In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Van: Hoorn, van, B. Aan: Medema, fam. Plaats: Trein Datum: 1943-05-18 Onderwerp: Bedankje voor alles wat gedaan is. De meisjes zijn op weg naar ‘Duitsland’ Henriette schrijft ook een kaart in de hoop dat een van beide kaarten overkomt. De trein staat stil voor Groningen (emplacement Onnen-Haren). Ze hopen vader weer terug te kunnen zien (Hij was op 19 oktober 1942 al doorgestuurd naar Auschwitz. Hij was via het Joodse werkkamp De Wittebrink begin oktober 1942 in kamp Westerbork terecht gekomen)

Van: Hoorn, van, B. Aan: Medema, fam. Plaats: Trein Datum: 1943-05-18 Onderwerp: Bedankje voor alles wat gedaan is. De meisjes zijn op weg naar ‘Duitsland’ Henriette schrijft ook een kaart in de hoop dat een van beide kaarten overkomt. De trein staat stil voor Groningen (emplacement Onnen-Haren). Ze hopen vader weer terug te kunnen zien (Hij was op 19 oktober 1942 al doorgestuurd naar Auschwitz. Hij was via het Joodse werkkamp De Wittebrink begin oktober 1942 in kamp Westerbork terecht gekomen)

Briefkaart van Betsy van Hoorn aan fam. Medema vanuit de trein

Breslauer, Werner Rudolf Een man en een aantal vrouwen zijn aan het aardappelrooien.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943.

Breslauer, Werner Rudolf Een man en een aantal vrouwen zijn aan het aardappelrooien.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943.

Aardappelrooien op het land bij kamp Westerbork

Van: Dalsheim, Lina Aan: Dijk, van Gretha Plaats: Apeldoornsche Bosch Datum: 1942-12-20 Onderwerp: Geruchten over ontruiming van het Apeldoornsche Bosch; ze weet dat haar gezin is doorgestuurd naar Auschwitz-Birkenau en hoopt dat ze samen zijn; dagelijks leven en liefdesleven; moeite bij concentreren op lessen

Van: Dalsheim, Lina Aan: Dijk, van Gretha Plaats: Apeldoornsche Bosch Datum: 1942-12-20 Onderwerp: Geruchten over ontruiming van het Apeldoornsche Bosch; ze weet dat haar gezin is doorgestuurd naar Auschwitz-Birkenau en hoopt dat ze samen zijn; dagelijks leven en liefdesleven; moeite bij concentreren op lessen

Brief van Lina Dalsheim aan Gretha van Dijk vanuit het Apeldoornsche Bosch

Van: Asscher, William Oproep om bij de Afdeling Bevolking te verschijnen Plaats: &nbsp;Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-05-24

Van: Asscher, William Oproep om bij de Afdeling Bevolking te verschijnen Plaats: &nbsp;Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-05-24

Oproep voor William Asscher om te verschijnen bij de Afdeling Bevolking in barak 80

Verklaring Afgegeven door Gemeente Westerbork Datum: 1946-03-15 Betreft verklaring van verblijf in Kamp Westerbork en ontvluchting daaruit van het echtpaar Schoenland

Verklaring Afgegeven door Gemeente Westerbork Datum: 1946-03-15 Betreft verklaring van verblijf in Kamp Westerbork en ontvluchting daaruit van het echtpaar Schoenland

Verklaring afgegeven door de gemeente Westerbork over het verblijf en de vlucht van het echtpaar Schoenland

Portretfoto van Kurt Schlesinger.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-1944 Als eerste Dienstleider had Schlesinger de belangrijkste functie in de Joodse organisatie van het kamp.&nbsp;

Portretfoto van Kurt Schlesinger.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-1944 Als eerste Dienstleider had Schlesinger de belangrijkste functie in de Joodse organisatie van het kamp.&nbsp;

Foto van Kurt Schlesinger, eerste Dientsleider van kamp Westerbork

Sonder-Ausweis Braaf, Mozes, 16-1-86, B5 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: Bauernhof Arbeiten zu verrichten (DB 2). Gültig bis: nur in O.D. Begleitung.

Sonder-Ausweis Braaf, Mozes, 16-1-86, B5 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: Bauernhof Arbeiten zu verrichten (DB 2). Gültig bis: nur in O.D. Begleitung.

