In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Van: Eaton, Joseph Aan: Goldschmidt, Leon Datum: 1945-06 Onderwerp: het gaat goed met de familie Magnus. Ongerustheid is niet nodig. Voorlopig geen pakketjes meer sturen. Eaton stuurde dit telegram aan familie, nadat hij een brief uit Theresienstadt van het gezin Magnus had ontvangen. Later is (Joseph) Joe naar Theresienstadt gegaan. De familie Magnus had Theresienstadt toen al mogen verlaten.

Van: Eaton, Joseph Aan: Goldschmidt, Leon Datum: 1945-06 Onderwerp: het gaat goed met de familie Magnus. Ongerustheid is niet nodig. Voorlopig geen pakketjes meer sturen. Eaton stuurde dit telegram aan familie, nadat hij een brief uit Theresienstadt van het gezin Magnus had ontvangen. Later is (Joseph) Joe naar Theresienstadt gegaan. De familie Magnus had Theresienstadt toen al mogen verlaten.

Telegram van Joseph Eaton aan Leon Goldschmidt vanuit Duitsland

Van: L.A.A. Cohen (kamppolitie) Over: Cohen-Franken, E. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1945-04-17 Onderwerp: over het niet in het bezit zijn en het verlies van een persoonsbewijs; getuigen verklaringen van twee medegevangenen die Elisabeth van vroeger kenden….

Van: L.A.A. Cohen (kamppolitie) Over: Cohen-Franken, E. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1945-04-17 Onderwerp: over het niet in het bezit zijn en het verlies van een persoonsbewijs; getuigen verklaringen van twee medegevangenen die Elisabeth van vroeger kenden….

Proces-verbaal over het niet in het bezit zijn van een persoonsbewijs opgemaakt in kamp Westerbork

Van: Walg, fam. Aan: Blom-Walg, Lea en Nathan, kamp Westerbork, barak 15. Datum: 1943-09-14 Onderwerp: &nbsp;Op weg naar Theresienstadt. De schrijver zit in de trein. Het is krap. Met schikken en schuiven heeft iedereen een plekje weten te krijgen. De schrijver heeft een pakketje meegekregen van de ‘F’. De trein begin weer te rijden…&nbsp; Dit transport ging naar Bergen-Belsen en is later naar Theresienstadt gegaan.

Van: Walg, fam. Aan: Blom-Walg, Lea en Nathan, kamp Westerbork, barak 15. Datum: 1943-09-14 Onderwerp: &nbsp;Op weg naar Theresienstadt. De schrijver zit in de trein. Het is krap. Met schikken en schuiven heeft iedereen een plekje weten te krijgen. De schrijver heeft een pakketje meegekregen van de ‘F’. De trein begin weer te rijden…&nbsp; Dit transport ging naar Bergen-Belsen en is later naar Theresienstadt gegaan.

Briefkaart van de ouders en de zus van Lea Blom-Walg vanuit de trein gegooid

Foto van Cato van der Vegt Overlevende van kamp Westerbork en Theresienstadt Datum: voorjaar 1964

Foto van Cato van der Vegt Overlevende van kamp Westerbork en Theresienstadt Datum: voorjaar 1964

Foto van Cato van der Vegt op latere leeftijd

Uitgaande transporten kamp Westerbork

Transport 20 november 1942 - Auschwitz

Calendarium kamp Westerbork

1984

Van: Ben Aan: van der Sluis, mevrouw Plaats: Apeldoorn Datum: 1942-08-18 Onderwerp: ‘moet naar een werkkamp in Holland, moeder blijft voorlopig hier’. Met potlood op de achterkant: Lager Westerbork, Post Hooghalen, barak 3A, zaal 2.

Van: Ben Aan: van der Sluis, mevrouw Plaats: Apeldoorn Datum: 1942-08-18 Onderwerp: ‘moet naar een werkkamp in Holland, moeder blijft voorlopig hier’. Met potlood op de achterkant: Lager Westerbork, Post Hooghalen, barak 3A, zaal 2.

Telegram van Ben aan mevrouw van der Sluis

Van: de wethouder van Kunstzaken Aan: Nijkerk(Nieuwkerk), M.B.B. Plaats: Amsterdam Datum: 1941-03-31 Onderwerp: betreffende ontslag als Joods zijnde.

