We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Bonkaart&nbsp; Vervolg inlegvel K4

Een Bonkaart

Sonder-Ausweis&nbsp; Coevorden, van, Noach, 31-3-00, B6 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten (DB 2). Gültig bis auf Weiteres.

Sonder-Ausweis&nbsp; Coevorden, van, Noach, 31-3-00, B6 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten (DB 2). Gültig bis auf Weiteres.

Sonderausweis van Noach van Coevorden

Van: Fuldauer, Henri Aan: lieve allen (familie) Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-12-09 Onderwerp: in grote haast een paar woorden; gelegenheid om een brief weg te sturen; zijn verjaardag was boeven verwachting; pakketje kan alleen nog opgestuurd worden als er een zegel bij zit, door de kampcommandant ondertekend; het briefje is alleen bedoeld om allen te bedanken voor hun bijdrage aan zijn verjaardag en om de ontvangst van het pakket te bevestigen…

Van: Fuldauer, Henri Aan: lieve allen (familie) Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-12-09 Onderwerp: in grote haast een paar woorden; gelegenheid om een brief weg te sturen; zijn verjaardag was boeven verwachting; pakketje kan alleen nog opgestuurd worden als er een zegel bij zit, door de kampcommandant ondertekend; het briefje is alleen bedoeld om allen te bedanken voor hun bijdrage aan zijn verjaardag en om de ontvangst van het pakket te bevestigen…

Brief van Henri Fuldauer aan lieve allen vanuit kamp Westerbork

Van: Barend, Margaretha&nbsp; Aan: Barend, L.&nbsp; Plaats: Kamp Vught&nbsp; Datum: 1943-05-15&nbsp; Onderwerp: Over ontvangen brief; de gesteldheid van anderen; een ontvangen pakketje, een ontvangen postwissel, waar sla en radijs voor kopen. Ze heeft ook behoefte aan zomerjurken…

Van: Barend, Margaretha&nbsp; Aan: Barend, L.&nbsp; Plaats: Kamp Vught&nbsp; Datum: 1943-05-15&nbsp; Onderwerp: Over ontvangen brief; de gesteldheid van anderen; een ontvangen pakketje, een ontvangen postwissel, waar sla en radijs voor kopen. Ze heeft ook behoefte aan zomerjurken…

Brief van Margaretha Barend aan L. Barend vanuit kamp Vught

Van: Sikkens, H.&nbsp; Aan: Knol-Fruins, S. / Bouwmaterialen - en Houthandel Plaats: Zuidlaren Datum: 1946-04-12 Onderwerp: Het opstarten van een betonindustrie en de benodigde materialen en vakarbeiders. Bl.1: Begeleidende brief Bl. 2 t/m 5: Uitgebreide handleiding over het vervaardigen van betonwaren.

Van: Sikkens, H.&nbsp; Aan: Knol-Fruins, S. / Bouwmaterialen - en Houthandel Plaats: Zuidlaren Datum: 1946-04-12 Onderwerp: Het opstarten van een betonindustrie en de benodigde materialen en vakarbeiders. Bl.1: Begeleidende brief Bl. 2 t/m 5: Uitgebreide handleiding over het vervaardigen van betonwaren.

Rapport van H. Sikkens over het opzetten van een betonindustrie en het vervaardigen van betonwaren

Legitimatiebewijs Portugees Israelitisch Ziekenhuis Amsterdam Met verklaring dat Alexander Roozendaal als keel-neus-oorarts werkzaam is in het ziekenhuis. Datum: 1942-08-16 Met pasfoto

Legitimatiebewijs Portugees Israelitisch Ziekenhuis Amsterdam Met verklaring dat Alexander Roozendaal als keel-neus-oorarts werkzaam is in het ziekenhuis. Datum: 1942-08-16 Met pasfoto

Verklaring dat Alexander Roozendaal werkzaam is voor het Portugees Israëlitisch Ziekenhuis

Verklaring van doop Gedoopt in het jaar 1800 Johannes Adam Verhoeven Datum: 1942

Verklaring van doop Gedoopt in het jaar 1800 Johannes Adam Verhoeven Datum: 1942

Afschrift van de doopakte van Johannes Adam Verhoeven

Van: Wallega, J Datum: 1943-07-27 Plaats: Westerbork, kamp, barak 62 Onderwerp: littekenbreuken. Zie verklaring hiervoor op de achterkant

Van: Wallega, J Datum: 1943-07-27 Plaats: Westerbork, kamp, barak 62 Onderwerp: littekenbreuken. Zie verklaring hiervoor op de achterkant

Recept voor J. Wallega in kamp Westerbork

Van: Rode Kruis, Afwikkelingsbureau Aan: Acohen, R. Plaats: Den Haag Datum: 1946-08-22 Onderwerp: gegevens over Maurits Acohen.

Van: Rode Kruis, Afwikkelingsbureau Aan: Acohen, R. Plaats: Den Haag Datum: 1946-08-22 Onderwerp: gegevens over Maurits Acohen.

Brief van het Rode kruis aan R. Acohen betreffende inlichtingen omtrent Maurits Cohen

Van: Querido, Levie Aan: familie P. Plaats: Westerbork, kamp, barak 55 Datum: 1943-03-14 Onderwerp: iets niet ontvangen; pakket ontvangen.

Van: Querido, Levie Aan: familie P. Plaats: Westerbork, kamp, barak 55 Datum: 1943-03-14 Onderwerp: iets niet ontvangen; pakket ontvangen.

Briefkaart van Levie Querido aan de familie P. vanuit kamp Westerbork

Personen