelm en Ruth Aan: Frank, M. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-02 Onderwerp: Wilhelm was voor 5 dagen in Apeldoorn (Apeldoornsche Bosch); ze konden de moeder van M. Frank (Fronica) niet spreken bij haar vertrek vanuit kamp Westerbork, alleen door het venster van de personenrijtuig; &nbsp;ze konden niets voor haar doen…; erg jammer dat Ellen er niet door kon komen…

Briefkaart van het gezin Langstadt aan M. Frank vanuit kamp Westerbork

Van: Overste, L. Aan: den heer Adelaar Plaats: Amsterdam Datum: 1942-12-14 Onderwerp: verblijf thans in Amsterdam en verzoek om afspraak.

Van: Overste, L. Aan: den heer Adelaar Plaats: Amsterdam Datum: 1942-12-14 Onderwerp: verblijf thans in Amsterdam en verzoek om afspraak.

Briefkaart van leendert Overste aan de heer J. Adelaar vanuit Amsterdam

Van:&nbsp;Fam. Erné Aan: Polak, K. Plaats: Paramaribo Datum: 1945-05-12 Onderwerp: eindelijk weer schrijven; oorlog afgelopen; omstandigheden, een van de zendelingen was tijdens de oorlog met Surinaamse troepen naar Australië vertrokken.

Van:&nbsp;Fam. Erné Aan: Polak, K. Plaats: Paramaribo Datum: 1945-05-12 Onderwerp: eindelijk weer schrijven; oorlog afgelopen; omstandigheden, een van de zendelingen was tijdens de oorlog met Surinaamse troepen naar Australië vertrokken.

Briefkaart van de familie Erné aan K. Polak

Van: Gemeentelijk Bureau voor Joodsche Inkwartiering Aan: Kruimink-van Dam, S. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-01-27 Onderwerp: ter beschikking stelling van woonruimte

Van: Gemeentelijk Bureau voor Joodsche Inkwartiering Aan: Kruimink-van Dam, S. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-01-27 Onderwerp: ter beschikking stelling van woonruimte

Brief van Gemeentelijk Bureau voor Joodsche Inkwartiering aan S. Kruimink-van Dam

Foto van Rozette van Cleef en drie andere kampoverlevenden Datum: 1951 Onderwerp: 3 overlevenden van Auschwitz en een overlevende van het bunkerdrama in kamp Vught.

Foto van Rozette van Cleef en drie andere kampoverlevenden Datum: 1951 Onderwerp: 3 overlevenden van Auschwitz en een overlevende van het bunkerdrama in kamp Vught.

Foto van Rozette van Cleef en drie andere kampoverlevenden

Van: Vromen, Salomon en Mietje Aan: Garritsen, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-10-19 Onderwerp: pakketje is binnengekomen, ze zijn er blij mee; het leven in het kamp is moeilijk; het is een doorgangskamp; je treft er mensen van allerlei levensstijlen en leeftijden aan hebben ondertussen veel binnengekregen en ze hebben ook geen financiële hulp nodig; wel graag zeep; het was vandaag een gevaarlijke dag voor hun, doch het is bezworen (het was een transportdag);..

Van: Vromen, Salomon en Mietje Aan: Garritsen, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-10-19 Onderwerp: pakketje is binnengekomen, ze zijn er blij mee; het leven in het kamp is moeilijk; het is een doorgangskamp; je treft er mensen van allerlei levensstijlen en leeftijden aan hebben ondertussen veel binnengekregen en ze hebben ook geen financiële hulp nodig; wel graag zeep; het was vandaag een gevaarlijke dag voor hun, doch het is bezworen (het was een transportdag);..

Brief van Salomon en Mietje Vromen aan de familie Garritsen vanuit kamp Westerbork

Ontvangstbewijs voor twee kisten en een zak, toegezonden door Lena Nijstad-Cohen en haar echtgenoot Jules Cohen vanuit Theresienstadt op 6 juni 1945. De goederen zijn in ontvangst genomen door A. Nijstad te Lochem.

