In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Plaatsen in kamp Westerbork

Barak 5

Ziekenhuisbarakken

Tandarts

Diëtiek

Orthopedische instrumentenmakerij

Pedicure

Apotheek

Medisch laboratorium

Polikiniek

Kinderafdeling

1942

Juli 1942

Zie bijbehorende brief inv.nr.: 3340-2-1 Van: Hans Alfred Meyers Miers Aan: Max Louis Meyers Miers Enveloppe uit Mauthausen

Zie bijbehorende brief inv.nr.: 3340-2-1 Van: Hans Alfred Meyers Miers Aan: Max Louis Meyers Miers Enveloppe uit Mauthausen

Enveloppe behorend bij brief van Hans Alfred Meyers Miers aan zijn vader vanuit Mauthausen

Ontvangstbewijs bonnen, ingeleverd door consumenten Van: Boom-Jacobs, Esther Datum inlevering: 1944-05-15 Bevat stempel Centraal Distributiekantoor Kamp Westerbork.

Ontvangstbewijs bonnen, ingeleverd door consumenten Van: Boom-Jacobs, Esther Datum inlevering: 1944-05-15 Bevat stempel Centraal Distributiekantoor Kamp Westerbork.

Ontvangstbewijs voor ingeleverde bonnen in kamp Westerbork van Esther Boom-Jacobs

Foto van Carolina de Winter

Foto van Esther Magdalena Tas-van Dam met haar nichtje Lini de Winter.

Foto van Esther Magdalena Tas-van Dam met haar nichtje Lini de Winter.

Foto van Esther Magdalena Tas-van Dam en haar nichtje Lini de Winter

Bericht over overleden personen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06 Onderwerp: in het kamp overleden personen tussen 8- en 12 juni 1943.

Bericht over overleden personen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06 Onderwerp: in het kamp overleden personen tussen 8- en 12 juni 1943.

Bericht over in kamp Westerbork overleden personen in juni 1943

Van: Leeven, van, A.&nbsp; Onderwerp: inentingskaart in Theresienstadt.

Van: Leeven, van, A.&nbsp; Onderwerp: inentingskaart in Theresienstadt.

Verklaring van het Gesundheitswesen in Theresienstadt over inentingen van Aron van Leeven

Overzichtsfoto. Kaal landschap met op achtergrond barakken. Plaats: woonoord Schattenberg Datum: 1960-1965 Onder andere is te zien op de voorgrond barak 103 met daarachter een latrinebarak, de barakken met de nummers 50, het ketelhuis en het filterhuis.

Overzichtsfoto. Kaal landschap met op achtergrond barakken. Plaats: woonoord Schattenberg Datum: 1960-1965 Onder andere is te zien op de voorgrond barak 103 met daarachter een latrinebarak, de barakken met de nummers 50, het ketelhuis en het filterhuis.

Foto met een zicht op een deel van woonoord Schattenberg

Registratiekaart Westerbork, kamp Betreft: Cohen, Levie, 26-5-03, Amsterdam In kamp Westerbork: 1944-09-29

Registratiekaart Westerbork, kamp Betreft: Cohen, Levie, 26-5-03, Amsterdam In kamp Westerbork: 1944-09-29

Registratiekaart van Levie Cohen

Foto van Lena Cohen-Nijstad. Zij houdt een bord op waarop met krijt is geschreven: 2a en P6.

Foto van Lena Cohen-Nijstad. Zij houdt een bord op waarop met krijt is geschreven: 2a en P6.

van Lena Cohen-Nijstad

Foto van Jules Cohen. Hij houdt een bord op, met daarop in krijt geschreven: 2 en P2.

Foto van Jules Cohen. Hij houdt een bord op, met daarop in krijt geschreven: 2 en P2.

van Jules Cohen

Ausweiskarte Westerbork, kamp Van: Cohen, Levie Afgegeven: 1944-09-29

Ausweiskarte Westerbork, kamp Van: Cohen, Levie Afgegeven: 1944-09-29

Ausweiskarte van Levie Cohen

Carolina de Winter met haar broertje Jacques Simon.

Carolina de Winter met haar broertje Jacques Simon.

Foto van Carolina de Winter en haar broertje Jacques Simon

Overleden personen in kamp Westerbork Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-05-23 Onderwerp: in het kamp overleden personen op 20 en 21 mei 1943.

Overleden personen in kamp Westerbork Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-05-23 Onderwerp: in het kamp overleden personen op 20 en 21 mei 1943.

Bericht over in mei 1943 overleden personen in kamp Westerbork

Kampgeld Lager Westerbork 10 Cent Blauw-paars Bijz.: Geen nummer

Kampgeld Lager Westerbork 10 Cent Blauw-paars Bijz.: Geen nummer

GerhardWunsch

Gerhard
Wunsch