In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Extract uit het doopregister van de Oranje Kerk te 's-Gravenhage van Jenna Henriette Hedeman, geboren aldaar op 11 januari 1937 en gedoopt op 22 okt. 1939. 12 juni 1943.

Extract uit het doopregister van de Oranje Kerk te 's-Gravenhage van Jenna Henriette Hedeman, geboren aldaar op 11 januari 1937 en gedoopt op 22 okt. 1939. 12 juni 1943.

Extract uit het doopregister betreffende Jenna Henriette Hedeman

Extract uit het doopregister van de Oranje Kerk te 's-Gravenhage van Judith Hetty Hedeman, geboren aldaar op 20 aug. 1931 en gedoopt op 22 oktober 1939. 12 juni 1943.

Extract uit het doopregister van de Oranje Kerk te 's-Gravenhage van Judith Hetty Hedeman, geboren aldaar op 20 aug. 1931 en gedoopt op 22 oktober 1939. 12 juni 1943.

Extract uit het doopregister betreffende Judith Hetty Hedeman

Werken.&nbsp; Werken in het Joodse werkkamp Vledder Datum: 1942.&nbsp; Groepje mannen poseren voor de foto, links zittend in het gras Sallie van Brakel.&nbsp; &nbsp;

Werken.&nbsp; Werken in het Joodse werkkamp Vledder Datum: 1942.&nbsp; Groepje mannen poseren voor de foto, links zittend in het gras Sallie van Brakel.&nbsp; &nbsp;

Een werkpauze voor dwangarbeiders uit het Joodse werkkamp Vledder

Van: Hollander, Han Aan:&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp, Heidelager&nbsp; Datum: 1943-02-24&nbsp; Onderwerp: verhuizingen in het kamp, ander werk door bemiddeling van de kampcommandant Gemmeker, administratie Heidelager, werken in de kantine van het Heidelager beschrijving van het Heidelager, marechaussee en kampsterkte en personeel.

Van: Hollander, Han Aan:&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp, Heidelager&nbsp; Datum: 1943-02-24&nbsp; Onderwerp: verhuizingen in het kamp, ander werk door bemiddeling van de kampcommandant Gemmeker, administratie Heidelager, werken in de kantine van het Heidelager beschrijving van het Heidelager, marechaussee en kampsterkte en personeel.

Brief van Han Hollander vanuit kamp Westerbork (Heidelager)

Tekst van een lied van Johnny en Jones getiteld: Westerbork-serenade

Lied van Johnny en Jones geschreven in kamp Westerbork met de titel 'de Westerbork-serenade'

Brief van het Informatiebureau van het Nederlandsche Roode Kruis Verklaring dat: Rebecca Snoek-de Jong Geboren: 19-07-1882 Op 7 september 1943 van Westerbork naar Auschwitz is gedeporteerd.

Brief van het Informatiebureau van het Nederlandsche Roode Kruis Verklaring dat: Rebecca Snoek-de Jong Geboren: 19-07-1882 Op 7 september 1943 van Westerbork naar Auschwitz is gedeporteerd.

Brief van het Nederlandsche Roode Kruis betreffende Rebecca Snoek-de Jong

Lagerbefehl van de kampcommandant van Westerbork aan Maud Kl. Grietje Hedeman, waarin wordt bekendgemaakt dat zij wegens de overeenkomst tussen de Rijkscommissaris en afgevaardigden van de evangelische kerk niet naar het Oosten wordt gedeporteerd, 22 juni 1943.

