We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Uitgaande transporten kamp Westerbork

Transport 27 juli 1942 - Auschwitz

Arbeitskarte / Arbeidskaart Van: Rebecca Gimbrere-Snoek Geboren: 1885-01-31, woonachtig in barak 61 Gruppe: Schule Lehrerin Groep: DB 10 Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-02

Arbeitskarte / Arbeidskaart Van: Rebecca Gimbrere-Snoek Geboren: 1885-01-31, woonachtig in barak 61 Gruppe: Schule Lehrerin Groep: DB 10 Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-02

Arbeitskarte van Rebecca Gimbrere-Snoek

Beroepsgroepen in kamp Westerbork

Leraren kamp Westerbork

Dienstbereiche

Dienstbereich Erziehung und Fürsorge

Bewijs Van: Rebecca Gimbrere-Snoek Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-03 Bewijs dat zij in de school werkzaam is.

Bewijs Van: Rebecca Gimbrere-Snoek Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-03 Bewijs dat zij in de school werkzaam is.

Bewijs van Rebecca Gimbrere-Snoek

Verslag van de vergadering van de voedsel commissie Plaats: Westerbork, overgangsperiode&nbsp; Datum: 1945-04-18 Betreft voedselvoorziening van het kamp Westerbork. Er wordt al rekening gehouden met de komst van een grote groep NSB'ers en van collaboratie verdachte personen (kampsterkte 10.000 personen). Overigens een ingeschat aantal dat nooit zal worden bereikt. Er wordt ook gekeken naar het kolen- en elektriciteitsverbruik.

Verslag van de vergadering van de voedsel commissie Plaats: Westerbork, overgangsperiode&nbsp; Datum: 1945-04-18 Betreft voedselvoorziening van het kamp Westerbork. Er wordt al rekening gehouden met de komst van een grote groep NSB'ers en van collaboratie verdachte personen (kampsterkte 10.000 personen). Overigens een ingeschat aantal dat nooit zal worden bereikt. Er wordt ook gekeken naar het kolen- en elektriciteitsverbruik.

Verslag van de vergadering van de voedsel-commissie voor de komende 14 dagen

Oproep Dienstbereich 10 Gruppe Schule Dormits, Heintje Barak 73 Montag, den 17 April 17.30 Uhr Dient zich voor ‘Unterricht fuer Jugendliche’ in te schrijven in de administratie van de school (barak 98). Datum: 1944-04-14

Oproep Dienstbereich 10 Gruppe Schule Dormits, Heintje Barak 73 Montag, den 17 April 17.30 Uhr Dient zich voor ‘Unterricht fuer Jugendliche’ in te schrijven in de administratie van de school (barak 98). Datum: 1944-04-14

Oproep voor Heintje Dormits

Plaatsen in kamp Westerbork

Barak 98

Oproep bestemd voor Rebecca Helena Gimbrere-Snoek Zij moet zich i.v.m. het afhalen van kinderen bij barak 62 en barak 63 melden. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-28

Oproep bestemd voor Rebecca Helena Gimbrere-Snoek Zij moet zich i.v.m. het afhalen van kinderen bij barak 62 en barak 63 melden. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-28

Oproep voor Rebecca Helena Gimbrere-Snoek

Voedselvoorziening kamp Westerbork Berekening voor 14 dagen tegen een kampsterkte van 10.000 personen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1945-04-21 Er wordt al rekening gehouden met de komst van een grote groep NSB'ers en van collaboratie verdachte personen (kampsterkte 10.000 personen). Overigens een ingeschat aantal dat nooit zal worden bereikt.

Voedselvoorziening kamp Westerbork Berekening voor 14 dagen tegen een kampsterkte van 10.000 personen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1945-04-21 Er wordt al rekening gehouden met de komst van een grote groep NSB'ers en van collaboratie verdachte personen (kampsterkte 10.000 personen). Overigens een ingeschat aantal dat nooit zal worden bereikt.

Notitie betreft Voedselvoorziening kamp Westerbork voor de komende 14 dagen

Voorstel van secr. generaal van het ministerie van Bin. Zaken m.b.t. onderbrenging geëvacueerde vluchtelingen uit het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork.&nbsp; Datum: 1940-05-18 Onderwerp: wat te doen met de groep van ongeveer 700 Joodse vluchtelingen, die op 10 mei 1940 uit het kamp werden geëvacueerd en uiteindelijk in Leeuwarden terecht kwamen, waar ze bij gezinnen werden ondergebracht. Terug naar het kamp met zijn voor- en nadelen of overbrenging naar Amsterdam met een suggestie voor een aantal locaties.&nbsp;

Voorstel van secr. generaal van het ministerie van Bin. Zaken m.b.t. onderbrenging geëvacueerde vluchtelingen uit het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork.&nbsp; Datum: 1940-05-18 Onderwerp: wat te doen met de groep van ongeveer 700 Joodse vluchtelingen, die op 10 mei 1940 uit het kamp werden geëvacueerd en uiteindelijk in Leeuwarden terecht kwamen, waar ze bij gezinnen werden ondergebracht. Terug naar het kamp met zijn voor- en nadelen of overbrenging naar Amsterdam met een suggestie voor een aantal locaties.&nbsp;

Beleidsplan

Arbeitskarte. Arbeitskarte van Van Zanten van Rooyen, Sara. Kamp Westerbork, 1943-08-27. Met de volgende vermeldingen: geb. 1876-08-18, Bar. 66 Groep Fuersorge DB10.

Arbeitskarte. Arbeitskarte van Van Zanten van Rooyen, Sara. Kamp Westerbork, 1943-08-27. Met de volgende vermeldingen: geb. 1876-08-18, Bar. 66 Groep Fuersorge DB10.

Arbeitskarte Sara Van Zanten van Rooyen

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 241 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Bles, Jacqueline geb. 24-07-72 overleden te Westerbork op 28-04-1943 op: 30-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 241 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Bles, Jacqueline geb. 24-07-72 overleden te Westerbork op 28-04-1943 op: 30-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Jacqueline Bles

Personen