In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Vanaf 1942 begonnen de nazi’s met de deportaties van voornamelijk Joden uit heel Europa naar vernietigingskampen in het Oosten. Dit had gevolgen voor kamp Westerbork. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste geïnterneerden het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.  

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De dekolonisatieoorlog in het voormalige Nederlands-Indië was in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Dit verhaal werd opgetekend door conservator Guido Abuys. Meer over de familie Enthoven is te vinden in het boek Kroniek van het geslacht Enthoven (Zutphen 1991).&nbsp;

Het is 23 mei 1945. Henriette Enthoven-van Lier schrijft vanuit Mont Pèlerin in Zwitserland een brief aan haar familie, waarin ze terugkijkt naar het transport van kamp Westerbork naar Theresienstadt en haar aankomst in dit getto.

"Ik werd met enige kennissen in een bananenwagen gestopt..."

Gerdien Verschoor was tussen 2019 en 2022 de directeur van Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Dit verhaal publiceerde zij op haar <a href="https://gerdienverschoor.wordpress.com/2019/02/07/het-treinbord/#more-3294">eigen website</a>.

Het moet ergens in de jaren negentig geweest zijn: het was na de Wende en ik werkte bij de Nederlandse Ambassade in Warschau. Alles in Polen veranderde. Als attaché voor pers- en culturele zaken richtte ik me niet alleen op pers en cultuur, maar ook op de historische en maatschappelijke onderwerpen die in die periode actueel waren. Vele musea en historische instituten maakten een transitie door: nu Polen het communisme van zich had afgeschud, konden vele verhalen eindelijk op een andere manier verteld worden.

Het treinbord

Dit verhaal, geschreven door conservator Guido Abuys, werd in 2018 als column gepubliceerd op de website van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork.&nbsp;

Een houten beeldje van een jongen van een jaar of twaalf, gekleed in een blouse, korte broek, hoge sokken en wandelschoenen. Op het voetstuk zijn de initialen E.B. ingekrast en is het jaar 1941 duidelijk zichtbaar. Het beeldje zou geschonken zijn aan Jacques Schol, directeur van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork.&nbsp;

Een jongen vereeuwigd in hout

In juni 2025 verscheen Sprekende stenen. Stolpersteine in Zwolle, een publicatie waarin de verhalen van Joodse inwoners van Zwolle worden belicht. Ook voor het gezin Caneel, dat voor hun deportatie aan de Vispoortenplas 10 woonde, zijn struikelstenen gelegd.&nbsp;

Carolina Caneel-Bamberg, haar man Salomon Caneel en hun zoontje Mozes “Max” Caneel werden begin oktober 1942 vanuit Zwolle naar kamp Westerbork gebracht. Het was in die dagen overvol in het kamp: door de ontruiming van de Joodse werkkampen en de razzia’s waarbij de familieleden van de Joodse dwangarbeiders werden opgehaald, kwamen er zo’n 12.000 personen naar het kamp. In een brief aan vriendin Janny Bosman schrijft Carolina over de chaotische situatie en de onwetendheid over hun verdere lot. Ook vraagt ze om een paar hoge schoenen of laarsjes in maat 26 voor zoontje Max en een stel dekens, want die zijn ze inmiddels kwijtgeraakt.&nbsp;

"Onze Max is een reuzelieve schat..."

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Op deze pagina vind je een overzicht van verhalen over kamp Westerbork. Zo kun je meer te weten komen over personen die in het kamp gevangen zaten of over objecten uit onze collecties. Ook bieden we themaverhalen aan en laten we zien welke locaties in Nederland, direct of indirect, een verbinding hebben met kamp Westerbork. 

