We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Van: Feldman, T. Aan: Feldman-Kan, Lotte Ruth Plaats: Amsterdam Datum: 1944-08-01 Onderwerp: reflectie op een bezoek aan kamp Westerbork.

Van: Feldman, T. Aan: Feldman-Kan, Lotte Ruth Plaats: Amsterdam Datum: 1944-08-01 Onderwerp: reflectie op een bezoek aan kamp Westerbork.

Brief van T. Feldman aan zijn vrouw Lotte Ruth naar aanleiding van zijn bezoek aan kamp Westerbork

Joodse werkkampen

Joods werkkamp het Overbroek

A.V.R.O. Persdienst Holland - Belgie 11 maart 1928 - 7 april 1968 Op 11 maart 1968 was het veertig jaar geleden, dat het eerste radio-sportverslag door Han Hollander voor de A.V.R.O. werd verzorgd vanuit het oude stadion te Amsterdam. In dit boekje halen een vijftal bekende radio- en sportfiguren herinneringen op.

A.V.R.O. Persdienst Holland - Belgie 11 maart 1928 - 7 april 1968 Op 11 maart 1968 was het veertig jaar geleden, dat het eerste radio-sportverslag door Han Hollander voor de A.V.R.O. werd verzorgd vanuit het oude stadion te Amsterdam. In dit boekje halen een vijftal bekende radio- en sportfiguren herinneringen op.

Boekje met herinneringen aan Han Hollander

Calendarium kamp Westerbork

1953

Naziconcentratiekampen

Doorvoerkampen

Van: Dijkstra, R. (hoofd Afwikkelingsbureau) Aan: Niemeijer, R Plaats: Westerbork, ‘kamp’&nbsp; Datum: 1949-03-30 Onderwerp: restitutie van reeds betaald voedingsgeld van 41 cent per dag over de maand november 1948.

Van: Dijkstra, R. (hoofd Afwikkelingsbureau) Aan: Niemeijer, R Plaats: Westerbork, ‘kamp’&nbsp; Datum: 1949-03-30 Onderwerp: restitutie van reeds betaald voedingsgeld van 41 cent per dag over de maand november 1948.

Rekening betreffende restitutie voedingsgeld in Interneringskamp Westerbork

Van: Simons, D. Aan: Medema, mej. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-08-29 Onderwerp: Beschrijving omstandigheden, informatie omtrent personen in Westerbork. Zijn moeder is opgepakt en naar kamp Westerbork gestuurd. Hij heeft nog niets van haar gehoord, behalve een verzoek van haar via de Joodse Raad om pakketjes. David heeft er twee opgestuurd. Zijn papieren zijn in orde.

Van: Simons, D. Aan: Medema, mej. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-08-29 Onderwerp: Beschrijving omstandigheden, informatie omtrent personen in Westerbork. Zijn moeder is opgepakt en naar kamp Westerbork gestuurd. Hij heeft nog niets van haar gehoord, behalve een verzoek van haar via de Joodse Raad om pakketjes. David heeft er twee opgestuurd. Zijn papieren zijn in orde.

Brief van David Simons aan mej. Medema vanuit Amsterdam

Van: Cohen, D.&nbsp; Aan: Commissie van Toezicht en Bijstand Vluchtelingenkamp Westerbork&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1940-02-15&nbsp; Onderwerp: begeleidingsbrief bij evacuatieplan bij Duitse inval (agendapunt, uiteenzetting/toelichting). Zie notitie: 3594-07

Van: Cohen, D.&nbsp; Aan: Commissie van Toezicht en Bijstand Vluchtelingenkamp Westerbork&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1940-02-15&nbsp; Onderwerp: begeleidingsbrief bij evacuatieplan bij Duitse inval (agendapunt, uiteenzetting/toelichting). Zie notitie: 3594-07

Brief van David Cohen aan de Commissie van Toezicht en Bijstand Vluchtelingenkamp Westerbork

Van: Stranders-Hartog, Rosette, de Aan: Gosschalk, J. Datum: 1943-02-16 Plaats: Westerbork, kamp, barak 71 Onderwerp: adreswijziging op transport naar ‘Duitsland’.

Van: Stranders-Hartog, Rosette, de Aan: Gosschalk, J. Datum: 1943-02-16 Plaats: Westerbork, kamp, barak 71 Onderwerp: adreswijziging op transport naar ‘Duitsland’.

Adreswijziging van Rosette Stranders-de Hartog aan J. Gosschalk

Foto van Han Bloemhard (midden) en twee onbekende mannen. Datum: 1950/1951 Plaats: Assen&nbsp; Han zat op de HBS te Assen.

Foto van Han Bloemhard (midden) en twee onbekende mannen. Datum: 1950/1951 Plaats: Assen&nbsp; Han zat op de HBS te Assen.

Foto van drie Indische jongens in Assen

Van: Joodse Raad Aan: Stertzenbach, Werner Plaats: Datum: 1942-11-07

Van: Joodse Raad Aan: Stertzenbach, Werner Plaats: Datum: 1942-11-07

Kaart

Aan: Wolff, C. (mevrouw) Plaats: Westerbork, kamp, barak 45 Datum: 1943-09-30 (poststempel) Plaats van verzending: Hilversum Onderwerp: ontvangstbewijs verzenden van een pakket met op de achterkant geschreven de inhoud.

Aan: Wolff, C. (mevrouw) Plaats: Westerbork, kamp, barak 45 Datum: 1943-09-30 (poststempel) Plaats van verzending: Hilversum Onderwerp: ontvangstbewijs verzenden van een pakket met op de achterkant geschreven de inhoud.

Bewijs van ontvangst voor verzonden pakket naar kamp Westerbork

A.E.F. D.P. Registration Record Van: Moroz, Ida

A.E.F. D.P. Registration Record Van: Moroz, Ida

Repatriëringskaart van Ida Moroz

Overzicht van barakken (types) en riolering&nbsp; Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Overzicht van barakken (types) en riolering&nbsp; Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Plattegrond van de barakken en de loop van de riolering