We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Verslag over over verblijf en ontsnapping uit Kamp Westerbork.&nbsp; Datum: 1942 - 1945&nbsp; Maurits kwam via het Joodse werkkamp De Vecht in kamp Westerbork terecht. Hij slaagde erin te ontsnappen en onder te duiken. In januari 1945 kwam hij voor de tweede keer in Westerbork terecht. Hij werd uiteindelijk in het kamp bevrijd.

Verslag over over verblijf en ontsnapping uit Kamp Westerbork.&nbsp; Datum: 1942 - 1945&nbsp; Maurits kwam via het Joodse werkkamp De Vecht in kamp Westerbork terecht. Hij slaagde erin te ontsnappen en onder te duiken. In januari 1945 kwam hij voor de tweede keer in Westerbork terecht. Hij werd uiteindelijk in het kamp bevrijd.

over verblijf in- en ontsnapping uit kamp Westerbork van Maurits Wolff

Van: Boswachter&nbsp; Aan: Houtvester Assen&nbsp; Plaats: Hooghalen&nbsp; Datum: 1946-01-28&nbsp; Onderwerp: nota ontginning, begeleidende brief, bewerking van 21 hectare is juist. het werk bestond voornamelijk uit spitten en overzanden &nbsp;voor bosaanplant en de aanleg van boswegen.

Van: Boswachter&nbsp; Aan: Houtvester Assen&nbsp; Plaats: Hooghalen&nbsp; Datum: 1946-01-28&nbsp; Onderwerp: nota ontginning, begeleidende brief, bewerking van 21 hectare is juist. het werk bestond voornamelijk uit spitten en overzanden &nbsp;voor bosaanplant en de aanleg van boswegen.

Brief

Van: Lies Aan:&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943 Onderwerp: laatste adres vader is barak 83; laatste bericht over vader is dat het goed met hem gaat… &nbsp;

Van: Lies Aan:&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943 Onderwerp: laatste adres vader is barak 83; laatste bericht over vader is dat het goed met hem gaat… &nbsp;

Brief van Lies aan familie vanuit kamp Westerbork

Van:&nbsp; Aan: Lieve familie&nbsp; Plaats: trein&nbsp; Datum: 1942-1943 Onderwerp: ‘Ik ben op reis met Niek. Waarheen weet ik niet. Nogmaals vriendelijk bedankt voor alles. Hans groet mijn broer en zus. Misschien zie ik Jaap. Ik ben niet flink dat kan ook niet…’

Van:&nbsp; Aan: Lieve familie&nbsp; Plaats: trein&nbsp; Datum: 1942-1943 Onderwerp: ‘Ik ben op reis met Niek. Waarheen weet ik niet. Nogmaals vriendelijk bedankt voor alles. Hans groet mijn broer en zus. Misschien zie ik Jaap. Ik ben niet flink dat kan ook niet…’

Briefkaart van een onbekend persoon aan familie vanuit de trein

Van: Boas-Snuijff, Judith Aan: Boas, Salomon en Boas-Prins, Seraphina Plaats: Amsterdam Datum: 1943-07-08 Onderwerp: Judith bedankt Salomon voor de bevestiging dat haar pakjes zijn aangekomen.&nbsp;

Van: Boas-Snuijff, Judith Aan: Boas, Salomon en Boas-Prins, Seraphina Plaats: Amsterdam Datum: 1943-07-08 Onderwerp: Judith bedankt Salomon voor de bevestiging dat haar pakjes zijn aangekomen.&nbsp;

Brief en enveloppe van J. Boas-Snuijf aan het echtpaar Boas-Prins in kamp Westerbork vanuit Amsterdam

Brandweeroefening.&nbsp; Kamp Westerbork, jaartal onbekend.&nbsp; Op de voorgrond de heer Pisk, hoofd van de OD met twee personen van de kampbrandweer.&nbsp; Op de achtergrond de schouwburg. Tekst: 'A. Pisk volgt de oefening met belangstelling'.

Brandweeroefening.&nbsp; Kamp Westerbork, jaartal onbekend.&nbsp; Op de voorgrond de heer Pisk, hoofd van de OD met twee personen van de kampbrandweer.&nbsp; Op de achtergrond de schouwburg. Tekst: 'A. Pisk volgt de oefening met belangstelling'.

Een brandweeroefening in het kamp

Van: Maurits Aan: Tokkie Plaats: Rotterdam Datum: 1942-08-10 Onderwerp: opgeroepen morgenavond naar Polen (of naar het Joodse werkkamp Vanenburg?).

Van: Maurits Aan: Tokkie Plaats: Rotterdam Datum: 1942-08-10 Onderwerp: opgeroepen morgenavond naar Polen (of naar het Joodse werkkamp Vanenburg?).

Telegram van Maurits aan Tokkie vanuit Rotterdam