Sonderausweis van Mozes Braaf

Bewijs van opneming Van: Hedeman, Judith Hetty Afgegeven: 1945-08-28 Betreft een bewijs van inschrijving in het Bevolkingsregister der Gemeente 's-Gravenhage

Bewijs van opneming Van: Hedeman, Judith Hetty Afgegeven: 1945-08-28 Betreft een bewijs van inschrijving in het Bevolkingsregister der Gemeente 's-Gravenhage

Bewijs van inschrijving van Judith Hetty Hedeman

Van: Smalhout, F.&nbsp; Aan: Schokker, mevr.&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1943-10-04&nbsp; Onderwerp: aankomst in Westerbork (op 29 september 1943). De schrijfster werkt in het ziekenhuis. Ze zal zich zoveel mogelijk aanpassen. &nbsp;

Van: Smalhout, F.&nbsp; Aan: Schokker, mevr.&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1943-10-04&nbsp; Onderwerp: aankomst in Westerbork (op 29 september 1943). De schrijfster werkt in het ziekenhuis. Ze zal zich zoveel mogelijk aanpassen. &nbsp;

Briefkaart van F. Smalhout aan mevrouw Schokker vanuit kamp Westerbork

Van: Praag, van, Alice Aan: Bolten, Henny Plaats: Westerbork, kamp Datum: (1943)-12-15 Onderwerp: pakketten, vraag om levensmiddelen, gedoopte joden Op basis van reconstructie is de datum achterhaald.

Van: Praag, van, Alice Aan: Bolten, Henny Plaats: Westerbork, kamp Datum: (1943)-12-15 Onderwerp: pakketten, vraag om levensmiddelen, gedoopte joden Op basis van reconstructie is de datum achterhaald.

Brief van Alice van Praag aan Henny Bolten vanuit kamp Westerbork

Van: Nieuwkerk, Karel, J. Onderwerp: Jodenster

Van: Nieuwkerk, Karel, J. Onderwerp: Jodenster

Jodenster gedragen door Karel Joost Nieuwkerk

Brandweeroefening.&nbsp; Kamp Westerbork, jaartal onbekend.&nbsp; De kampbrandweerploeg aan het oefenen.&nbsp; Op voorgrond een aantal personen die de brandslangen uitrollen.&nbsp; Rechts is de brandweerauto te zien en op de achtergrond barakken.

Brandweeroefening.&nbsp; Kamp Westerbork, jaartal onbekend.&nbsp; De kampbrandweerploeg aan het oefenen.&nbsp; Op voorgrond een aantal personen die de brandslangen uitrollen.&nbsp; Rechts is de brandweerauto te zien en op de achtergrond barakken.

Een brandweeroefening in het kamp

Vergunning aan Gans, Regina&nbsp; Afgegeven op 1944-06-09 door Büro Lagerkommandantur. Hierin aangegeven tijd van vertrek en verplichtingen (slaapplek in Amsterdam).

Vergunning aan Gans, Regina&nbsp; Afgegeven op 1944-06-09 door Büro Lagerkommandantur. Hierin aangegeven tijd van vertrek en verplichtingen (slaapplek in Amsterdam).

Reisvergunning met instructie voor Regina Gans

Personeel van het kamp.&nbsp; Plaats: Interneringskamp Westerbork Datum: 1945.&nbsp; V.l.n.r.: Beitske Kalma, de heer Gmelig Meiling en mej. v.d. Woning. Op de achtergrond waarschijnlijk barak 33.

Personeel van het kamp.&nbsp; Plaats: Interneringskamp Westerbork Datum: 1945.&nbsp; V.l.n.r.: Beitske Kalma, de heer Gmelig Meiling en mej. v.d. Woning. Op de achtergrond waarschijnlijk barak 33.

Foto van personeel van Interneringskamp Westerbork

Aan: Lierens, D. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1942-12 Onderwerp: verzenden van een pakket aan David Lierens.

Aan: Lierens, D. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1942-12 Onderwerp: verzenden van een pakket aan David Lierens.