Ontvangstbewijs voor twee kisten en een zak, toegezonden door Lena Nijstad-Cohen en haar echtgenoot Jules Cohen vanuit Theresienstadt op 6 juni 1945. De goederen zijn in ontvangst genomen door A. Nijstad te Lochem.

Ontvangstbewijs

Van: Härtz, S. Aan: Joodse Raad Deventer Plaats: Vught, kamp Datum: 1943-1944 Onderwerp: Pakket ontvangen Bijz.: Naam v.d. afzender is doorgestreept. Met stempel staat vermeld "retourneren Joodsche Raad voor Amsterdam"

Van: Härtz, S. Aan: Joodse Raad Deventer Plaats: Vught, kamp Datum: 1943-1944 Onderwerp: Pakket ontvangen Bijz.: Naam v.d. afzender is doorgestreept. Met stempel staat vermeld "retourneren Joodsche Raad voor Amsterdam"

Briefkaart van S. Härtz aan Joodse Raad Deventer vanuit kamp Vught

Portretfoto van Gemmeker, A.K.&nbsp; Betreft een politiefoto van de Gemeentepolitie Assen.&nbsp; Plaats: Assen Datum: 1945&nbsp;

Portretfoto van Gemmeker, A.K.&nbsp; Betreft een politiefoto van de Gemeentepolitie Assen.&nbsp; Plaats: Assen Datum: 1945&nbsp;

Foto van A.K. Gemmeker

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944 Onderwerp: overladen van oude batterijen in een lorrie.

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944 Onderwerp: overladen van oude batterijen in een lorrie.

Van: Aussen, Herta&nbsp; Aan: Renès, N.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-04-04&nbsp; Onderwerp: Sport, aankomst moeder, Sperre. Moeder is in kamp Westerbork aangekomen. Herta heeft gehandbald. haar team heeft met 3-2 gewonnen.&nbsp;Er wordt ook een korfbalclub samengesteld. Ze gaat in de middag nog wassen. &nbsp;

Van: Aussen, Herta&nbsp; Aan: Renès, N.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-04-04&nbsp; Onderwerp: Sport, aankomst moeder, Sperre. Moeder is in kamp Westerbork aangekomen. Herta heeft gehandbald. haar team heeft met 3-2 gewonnen.&nbsp;Er wordt ook een korfbalclub samengesteld. Ze gaat in de middag nog wassen. &nbsp;

Briefkaart van Herta Aussen aan Netty vanuit kamp Westerbork

Van: Lierens-Lessing, J. Aan: van Heeks, A. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-12-23 Onderwerp: brief ontvangen.

Van: Lierens-Lessing, J. Aan: van Heeks, A. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-12-23 Onderwerp: brief ontvangen.

Briefkaart van J. Lierens-Lessing aan A. van Heeks vanuit kamp Westerbork

Van: Lierens, A. en J. Aan: Lierens, H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-26 Onderwerp: dank voor briefkaart.

Van: Lierens, A. en J. Aan: Lierens, H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-26 Onderwerp: dank voor briefkaart.

Briefkaart van A. en J. Lierens aan H. Lierens vanuit kamp Westerbork

Abraham staat rechts, naast zijn broertje Heiman.

Foto van Abraham Roos en zijn broertje Heiman

Lijst met namen van Joden in de gemeente Zuidbroek.

Lijst met namen van Joden in de gemeente Zuidbroek.

Lijst met namen van Joodse bewoners in de gemeente Zuidbroek

Aan: Lierens, J. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-02 Onderwerp: bewijs van &nbsp;een aangetekende zending van een pakket aan Joseph Lierens, barak 72.

Aan: Lierens, J. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-02 Onderwerp: bewijs van &nbsp;een aangetekende zending van een pakket aan Joseph Lierens, barak 72.

Bewijs van ontvangst voor het sturen van een pakket aan J. Lierens in kamp Westerbork

Van: Groot, de, Joachim&nbsp; Aan: Schokker, W.&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1943-05-27&nbsp; Onderwerp: transport naar Westerbork. ‘We zijn gehaald en gaan naar Westerbork'. Met veel bekenden.

Van: Groot, de, Joachim&nbsp; Aan: Schokker, W.&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1943-05-27&nbsp; Onderwerp: transport naar Westerbork. ‘We zijn gehaald en gaan naar Westerbork'. Met veel bekenden.

Briefkaart van Joachim de Groot aan W. Schokker vanuit de trein op weg naar kamp Westerbork

Bewijs van terpostbezorging van een postpakket&nbsp; Geadresseerde: J. Levie&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-11-29 (stempel)

Bewijs van terpostbezorging van een postpakket&nbsp; Geadresseerde: J. Levie&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-11-29 (stempel)

Bewijs voor het verzenden van een pakket/geld aan Joseph Levie in kamp Westerbork

Voor het verlaten van het kamp&nbsp; Van: As, van, A. Ondertekend door Captain Conally, Det. Sec. Civil Affairs.

Voor het verlaten van het kamp&nbsp; Van: As, van, A. Ondertekend door Captain Conally, Det. Sec. Civil Affairs.

Bewijs voor Aad van As om het kamp te mogen verlaten

Van: Walg, fam. Aan: Blom-Walg, Lea en Nathan, kamp Westerbork, barak 15 Plaats: Theresienstadt Onderwerp: Hopelijk ontvangen jullie deze briefkaart…. groeten van pa, moe en Annie.

Van: Walg, fam. Aan: Blom-Walg, Lea en Nathan, kamp Westerbork, barak 15 Plaats: Theresienstadt Onderwerp: Hopelijk ontvangen jullie deze briefkaart…. groeten van pa, moe en Annie.

Briefkaart van de ouders en de zus van Lea Blom-Walg vanuit Theresienstadt

Geschreven door: verschillende voormalige kampgevangenen kort na de bevrijding van het kamp. Onderwerp: Westerbork, kamp.

Geschreven door: verschillende voormalige kampgevangenen kort na de bevrijding van het kamp. Onderwerp: Westerbork, kamp.

Manuscript over allerlei aspecten uit het dagelijkse leven in het kamp en de vervolging der Joden

Van: Legerrabbijn S. Rodriques-Pereira&nbsp; Aan: Hoofdlegerpredikant Kolonel de Kluis&nbsp; Plaats: Hilversum&nbsp; Datum: 1951-08-09&nbsp; Onderwerp: crematorium te Westerbork; binnen de Joodse gemeenschap is er geen behoefte om het crematorium als monument te behouden; in geval van urnen met de asresten van Joodse slachtoffers, verzoek deze her te begraven op een Joodse begraafplaats.

Van: Legerrabbijn S. Rodriques-Pereira&nbsp; Aan: Hoofdlegerpredikant Kolonel de Kluis&nbsp; Plaats: Hilversum&nbsp; Datum: 1951-08-09&nbsp; Onderwerp: crematorium te Westerbork; binnen de Joodse gemeenschap is er geen behoefte om het crematorium als monument te behouden; in geval van urnen met de asresten van Joodse slachtoffers, verzoek deze her te begraven op een Joodse begraafplaats.

Brief van Legerrabbijn S. Rodriques-Pereira aan Hoofdlegerpredikant Kolonel de Kluis

Appell!! Appell!! Appell!!&nbsp; Lied uit het boek 'Humor und Melodie'.&nbsp; Tekst met illustratie. Kamp Westerbork, 1943-09-27.&nbsp; Betreft een foto van het boek 'Humor und Melodie'&nbsp; (Cabaret). De getekende personen stellen kampcommandant Gemmeker (achter zijn bureau) en Max Ehrlich voor.

Appell!! Appell!! Appell!!&nbsp; Lied uit het boek 'Humor und Melodie'.&nbsp; Tekst met illustratie. Kamp Westerbork, 1943-09-27.&nbsp; Betreft een foto van het boek 'Humor und Melodie'&nbsp; (Cabaret). De getekende personen stellen kampcommandant Gemmeker (achter zijn bureau) en Max Ehrlich voor.

Een lied uit het revueboek Humor und Melodie

Tekst. Tekst met illustratie uit het boek 'Humor und Melodie': 'Auf der heide allein kann ich glucklich sein'. Kamp Westerbork, 1943-09-27. Betreft foto van het boek Humor und Melodie (Cabaret).

