We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Plaatsen in kamp Westerbork

Ziekenhuisbarakken

Polikiniek

Medisch laboratorium

Apotheek

Pedicure

Orthopedische instrumentenmakerij

Diëtiek

Tandarts

Kinderafdeling

Van: Simons, D. Aan: Medema, mej. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-02 Onderwerp: Informatie omtrent personen in Westerbork. De schrijver krijgt een bevestiging dat Henriette en Betsy nog in kamp Westerbork zijn. een langer verblijf is onzeker, omdat volgens de schrijver het aantal mensen in het kamp teruggebracht zal worden naar 2000 personen: 1400 Duitse Joden en 600 Nederlandse Joden.

Van: Simons, D. Aan: Medema, mej. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-02 Onderwerp: Informatie omtrent personen in Westerbork. De schrijver krijgt een bevestiging dat Henriette en Betsy nog in kamp Westerbork zijn. een langer verblijf is onzeker, omdat volgens de schrijver het aantal mensen in het kamp teruggebracht zal worden naar 2000 personen: 1400 Duitse Joden en 600 Nederlandse Joden.

Briefkaart van David Simons aan mej. Medema vanuit Amsterdam

Van: Simons, D. Aan: Medema, Mej. Plaats: Amsterdam Datum: Onderwerp: bericht dat ze zijn opgepakt.

Van: Simons, D. Aan: Medema, Mej. Plaats: Amsterdam Datum: Onderwerp: bericht dat ze zijn opgepakt.

Briefkaart van David Simons aan Mej. Medema vanuit Amsterdam

Van: Simons, D. Aan: Medema, mevr. Plaats: Amsterdam Datum:&nbsp; Onderwerp: Bericht van transport naar Westerbork

Van: Simons, D. Aan: Medema, mevr. Plaats: Amsterdam Datum:&nbsp; Onderwerp: Bericht van transport naar Westerbork

Van: Frank, S. Aan: Medema, fam. Plaats: Bourtange Datum: 1942-12-08 Onderwerp: Bericht van overlijden van weduwe Braaf, de moeder van Henriette en Betsy van Hoorn.

Van: Frank, S. Aan: Medema, fam. Plaats: Bourtange Datum: 1942-12-08 Onderwerp: Bericht van overlijden van weduwe Braaf, de moeder van Henriette en Betsy van Hoorn.

Briefkaart van S. Frank aan de fam. Medema vanuit Bourtange

Van: de Joodse Raad voor Amsterdam, Bureau Den Haag Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1942-11-05 Onderwerp: Zwitsers consulaat; levensmiddelen voor Westerbork; sperr-stempels; permanente reisvergunningen; ontruiming woningen na verkoop; sperrung van reserveofficieren van het Nederlandse leger heeft geen kans van slagen; verkoop van huizen toebehorend aan Joden met vier Portugese grootouders.

Van: de Joodse Raad voor Amsterdam, Bureau Den Haag Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1942-11-05 Onderwerp: Zwitsers consulaat; levensmiddelen voor Westerbork; sperr-stempels; permanente reisvergunningen; ontruiming woningen na verkoop; sperrung van reserveofficieren van het Nederlandse leger heeft geen kans van slagen; verkoop van huizen toebehorend aan Joden met vier Portugese grootouders.

Bulletin nummer 19 van de Joodse Raad voor Amsterdam, Bureau Den Haag

Gasten in de woning van kampcommandant Gemmeker.&nbsp; Kamp Westerbork, 1942-1944&nbsp; Naast Gemmeker (uiterst rechts) zit Frau Hassel en Aus der Fünten. De vrouw links is onbekend.

Gasten in de woning van kampcommandant Gemmeker.&nbsp; Kamp Westerbork, 1942-1944&nbsp; Naast Gemmeker (uiterst rechts) zit Frau Hassel en Aus der Fünten. De vrouw links is onbekend.

Foto

Verklaring van een keuringsarts te Groningen, dat Jules Cohen gezond is, geen besmettelijke ziekte heeft en ingeënt is tegen typhus en paratyphus, 23 dec. 1942. In het Spaans en Frans.

