We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Dienstbereiche

Dienstbereich Erziehung und Fürsorge

Oproep bestemd voor Rebecca Helena Gimbrere-Snoek Zij moet zich i.v.m. het afhalen van kinderen bij barak 62 en barak 63 melden. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-28

Oproep bestemd voor Rebecca Helena Gimbrere-Snoek Zij moet zich i.v.m. het afhalen van kinderen bij barak 62 en barak 63 melden. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-28

Oproep voor Rebecca Helena Gimbrere-Snoek

Onderwijs kamp Westerbork

Leraren kamp Westerbork

Van: Superintendant Allied Military Comm.&nbsp; Aan: Vries, de, Irma&nbsp; Plaats: Westerbork&nbsp; Datum: 1945-04-26&nbsp; Onderwerp: Toestemming om als begeleidster van de tot het kamp behorende schoolkinderen het kamp te verlaten.

Van: Superintendant Allied Military Comm.&nbsp; Aan: Vries, de, Irma&nbsp; Plaats: Westerbork&nbsp; Datum: 1945-04-26&nbsp; Onderwerp: Toestemming om als begeleidster van de tot het kamp behorende schoolkinderen het kamp te verlaten.

Bewijs voor Irma de Vries het kamp met schoolkinderen te mogen verlaten

Kinderen.&nbsp; Kinderen in een rij.&nbsp; Kamp Westerbork, jaartal onbekend.&nbsp; Kinderen lopen onder begeleiding in de rij over een licht besneeuwd kampterrein. Ze lopen langs de garage.

Kinderen.&nbsp; Kinderen in een rij.&nbsp; Kamp Westerbork, jaartal onbekend.&nbsp; Kinderen lopen onder begeleiding in de rij over een licht besneeuwd kampterrein. Ze lopen langs de garage.

Schoolkinderen maken onder begeleiding een wandeling in het kamp

Arbeitskarte. Arbeitskarte van Van Zanten van Rooyen, Sara. Kamp Westerbork, 1943-08-27. Met de volgende vermeldingen: geb. 1876-08-18, Bar. 66 Groep Fuersorge DB10.

Arbeitskarte. Arbeitskarte van Van Zanten van Rooyen, Sara. Kamp Westerbork, 1943-08-27. Met de volgende vermeldingen: geb. 1876-08-18, Bar. 66 Groep Fuersorge DB10.

Arbeitskarte Sara Van Zanten van Rooyen

Joods.&nbsp; Joodse godsdienstoefeningen (Chanoeka) in het doorgangskamp.&nbsp; Kamp Westerbork,&nbsp; Datum: 1942-12&nbsp; Jongeren bij een Joodse godsdienstoefening in een barak.

Joods.&nbsp; Joodse godsdienstoefeningen (Chanoeka) in het doorgangskamp.&nbsp; Kamp Westerbork,&nbsp; Datum: 1942-12&nbsp; Jongeren bij een Joodse godsdienstoefening in een barak.

Chanoekaviering in het kamp

Van: Jetty (Henriette Snoek-Velleman) Aan: Annie en Wim Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-26 Onderwerp: beschrijving van gevoelens over transport naar en verblijf in kamp Westerbork en een ontmoeting met een OD'er op weg naar kamp Westerbork. Leo (Levie) Piller (ook een OD' er) adviseert haar geen vriendschap met hem te sluiten Bijbehorende enveloppe 7782-04

Van: Jetty (Henriette Snoek-Velleman) Aan: Annie en Wim Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-26 Onderwerp: beschrijving van gevoelens over transport naar en verblijf in kamp Westerbork en een ontmoeting met een OD'er op weg naar kamp Westerbork. Leo (Levie) Piller (ook een OD' er) adviseert haar geen vriendschap met hem te sluiten Bijbehorende enveloppe 7782-04

Brief van Henriette Snoek-Velleman aan Annie en Wim vanuit kamp Westerbork

Arbeitskarte / Arbeidskaart Van: Rebecca Gimbrere-Snoek Geboren: 1885-01-31, woonachtig in barak 61 Gruppe: Schule Lehrerin Groep: DB 10 Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-02

Arbeitskarte / Arbeidskaart Van: Rebecca Gimbrere-Snoek Geboren: 1885-01-31, woonachtig in barak 61 Gruppe: Schule Lehrerin Groep: DB 10 Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-02

Arbeitskarte van Rebecca Gimbrere-Snoek

Bewijs Van: Rebecca Gimbrere-Snoek Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-03 Bewijs dat zij in de school werkzaam is.

Bewijs Van: Rebecca Gimbrere-Snoek Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-03 Bewijs dat zij in de school werkzaam is.

Bewijs van Rebecca Gimbrere-Snoek

Dienstwoningen in het kamp Westerbork&nbsp; Kamp Westerbork, 1944-1945.&nbsp; Woningen van personeel en bewaking in Westerbork.&nbsp; Woning van de commandant.

Dienstwoningen in het kamp Westerbork&nbsp; Kamp Westerbork, 1944-1945.&nbsp; Woningen van personeel en bewaking in Westerbork.&nbsp; Woning van de commandant.

Zicht op de dienstwoningen en de Kommandantur in kamp Westerbork

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: handgeschreven notitie betreffende Ketelhuis, technische installaties en werkuitvoering. Hoofdstoker Venekamp en stoker Tabak

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: handgeschreven notitie betreffende Ketelhuis, technische installaties en werkuitvoering. Hoofdstoker Venekamp en stoker Tabak

Notitie over ketelhuis en daar werkende personen