Bewijs van verzending van een pakket aan David Lierens in kamp Westerbork

Barakken in het interneringskamp. Plaats: Interneringskamp Westerbork Datum: 1945-1948 Zicht op de barakken 55 tot en met 58 en 93

Barakken in het interneringskamp. Plaats: Interneringskamp Westerbork Datum: 1945-1948 Zicht op de barakken 55 tot en met 58 en 93

Foto van de hoofdstraat en de barakken 55 tot en met 58 in het Interneringskamp Westerbork

Brief Van: Asscher, A. Aan: Tollenaar, D.L. en Lek, Trees Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-06-20 Onderwerp: Bram bedankt zijn moeder voor de heerlijke pakketten met o.a. fris zomergoed. Hij vraagt haar een krant op te sturen om iets te vernemen van de spannende en goede berichten. Aan Trees schrijft hij dat hij en Jeannot werken in een sloperij van onderdelen die afkomstig zijn uit Kamp Vught (waar Trees op dat moment verblijft). De werktijden zijn ‘s morgens van 7 tot kwart over 12 en ‘s middags van kwart voor 2 tot 7. Ze krijgen iedere dag samen een liter melk waar ze pap van maken. Van Trees’ ouders heeft Bram niets vernomen, maar hij heeft hen wel twee brieven gestuurd. Gisteravond was er een voetbalwedstrijd en iedere avond is er café met muziek (Johnny en Jones). Op vrijdag, zaterdag en zondagavond is er revue, die om de 4 weken veranderd.&nbsp;

Brief Van: Asscher, A. Aan: Tollenaar, D.L. en Lek, Trees Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-06-20 Onderwerp: Bram bedankt zijn moeder voor de heerlijke pakketten met o.a. fris zomergoed. Hij vraagt haar een krant op te sturen om iets te vernemen van de spannende en goede berichten. Aan Trees schrijft hij dat hij en Jeannot werken in een sloperij van onderdelen die afkomstig zijn uit Kamp Vught (waar Trees op dat moment verblijft). De werktijden zijn ‘s morgens van 7 tot kwart over 12 en ‘s middags van kwart voor 2 tot 7. Ze krijgen iedere dag samen een liter melk waar ze pap van maken. Van Trees’ ouders heeft Bram niets vernomen, maar hij heeft hen wel twee brieven gestuurd. Gisteravond was er een voetbalwedstrijd en iedere avond is er café met muziek (Johnny en Jones). Op vrijdag, zaterdag en zondagavond is er revue, die om de 4 weken veranderd.&nbsp;

Brief van Bram Asscher aan D.L. Tollenaar en Trees Lek vanuit kamp Westerbork

Van:&nbsp; Aan: Magteld&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1945-08-15&nbsp; Onderwerp: Leefomstandigheden van Max en Hanna Goldenberg in Bergen-Belsen. Dankzij een getuige een gedetailleerd verslag over het leven en overlijden van deze twee personen in Bergen-Belsen.

Van:&nbsp; Aan: Magteld&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1945-08-15&nbsp; Onderwerp: Leefomstandigheden van Max en Hanna Goldenberg in Bergen-Belsen. Dankzij een getuige een gedetailleerd verslag over het leven en overlijden van deze twee personen in Bergen-Belsen.

Brief van een onbekend persoon aan Magteld vanuit Amsterdam

Van: Meyers, K.&nbsp; Aan: Meyers, A.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1944-06-25&nbsp; Onderwerp: beschrijving situatie en vraag om pakketten; Joden uit gemengde huwelijken; voorlopig uitstel van transport.

Van: Meyers, K.&nbsp; Aan: Meyers, A.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1944-06-25&nbsp; Onderwerp: beschrijving situatie en vraag om pakketten; Joden uit gemengde huwelijken; voorlopig uitstel van transport.

Brief van Karl Meijers aan zijn moeder

Portretfoto van Erna Asch-Rosenthal Kamp Westerbork, 1943-1944. Mevrouw Asch was huishoudster in de woning van de kampcommandant Gemmeker.

Portretfoto van Erna Asch-Rosenthal Kamp Westerbork, 1943-1944. Mevrouw Asch was huishoudster in de woning van de kampcommandant Gemmeker.

