We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Plaatsen in kamp Westerbork

Weeshuis

Ingang van woonoord Schattenberg. Plaats: woonoord Schattenberg Datum: 1959.&nbsp; In het midden de slagboom, rechts daarvan de klok. De foto is genomen vanaf het pad dat voor de oude Kommandantur loopt.

Ingang van woonoord Schattenberg. Plaats: woonoord Schattenberg Datum: 1959.&nbsp; In het midden de slagboom, rechts daarvan de klok. De foto is genomen vanaf het pad dat voor de oude Kommandantur loopt.

Foto van de ingang van het woonoord Schattenberg

Van: Simmeren, Zoesman Aan: familie in Groningen Datum: 1942-10 (vrijdag) Plaats: Westerbork, kamp, barak 64 Onderwerp: er is weer een transport vertrokken. De schrijver is voorlopig vrijgesteld, maar vraagt zich af voor hoelang. De transportnacht is een droevig schouwspel in het donker. Zoesman vraagt om spullen uit zijn oude huis. Zij kleren kunnen door andere familieleden gebruikt worden. Zijn zoon Hartog probeert via de Joodse Raad in het kamp dit te regelen. Midden in de nacht werden de mannen gewekt. Ze moesten met bagage en al naar barak 64 B. Er waren andere barakken die werden leeggehaald. De bewoners ervan moesten de hele nacht buiten wachten op een nieuwe slaapplek…De schrijver heeft weinig eetlust. Zijn vrouw Saartje eet helemaal niet. Al gaat het naar omstandigheden goed met haar… &nbsp;

Van: Simmeren, Zoesman Aan: familie in Groningen Datum: 1942-10 (vrijdag) Plaats: Westerbork, kamp, barak 64 Onderwerp: er is weer een transport vertrokken. De schrijver is voorlopig vrijgesteld, maar vraagt zich af voor hoelang. De transportnacht is een droevig schouwspel in het donker. Zoesman vraagt om spullen uit zijn oude huis. Zij kleren kunnen door andere familieleden gebruikt worden. Zijn zoon Hartog probeert via de Joodse Raad in het kamp dit te regelen. Midden in de nacht werden de mannen gewekt. Ze moesten met bagage en al naar barak 64 B. Er waren andere barakken die werden leeggehaald. De bewoners ervan moesten de hele nacht buiten wachten op een nieuwe slaapplek…De schrijver heeft weinig eetlust. Zijn vrouw Saartje eet helemaal niet. Al gaat het naar omstandigheden goed met haar… &nbsp;

Brief van Zoesman Simmeren aan familieleden vanuit kamp Westerbork

Centraal Distributiekantoor kamp Westerbork

Centrale Keuken

Barak 43

Barak 51

Barak 50

Barak 49

Barak 48

Barak 47

Barak 46

Barak 45

Barak 44

Barak 110

Barak 109

Barakken gebouwd van 1942-1945

Barakken gebouwd van 1939-1942

Barak 108

Oranjekanaal haven

Barak 1

Staatsbosbeheerschuur kamp Westerbork

Spoorlijn kamp Westerbork

Quarantaine-afdeling kamp Westerbork

Boulevard des Misères

Monumenten in kamp Westerbork

Barak 13

Barak 21

Barak 20

Barak 19

Barak 18

Barak 17

Barak 16

Barak 15

Barak 14

Ziekenhuisbarakken

Tandarts

Diëtiek

Orthopedische instrumentenmakerij

Medisch laboratorium

Pedicure

Apotheek

Kinderafdeling

Polikiniek

Foto van Carolina de Winter

Van: Informatiebureau van het Ned. Rode Kruis&nbsp; Aan: Coelingh-Barnstijn, A.&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1946 - 1947&nbsp; Onderwerp: persoonsgegevens van verschillende familieleden, die niet altijd kloppen (brieven uit 1946).

Van: Informatiebureau van het Ned. Rode Kruis&nbsp; Aan: Coelingh-Barnstijn, A.&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1946 - 1947&nbsp; Onderwerp: persoonsgegevens van verschillende familieleden, die niet altijd kloppen (brieven uit 1946).

Brief van Informatiebureau van het Ned. Rode Kruis aan A. Coelingh-Barnstijn

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 266 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Dornfest, Isidor Kamil geb. 21-10-40 overleden te Westerbork op 08-05-1943 op: 10-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 266 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Dornfest, Isidor Kamil geb. 21-10-40 overleden te Westerbork op 08-05-1943 op: 10-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Izydor Kamil Dornfest

Lagerbefehl No. 45&nbsp; Datum: 1943-08-11&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Spertijd

Lagerbefehl No. 45&nbsp; Datum: 1943-08-11&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Spertijd

BetjeFrankenhuis-van Creveld

Betje
Frankenhuis-van Creveld