Briefkaart Van: Buiten, mevr. Aan: Jong, de, E. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-12-06 Onderwerp: de schrijfster meldt dat het goed gaat met Mary (Mirjam). Ze werk in de metaalindustrie. Hetty is groot geworden en krijgt extra voeding.&nbsp;

Briefkaart Van: Buiten, mevr. Aan: Jong, de, E. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-12-06 Onderwerp: de schrijfster meldt dat het goed gaat met Mary (Mirjam). Ze werk in de metaalindustrie. Hetty is groot geworden en krijgt extra voeding.&nbsp;

Briefkaart van mevr. Buiten aan E. de Jong

Wij zijn nog druk bezig met het verbeteren en uitbreiden van de informatie op deze website. Dat wat al klaar is, delen we hier graag.

Platform nog in ontwikkeling

Van: Walter, Kurt Aan:&nbsp; Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-04-28 Onderwerp: mededelingen over de goederentrein naar Groningen, vertrokken van Kamp Westerbork naar Groningen en Adorp op 10 april 1945. In de trein bevonden zich goederen uit kamp Westerbork, waaronder Cartotheken en levend vee van de kampboerderij. &nbsp;Kurt was de machinist van de trein. Hij is uiteindelijk met een meegenomen fiets teruggekeerd naar het kamp, nadat de trein tot stilstand was gekomen.

Van: Walter, Kurt Aan:&nbsp; Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-04-28 Onderwerp: mededelingen over de goederentrein naar Groningen, vertrokken van Kamp Westerbork naar Groningen en Adorp op 10 april 1945. In de trein bevonden zich goederen uit kamp Westerbork, waaronder Cartotheken en levend vee van de kampboerderij. &nbsp;Kurt was de machinist van de trein. Hij is uiteindelijk met een meegenomen fiets teruggekeerd naar het kamp, nadat de trein tot stilstand was gekomen.

Rapport van Kurt Walter over de goederentrein die met een deel van de inventaris van kamp Westerbork vertrok

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Van: Polak-van Gelder, Vera Aan: Beste vader en moeder Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-10-31 Onderwerp: Sal heeft griep en eet niets; over verschil tussen Wehrmachtstempels (60.000&gt;) en Joodse Raad stempels (80.000&gt;). Ze hebben zelf de nummers 88745 en 88746; onzekerheid over de waarde van hun stempel.

Van: Polak-van Gelder, Vera Aan: Beste vader en moeder Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-10-31 Onderwerp: Sal heeft griep en eet niets; over verschil tussen Wehrmachtstempels (60.000&gt;) en Joodse Raad stempels (80.000&gt;). Ze hebben zelf de nummers 88745 en 88746; onzekerheid over de waarde van hun stempel.

Brief van Vera Polak-van Gelder aan haar ouders vanuit kamp Westerbork

Gezondheidszorg kamp Westerbork

Patiënten kamp Westerbork

Bewijs van crematie Datum: 21-05-1943 Nr. 278 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Frank, Dina geb. 17-12-68 overleden te Westerbork op 11-05-1943 op: 12-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 21-05-1943 Nr. 278 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Frank, Dina geb. 17-12-68 overleden te Westerbork op 11-05-1943 op: 12-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Dina Frank

Lijst met daarop materialen die benodigd waren voor les in handvaardigheid in kamp Westerbork, alsmede een werkplan voor diverse klassen. Opgesteld door Wilhelm Bornstein, die van 1941-02-26 tot 1942-07-13 in kamp Westerbork verbleef. Hij werkte daar als leraar handvaardigheid in barak 5, zaal no. 1.

Lijst met daarop materialen die benodigd waren voor les in handvaardigheid in kamp Westerbork, alsmede een werkplan voor diverse klassen. Opgesteld door Wilhelm Bornstein, die van 1941-02-26 tot 1942-07-13 in kamp Westerbork verbleef. Hij werkte daar als leraar handvaardigheid in barak 5, zaal no. 1.

Lijst met benodigde materialen voor handvaardigheid en een werkplan

Van: Polak-Van Gelder, Vera Aan: Beste vader en moeder Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-10-13 Onderwerp: beschrijving van omstandigheden en het werk van haar en haar man. Ze hoeven nog niet op transport. behoefte aan pakketten. In de barak staat een tafel (met een kleed) en banken.

Van: Polak-Van Gelder, Vera Aan: Beste vader en moeder Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-10-13 Onderwerp: beschrijving van omstandigheden en het werk van haar en haar man. Ze hoeven nog niet op transport. behoefte aan pakketten. In de barak staat een tafel (met een kleed) en banken.

Briefkaart van Vera Polak-van Gelder aan haar ouders vanuit kamp Westerbork

Personen