Lagerbefehl aan Maud Kl. Grietje Hedeman

Algemeen

Vragen over personen

Vragen over een onderwerp

Vragen over een foto, voorwerp of document

Veelgestelde vragen

Van: Office Palestinien de Suisse Aan: Wijnberg, Walter Datum: 1944-01-29 Plaats: Barneveld, huize De Biezen Mededeling dat Walter op de zesde lijst voor een Palestina Certificaat is geplaatst. Walter bevindt zich op dat moment in kamp Westerbork. De aanvraag is waarschijnlijk door zijn ouders gedaan toen zij zich nog in Barneveld (De Biezen bevonden)

Van: Office Palestinien de Suisse Aan: Wijnberg, Walter Datum: 1944-01-29 Plaats: Barneveld, huize De Biezen Mededeling dat Walter op de zesde lijst voor een Palestina Certificaat is geplaatst. Walter bevindt zich op dat moment in kamp Westerbork. De aanvraag is waarschijnlijk door zijn ouders gedaan toen zij zich nog in Barneveld (De Biezen bevonden)

Brief van Office Palestinien de Suisse aan Walter Wijnberg

De bevrijding van kamp Westerbork.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1945-04-12 De groep staat waarschijnlijk voor de barak van de voormalige Kommandantur. De man midden vooraan, die recht in de camera kijkt is Philip. M. Stad.

De bevrijding van kamp Westerbork.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1945-04-12 De groep staat waarschijnlijk voor de barak van de voormalige Kommandantur. De man midden vooraan, die recht in de camera kijkt is Philip. M. Stad.

Foto van kampgevangenen en een Canadese bevrijder in kamp Westerbork

Van: Klein, Jaap en Levit, Ben Aan: Kampinga, J. Plaats: Bergentheim, Joods werkkamp Kloosterhaar Datum: 1942-07-26 Onderwerp: gedrag en naamsverwisseling van kampgenoot Jacob Klein; de doctoren weten niet wat te doen met hem; ondanks alle ellende is het gevoel voor humor in het kamp nog niet verdwenen….

Van: Klein, Jaap en Levit, Ben Aan: Kampinga, J. Plaats: Bergentheim, Joods werkkamp Kloosterhaar Datum: 1942-07-26 Onderwerp: gedrag en naamsverwisseling van kampgenoot Jacob Klein; de doctoren weten niet wat te doen met hem; ondanks alle ellende is het gevoel voor humor in het kamp nog niet verdwenen….

Brief van Jaap aan J. Kampinga vanuit het Joodse werkkamp Kloosterhaar

http://forum.naa.gov.au/profiles/blogs/feiwel-fritz-kaminker Hello, According to Ancestry there was a Feiwel Kaminker who lived in Australia. I am looking for more genealogical information of Feiwel (Fritz) Kaminker. I am not familiar with genealogical searching. I am living in The Netherlands. So any help would be very much appreciated. This is the Feiwel (Fritz) Kaminker who I am looking for. Feiwel (Fritz) Kaminker was born on 11 March 1914 in Nisko, Galicia, Austria (now Poland), son of Naftali Kaminker and Ruchla (Regina) Both. Nisko is a place, but also a district. Before WWI it belongs to the Austria-Hungarian Empire. During WWI the family moved to Vienna, Austria. During WW2 he was in The Netherlands and Auschwitz and perhaps other camps and places.He survived WW2. If he moved to Australia it would be after WW2. I have some questions, but any information would be helpful. Did Feiwel (Fritz) Kaminker who I am looking for moved to Australia? Did Feiwel (Fritz) Kaminker got a more English familyname and given name in Australia? Where did he live in Australia? Did Feiwel (Fritz) Kaminker marry? To who? When and where did Feiwel (Fritz) Kaminker pass away? Thank you very much in front. With the best wishes, Els

Van: van As, A. Jr. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-05-31 Onderwerp: hergebruik oud materiaal: lompen, metalen, glaswerk, meubelen en radiotoestellen (door de Duisters in elkaar geslagen kort voor de bevrijding van het kamp. Onderdelen kunnen worden gebruikt)

Van: van As, A. Jr. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-05-31 Onderwerp: hergebruik oud materiaal: lompen, metalen, glaswerk, meubelen en radiotoestellen (door de Duisters in elkaar geslagen kort voor de bevrijding van het kamp. Onderdelen kunnen worden gebruikt)

Heinz EmilPintus

Heinz Emil
Pintus