Verhalen

Persoonsbewijs (Ausweis) Van: Cohen, Jules Plaats: Westerbork, kamp Hij krijgt op 17 juli 1943 één dag bedrust voorgeschreven, ondertekend door de arts en de barakkenleider. Hij is werkzaam voor Dienstbereich 6 (Aussendienst)

Persoonsbewijs (Ausweis) Van: Cohen, Jules Plaats: Westerbork, kamp Hij krijgt op 17 juli 1943 één dag bedrust voorgeschreven, ondertekend door de arts en de barakkenleider. Hij is werkzaam voor Dienstbereich 6 (Aussendienst)

Ausweis van Jules Cohen

Diner van de Duitse staf tijdens het Germaanse Joelfeest.&nbsp; Kamp Westerbork, 1942-12-19.&nbsp; Rechts op de foto de Duitse architect &nbsp;Winne.

Diner van de Duitse staf tijdens het Germaanse Joelfeest.&nbsp; Kamp Westerbork, 1942-12-19.&nbsp; Rechts op de foto de Duitse architect &nbsp;Winne.

Foto van de Duitse staf tijdens het Joelfeest in kamp Westerbork

Afrastering van het interneringskamp.&nbsp; Plaats: Interneringskamp Westerbork Datum: 1945.&nbsp; Afrastering gezien vanuit wachttoren Zuid met verlichting van buiten naar binnen en een pad voor de bewakers.

Afrastering van het interneringskamp.&nbsp; Plaats: Interneringskamp Westerbork Datum: 1945.&nbsp; Afrastering gezien vanuit wachttoren Zuid met verlichting van buiten naar binnen en een pad voor de bewakers.

Foto van de afrastering van het Interneringskamp Westerbork

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 16-06-1943 Nr. 357 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Herbst, Frederika geb. 18-02-66 overleden te Westerbork op 12-06-1943 op 15-06-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 16-06-1943 Nr. 357 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Herbst, Frederika geb. 18-02-66 overleden te Westerbork op 12-06-1943 op 15-06-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Frederika Herbst

Transport uit kamp Westerbork. Westerbork, 1943-1944 Mensen stappen in de trein. Mannen van de ordedienst bieden een helpende hand.

Transport uit kamp Westerbork. Westerbork, 1943-1944 Mensen stappen in de trein. Mannen van de ordedienst bieden een helpende hand.

Transport uit kamp Westerbork

Van: Tak, A.&nbsp; Aan: Tjam, Fam.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-04-05&nbsp; Onderwerp: afscheidskaartje geschreven op de dag voor het vertrek vanuit kamp Westerbork. Mogelijk is de briefkaart een dag later in de buurt van Assen uit de trein gegooid.

Van: Tak, A.&nbsp; Aan: Tjam, Fam.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-04-05&nbsp; Onderwerp: afscheidskaartje geschreven op de dag voor het vertrek vanuit kamp Westerbork. Mogelijk is de briefkaart een dag later in de buurt van Assen uit de trein gegooid.

Briefkaart van Anna Tak aan de fam. Tjam vanuit kamp Westerbork

Van: de Joodse Raad voor Amsterdam (L.D. Frank) Aan: Tauber, Fritz Plaats: Amsterdam Datum: 1941-11-11&nbsp; Onderwerp: contributie aan de Joodse Raad.

Van: de Joodse Raad voor Amsterdam (L.D. Frank) Aan: Tauber, Fritz Plaats: Amsterdam Datum: 1941-11-11&nbsp; Onderwerp: contributie aan de Joodse Raad.

Bewijs dat Fritz Tauber aan zijn financiële verplichtingen jegens de Joodse Raad heeft voldaan

Van: Dowor Touf Aan: Coster, Levy Plaats: Den Haag Datum: 1925-09-23 Onderwerp: verzoek om een bijdrage te verzorgen in het Oude Lieden Gesticht.

Van: Dowor Touf Aan: Coster, Levy Plaats: Den Haag Datum: 1925-09-23 Onderwerp: verzoek om een bijdrage te verzorgen in het Oude Lieden Gesticht.

Brief van Dowor Touf aan Levy Coster met het verzoek een optreden te verzorgen in het Oude Lieden Gesticht

Van:&nbsp;Krankenkasse Aan: Büks, Helene Plaats: Wenen Datum: 1936-12-12 Onderwerp: bewijs van afmelding betreffende verzekering/uitkering voor vrije beroepen.