Van: de wethouder van Kunstzaken Aan: Nijkerk(Nieuwkerk), M.B.B. Plaats: Amsterdam Datum: 1941-03-31 Onderwerp: betreffende ontslag als Joods zijnde.

Afschrift van een verordening van den Rijkscommissaris betreft ontslag van personen van Joodse bloede

Bewijs van aanmelding betreffende aanmeldingsplicht van personen van geheel of gedeeltelijk joodschen bloede Van: Prins, Seraphina Datum afgifte: 1941-03-19 Plaats: Amsterdam

Bewijs van aanmelding betreffende aanmeldingsplicht van personen van geheel of gedeeltelijk joodschen bloede Van: Prins, Seraphina Datum afgifte: 1941-03-19 Plaats: Amsterdam

Bewijs van aanmelding van Joodse Bloede te zijn door S. Boas-Prins

1943

Augustus 1943

Van: Campen, van, Herman&nbsp; Aan: Schöne, A.E.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1942-10-16&nbsp; Onderwerp: sturen van pakketten en over omstandigheden op de laatste dag in het werkkamp de Bruine Enk. Hij heeft nog een bericht achtergelaten bij de kantine baas om zijn vertrek naar een onbekende bestemming door te geven. Ondertussen is zijn werkkampuitrusting gegroeid tot een Polen-uitrusting. Mogelijk moet hij aanstaande maandag op transport. herman is moedeloos en apathisch. Hij voelt het leven uit zijn handen glippen. Hij kreeg het advies in Westerbork zoveel mogelijk te eten. Hoe vetter je naar Polen gaat des te beter. Zijn ouders waren maar twee dagen in Westerbork. De schrijver vindt dat hij er al behoorlijk lang zit. Mogelijk heeft dit te maken met het feit dat hij ongehuwd is. Hij heeft al verschillende transporten op de maandagen en vrijdagen zien vertrekken. Er wordt voor hem gewerkt aan een mogelijke vrijstelling.

Van: Campen, van, Herman&nbsp; Aan: Schöne, A.E.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1942-10-16&nbsp; Onderwerp: sturen van pakketten en over omstandigheden op de laatste dag in het werkkamp de Bruine Enk. Hij heeft nog een bericht achtergelaten bij de kantine baas om zijn vertrek naar een onbekende bestemming door te geven. Ondertussen is zijn werkkampuitrusting gegroeid tot een Polen-uitrusting. Mogelijk moet hij aanstaande maandag op transport. herman is moedeloos en apathisch. Hij voelt het leven uit zijn handen glippen. Hij kreeg het advies in Westerbork zoveel mogelijk te eten. Hoe vetter je naar Polen gaat des te beter. Zijn ouders waren maar twee dagen in Westerbork. De schrijver vindt dat hij er al behoorlijk lang zit. Mogelijk heeft dit te maken met het feit dat hij ongehuwd is. Hij heeft al verschillende transporten op de maandagen en vrijdagen zien vertrekken. Er wordt voor hem gewerkt aan een mogelijke vrijstelling.

Brief van Herman van Campen aan A.E. Schöne vanuit kamp Westerbork

http://forum.naa.gov.au/profiles/blogs/feiwel-fritz-kaminker Hello, According to Ancestry there was a Feiwel Kaminker who lived in Australia. I am looking for more genealogical information of Feiwel (Fritz) Kaminker. I am not familiar with genealogical searching. I am living in The Netherlands. So any help would be very much appreciated. This is the Feiwel (Fritz) Kaminker who I am looking for. Feiwel (Fritz) Kaminker was born on 11 March 1914 in Nisko, Galicia, Austria (now Poland), son of Naftali Kaminker and Ruchla (Regina) Both. Nisko is a place, but also a district. Before WWI it belongs to the Austria-Hungarian Empire. During WWI the family moved to Vienna, Austria. During WW2 he was in The Netherlands and Auschwitz and perhaps other camps and places.He survived WW2. If he moved to Australia it would be after WW2. I have some questions, but any information would be helpful. Did Feiwel (Fritz) Kaminker who I am looking for moved to Australia? Did Feiwel (Fritz) Kaminker got a more English familyname and given name in Australia? Where did he live in Australia? Did Feiwel (Fritz) Kaminker marry? To who? When and where did Feiwel (Fritz) Kaminker pass away? Thank you very much in front. With the best wishes, Els

FeiwelKaminker

Feiwel
Kaminker