We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Van: het Rode Kruis, Informatiebureau Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1948-02-25 Onderwerp: informatie over Levie Querido

Van: het Rode Kruis, Informatiebureau Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1948-02-25 Onderwerp: informatie over Levie Querido

Verklaring van het Rode Kruis over het lot van Levie Querido

Barakken.&nbsp; Barakken in aanbouw.&nbsp; Westerbork, Vluchtelingenkamp.&nbsp; Kamp Westerbork, 1939.&nbsp;

Barakken.&nbsp; Barakken in aanbouw.&nbsp; Westerbork, Vluchtelingenkamp.&nbsp; Kamp Westerbork, 1939.&nbsp;

van de bouw van barakken in het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Breslauer, W.R. Werken op het land.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943.&nbsp; Kampgevangenen aan het werk op de korenmijten.

Breslauer, W.R. Werken op het land.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943.&nbsp; Kampgevangenen aan het werk op de korenmijten.

Kampgevangenen aan het werk bij korenmijten op het land van de kampboerderij

Van: Fam. Spier Aan: Boas-Prins, S. Plaats: Leeuwarden Datum: maart 1944 Onderwerp: de schrijver wil graag jurkjes maken voor Esthertje en vraagt om haar maat.&nbsp;

Van: Fam. Spier Aan: Boas-Prins, S. Plaats: Leeuwarden Datum: maart 1944 Onderwerp: de schrijver wil graag jurkjes maken voor Esthertje en vraagt om haar maat.&nbsp;

Brief van de familie Spier aan S. Boas-Prins vanuit Leeuwarden

Van: Fam. Spier Aan: Boas-Prins, Seraphine Plaats: Amsterdam Datum: 1944 Onderwerp: de schrijver is in afwachting van een zegel zodat ze weer wat kunnen sturen, waaronder borstplaatjes voor Esthertje.&nbsp;

Van: Fam. Spier Aan: Boas-Prins, Seraphine Plaats: Amsterdam Datum: 1944 Onderwerp: de schrijver is in afwachting van een zegel zodat ze weer wat kunnen sturen, waaronder borstplaatjes voor Esthertje.&nbsp;

Brief van de familie Spier aan S. Boas-Prins vanuit Amsterdam

Van: Fam. Spier Aan: Boas-Prins, Seraphine Plaats: Amsterdam Datum: 1944-05-01 Onderwerp: de schrijver heeft broekjes, sokjes en een lap flanel voor Esthertje opgestuurd.&nbsp;

Van: Fam. Spier Aan: Boas-Prins, Seraphine Plaats: Amsterdam Datum: 1944-05-01 Onderwerp: de schrijver heeft broekjes, sokjes en een lap flanel voor Esthertje opgestuurd.&nbsp;

Van: Spier Aan: Boas-Prins, S. Plaats: Amsterdam Datum: 1944-04-16 Onderwerp: de schrijver hoopt dat het pakje goed is. De maten voor de kleertjes van Esthertje zijn doorgegeven.&nbsp;

Van: Spier Aan: Boas-Prins, S. Plaats: Amsterdam Datum: 1944-04-16 Onderwerp: de schrijver hoopt dat het pakje goed is. De maten voor de kleertjes van Esthertje zijn doorgegeven.&nbsp;

Van: Fam. Spier Aan: Boas, Salomon en Boas-Prins, Seraphine Plaats: Amsterdam Datum: 1944 Onderwerp: de schrijver heeft broekjes voor Esthertje gestuurd. Verder meldt de schrijver dat gemeentepersoneel de stad niet uit mag.&nbsp;

Van: Fam. Spier Aan: Boas, Salomon en Boas-Prins, Seraphine Plaats: Amsterdam Datum: 1944 Onderwerp: de schrijver heeft broekjes voor Esthertje gestuurd. Verder meldt de schrijver dat gemeentepersoneel de stad niet uit mag.&nbsp;

Van: Familie Spier Aan: Boas-Prins, S. Plaats: Amsterdam Datum: 1944-03-13 Onderwerp: De schrijver is blij dat het goed gaat met Esthertje. Ze vraagt zich af of de Esbit-steentjes van pas komen. Daarnaast de vraag of er pakketzegels opgestuurd kunnen worden.&nbsp;

Van: Familie Spier Aan: Boas-Prins, S. Plaats: Amsterdam Datum: 1944-03-13 Onderwerp: De schrijver is blij dat het goed gaat met Esthertje. Ze vraagt zich af of de Esbit-steentjes van pas komen. Daarnaast de vraag of er pakketzegels opgestuurd kunnen worden.&nbsp;

Van: Familie Spier Aan: Boas-Prins, S. Plaats: Amsterdam Datum: 1944-06-06 Onderwerp: De schrijfster deelt mee afgelopen week te zijn bevallen van een zoon. Verder hoopt ze dat het goed gaat met Esthertje.

Van: Familie Spier Aan: Boas-Prins, S. Plaats: Amsterdam Datum: 1944-06-06 Onderwerp: De schrijfster deelt mee afgelopen week te zijn bevallen van een zoon. Verder hoopt ze dat het goed gaat met Esthertje.

Van: Familie Spier Aan: Boas-Prins, S. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-05-06 Onderwerp: de schrijver heeft een Esbit-stelletje en een manteltje en muts voor Esthertje opgestuurd.&nbsp;

Van: Familie Spier Aan: Boas-Prins, S. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-05-06 Onderwerp: de schrijver heeft een Esbit-stelletje en een manteltje en muts voor Esthertje opgestuurd.&nbsp;

Van: Fam. Spier Aan: Boas-Prins, S. Plaats: Amsterdam Datum: 1944-07-18 Onderwerp: schrijfster vindt het fijn dat Esthertje zo'n schik heeft met de pop.&nbsp;

Van: Fam. Spier Aan: Boas-Prins, S. Plaats: Amsterdam Datum: 1944-07-18 Onderwerp: schrijfster vindt het fijn dat Esthertje zo'n schik heeft met de pop.&nbsp;

Zuiveringsinstallatie voor rioolwater&nbsp; Schermkap voor schepradlager&nbsp; Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork Schaal: 1:2&nbsp; Datum: 1939-09-09

Zuiveringsinstallatie voor rioolwater&nbsp; Schermkap voor schepradlager&nbsp; Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork Schaal: 1:2&nbsp; Datum: 1939-09-09

Bouwtekening van de waterzuivering van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork