We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Situatie Schattenberg Schaal: 1:1000 Datum: 1956-04-03 Opmerkingen: de plattegrond geeft de situatie van het woonoord in 1956 aan. De barakken 60, 61, 62 en 63 voor de helft zijn met een potlood doorgekrast, wat wijst op de situatie in het woonoord na de brand van 1958.&nbsp;

Situatie Schattenberg Schaal: 1:1000 Datum: 1956-04-03 Opmerkingen: de plattegrond geeft de situatie van het woonoord in 1956 aan. De barakken 60, 61, 62 en 63 voor de helft zijn met een potlood doorgekrast, wat wijst op de situatie in het woonoord na de brand van 1958.&nbsp;

Plattegrond van het woonoord Schattenberg

Van: Buijvoets, J.G. Aan: het personeel Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-06-15 Onderwerp: voorstel organisatie-opzet Kamp Westerbork.

Van: Buijvoets, J.G. Aan: het personeel Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-06-15 Onderwerp: voorstel organisatie-opzet Kamp Westerbork.

Schema van een voorstel voor de organisatieopzet van het Interneringskamp Westerbork

Aaltje werd op 15 april 1943 opgepakt en samen met haar moeder naar kamp Westerbork gebracht. &nbsp;Ze kwamen in barak 60. Op 4 mei 1943 volgde hun transport naar Sobibor, waar ze op 7 mei 1943 werden vermoord. Haar vader, twee zussen en broer waren al eerder gedeporteerd. Geen van hen overleefde de oorlog.&nbsp;

Van: Administrateur (boekhouding) Aan: Mevr. Buijvoets Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1948-01-08 Onderwerp: Rekening voor geleverde etenswaren. De rekening was voldaan op 12-01-1948.

Van: Administrateur (boekhouding) Aan: Mevr. Buijvoets Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1948-01-08 Onderwerp: Rekening voor geleverde etenswaren. De rekening was voldaan op 12-01-1948.

Rekening voor mevrouw Buijvoets voor geleverd voedsel en melk in het Interneringskamp Westerbork

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1942-12-25 Onderwerp: bedankt voor het pakketje en brief; mogelijk in februari verlof; Werner komt sinds weken niet meer aan het lezen van een boek toe; hoogstens komt hij toe aan het lezen van en krant in bed; in het ziekenhuis heeft Werner gesprekken met mensen die uit Amersfoort, Scheveningen en de gevangenis aan de Amstelveenseweg komen, de verhalen zijn schrijnend en zullen zijn hele leven bij blijven; bij de Mahlers gegeten…

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1942-12-25 Onderwerp: bedankt voor het pakketje en brief; mogelijk in februari verlof; Werner komt sinds weken niet meer aan het lezen van een boek toe; hoogstens komt hij toe aan het lezen van en krant in bed; in het ziekenhuis heeft Werner gesprekken met mensen die uit Amersfoort, Scheveningen en de gevangenis aan de Amstelveenseweg komen, de verhalen zijn schrijnend en zullen zijn hele leven bij blijven; bij de Mahlers gegeten…

Brief van Werner Stertzenbach aan Stella Pach vanuit kamp Westerbork

Dienstwoning/Directeurswoning Bouw van de woning van de directeur van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork.&nbsp; Kamp Westerbork, 1939.&nbsp;

Dienstwoning/Directeurswoning Bouw van de woning van de directeur van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork.&nbsp; Kamp Westerbork, 1939.&nbsp;

van de bouw van de woning van de directeur van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

These are the things you will (and will not) find on this website

About this website

Van: de gemeente Amsterdam Aan: Levie, Herbert, Philip Plaats: Amsterdam Datum: 1941-10-06 Onderwerp: persoonsbewijs.

Van: de gemeente Amsterdam Aan: Levie, Herbert, Philip Plaats: Amsterdam Datum: 1941-10-06 Onderwerp: persoonsbewijs.

Persoonsbewijs van Herbert Philip Levie

Van:&nbsp;Krankenkasse Aan: Büks, Helene Plaats: Wenen Datum: 1936-03-19 Onderwerp: bewijs voor afmelding betreffende verzekering/uitkering voor vrije beroepen. Aantekeningen in steno op de achterkant.

Van:&nbsp;Krankenkasse Aan: Büks, Helene Plaats: Wenen Datum: 1936-03-19 Onderwerp: bewijs voor afmelding betreffende verzekering/uitkering voor vrije beroepen. Aantekeningen in steno op de achterkant.

Bewijs voor afmelding betreffende verzekering/uitkering voor vrije beroepen.

Van: van Krimpen, J. Aan: Roet, Meijer Plaats: Amsterdam Datum: 1943-08 Onderwerp: al verschillende pakjes toegestuurd en post, maar ze horen niets; hoop deze briefkaart nog te ontvangen. graag kaart retour, mocht Meijer vertrokken zijn. De briefkaart komt weer retour met de opmerking: ‘vertrokken’

Van: van Krimpen, J. Aan: Roet, Meijer Plaats: Amsterdam Datum: 1943-08 Onderwerp: al verschillende pakjes toegestuurd en post, maar ze horen niets; hoop deze briefkaart nog te ontvangen. graag kaart retour, mocht Meijer vertrokken zijn. De briefkaart komt weer retour met de opmerking: ‘vertrokken’

Briefkaart van J. van Krimpen aan Meijer Roet in kamp Westerbork vanuit Amsterdam

Foto van Hannelore Eisinger-Cahn met haar broer Erich. De foto is kort na de bevrijding van kamp Westerbork gemaakt. Op de achtergrond het Casino en rechts daarvan een benzinepomp. Vaag op de achtergrond de Kommandantur. Erich was als kind met een kindertransport naar Engeland gegaan. Tijdens de oorlog sloot hij zich aan bij het Canadese leger, waar hij bij de Inlichtingen terecht kwam, omdat hij perfect Duits sprak. In kamp Westerbork vond een weerzien na vele jaren plaats. Plaats: Westerbrork, kamp Datum: 1945-04

Foto van Hannelore Eisinger-Cahn met haar broer Erich. De foto is kort na de bevrijding van kamp Westerbork gemaakt. Op de achtergrond het Casino en rechts daarvan een benzinepomp. Vaag op de achtergrond de Kommandantur. Erich was als kind met een kindertransport naar Engeland gegaan. Tijdens de oorlog sloot hij zich aan bij het Canadese leger, waar hij bij de Inlichtingen terecht kwam, omdat hij perfect Duits sprak. In kamp Westerbork vond een weerzien na vele jaren plaats. Plaats: Westerbrork, kamp Datum: 1945-04

Foto van Hannelore Eisinger-Cahn en haar broer Erich kort na de bevrijding van kamp Westerbork

Personen