Portret van Erna Asch-Rosenthal

Bewijs van storting binnenlandse postwissel Storing van 1 gulden Datum: 1943-06-09 Bestemd voor: Zomerplaag, Henriette 571 Block 10 Internierungslager Amersfoort

Bewijs van storting binnenlandse postwissel Storing van 1 gulden Datum: 1943-06-09 Bestemd voor: Zomerplaag, Henriette 571 Block 10 Internierungslager Amersfoort

Bewijs van storting binnenlandse postwissel voor Henriette Zomerplaag

Van: Zomerplaag, Morris Aan: lieve Ali en familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-08-23 Onderwerp: omstandigheden thuis; kinderen wachten op bericht van commandant inzake ontslag; ziekenhuis; overlijden Moritz Weinberg.

Van: Zomerplaag, Morris Aan: lieve Ali en familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-08-23 Onderwerp: omstandigheden thuis; kinderen wachten op bericht van commandant inzake ontslag; ziekenhuis; overlijden Moritz Weinberg.

Brief van Morris Zomerplaag aan Ali vanuit kamp Westerbork

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth (via Vos, B.) Aan: Schouten, Meij. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-07 Onderwerp: …

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth (via Vos, B.) Aan: Schouten, Meij. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-07 Onderwerp: …

Brief van Johanna Kan-Kaufmann (via B. Vos) aan meij. Schouten vanuit kamp Westerbork

Bericht over een huwelijk en overlijden Van: Büro Dr. Wachtel Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-01&nbsp;

Bericht over een huwelijk en overlijden Van: Büro Dr. Wachtel Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-01&nbsp;

Bericht nummer 20 over een huwelijk en het overlijden van twee personen in kamp Westerbork

Van: Feldman-Kan, Ruth (via Rudelsheim)) Aan: Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp, barak 50 Datum: 1944-06-20 Onderwerp: brief van 15 juni binnengekomen; over bewijzen en het gecompliceerde proces van vrijlating; ; ga een naar Suskind, Plantage Middenlaan 29…, ik verpleegde zijn vrouw…

Van: Feldman-Kan, Ruth (via Rudelsheim)) Aan: Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp, barak 50 Datum: 1944-06-20 Onderwerp: brief van 15 juni binnengekomen; over bewijzen en het gecompliceerde proces van vrijlating; ; ga een naar Suskind, Plantage Middenlaan 29…, ik verpleegde zijn vrouw…

Brief van Lotte Ruth Feldman-Kan aan haar echtgenoot vanuit kamp Westerbork

Van: Lierens, A. Aan: Lierens, H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-28 Onderwerp: dank voor het pakket nummer 27.

Van: Lierens, A. Aan: Lierens, H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-28 Onderwerp: dank voor het pakket nummer 27.

Briefkaart van A. Lierens aan H. Lierens vanuit kamp Westerbork

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-03 Onderwerp: uitvoering van een scene in het cabaretprogramma Der Bunter Abend, links Max Ehrlich en rechts Franz Engel.

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-03 Onderwerp: uitvoering van een scene in het cabaretprogramma Der Bunter Abend, links Max Ehrlich en rechts Franz Engel.

Foto van een still uit de Westerborkfilm

Brief Van: Asscher, A. Aan: Tollenaar, D.L. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-04-10 Onderwerp: Bram vraagt of zijn moeder de brief aan Treesje wil doorsturen. Hij is zojuist bij de revue geweest. Er spelen bekende spelers mee, zoals Frans Engel, Max Ehrlich, Jetty Cantor, Willy Rosen, Erich Ziegler en Johnny &amp; Jones. Bram heeft Jeannot ook mee kunnen krijgen. Voor hem was het goede afleiding na de narigheid van Netty's vertrek. Voor het volgende pakket vraagt hij om pyjama's, stropdassen en zomerpakken.

Brief Van: Asscher, A. Aan: Tollenaar, D.L. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-04-10 Onderwerp: Bram vraagt of zijn moeder de brief aan Treesje wil doorsturen. Hij is zojuist bij de revue geweest. Er spelen bekende spelers mee, zoals Frans Engel, Max Ehrlich, Jetty Cantor, Willy Rosen, Erich Ziegler en Johnny &amp; Jones. Bram heeft Jeannot ook mee kunnen krijgen. Voor hem was het goede afleiding na de narigheid van Netty's vertrek. Voor het volgende pakket vraagt hij om pyjama's, stropdassen en zomerpakken.

