We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Getuigschrift voor Refendar Walter Kauffmann werkzaam geweest in Alfeld/Leine.

Getuigschrift voor Refendar Walter Kauffmann werkzaam geweest in Alfeld/Leine.

Getuigschrift voor Refendar Walter Kauffmann werkzaam geweest in Alfeld/Leine

Van: Haren, van, J.J. Aan: dames Polak en Zonneveld Plaats: Leiden Datum: 1945-06-26 Onderwerp: verontschuldiging voor nog niet op bezoek gekomen; omstandigheden; nog geld verschuldigd

Van: Haren, van, J.J. Aan: dames Polak en Zonneveld Plaats: Leiden Datum: 1945-06-26 Onderwerp: verontschuldiging voor nog niet op bezoek gekomen; omstandigheden; nog geld verschuldigd

Brief van J.J. van Haren aan de dames Polak en Zonneveld

Van: Nederlands Volksherstel Amsterdam&nbsp; Aan: Verduin, S.&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1945 Onderwerp: Persoonsinformatie

Van: Nederlands Volksherstel Amsterdam&nbsp; Aan: Verduin, S.&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1945 Onderwerp: Persoonsinformatie

Briefkaart van het Nederlands Volksherstel aan S. Verduin

Groep mensen, SS en Nederlandse politie bij een trein aan de Panamakade, Oostelijk Havengebied. Het gebouw op de achtergrond is Loods III. Betreft een transport op weg naar kamp Westerbork. Datum: 1943 &nbsp;

Groep mensen, SS en Nederlandse politie bij een trein aan de Panamakade, Oostelijk Havengebied. Het gebouw op de achtergrond is Loods III. Betreft een transport op weg naar kamp Westerbork. Datum: 1943 &nbsp;

Panamakade Amsterdam, locatie voor een vertrekkend transport naar kamp Westerbork

Foto van Kaatje Muller-de Vries

1940

Maart 1940

Spreuk&nbsp; Tekst: Tevreden…&nbsp; zijn is een gunst&nbsp; schijnen is een kunst&nbsp; worden is een geluk &nbsp;blijven is 't meesterstuk

Spreuk&nbsp; Tekst: Tevreden…&nbsp; zijn is een gunst&nbsp; schijnen is een kunst&nbsp; worden is een geluk &nbsp;blijven is 't meesterstuk

Spreuk

Boek met stempel "Lagerbucherei Westerbork' Het granaatappelhuis Auteur: Wilde, Oscar

Boek met stempel "Lagerbucherei Westerbork' Het granaatappelhuis Auteur: Wilde, Oscar

Een boek uit de kampbibliotheek

Van: Buijvoets, J.G. Aan: Commandanten van Militaire Onderdelen e.a. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-02-22 Onderwerp: werkzaamheden van gedetineerden in Militaire gebouwen, geen betalingen.

Van: Buijvoets, J.G. Aan: Commandanten van Militaire Onderdelen e.a. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-02-22 Onderwerp: werkzaamheden van gedetineerden in Militaire gebouwen, geen betalingen.

Brief van j.G. Buijvoets aan de commandanten van Militaire Onderdelen

Van: de Joodse Raad voor Amsterdam Aan: Schächter, K.&nbsp; Plaats: Den Haag Datum: 1942-0-26 Onderwerp: richtlijnen voor het schrijven van een brief aan doorgestuurde dochter.

Van: de Joodse Raad voor Amsterdam Aan: Schächter, K.&nbsp; Plaats: Den Haag Datum: 1942-0-26 Onderwerp: richtlijnen voor het schrijven van een brief aan doorgestuurde dochter.

Brief van de Joodse Raad voor Amsterdam aan de heer K. Schächter over het schrijven van een brief aan zijn doorgestuurde dochter

Van: De Joodse Raad voor Amsterdam, bureau Den Haag Aan: wie het betreft Plaats: Amsterdam/Den Haag Datum: 08-1942&nbsp; Onderwerp: allerlei zaken van vrijstellingen tot tewerkstelling.

Van: De Joodse Raad voor Amsterdam, bureau Den Haag Aan: wie het betreft Plaats: Amsterdam/Den Haag Datum: 08-1942&nbsp; Onderwerp: allerlei zaken van vrijstellingen tot tewerkstelling.

Bulletin nummer 1 van de Joodse Raad voor Amsterdam, Bureau Den Haag

Plaatsen in kamp Westerbork

Barakken gebouwd van 1939-1942

Centrale Keuken

Aardappelkeuken kamp Westerbork

Vrouwenbarakken kamp Westerbork

Barak 109

Barak 108

Barak 110

Oranjekanaal haven

Barak 1

Schouwburg

Barakken gebouwd van 1942-1945

Staatsbosbeheerschuur kamp Westerbork

Woonoord Schattenberg

Militair Kamp Westerbork

Bewarings- en Verblijfskamp Westerbork

Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Doorgangskamp Westerbork

Barak 107

Barak 106

Barak 105

Barak 104

Barak 103

Barak 102

Barak 101

Barak 100

Barak 99

Barak 98

Barak 97

Barak 96

Barak 95

Barak 94

Barak 93

Barak 92

Stamboom van Matje Leefsma-Wolf Op de achterkant staat geschreven: stamboom voor Thijs z'n familie. De op de stamboom voorkomende namen zijn voor de oorlog overleden of tijdens de oorlog vermoord.

Stamboom van Matje Leefsma-Wolf Op de achterkant staat geschreven: stamboom voor Thijs z'n familie. De op de stamboom voorkomende namen zijn voor de oorlog overleden of tijdens de oorlog vermoord.

Stamboom van Matje Leefsma-Wolf

Van: Kok, Leo Aan: van Duren, Frederika en Mindeno, Heinz Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04-19 Onderwerp: tekening (kleur) gemaakt naar aanleiding van het huwelijk van Frederika van Duren en Heinz van Mindeno op 19 april 1943 in kamp Westerbork. Geluk en felicitatie namens de collega's van de 'Vliegende (Fliegende) Kolonne; huwelijken; plattegrond van het kamp vanuit vogelvluchtperspectief.

Van: Kok, Leo Aan: van Duren, Frederika en Mindeno, Heinz Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04-19 Onderwerp: tekening (kleur) gemaakt naar aanleiding van het huwelijk van Frederika van Duren en Heinz van Mindeno op 19 april 1943 in kamp Westerbork. Geluk en felicitatie namens de collega's van de 'Vliegende (Fliegende) Kolonne; huwelijken; plattegrond van het kamp vanuit vogelvluchtperspectief.

Tekening van Leo Kok gemaakt naar aanleiding van het huwelijk van Frederika van Duren en Heinz Mindeno in kamp Westerbork

Personen