In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Gebeurtenissen kamp Westerbork

Branden kamp Westerbork

Van: Grootkerk, B. Aan: Drogisterij In den ouden gaper, Den Haag Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-26 Onderwerp: Geld opgestuurd, graag een bevestiging of dit ontvangen is.

Van: Grootkerk, B. Aan: Drogisterij In den ouden gaper, Den Haag Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-26 Onderwerp: Geld opgestuurd, graag een bevestiging of dit ontvangen is.

Briefkaart van B. Grootkerk aan een drogist in Den Haag vanuit kamp Westerbork

Plaatsen in kamp Westerbork

Gracht kamp Westerbork

Calendarium kamp Westerbork

1933

1981

1982

1983

1984

1975

1976

1977

1978

1979

1980

1970

1971

1972

1973

1974

1965

1966

1967

1968

1969

2000

2001

2002

2003

2004

1995

1996

1997

1998

1999

1989

1990

1991

1992

1993

1994

2022

2023

1985

1986

1987

1988

2017

2018

2019

2020

2021

2015

2016

2024

2025

2011

2012

2013

2014

2005

2006

2009

2007

2008

2010

1959

1960

1961

1962

1963

1964

1955

1956

1957

1958

1948

1949

1950

1951

1952

1953

1954

1945

1946

1947

1937

1938

1939

1940

1941

1942

1943

1944

1935

1936

1934

Kamporganisatie kamp Westerbork

Brandweer kamp Westerbork

Kunst kamp Westerbork

Tekenen kamp Westerbork

Perioden kamp Westerbork

Oktober 1942

Januari 1942 t/m juni 1942

Mei 1940 t/m december 1941

Oktober 1939 t/m april 1940

-Oktober 1939

September 1944 t/m april 1945

Januari 1943 t/m juli 1943

November 1942 t/m december 1942

Juli 1942 t/m september 1942

Januari 1956 t/m december 1963

Maart 1951 t/m december 1955

Januari 1950 t/m februari 1951

Januari 1946 t/m december 1947

April 1945 t/m december 1945

Januari 1999 t/m december 2009

Januari 1990 t/m december 1998

April 1983 t/m december 1989

Januari 1971 t/m maart 1983

Januari 1966 t/m december 1970

Januari 1964 t/m december 1965

Januari 2010 -

Augustus 1943 t/m augustus 1944

Gebouwen kamp Westerbork

Verbouwen gebouwen kamp Westerbork

Ontstaan kamp Westerbork

Beheer kamp Westerbork

Zieken-, verpleeg- en verzorgingstehuizen

Het Apeldoornsche Bosch

Beroepsgroepen in kamp Westerbork

Artsen kamp Westerbork

Plattegrond, aanzichten en doorsnede van barak 81 en keukenbarakken Woonoord Schattenberg&nbsp; Schaal: 1:100&nbsp; Datum: 1960-01

Plattegrond, aanzichten en doorsnede van barak 81 en keukenbarakken Woonoord Schattenberg&nbsp; Schaal: 1:100&nbsp; Datum: 1960-01

Plattegrond met aanzichten en doorsnede van barak 81 en de keukenbarakken in woonoord Schattenberg

PerlaBehar-Behar

Perla
Behar-Behar