Van:&nbsp;Krankenkasse Aan: Büks, Helene Plaats: Wenen Datum: 1936-12-12 Onderwerp: bewijs van afmelding betreffende verzekering/uitkering voor vrije beroepen.

Bewijs van afmelding betreffende verzekering/uitkering voor vrije beroepen.

Van: Het Nederlandse Beheersinstituut Aan: Bonn, Samson Plaats: Amsterdam Datum: 1951-07-30 Onderwerp: opheffing bewindvoering over Levie Bonn en Hanna Bonn-Diamant.

Van: Het Nederlandse Beheersinstituut Aan: Bonn, Samson Plaats: Amsterdam Datum: 1951-07-30 Onderwerp: opheffing bewindvoering over Levie Bonn en Hanna Bonn-Diamant.

Brief van Het Nederlands Beheersinstituut aan S. Bonn in verband met opheffing bewindvoering

Bewijs van crematie Datum: 21-05-1943 Nr. 272 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van:&nbsp; Mansfeldt, Hartog geb. 23-06-57 overleden te Westerbork op 10-05-1943 op: 12-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 21-05-1943 Nr. 272 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van:&nbsp; Mansfeldt, Hartog geb. 23-06-57 overleden te Westerbork op 10-05-1943 op: 12-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Hartog Mansfeldt

Van: Schol, J. Aan: de bewoners Plaats: Westerbork, Centraal Vluchtelingenkamp Datum: 1940-12-06 Onderwerp: schoolplicht in het kamp met een opsomming van regels.

Van: Schol, J. Aan: de bewoners Plaats: Westerbork, Centraal Vluchtelingenkamp Datum: 1940-12-06 Onderwerp: schoolplicht in het kamp met een opsomming van regels.

Order van kampcommandant J. Schol over schoolplicht in het Centraal Vluchtelingenkamp

Van: van Koppelen-Bannet, Mathilda Aan: de familie Smit-Koppelen Plaats: Rotterdam Datum: 1942-10-16 Onderwerp: iemand schrijft voor moeder vanuit het Haagse Veer. Ze zal hedenavond vertrekken naar kamp Westerbork. Zeis zelf te vermoeid om de brief te schrijven..; ze schrijft vervolgens over mogelijk contact vanuit kamp Westerbork en dat ze elkaar met Gods hulp mogelijk elkaar weer zullen zien…

Van: van Koppelen-Bannet, Mathilda Aan: de familie Smit-Koppelen Plaats: Rotterdam Datum: 1942-10-16 Onderwerp: iemand schrijft voor moeder vanuit het Haagse Veer. Ze zal hedenavond vertrekken naar kamp Westerbork. Zeis zelf te vermoeid om de brief te schrijven..; ze schrijft vervolgens over mogelijk contact vanuit kamp Westerbork en dat ze elkaar met Gods hulp mogelijk elkaar weer zullen zien…

Brief van Mathilda van Koppelen-Bannet aan het gezin Smit-van Koppel vanuit Rotterdam

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944 Een kampgevangenen is bezig met de demontage van een onderdeel van een vliegtuig in de vliegtuigsloperij.

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944 Een kampgevangenen is bezig met de demontage van een onderdeel van een vliegtuig in de vliegtuigsloperij.

Foto van een still uit de Westerborkfilm

Van: Houtvester Assen Aan: Commandant Interneringskamp Plaats: Assen Datum: 1946-05-31 Onderwerp: geen bezwaar tegen het gebruik van de schietbanen in de zandverstuiving ten oosten van het kamp.

Van: Houtvester Assen Aan: Commandant Interneringskamp Plaats: Assen Datum: 1946-05-31 Onderwerp: geen bezwaar tegen het gebruik van de schietbanen in de zandverstuiving ten oosten van het kamp.