Tekst. Tekst met illustratie uit het boek 'Humor und Melodie': 'Auf der heide allein kann ich glucklich sein'. Kamp Westerbork, 1943-09-27. Betreft foto van het boek Humor und Melodie (Cabaret).

Illustratie en tekst uit het revueboek Humor und Melodie

Sonder-Ausweis Voor het verlaten van het kamp Westerbork Niet ingevuld.

Sonder-Ausweis Voor het verlaten van het kamp Westerbork Niet ingevuld.

Toestemming voor het verlaten van het kamp

Van: Houtvester Assen&nbsp; Aan: Rijksinspecteur Werkverschaffing Assen&nbsp; Plaats: Assen&nbsp; Datum: 1939-06-29&nbsp; Onderwerp: afwatering Vluchtelingenkamp.

Van: Houtvester Assen&nbsp; Aan: Rijksinspecteur Werkverschaffing Assen&nbsp; Plaats: Assen&nbsp; Datum: 1939-06-29&nbsp; Onderwerp: afwatering Vluchtelingenkamp.

Brief van Houtvester Assen aan de Rijksinspecteur Werkverschaffing Assen

Inschrijvingskaart van de Schade-enquête-commissie te 's-Gravenhage, toegezonden aan C.E. Hedeman naar aanleiding van zijn claim wegens huisraadschade,, 13 nov. 1945.

van de Schade-enquête-commissie aan C.E. Hedeman

Van: Kan, Herman Aan: Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-01 Onderwerp: nieuwjaarswens; pakketpost…

Van: Kan, Herman Aan: Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-01 Onderwerp: nieuwjaarswens; pakketpost…

Brief van Herman Kan aan zijn schoonzoon vanuit kamp Westerbork

Van: Dalsheim, Lina Aan: Dijk, van Gretha Plaats: Apeldoornsche Bosch Datum: 1942-10-15 Onderwerp: Dagelijks leven en vrije tijd in het Apeldoornsche Bosch, gezelligheid met vriendin Roos; vragen over vrienden en kennissen in Borger

Van: Dalsheim, Lina Aan: Dijk, van Gretha Plaats: Apeldoornsche Bosch Datum: 1942-10-15 Onderwerp: Dagelijks leven en vrije tijd in het Apeldoornsche Bosch, gezelligheid met vriendin Roos; vragen over vrienden en kennissen in Borger

Brief van Lina Jacoba Dalsheim aan Gretha van Dijk vanuit het Apeldoornsche Bosch

Bijlage bij brief afkomstig van Informatiebureau Nederlandsche Roode Kruis Vermelding van namen van repatrieerden van het transport van 16-10-1942 naar Auschwitz Jacob Zilverberg, Emanuel Neter en Jermias Samettini.

Bijlage bij brief afkomstig van Informatiebureau Nederlandsche Roode Kruis Vermelding van namen van repatrieerden van het transport van 16-10-1942 naar Auschwitz Jacob Zilverberg, Emanuel Neter en Jermias Samettini.

Bijlage bij de brief van het Rode kruis aan J. Adelaar

Van: gemeente Assen (in opdracht van de Duitse autoriteiten) Aan: Stern, Samson Plaats: Assen Datum: 1942-08 Onderwerp: Sam Stern moet op het station van Assen verschijnen. Van hieruit zal hij worden doorgestuurd naar het Joodse werkkamp Ruinen; lijst met goederen die hij mee mag nemen.

Van: gemeente Assen (in opdracht van de Duitse autoriteiten) Aan: Stern, Samson Plaats: Assen Datum: 1942-08 Onderwerp: Sam Stern moet op het station van Assen verschijnen. Van hieruit zal hij worden doorgestuurd naar het Joodse werkkamp Ruinen; lijst met goederen die hij mee mag nemen.

