We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Van: M. Aan: Heymans, Arthur Datum: 1944-01-15 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: ‘Hermann, zijn vrouw, dochter en schoonvader gaan dinsdag naar Theresienstadt. Dit is de laatste gelegenheid om naar daar te komen. Zend pakjes naar daar.' Met bijbehorende enveloppe&nbsp;

Van: M. Aan: Heymans, Arthur Datum: 1944-01-15 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: ‘Hermann, zijn vrouw, dochter en schoonvader gaan dinsdag naar Theresienstadt. Dit is de laatste gelegenheid om naar daar te komen. Zend pakjes naar daar.' Met bijbehorende enveloppe&nbsp;

Brief van M. aan A. Heymans vanuit kamp Westerbork

Van: Kortoef, J. Aan: Piket, T. Datum: 1943-09-06 Plaats: 's Hertogenbosch, KL, Auffanglager Onderwerp: bevestiging ontvangst pakketje&nbsp;

Van: Kortoef, J. Aan: Piket, T. Datum: 1943-09-06 Plaats: 's Hertogenbosch, KL, Auffanglager Onderwerp: bevestiging ontvangst pakketje&nbsp;

Briefkaart van J. Kortoef aan T. Piket vanuit kamp Vught

Bewijs van crematie Datum: 31-03-1943 Nr. 140 De Ambtenaar van den Burgerlijke Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Kahn, Jules Edmund geb. 10-03-43 overleden 23-03-1943 te Westerbork op: 25-03-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 31-03-1943 Nr. 140 De Ambtenaar van den Burgerlijke Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Kahn, Jules Edmund geb. 10-03-43 overleden 23-03-1943 te Westerbork op: 25-03-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Jules Edmund Kahn

Bewijs van crematie Datum: 19-03-1943 Nr. 116 De Ambtenaar van den Burgerlijke Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Arend, Jacques Jacob geb. 11-03-08 overleden 15-03-1943 te Westerbork op: 18-03-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 19-03-1943 Nr. 116 De Ambtenaar van den Burgerlijke Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Arend, Jacques Jacob geb. 11-03-08 overleden 15-03-1943 te Westerbork op: 18-03-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Jacques Jacob Arend

Bewijs van crematie Datum: 05-04-1943 Nr. 153 De Ambtenaar van den Burgerlijke Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Bikard, Hedwig Sara geb. 20-09-66 overleden 29-03-1943 te Westerbork op: 02-04-1043 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 05-04-1943 Nr. 153 De Ambtenaar van den Burgerlijke Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Bikard, Hedwig Sara geb. 20-09-66 overleden 29-03-1943 te Westerbork op: 02-04-1043 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Hedwig Sara Bikard

Van: Matteman, Sal en Margot Aan: lieve mensen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-09-07 Onderwerp: dag is gekomen om naar elders te vertrekken; vol goede moed; afspraken over tijd na terugkeer; binnen enkele weken wordt Westerbork opgedoekt;

Van: Matteman, Sal en Margot Aan: lieve mensen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-09-07 Onderwerp: dag is gekomen om naar elders te vertrekken; vol goede moed; afspraken over tijd na terugkeer; binnen enkele weken wordt Westerbork opgedoekt;

Brief van Sal en Margot Matteman aan bekenden vanuit kamp Westerbork

Fotokopie van de brief 'Ergens in Nederland'&nbsp; Datum: 1942 Onderwerp: viering verjaardag Bob; chaos in de oktoberdagen van 1942; binnenkomende en uitgaande transporten tekeningen Leo Kok.

Fotokopie van de brief 'Ergens in Nederland'&nbsp; Datum: 1942 Onderwerp: viering verjaardag Bob; chaos in de oktoberdagen van 1942; binnenkomende en uitgaande transporten tekeningen Leo Kok.

Brief geschreven door Bob Cahen met de titel 'Ergens in Nederland'

Specifieke groepen kampbewoners

Lichamelijk gehandicapte gevangenen kamp Westerbork

Van: Heymann-Heymans, familie (en Nathan Heymans) Aan: Heymans, Arthur Datum: 1943-04-19 Plaats: Westerbork, kamp, 56 Onderwerp: over vertrek naar kamp Westerbork; verblijf in het Altersheim; over waar behoefte aan is en in aanmerking komen voor een transport naar Theresienstadt. Met bijbehorende enveloppe.

Van: Heymann-Heymans, familie (en Nathan Heymans) Aan: Heymans, Arthur Datum: 1943-04-19 Plaats: Westerbork, kamp, 56 Onderwerp: over vertrek naar kamp Westerbork; verblijf in het Altersheim; over waar behoefte aan is en in aanmerking komen voor een transport naar Theresienstadt. Met bijbehorende enveloppe.