Brief van Houtvester Assen aan de commandant van het Interneringskamp

Van: Sachs, Abraham (onder de naam A. de Jonge) Aan: de Jonge, A (zijn vrouw) Plaats: Winschoten Datum: 1944-11 Onderwerp: nog steeds in de gevangenis; gevraag waarom hij in de gevangenis was; zijn vrouw; spruitjes gehad; het is er best en de mensen zijn onderling aardig; wederzijdse steun en hulp; morgen komt de kapper; hoopt op duidelijkheid, een beslissing die positief mag zijn; de schrijver kaart veel, er is immers tijd genoeg…&nbsp;

Van: Sachs, Abraham (onder de naam A. de Jonge) Aan: de Jonge, A (zijn vrouw) Plaats: Winschoten Datum: 1944-11 Onderwerp: nog steeds in de gevangenis; gevraag waarom hij in de gevangenis was; zijn vrouw; spruitjes gehad; het is er best en de mensen zijn onderling aardig; wederzijdse steun en hulp; morgen komt de kapper; hoopt op duidelijkheid, een beslissing die positief mag zijn; de schrijver kaart veel, er is immers tijd genoeg…&nbsp;

Brief van Abraham Sachs aan zijn vrouw vanuit de gevangenis in Winschoten

Betreft: Kamp Schattenberg situatie nieuw&nbsp; Schaal: 1:1000&nbsp; Datum: 1958-06-23&nbsp; Opmerkingen: Opmerkingen: Om de woon- en leefomstandigheden te verbeteren is er gedacht aan nieuwbouw en een nieuwe inrichting van het woonoord Schattenberg, waarbij een deel van het oorspronkelijke kamp Westerbork intact zou blijven. Uiteindelijk is de keuze gemaakt het kamp bijna volledig te slopen en de bewoners onder te brengen in speciale Molukse wijken in onder andere Appingedam, Assen en Bovensmilde . &nbsp;

Betreft: Kamp Schattenberg situatie nieuw&nbsp; Schaal: 1:1000&nbsp; Datum: 1958-06-23&nbsp; Opmerkingen: Opmerkingen: Om de woon- en leefomstandigheden te verbeteren is er gedacht aan nieuwbouw en een nieuwe inrichting van het woonoord Schattenberg, waarbij een deel van het oorspronkelijke kamp Westerbork intact zou blijven. Uiteindelijk is de keuze gemaakt het kamp bijna volledig te slopen en de bewoners onder te brengen in speciale Molukse wijken in onder andere Appingedam, Assen en Bovensmilde. &nbsp;

Plattegrond van een nieuwe opzet van het woonoord Schattenberg

Verzamelplaatsen voor deportatie naar kamp Westerbork

Joodse werkkampen

Joods werkkamp Kloosterhaar

Joods werkkamp Havelte

Joods werkkkamp het Amsterdamsche Bos

Joods werkkamp Ybenheer

Joods werkkamp Vledder

Joods werkkamp Twilhaar

Joods werkkamp Beugelen

Joods werkkamp Balderhaar

Joods werkkamp Arriën

Joods werkkamp 't Schut

Joods werkkamp Bruinhorst

Joods werkkamp de Bruine Enk

Joods werkkamp de Beetse

Joods werkkamp Conrad

Joods werkkamp de Wittebrink

Joods werkkamp de Wite Pael

Joods werkkamp de Vecht

Joods werkkamp de Vanenburg

Joods werkkamp de Landweer

Joods werkkamp de Fledders

Joods werkkamp Geesbrug

Joods werkkamp Echten

Joods werkkamp Diever B

Joods werkkamp Diever A

Joods werkkamp de Zomp

Joods werkkamp Kremboong

Joods werkkamp It Petgat

Joods werkkamp het Wijde Gat

Joods werkkamp Overbroek

Joods werkkamp Gijsselte

Joods werkkamp Orvelte

Joods werkkamp Oranjekanaal

Joods werkkamp Molengoot

Joods werkkamp Mantinge

Joods werkkamp Linde

Joods werkkamp Lievelde

Joods werkkamp Stuifzand

Joods werkkamp Schaarshoek

Joods werkkamp Ruinen

Joods werkkamp Palästina

Dag-Joodse Werkkampen

Dag en nacht-Joodse werkkampen

Van: Dr. Ir. Stork, K.E. Aan: Tauber, Fritz Plaats: Nijmegen Datum: 1940-05-14 Onderwerp: Fritz is na zijn ‘vlucht’ uit Oostenrijk voor dit bedrijf werkzaam geweest. Hij heeft voor zijn werkgever een type transformator/schakelaar getekend en ontwikkeld tot grote tevredenheid van het bedrijf.