Verklaring van een keuringsarts te Groningen, dat Jules Cohen gezond is, geen besmettelijke ziekte heeft en ingeënt is tegen typhus en paratyphus, 23 dec. 1942. In het Spaans en Frans.

Gezondheidsverklaring van Jules Cohen

Van: Staatsbosbeheer&nbsp; Aan: Stichting 40-45 Assen&nbsp; Plaats: Assen&nbsp; Datum: 1949-03-09&nbsp; Onderwerp: monument bij Kamp Westerbork; financiën en schoonmaken (houtkap) van de omgeving.

Van: Staatsbosbeheer&nbsp; Aan: Stichting 40-45 Assen&nbsp; Plaats: Assen&nbsp; Datum: 1949-03-09&nbsp; Onderwerp: monument bij Kamp Westerbork; financiën en schoonmaken (houtkap) van de omgeving.

Brief van Staatsbosbeheer aan Stichting 40-45 Assen

Van: Loeb-Spiegel, Meta Aan: Beste allemaal, beste allen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-03-24 Onderwerp: Na de operatie gaat het redelijk met L. Meta schrijft dat het een goed teken is dat hij moed houdt, maar dat zijn nierfunctie tot 50 procent is gedaald door een chronische blaasontsteking. Als L. niet zo ziek was geweest, dan waren ze al vertrokken. Verder meldt Meta dat ze het pakket van de Joodse Raad heeft ontvangen, maar dat het er slordig uit ziet, zonder touw en tamelijk leeg. Ze vraagt of de volgende keer schoenen meegestuurd kunnen worden, want daar zit ze om verlegen. Verder vraagt ze om handdoeken, laken, rok, blouses, zeep, Persil, tand- en scheergerei en lucifers. Pim (Willem) kwam ook op bezoek.

Van: Loeb-Spiegel, Meta Aan: Beste allemaal, beste allen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-03-24 Onderwerp: Na de operatie gaat het redelijk met L. Meta schrijft dat het een goed teken is dat hij moed houdt, maar dat zijn nierfunctie tot 50 procent is gedaald door een chronische blaasontsteking. Als L. niet zo ziek was geweest, dan waren ze al vertrokken. Verder meldt Meta dat ze het pakket van de Joodse Raad heeft ontvangen, maar dat het er slordig uit ziet, zonder touw en tamelijk leeg. Ze vraagt of de volgende keer schoenen meegestuurd kunnen worden, want daar zit ze om verlegen. Verder vraagt ze om handdoeken, laken, rok, blouses, zeep, Persil, tand- en scheergerei en lucifers. Pim (Willem) kwam ook op bezoek.

Brief van M. Loeb-Spiegel aan beste allemaal vanuit kamp Westerbork

Leo Harry Abas woonde in Amsterdam, was Nederlands staatsburger. Door de Gestapo gearresteerd op 29-01-1944 in Hamburg, en overgebracht naar Buchenwald. Op 19-04-1944 vervoerd naar de Hausgefängenis der Gestapo in Hamburg.&nbsp;

Mededeling&nbsp; Datum: 1943-12-08&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Onderwerp: Openingstijden van de kantine.

Mededeling&nbsp; Datum: 1943-12-08&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Onderwerp: Openingstijden van de kantine.

Mededeling over openingstijden van de kantine

Van: Interneringskamp Helpman Aan: Westerbork, Interneringskamp Plaats: Groningen Datum: 1947-02 Onderwerp: Aanwezig voorraad geneesmiddelen op 1 oktober, overgedragen aan het Interneringskamp Westerbork.

Van: Interneringskamp Helpman Aan: Westerbork, Interneringskamp Plaats: Groningen Datum: 1947-02 Onderwerp: Aanwezig voorraad geneesmiddelen op 1 oktober, overgedragen aan het Interneringskamp Westerbork.

Lijst van de voorraad medicijnen overgedragen door interneringskamp Helpman aan Interneringskamp Westerbork