Brief van de familie Heymann-Heymans aan Arthur Heymans vanuit kamp Westerbork

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 232 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: De Wolff, Samuel geb. 23-07-56 overleden te Westerbork op 27-04-1943 op: 28-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 232 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: De Wolff, Samuel geb. 23-07-56 overleden te Westerbork op 27-04-1943 op: 28-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Samuel de Wolff

Bewijs van crematie Datum: 13-04-1943 Nr. 173 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van Pfeffer, Margarete Sara geb. 01-02-79 overleden te Westerbork op 04-04-1943 op: 05-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 13-04-1943 Nr. 173 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van Pfeffer, Margarete Sara geb. 01-02-79 overleden te Westerbork op 04-04-1943 op: 05-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Margarete Sara Pfeffer

Foto van een illustratie van Leo Kok&nbsp; Uit een brief van Bob Cahen (zie brief 'Ergens in Nederland') Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1942-11-01

Foto van een illustratie van Leo Kok&nbsp; Uit een brief van Bob Cahen (zie brief 'Ergens in Nederland') Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1942-11-01

Foto van een Illustratie door Leo Kok in de brief 'Ergens in Nederland'

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 216 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: De Haan, Philippus geb. 04-08-50 overleden te Westerbork op 22-04-1943 op: 22-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 216 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: De Haan, Philippus geb. 04-08-50 overleden te Westerbork op 22-04-1943 op: 22-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Philippus de Haan

Bewijs van crematie Datum: 23-03-1943 Nr. 130 De Ambtenaar van den Burgerlijke Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: De Miranda, Abigael geb. 12-11-73 overleden 20-03-1943 te Westerbork op: 22-03-1043 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 23-03-1943 Nr. 130 De Ambtenaar van den Burgerlijke Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: De Miranda, Abigael geb. 12-11-73 overleden 20-03-1943 te Westerbork op: 22-03-1043 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Abigael de Miranda

Bewijs van crematie Datum: 31-03-1943 Nr. 146 De Ambtenaar van den Burgerlijke Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van:&nbsp; Woltschonok, Scheffel Simion geb. 29-11-67 overleden 26-03-1943 te Westerbork op: 29-03-1043 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 31-03-1943 Nr. 146 De Ambtenaar van den Burgerlijke Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van:&nbsp; Woltschonok, Scheffel Simion geb. 29-11-67 overleden 26-03-1943 te Westerbork op: 29-03-1043 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Scheffel Simion Woltschonok

Bewijs van crematie Datum: 21-05-1943 Nr. 292 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Nunes Nabarro, Salomon geb. 27-12-65 overleden te Westerbork op 14-05-1943 op: 14-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 21-05-1943 Nr. 292 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Nunes Nabarro, Salomon geb. 27-12-65 overleden te Westerbork op 14-05-1943 op: 14-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Salomon Nunes Nabarro

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 188 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Jacobson, Jacob Mozes geb. 07-10-78 overleden te Westerbork op 13-04-1943 op: 15-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 188 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Jacobson, Jacob Mozes geb. 07-10-78 overleden te Westerbork op 13-04-1943 op: 15-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Jacob Mozes Jacobson

Bewijs van crematie Datum: 30-06-1943 Nr. 388 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Siegheim, Alfred Bernhard geb. 23-05-81 overleden te Westerbork op 26-06-1943 op 28-06-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 30-06-1943 Nr. 388 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Siegheim, Alfred Bernhard geb. 23-05-81 overleden te Westerbork op 26-06-1943 op 28-06-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Alfred Bernhard Siegheim

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 30-06-1943 Nr. 391 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Wertheim, Paul Friedrich geb. 06-05-43 overleden te Westerbork op 26-06-1943 op 28-06-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 30-06-1943 Nr. 391 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Wertheim, Paul Friedrich geb. 06-05-43 overleden te Westerbork op 26-06-1943 op 28-06-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Paul Friedrich Wertheim

Bewijs van crematie Datum: 30-06-1943 Nr. 378 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Knorringa, Comprecht Levi geb. 10-02-55 overleden te Westerbork op 23-06-1943 op 25-06-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 30-06-1943 Nr. 378 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Knorringa, Comprecht Levi geb. 10-02-55 overleden te Westerbork op 23-06-1943 op 25-06-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Comprecht Levi Knorringa

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 222 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Polak, George Joseph geb. 24-07-84 overleden te Westerbork op 23-04-1943 op: 27-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 222 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Polak, George Joseph geb. 24-07-84 overleden te Westerbork op 23-04-1943 op: 27-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende George Joseph Polak

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 01-06-1943 Nr. 325 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van:&nbsp; Sternfeld, Clotilde Sara geb. 23-11-61 overleden te Westerbork op 27-05-1943 op 31-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 01-06-1943 Nr. 325 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van:&nbsp; Sternfeld, Clotilde Sara geb. 23-11-61 overleden te Westerbork op 27-05-1943 op 31-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Clotilde Sara Sternfeld

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 16-06-1943 Nr. 341 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van:&nbsp; Seelig, Salomon Siegmund geb. 01-04-68 overleden te Westerbork op 04-06-1943 op 07-06-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 16-06-1943 Nr. 341 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van:&nbsp; Seelig, Salomon Siegmund geb. 01-04-68 overleden te Westerbork op 04-06-1943 op 07-06-1943 is gecremeerd.

Adrianusvan As

Adrianus
van As