Van: Dr. Ir. Stork, K.E. Aan: Tauber, Fritz Plaats: Nijmegen Datum: 1940-05-14 Onderwerp: Fritz is na zijn ‘vlucht’ uit Oostenrijk voor dit bedrijf werkzaam geweest. Hij heeft voor zijn werkgever een type transformator/schakelaar getekend en ontwikkeld tot grote tevredenheid van het bedrijf.

Verklaring over Fritz Tauber zijn dienstverband bij Transformatorenfabriek N.V. Nijmegen

van: Vlas, H. Mr., Bureau Burgerlijke Stand. Aan: Kockx, Th. en Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-05-29 Onderwerp: gang van zaken bij geboorte, huwelijk, overlijden etc.

van: Vlas, H. Mr., Bureau Burgerlijke Stand. Aan: Kockx, Th. en Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-05-29 Onderwerp: gang van zaken bij geboorte, huwelijk, overlijden etc.

Instructie van Mr. H. Vlas aan de commandanten van Interneringskamp Westerbork

Foto van een schoolklas Datum: 1942 Plaats: Westerbork, kamp (Centraal Vluchtelingenkamp-) Onderwerp: Gisela Müller zit op de tweede rij, tweede van rechts. Helemaal rechts op dezelfde rij zit Ruth Bogen. 3de van links op deze rij Hermine Faktor. Achter de onderwijzer staat Stefan Breslauer (zoon van fotograaf Breslauer).&nbsp; Links op de tweede rij is Inez Spanier.

Foto van een schoolklas Datum: 1942 Plaats: Westerbork, kamp (Centraal Vluchtelingenkamp-) Onderwerp: Gisela Müller zit op de tweede rij, tweede van rechts. Helemaal rechts op dezelfde rij zit Ruth Bogen. 3de van links op deze rij Hermine Faktor. Achter de onderwijzer staat Stefan Breslauer (zoon van fotograaf Breslauer).&nbsp; Links op de tweede rij is Inez Spanier.

Foto van een schoolklas in het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Van: (Hilversum)-Querido, Sara Aan: meneer Hamburger Plaats: Hollandsche Schouwburg Datum: 1943-05-12 Onderwerp: aankomst in de Schouwburg, een verzoek om dit door te geven aan haar zuster.

Van: (Hilversum)-Querido, Sara Aan: meneer Hamburger Plaats: Hollandsche Schouwburg Datum: 1943-05-12 Onderwerp: aankomst in de Schouwburg, een verzoek om dit door te geven aan haar zuster.

Verzoek van Sara Querido om door te geven dat zij zich in de Schouwburg bevindt

Van: der Israelitischen Kultusgemeinde Aan: Büks, Helene en Tauber, Fritz Plaats: Wenen Datum: 1939-04-19 Onderwerp: betreffende een bevestiging het burgerlijke en religieuze huwelijk van Helene en Fritz.&nbsp;

Van: der Israelitischen Kultusgemeinde Aan: Büks, Helene en Tauber, Fritz Plaats: Wenen Datum: 1939-04-19 Onderwerp: betreffende een bevestiging het burgerlijke en religieuze huwelijk van Helene en Fritz.&nbsp;

Akte betreffende het huwelijk tussen Helene Büks en Fritz Tauber

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 247 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Roos, Roosje geb. 26-03-84 overleden te Westerbork op 03-05-1943 op: 06-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 247 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Roos, Roosje geb. 26-03-84 overleden te Westerbork op 03-05-1943 op: 06-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Roosje Roos

Van: Tauber, Fritz Aan: de Transformatorenfabriek N.V. Plaats: Wenen Datum: 1938-05-09 Onderwerp: open sollicitatie voor een baan in Nijmegen.

