We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Van: Eddy de la Fuente Aan: Wansink, fam.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1944-09-12&nbsp; Onderwerp: op transport gaan; valse hoop&nbsp; Bijzonderheden: brief op de dag voor het laatste transport vanuit Westerbork naar Bergen-Belsen geschreven.&nbsp; Bijbehorende enveloppe: zie inv.nr. 4680-2

Van: Eddy de la Fuente Aan: Wansink, fam.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1944-09-12&nbsp; Onderwerp: op transport gaan; valse hoop&nbsp; Bijzonderheden: brief op de dag voor het laatste transport vanuit Westerbork naar Bergen-Belsen geschreven.&nbsp; Bijbehorende enveloppe: zie inv.nr. 4680-2

Brief van Eddy de la Fuente aan de fam. Wansink vanuit kamp Westerbork

Van: Meta (Loeb-Spiegel, Meta), L. (Loeb, L.) Aan:&nbsp;Beste allen, lieve allen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-08-02 Onderwerp:&nbsp;Meta schrijft dat paps er onverwachts weer bovenop is gekomen. Hij mocht een poosje uit bed, maar er is nog tijd nodig voordat de wonden weer dicht zijn en het gewicht hersteld is. Ze stuurt een zegel mee met de brief. Er mogen alleen pakjes gestuurd worden als er een zegel op zit. Meta is dankbaar voor de goede berichten van Bep, Robbie en Catrien. Leo vervolgt de brief en meldt dat hij zich na de operatie, die drie uur geduurd heeft, nog slap voelt. Het feit dat hij even naar buiten is geweest betekent dat het wel de goede richting op gaat. Hij is dankbaar voor de belangstelling en de pakjes met boter, bockworst en eieren.&nbsp;

Van: Meta (Loeb-Spiegel, Meta), L. (Loeb, L.) Aan:&nbsp;Beste allen, lieve allen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-08-02 Onderwerp:&nbsp;Meta schrijft dat paps er onverwachts weer bovenop is gekomen. Hij mocht een poosje uit bed, maar er is nog tijd nodig voordat de wonden weer dicht zijn en het gewicht hersteld is. Ze stuurt een zegel mee met de brief. Er mogen alleen pakjes gestuurd worden als er een zegel op zit. Meta is dankbaar voor de goede berichten van Bep, Robbie en Catrien. Leo vervolgt de brief en meldt dat hij zich na de operatie, die drie uur geduurd heeft, nog slap voelt. Het feit dat hij even naar buiten is geweest betekent dat het wel de goede richting op gaat. Hij is dankbaar voor de belangstelling en de pakjes met boter, bockworst en eieren.&nbsp;

Brief van Meta Loeb-Spiegel en Leo Loeb aan beste allen vanuit kamp Westerbork

Van: Buijvoets, J.G.. Aan: Datum: 1945-05-02 Plaats: Westerbork, Interneringskamp Onderwerp: aanwezige voorraden nog steeds geen lijst ontvangen, ook van radiotoestellen.

Van: Buijvoets, J.G.. Aan: Datum: 1945-05-02 Plaats: Westerbork, Interneringskamp Onderwerp: aanwezige voorraden nog steeds geen lijst ontvangen, ook van radiotoestellen.

Notitie van J. Buijvoets over het ontbreken van lijsten met de aanwezige voorraden in kamp Westerbork

Aan: Lierens, A. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943 Onderwerp: bewijs van &nbsp;een aangetekende zending van een pakket aan Abraham Lierens, barak 70.

Aan: Lierens, A. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943 Onderwerp: bewijs van &nbsp;een aangetekende zending van een pakket aan Abraham Lierens, barak 70.

Bewijs van ontvangst voor het verzenden van een pakket aan Abraham Lierens in kamp Westerbork

Aan: Lierens, A. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-02 Onderwerp: bewijs van &nbsp;een aangetekende zending van een pakket aan Abraham Lierens, barak 70.

Aan: Lierens, A. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-02 Onderwerp: bewijs van &nbsp;een aangetekende zending van een pakket aan Abraham Lierens, barak 70.

Bewijs van ontvangst voor het verzenden van een pakket aan A. Lierens in kamp Westerbork

Aan: Lierens, J. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-02 Onderwerp: bewijs van &nbsp;een aangetekende zending van een pakket aan Joseph Lierens, barak 72.

Aan: Lierens, J. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-02 Onderwerp: bewijs van &nbsp;een aangetekende zending van een pakket aan Joseph Lierens, barak 72.

Bewijs van ontvangst voor het verzenden van een pakket aan J. Lierens in kamp Westerbork

Aan: Lierens, A. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-02 Onderwerp: bewijs van &nbsp;een aangetekende zending van een pakket aan Abraham Lierens, barak 70. Op de achterkant aantekeningen van H. Lierens, zoon van &nbsp;Abraham.

Aan: Lierens, A. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-02 Onderwerp: bewijs van &nbsp;een aangetekende zending van een pakket aan Abraham Lierens, barak 70. Op de achterkant aantekeningen van H. Lierens, zoon van &nbsp;Abraham.

Arbeidskaart.&nbsp; Arbeidskaart uit kamp Westerbork.&nbsp; Kamp Westerbork Datum: 1943-08-27 Binnenzijde is blanco.&nbsp; Zie ook inv.nr. 137.

Arbeidskaart.&nbsp; Arbeidskaart uit kamp Westerbork.&nbsp; Kamp Westerbork Datum: 1943-08-27 Binnenzijde is blanco.&nbsp; Zie ook inv.nr. 137.

Abeidskarte blanco

Personen