We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth Aan: Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-08-02 Onderwerp: ze is vrij en zit op het trapje van de woonwagen, waar ze ' s nachts slaapt; er loopt een sloot, prikkeldraad en daarachter aanplant van jonge dennetjes; rechts en links de verhoogde posten van de marechaussee; sterk voel van verbondenheid met haar man; haar man is op bezoek geweest; Lotte wil dingen weten over zijn terugreis; frau Hassel is zijn kwade genius, erg anti joods; Gemmeker is bang voor haar; Dr. Spanier die andere in en uit loopt en iemand van de transportlijst af wilde halen, werd geeneens ontvangen; tot vier maal toe heeft hij het geprobeerd; De productie van de batterijen moet omhoog, 19 doktoren gaan naar de batterijen; verschillende malen over mevrouw Röttgen, geeft een pakketzegel aan haar man mee; Lotte was bij Dr. Elzas….; brainstormen wie de benaderen voor een vrijlating: Lages, Seiss Ing. of misschien Zöpf….; Dr. Swaab een doosje sigaretten gegeven bij Mr. Barmat en G. achterin het ziekenhuis gezeten…; over gemmekers invloed in het kamp boven Aus der Fünten; &nbsp;haar man heeft tijdens zijn bezoek een glimp van het kamp kunnen zien, Lotte had hem graag haar barak laten zien; arme stad is gestorven, een paar brieven en een trouwring kon ik nog aan een zekere Davids (JR) meegeven voor zijn vrouw…; lange tijd met Ludnowski gepraat…

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth Aan: Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-08-02 Onderwerp: ze is vrij en zit op het trapje van de woonwagen, waar ze ' s nachts slaapt; er loopt een sloot, prikkeldraad en daarachter aanplant van jonge dennetjes; rechts en links de verhoogde posten van de marechaussee; sterk voel van verbondenheid met haar man; haar man is op bezoek geweest; Lotte wil dingen weten over zijn terugreis; frau Hassel is zijn kwade genius, erg anti joods; Gemmeker is bang voor haar; Dr. Spanier die andere in en uit loopt en iemand van de transportlijst af wilde halen, werd geeneens ontvangen; tot vier maal toe heeft hij het geprobeerd; De productie van de batterijen moet omhoog, 19 doktoren gaan naar de batterijen; verschillende malen over mevrouw Röttgen, geeft een pakketzegel aan haar man mee; Lotte was bij Dr. Elzas….; brainstormen wie de benaderen voor een vrijlating: Lages, Seiss Ing. of misschien Zöpf….; Dr. Swaab een doosje sigaretten gegeven bij Mr. Barmat en G. achterin het ziekenhuis gezeten…; over gemmekers invloed in het kamp boven Aus der Fünten; &nbsp;haar man heeft tijdens zijn bezoek een glimp van het kamp kunnen zien, Lotte had hem graag haar barak laten zien; arme stad is gestorven, een paar brieven en een trouwring kon ik nog aan een zekere Davids (JR) meegeven voor zijn vrouw…; lange tijd met Ludnowski gepraat…

Brief van Lotte Ruth Feldman-Kan aan haar echtgenoot vanuit kamp Westerbork

A.V.R.O. Persdienst Holland - Belgie 11 maart 1928 - 7 april 1968 Op 11 maart 1968 was het veertig jaar geleden, dat het eerste radio-sportverslag door Han Hollander voor de A.V.R.O. werd verzorgd vanuit het oude stadion te Amsterdam. In dit boekje halen een vijftal bekende radio- en sportfiguren herinneringen op.

A.V.R.O. Persdienst Holland - Belgie 11 maart 1928 - 7 april 1968 Op 11 maart 1968 was het veertig jaar geleden, dat het eerste radio-sportverslag door Han Hollander voor de A.V.R.O. werd verzorgd vanuit het oude stadion te Amsterdam. In dit boekje halen een vijftal bekende radio- en sportfiguren herinneringen op.

Boekje met herinneringen aan Han Hollander

Van: Schade-Enquete-Commissie Aan: Snoek, M. Plaats: 'S-Gravenhage Datum: Onderwerp: Bijdrage in huisraadschade

Van: Schade-Enquete-Commissie Aan: Snoek, M. Plaats: 'S-Gravenhage Datum: Onderwerp: Bijdrage in huisraadschade

Brief van Schade-Enquete-Commissie aan M. Snoek

Bekendmaking&nbsp; Datum: 1943-08-22&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Onderwerp: Voedselverdeling en herindeling van de werktijden.

Bekendmaking&nbsp; Datum: 1943-08-22&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Onderwerp: Voedselverdeling en herindeling van de werktijden.

Bekendmaking over voedselverdeling in het kamp en herindeling van werktijden

Van: Kok, Leo Aan: van Duren, Frederika en Mindeno, Heinz Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04-19 Onderwerp: tekening (kleur) gemaakt naar aanleiding van het huwelijk van Frederika van Duren en Heinz van Mindeno op 19 april 1943 in kamp Westerbork. Geluk en felicitatie namens de collega's van de 'Vliegende (Fliegende) Kolonne; huwelijken; plattegrond van het kamp vanuit vogelvluchtperspectief.

Van: Kok, Leo Aan: van Duren, Frederika en Mindeno, Heinz Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04-19 Onderwerp: tekening (kleur) gemaakt naar aanleiding van het huwelijk van Frederika van Duren en Heinz van Mindeno op 19 april 1943 in kamp Westerbork. Geluk en felicitatie namens de collega's van de 'Vliegende (Fliegende) Kolonne; huwelijken; plattegrond van het kamp vanuit vogelvluchtperspectief.

Tekening van Leo Kok gemaakt naar aanleiding van het huwelijk van Frederika van Duren en Heinz Mindeno in kamp Westerbork

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth Aan; Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-03-21 Onderwerp: goede tijding, ze kan misschien binnen 14 dagen weer terug in Amsterdam zijn; Bl. met wie ze gesproken had wist van niets en zal gaan informeren, Lotte zal zich een beetje in toom houden om teleurstelling te voorkomen; uitgaande van het positieve is elke dag in kamp Westerbork te lang; Lou pakte haar op van blijdschap en tilde haar in barak 5 hoog de lucht in; &nbsp;brieven en pakje voor haar zelf en haar ouders ontvangen…

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth Aan; Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-03-21 Onderwerp: goede tijding, ze kan misschien binnen 14 dagen weer terug in Amsterdam zijn; Bl. met wie ze gesproken had wist van niets en zal gaan informeren, Lotte zal zich een beetje in toom houden om teleurstelling te voorkomen; uitgaande van het positieve is elke dag in kamp Westerbork te lang; Lou pakte haar op van blijdschap en tilde haar in barak 5 hoog de lucht in; &nbsp;brieven en pakje voor haar zelf en haar ouders ontvangen…

Kommandanturbefehl No. 31 Datum: 1944-01-06&nbsp; Nieuwjaarstoespraak Erich Naumann

Kommandanturbefehl No. 31 Datum: 1944-01-06&nbsp; Nieuwjaarstoespraak Erich Naumann

Abrahamde Leon

Abraham
de Leon