Van: Tauber, Fritz Aan: de Transformatorenfabriek N.V. Plaats: Wenen Datum: 1938-05-09 Onderwerp: open sollicitatie voor een baan in Nijmegen.

Brief van Fritz Tauber aan de Transformatorenfabriek N.V.

Van: gemeente Assen (in opdracht van de Duitse autoriteiten) Aan: Stern, Samson Plaats: Assen Datum: 1942-08 Onderwerp: Sam Stern moet op het station van Assen verschijnen. Van hieruit zal hij worden doorgestuurd naar het Joodse werkkamp Ruinen; lijst met goederen die hij mee mag nemen.

Van: gemeente Assen (in opdracht van de Duitse autoriteiten) Aan: Stern, Samson Plaats: Assen Datum: 1942-08 Onderwerp: Sam Stern moet op het station van Assen verschijnen. Van hieruit zal hij worden doorgestuurd naar het Joodse werkkamp Ruinen; lijst met goederen die hij mee mag nemen.

Mededeling aan Samson Stern om op het station van Assen te verschijnen

Onderduikplaatsen

Onderduik bij Noorder Dierenpark Emmen

Sonder-Ausweis Zeehandelaar, Israel, 26-8-04, B21 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten (DB 2).&nbsp; Gültig bis: Auf Weiteres

Sonder-Ausweis Zeehandelaar, Israel, 26-8-04, B21 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten (DB 2).&nbsp; Gültig bis: Auf Weiteres

Sonderausweis van Israel Zeehandelaar

Bekendmaking&nbsp; Datum: 1943-05-29&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Onderwerp: Quarantaine; Vermisten melding; Marmelade-Kistchen en kinderzorg.

Bekendmaking&nbsp; Datum: 1943-05-29&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Onderwerp: Quarantaine; Vermisten melding; Marmelade-Kistchen en kinderzorg.

Bekendmaking over melding vermisten, gebruik van jam-kisten, kinderzorg en quarantaine

Van: Vissel-Sleutelberg, Mietje Aan:&nbsp;haar ouders Plaats: Groningen, station Datum: 1942-11 Onderwerp: opgehaald in de nacht en nog in de loods, vertrekken in de middag naar Westerbork; de kinderen slapen…

Van: Vissel-Sleutelberg, Mietje Aan:&nbsp;haar ouders Plaats: Groningen, station Datum: 1942-11 Onderwerp: opgehaald in de nacht en nog in de loods, vertrekken in de middag naar Westerbork; de kinderen slapen…

Briefkaart van Mietje Vissel-Sleutelberg aan haar ouders

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 26-05-1943 Nr. 316 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van:&nbsp; Lopes Cardozo, Clara geb. 02-02-71 overleden te Westerbork op 24-05-1943 op: 26-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 26-05-1943 Nr. 316 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van:&nbsp; Lopes Cardozo, Clara geb. 02-02-71 overleden te Westerbork op 24-05-1943 op: 26-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Clara Lopes Cardozo