Brief van Bram Asscher aan D.L. Tollenaar vanuit kamp Westerbork

Van: van Bergen, Isaac Aan: van Bergen-Diamant, Nora en kinderen Plaats: Amersfoort, kamp Datum: 1942-01-04 Onderwerp: een gelukkig nieuw jaar; ook voor andere familieleden en bekenden; brief en geld ontvangen; graag met ja of nee aangeven of Eddy kerngezond is; hoe voelt het om moeder te zijn?; tevreden over Chaja's rapport; als hij terugkomt zal hij een echt bureau voor Chaja maken, voor haar huiswerk….

Van: van Bergen, Isaac Aan: van Bergen-Diamant, Nora en kinderen Plaats: Amersfoort, kamp Datum: 1942-01-04 Onderwerp: een gelukkig nieuw jaar; ook voor andere familieleden en bekenden; brief en geld ontvangen; graag met ja of nee aangeven of Eddy kerngezond is; hoe voelt het om moeder te zijn?; tevreden over Chaja's rapport; als hij terugkomt zal hij een echt bureau voor Chaja maken, voor haar huiswerk….

Brief van Isaac van Bergen aan zijn vrouw vanuit kamp Amersfoort

Van: de Joodse Raad voor Amsterdam, Afdeling Joodsche Centrale Beroepsopleiding Aan: wie het betreft Plaats: Amsterdam/Den Bosch Datum: 1942-05 Onderwerp: mogelijkheid voor beroepsopleidingen, ook in Den Bosch is er belangstelling: timmeren/meubelmaker; stoffeerder/behanger; elektrotechniek; horlogemaker…

Van: de Joodse Raad voor Amsterdam, Afdeling Joodsche Centrale Beroepsopleiding Aan: wie het betreft Plaats: Amsterdam/Den Bosch Datum: 1942-05 Onderwerp: mogelijkheid voor beroepsopleidingen, ook in Den Bosch is er belangstelling: timmeren/meubelmaker; stoffeerder/behanger; elektrotechniek; horlogemaker…

Mededeling van de Joodse Raad voor Amsterdam over de mogelijkheid van beroepsopleidingen

Van:&nbsp;Loeb-Spiegel, Meta Aan: Beste vrienden Plaats: Westerbork, kamp Datum:&nbsp;1943-12-27 Onderwerp: Meta bedankt de personen van wie zij berichten heeft mogen ontvangen. Voor 1944 wenst ze een spoedig, gezond weerzien met de personen aan wie de brief gericht is. De kerstdagen zijn als gewone werkdagen aan de schrijfster voorbij gegaan, wat ze prettiger vond dan de enorme zondagsdrukte in de grote barak. Ze verlangt naar het samenzijn met haar dierbaren. Meta sluit af met de boodschap dat ze in het volgende pakje geen brood, maar wel boter, worst, kaas, jam en snoep wenst.

Van:&nbsp;Loeb-Spiegel, Meta Aan: Beste vrienden Plaats: Westerbork, kamp Datum:&nbsp;1943-12-27 Onderwerp: Meta bedankt de personen van wie zij berichten heeft mogen ontvangen. Voor 1944 wenst ze een spoedig, gezond weerzien met de personen aan wie de brief gericht is. De kerstdagen zijn als gewone werkdagen aan de schrijfster voorbij gegaan, wat ze prettiger vond dan de enorme zondagsdrukte in de grote barak. Ze verlangt naar het samenzijn met haar dierbaren. Meta sluit af met de boodschap dat ze in het volgende pakje geen brood, maar wel boter, worst, kaas, jam en snoep wenst.

Brief van Meta Loeb-Spiegel aan beste vrienden vanuit kamp Westerbork

Van: Querido, Abraham Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1945-01 Onderwerp: aantekeningen over verschillende dagen, bijvoorbeeld: vrijdag 5 januari, soep, pap gehad bij ziekenhuis, extra papa gehad voor het meehelpen met verhuizen, lekkere SD-soep van mevrouw uit de keuken, pap opgehaald en SD-soep gedeeld met Jacob, 7 uur een volle fles pap…; voedsel, vloeitjes en shag, weinig gegeten, toen pap, werk!!!

Van: Querido, Abraham Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1945-01 Onderwerp: aantekeningen over verschillende dagen, bijvoorbeeld: vrijdag 5 januari, soep, pap gehad bij ziekenhuis, extra papa gehad voor het meehelpen met verhuizen, lekkere SD-soep van mevrouw uit de keuken, pap opgehaald en SD-soep gedeeld met Jacob, 7 uur een volle fles pap…; voedsel, vloeitjes en shag, weinig gegeten, toen pap, werk!!!