Mededeling aan Samson Stern om op het station van Assen te verschijnen

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth Aan: Feldman, Tibor Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-08-17 Onderwerp: postbeperkingen als S-geval; moeder ligt als patiënt die niet al te ziek is in barak 82; ze brengt vader elke dag naar haar toe; mogelijk komen Aus der Fünten en Fischer op het moment van schrijven langs vanwege de gemengd-gehuwden (strafgevallen); over tekenen van een protocol en over leg met de heer Cohn op de Antragstelle; het transport van twee weken geleden was in twee dagen in Theresienstadt; alle pakketten voor de Strafbarakken zijn in beslag genomen, mannelijke en vrouwelijke S-gevallen op aparte geïsoleerde ziekenzalen; Voor de S-zusters bleef alles bij het oude, omdat Spanier er niets over zei; Gemmeker is niet tevreden over het ziekenhuis, teveel mensen, dat gaat ten koste van de batterijen; over eten op de 10-I en het niet meer verstrekken van groente attesten; hulp van A. Röttgen; Todmann en Helga Klau werken nu in de batterijen…; in de gevangenis vijlde Lotte haar nagels aan de muur; van Rachel Levie geurwater met een takje heide gekregen; over een bekende die in Ravensbrück zit…; komt juist van de tandarts terug; mevrouw Lemberg(er) gaat morgen naar Groningen, Lotte hoopt dat zij haar brief wil meenemen…

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth Aan: Feldman, Tibor Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-08-17 Onderwerp: postbeperkingen als S-geval; moeder ligt als patiënt die niet al te ziek is in barak 82; ze brengt vader elke dag naar haar toe; mogelijk komen Aus der Fünten en Fischer op het moment van schrijven langs vanwege de gemengd-gehuwden (strafgevallen); over tekenen van een protocol en over leg met de heer Cohn op de Antragstelle; het transport van twee weken geleden was in twee dagen in Theresienstadt; alle pakketten voor de Strafbarakken zijn in beslag genomen, mannelijke en vrouwelijke S-gevallen op aparte geïsoleerde ziekenzalen; Voor de S-zusters bleef alles bij het oude, omdat Spanier er niets over zei; Gemmeker is niet tevreden over het ziekenhuis, teveel mensen, dat gaat ten koste van de batterijen; over eten op de 10-I en het niet meer verstrekken van groente attesten; hulp van A. Röttgen; Todmann en Helga Klau werken nu in de batterijen…; in de gevangenis vijlde Lotte haar nagels aan de muur; van Rachel Levie geurwater met een takje heide gekregen; over een bekende die in Ravensbrück zit…; komt juist van de tandarts terug; mevrouw Lemberg(er) gaat morgen naar Groningen, Lotte hoopt dat zij haar brief wil meenemen…

Brief van Lotte Ruth-Feldman-Kan aan haar echtgenoot vanuit kamp Westerbork

Van: Coster, Levy Aan: Coster-v.d. Harst Plaats: Westerbork, kamp, barak 21 Datum: 1944-11-06 Onderwerp: dank voor de brieven, ook blij dat de kinderen schrijven; er hoeft geen pakket worden toegestuurd. Levy komt niets te kort…

Van: Coster, Levy Aan: Coster-v.d. Harst Plaats: Westerbork, kamp, barak 21 Datum: 1944-11-06 Onderwerp: dank voor de brieven, ook blij dat de kinderen schrijven; er hoeft geen pakket worden toegestuurd. Levy komt niets te kort…

Briefkaart van Levy Coster aan mevrouw Coster-v.d. Harst vanuit kamp Westerbork

Van: Langstadt, Wilhelm Aan: Frank, Max Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942 Onderwerp: behoefte aan voedselpakketten; de toestand in het kamp is niet te beschrijven en het eten dat de gevangenen krijgen is zeer weinig; de brief gaat langs illegale weg het kamp uit; schrijf ook je moeder om haar te bedanken voor de brieven.&nbsp;

Van: Langstadt, Wilhelm Aan: Frank, Max Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942 Onderwerp: behoefte aan voedselpakketten; de toestand in het kamp is niet te beschrijven en het eten dat de gevangenen krijgen is zeer weinig; de brief gaat langs illegale weg het kamp uit; schrijf ook je moeder om haar te bedanken voor de brieven.&nbsp;