Van: Hammelburg, E.A. Onderwerp: het verhaal is geschreven en met documenten ondersteund door E. A. Hammelburg. Zijn vader, Salomon Hammelburg (1903), was gemengd-gehuwd. Op 3 mei 1944 moest hij zich op het arbeidsbureau in Meppel melden om te gaan werken op het vliegveld te Havelte. Twee dagen ervoor werd hij echter door de S.D gearresteerd en beschuldigd van een poging tot onderduiken. Op 6 juni werd hij naar Westerbork gestuurd. Hij zou worden opgesloten in de strafbarakken (werkt als voorman), maar hoefde uiteindelijk niet op transport (al was zijn advocaat op 5 september 1944 in de veronderstelling (omdat het hele kamp opgeheven zou zijn) dat Salomon, hoewel ontheven van zijn ‘ S’ zou zijn doorgestuurd naar Theresienstadt). Salomon werd echter vrijgesteld van transport (zijn advocaat schreef op 12 september al dat gemengd-gehuwden zonder 'S' mogelijk waren achtergebleven. Zie ook zijn brief van 18 september over gemengd-gehuwden (klare Fälle) en het laatste transport naar 'Celle, Bergen-Belsen (unklare Fälle); werken op de kampboerderij;&nbsp;over lotgenoot Mozes Groenberg; verblijf tot 18 juni 1945 in Westerbork&nbsp;en ontslag. Op 13 oktober 1944 kwam zijn vrouw te overlijden. Zoontje Emil Alexander werd bij de onderburen ondergebracht. In verband met de hongerwinter werd hij in Bovensmilde ondergebracht. Na de bevrijding van kamp Westerbork ging de plaatselijke dominee op zoek naar een kennis. Op de lijsten kwam hij een Hammelburg tegen. Hij vroeg aan Emil of dit familie was. Na een aarzelende bevestiging van Emil ging hij achterop de fiets richting Westerbork. Het weerzien met zijn vader leidde tot een logeerpartij totdat zijn vader het kamp mocht verlaten. Emil staat op de lijst van in kamp Westerbork aanwezige personen van begin mei 1945. &nbsp;

Van: Hammelburg, E.A. Onderwerp: het verhaal is geschreven en met documenten ondersteund door E. A. Hammelburg. Zijn vader, Salomon Hammelburg (1903), was gemengd-gehuwd. Op 3 mei 1944 moest hij zich op het arbeidsbureau in Meppel melden om te gaan werken op het vliegveld te Havelte. Twee dagen ervoor werd hij echter door de S.D gearresteerd en beschuldigd van een poging tot onderduiken. Op 6 juni werd hij naar Westerbork gestuurd. Hij zou worden opgesloten in de strafbarakken (werkt als voorman), maar hoefde uiteindelijk niet op transport (al was zijn advocaat op 5 september 1944 in de veronderstelling (omdat het hele kamp opgeheven zou zijn) dat Salomon, hoewel ontheven van zijn ‘ S’ zou zijn doorgestuurd naar Theresienstadt). Salomon werd echter vrijgesteld van transport (zijn advocaat schreef op 12 september al dat gemengd-gehuwden zonder 'S' mogelijk waren achtergebleven. Zie ook zijn brief van 18 september over gemengd-gehuwden (klare Fälle) en het laatste transport naar 'Celle, Bergen-Belsen (unklare Fälle); werken op de kampboerderij;&nbsp;over lotgenoot Mozes Groenberg; verblijf tot 18 juni 1945 in Westerbork&nbsp;en ontslag. Op 13 oktober 1944 kwam zijn vrouw te overlijden. Zoontje Emil Alexander werd bij de onderburen ondergebracht. In verband met de hongerwinter werd hij in Bovensmilde ondergebracht. Na de bevrijding van kamp Westerbork ging de plaatselijke dominee op zoek naar een kennis. Op de lijsten kwam hij een Hammelburg tegen. Hij vroeg aan Emil of dit familie was. Na een aarzelende bevestiging van Emil ging hij achterop de fiets richting Westerbork. Het weerzien met zijn vader leidde tot een logeerpartij totdat zijn vader het kamp mocht verlaten. Emil staat op de lijst van in kamp Westerbork aanwezige personen van begin mei 1945. &nbsp;

Manuscript van E.A. Hammelburg over zijn vader Salomon Hammelburg

Ausweiskarte Van: Schrijver, Samuel. Westerbork, 1945-02-05

Ausweiskarte Van: Schrijver, Samuel. Westerbork, 1945-02-05

Ausweiskarte

Registratiekaart (Registration Record) van Maud Clara Grietje Hedeman, in verband met haar repatriëring naar Nederland, aug. 1945.