Notities van Abraham Queriode tijdens zijn verblijf in kamp Westerbork

Van: Margot. S. Nalowitz(?)-Höxter Aan: Höxter, Günt(h)er, c/o Nieuwkerk Plaats: Dresden Datum: 1942-05-17 Onderwerp: aan haar broer Günt(h)er; grote zorgen, geen antwoord. Hopelijk kan haar broer zich verder bij boeren in zijn vaardigheden ontwikkelen. Günther behoort tot de groep zionistische jongeren die werkzaam zijn geweest in het werkdorp Wieringermeer. Hij woonde na de opheffing van het werkdorp in bij het gastgezin Nieuwkerk.

Van: Margot. S. Nalowitz(?)-Höxter Aan: Höxter, Günt(h)er, c/o Nieuwkerk Plaats: Dresden Datum: 1942-05-17 Onderwerp: aan haar broer Günt(h)er; grote zorgen, geen antwoord. Hopelijk kan haar broer zich verder bij boeren in zijn vaardigheden ontwikkelen. Günther behoort tot de groep zionistische jongeren die werkzaam zijn geweest in het werkdorp Wieringermeer. Hij woonde na de opheffing van het werkdorp in bij het gastgezin Nieuwkerk.

Briefkaart van Margot S. Nalowitz aan Günter Höxter op het adres van de familie Nieuwkerk vanuit Dresden

Brochure ‘Landverraders’ Geschreven door: Max Blokzijl

Brochure ‘Landverraders’ Geschreven door: Max Blokzijl

Brochure 'Landverraders' door Max Blokzijl

Kok, L.&nbsp; Portrettekening van Aad van As. Kamp Westerbork, 1944. Aad van As was hoofd van het bijkantoor van het Centraal Distributiekantoor, het CDK in kamp Westerbork. In september 1944 werd hij benoemd tot ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente Westerbork. In deze hoedanigheid voltrok hij diverse huwelijken in het kamp.&nbsp;

Kok, L.&nbsp; Portrettekening van Aad van As. Kamp Westerbork, 1944. Aad van As was hoofd van het bijkantoor van het Centraal Distributiekantoor, het CDK in kamp Westerbork. In september 1944 werd hij benoemd tot ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente Westerbork. In deze hoedanigheid voltrok hij diverse huwelijken in het kamp.&nbsp;

Portret van Aad van As getekend door Leo Kok in kamp Westerbork

Van: Reens, Bram&nbsp;(Abraham)&nbsp; Aan: Haan, de, R. Plaats: 't Zand&nbsp; Datum: 1944-07-10&nbsp; Onderwerp: beschrijving van de leef- en werkomstandigheden in dit Joodse werkkamp voor gemengd-gehuwden. Er is genoeg eten. Alleen tomaten zijn duur. Abraham is een broer van Annie Reens

Van: Reens, Bram&nbsp;(Abraham)&nbsp; Aan: Haan, de, R. Plaats: 't Zand&nbsp; Datum: 1944-07-10&nbsp; Onderwerp: beschrijving van de leef- en werkomstandigheden in dit Joodse werkkamp voor gemengd-gehuwden. Er is genoeg eten. Alleen tomaten zijn duur. Abraham is een broer van Annie Reens

Brief van Bram aan Rudie de Haan vanuit het Joodse werkkamp 't Zand

Van: Afd. Technische Dienst en Bedrijven, v.d. Weel Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-09-13 Onderwerp: Conclusies na onderzoek van het verwarmingsprobleem.

Van: Afd. Technische Dienst en Bedrijven, v.d. Weel Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-09-13 Onderwerp: Conclusies na onderzoek van het verwarmingsprobleem.

Rapport over het verwarmingsprobleem in Interneringskamp Westerbork

Van: Sanders, S. Aan: Haan, de, R.H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-03-13 Onderwerp: H.G. in dank ontvangen (pakket)

Van: Sanders, S. Aan: Haan, de, R.H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-03-13 Onderwerp: H.G. in dank ontvangen (pakket)

Briefkaart van Sander Sanders aan Rudie de Haan vanuit kamp Westerbork

Personen