Brief van Wilhelm Langstadt aan Max Frank vanuit kamp Westerbork

Van: Acohen Maurits Aan: Leny, Ru en Tom Plaats: Westerbork, kamp, barak 62. Datum: 1943-10-31 Onderwerp: maken het beiden goed, alles ontvangen, ook de bus met vlees; moeder gebruikt ieder avond de kruik; men zegt dat het beter is de pakjes aangetekend te sturen; Maurits krijgt nog altijd, zoal men het in het kamp noemt, kindereten met om half zes een bordje pap als bijvoeding; ‘Rooselaar zit bij mij aan tafel te werken…’(erwtenlezerij); Monky Ricardo heer de schrijver een flink stuk roggebrood met kaas gegeven…nu ligt hij met … in het ziekenhuis, niet van belang, maar het is besmettelijk; ‘s middag vrij, een beetje op bed rusten; acht wortelen gekregen met wat ze hadden een heerlijke maaltijd gemaakt; twee jongens die aan tafel zaten laten mee-eten; briefpost: Stella Batavier is ook in het kamp, haar vader is nog in kamp Vught; ’ Hans (Henri) Sluizer is daar ook nog, want ik heb die winterjas nog altijd voor hem bewaard….

Van: Acohen Maurits Aan: Leny, Ru en Tom Plaats: Westerbork, kamp, barak 62. Datum: 1943-10-31 Onderwerp: maken het beiden goed, alles ontvangen, ook de bus met vlees; moeder gebruikt ieder avond de kruik; men zegt dat het beter is de pakjes aangetekend te sturen; Maurits krijgt nog altijd, zoal men het in het kamp noemt, kindereten met om half zes een bordje pap als bijvoeding; ‘Rooselaar zit bij mij aan tafel te werken…’(erwtenlezerij); Monky Ricardo heer de schrijver een flink stuk roggebrood met kaas gegeven…nu ligt hij met … in het ziekenhuis, niet van belang, maar het is besmettelijk; ‘s middag vrij, een beetje op bed rusten; acht wortelen gekregen met wat ze hadden een heerlijke maaltijd gemaakt; twee jongens die aan tafel zaten laten mee-eten; briefpost: Stella Batavier is ook in het kamp, haar vader is nog in kamp Vught; ’ Hans (Henri) Sluizer is daar ook nog, want ik heb die winterjas nog altijd voor hem bewaard….

Brief van Maurits Acohen aan het gezin van zijn zoon vanuit kamp Westerbork

Van: Valk, Gaaltje Aan: (v/d Laan) Henny Plaats: Nieuw-Amsterdam Datum: 1941-09-06 Onderwerp: ze is alleen in het huis van haar oom en tante, want die zijn tot de volgende week in Wildervank; haar neef Maurits is ook mee naar Wildervank, hij mag niet meer naar de openbare school en is onvrijwillig op vakantie; zondag gaat ze met de gymnastiekvereniging &nbsp;D.O.L. naar Dalen, ze moet meedoen aan verschillende atletiekonderdelen; ‘Ken jij die vrouw, die gifmengster uit Zuidwending wel’; ‘naast ons is een jongen in Rusland gesneuveld, hij was Duits soldaat, hij was in ondertrouw en zijn aanstaande verwacht een kind…’;&nbsp;

Van: Valk, Gaaltje Aan: (v/d Laan) Henny Plaats: Nieuw-Amsterdam Datum: 1941-09-06 Onderwerp: ze is alleen in het huis van haar oom en tante, want die zijn tot de volgende week in Wildervank; haar neef Maurits is ook mee naar Wildervank, hij mag niet meer naar de openbare school en is onvrijwillig op vakantie; zondag gaat ze met de gymnastiekvereniging &nbsp;D.O.L. naar Dalen, ze moet meedoen aan verschillende atletiekonderdelen; ‘Ken jij die vrouw, die gifmengster uit Zuidwending wel’; ‘naast ons is een jongen in Rusland gesneuveld, hij was Duits soldaat, hij was in ondertrouw en zijn aanstaande verwacht een kind…’;&nbsp;

Brief van Gaaltje Valk aan Henny vanuit Nieuw-Amsterdam

Personen