Registratiekaart van Maud Clara Grietje Hedeman

Van: Smids, H., Sect. Comm. (Gezagstroepen) Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-09-12 Onderwerp: een bewaker geeft een groep van 10 geïnterneerde vrouwen de vrijheid om langs de straatweg bosbessen te plukken.

Van: Smids, H., Sect. Comm. (Gezagstroepen) Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-09-12 Onderwerp: een bewaker geeft een groep van 10 geïnterneerde vrouwen de vrijheid om langs de straatweg bosbessen te plukken.

Rapport van H. Smids aan J.G. Buijvoets over gedetineerde vrouwen die van een bewaker bosbessen mogen plukken

Van: de Jong, H.J. Hoofd van Dienst van Ministerie van Financien Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: 's-Gravenhage Datum: 1946-09-09 Onderwerp: begroting 3e kwartaal 1946.

Van: de Jong, H.J. Hoofd van Dienst van Ministerie van Financien Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: 's-Gravenhage Datum: 1946-09-09 Onderwerp: begroting 3e kwartaal 1946.

Brief van H.J. de Jong aan J. G. Buijvoets over een begroting

Van: Tolk&amp;Co., Handelsonderneming Aan: afd. Buitendienst Plaats: Heemstede Datum: 1945-08-01 Onderwerp: verzamelrekening nr. 11377 inzake materiaalhuur: spoor, wissels, railbuiger, een dommekracht, kiepwagens, dwarsliggers…

Van: Tolk&amp;Co., Handelsonderneming Aan: afd. Buitendienst Plaats: Heemstede Datum: 1945-08-01 Onderwerp: verzamelrekening nr. 11377 inzake materiaalhuur: spoor, wissels, railbuiger, een dommekracht, kiepwagens, dwarsliggers…

Rekening van Tolk&Co in verband met huur van spoorwegmaterieel aan de afdeling Buitendienst van het Interneringskamp Westerbork

Inentingskaart voor buiktyphus, op naam van Jules Cohen in Theresienstadt, 1944.

Inentingskaart

Van: Buijvoets, J.G. Aan: Staf Militair Gezag/Medische Dienst te Den Haag Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-12-21 Onderwerp: vertrek van de kamparts v/d Bijl en de problemen om een vervanger te vinden, een vrije arts. Er heeft al personeel ontslag genomen, omdat zij niet onder een gedetineerde willen werken. Verzoek om medisch personeel m.i.v. 1/1 1946.

Van: Buijvoets, J.G. Aan: Staf Militair Gezag/Medische Dienst te Den Haag Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-12-21 Onderwerp: vertrek van de kamparts v/d Bijl en de problemen om een vervanger te vinden, een vrije arts. Er heeft al personeel ontslag genomen, omdat zij niet onder een gedetineerde willen werken. Verzoek om medisch personeel m.i.v. 1/1 1946.

Verzoek van J.G. Buijvoets aan de staf van het Militair Gezag om een arts behorend tot het vrij personeel

Situatie Schattenberg&nbsp; Schaal: 1:1000&nbsp; Datum: 1956-1958 Opmerking: de door de brand in 1958 verwoeste barakken (nummers in de zestig) zijn met potlood doorgestreept.

Situatie Schattenberg&nbsp; Schaal: 1:1000&nbsp; Datum: 1956-1958 Opmerking: de door de brand in 1958 verwoeste barakken (nummers in de zestig) zijn met potlood doorgestreept.

Plattegrond van het woonoord Schattenberg

Van: Ondercommandant Aan: Commandant N.B.S. en Commandant. Detachement Kon. Marechaussee Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-06-27 Onderwerp: bewaking post Oost en post West, overname, betreden van het kamp in groepsverband zonder bewijs door de N.B.S.

Van: Ondercommandant Aan: Commandant N.B.S. en Commandant. Detachement Kon. Marechaussee Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-06-27 Onderwerp: bewaking post Oost en post West, overname, betreden van het kamp in groepsverband zonder bewijs door de N.B.S.

Bericht van Arbeitszentrale aan Sigbert Gerzon in Theresienstadt

Personen