We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Belangenverenigingen Herinneringsgemeenschappen

Nederlandse Vereniging van Ex-Politieke Gevangenen

Perioden kamp Westerbork

1948

Van: Nieuwkerk, Marinus Plaats: Theresienstadt Datum: 1945-01-01 Onderwerp: Ausweis met persoonsgegevens, vingerafdruk en beroep.

Van: Nieuwkerk, Marinus Plaats: Theresienstadt Datum: 1945-01-01 Onderwerp: Ausweis met persoonsgegevens, vingerafdruk en beroep.

Ausweis van Marinus Nieuwkerk in Theresienstadt

Uitgaande transporten kamp Westerbork

Transport 3 maart 1944 - Auschwitz

Transport 15 maart 1944 - Bergen-Belsen

Transport 23 maart 1944 - Auschwitz

Transport 5 april 1944 - Theresienstadt

Transport 1 juni 1943 - Sobibor

Transport 25 mei 1943 - Sobibor

Transport 18 mei 1943 - Sobibor

Transport 11 mei 1943 - Sobibor

Transport 4 mei 1943 - Sobibor

Transport 27 april 1943 - Sobibor

Transport 20 april 1943 - Sobibor

Transport 21 juli 1942 - Auschwitz

Transport 16 juli 1942 - Auschwitz

Transport 15 juli 1942 - Auschwitz

Transport 13 april 1943 - Sobibor

Transport 6 april 1943 - Sobibor

Transport 30 maart 1943 - Sobibor

Transport 2 maart 1943 - Sobibor

Transport 23 maart 1943 - Auschwitz

Transport 17 maart 1943 - Sobibor

Transport 10 maart 1943 - Sobibor

Transport 16 februari 1943 - Auschwitz

Transport 9 februari 1943 - Auschwitz

Transport 2 februari 1943 - Auschwitz

Transport 29 januari 1943 - Auschwitz

Transport 28 augustus 1942 - Auschwitz

Transport 31 augustus 1942 - Auschwitz

Transport 4 september 1942 - Auschwitz

Transport 7 september 1942 - Auschwitz

Transport 3 september 1944 - Auschwitz

Transport 11 september 1942 - Auschwitz

Transport 14 september 1942 - Auschwitz

Van: Nieuwkerk, Marinus Plaats: Theresienstadt Datum: 1944-11-11 Onderwerp: bewijs dat Marinus deel uitmaakt van de wacht in Theresienstadt.

Van: Nieuwkerk, Marinus Plaats: Theresienstadt Datum: 1944-11-11 Onderwerp: bewijs dat Marinus deel uitmaakt van de wacht in Theresienstadt.

Ausweis van Marinus Nieuwkerk als wacht in Theresienstadt

Van: Nieuwkerk, Marinus Plaats: Theresienstadt Datum: 1944-1945 Onderwerp: werkzaam als wacht.

Van: Nieuwkerk, Marinus Plaats: Theresienstadt Datum: 1944-1945 Onderwerp: werkzaam als wacht.

Bewijs voor Marinus Nieuwkerk dat hij in Theresienstadt werkzaam is als Gemeindwache (wacht)

Transporten naar Bergen-Belsen

Colofon

Joodse gemeenten in Limburg

Joodse gemeente Heerlen

Ausweis. Ausweis van de Dienstbereiche Verwaltung aan Cohen, L.A.A. Kamp Westerbork, 1944-09-03. Onderwerp: Ausweis voor de heer Cohen zodat hij voorlopig in het kamp blijft. Ondertekend door de dienstleiter DB I.

Ausweis. Ausweis van de Dienstbereiche Verwaltung aan Cohen, L.A.A. Kamp Westerbork, 1944-09-03. Onderwerp: Ausweis voor de heer Cohen zodat hij voorlopig in het kamp blijft. Ondertekend door de dienstleiter DB I.

Voorlopig vrijstelling van transport

Personen