We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Van: Magnus, Simon Geboren: 1924-03-31 Datum: 1944-02-14 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: Uittreksel van het persoonsbewijs verstrekt door de gemeente Westerbork (hulpsecretarie kamp Westerbork).

Van: Magnus, Simon Geboren: 1924-03-31 Datum: 1944-02-14 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: Uittreksel van het persoonsbewijs verstrekt door de gemeente Westerbork (hulpsecretarie kamp Westerbork).

Persoonsbewijs van Simon Magnus in kamp Westerbork

Persoonsbewijs van: Wijnberg, Pauline Afgegeven 1941-10-08 te Assen Nr. 015650

Persoonsbewijs van: Wijnberg, Pauline Afgegeven 1941-10-08 te Assen Nr. 015650

Persoonsbewijs van Pauline Wijnberg

Persoonsbewijs van Abraham Querido Plaats: Utrecht Datum: 1941-09-10 Onderwerp: persoonsbewijs met foto en de letter ‘J’.

Persoonsbewijs van Abraham Querido Plaats: Utrecht Datum: 1941-09-10 Onderwerp: persoonsbewijs met foto en de letter ‘J’.

Persoonsbewijs van Abraham Querido

Van: Stad, P.M Plaats: Rotterdam Datum: 1941-06-03

Van: Stad, P.M Plaats: Rotterdam Datum: 1941-06-03

Persoonsbewijs van Philip Stad

Van: de hulpsecretarie gemeente Westerbork Aan: Cohen-de Haaff Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-01-03 Onderwerp: uittreksel van het persoonsbewijs van H.C. Cohen-de Haaff met pasfoto, ondertekend door B.T. Donselaar.

Van: de hulpsecretarie gemeente Westerbork Aan: Cohen-de Haaff Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-01-03 Onderwerp: uittreksel van het persoonsbewijs van H.C. Cohen-de Haaff met pasfoto, ondertekend door B.T. Donselaar.

Persoonsbewijs van H.C. Cohen-de Haaff in kamp Westerbork

Lagerbefehl No. 67 Datum: 1944-02-20 Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Opening van het kampwarenhuis

Lagerbefehl No. 67 Datum: 1944-02-20 Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Opening van het kampwarenhuis

Lagerbefehl No. 67

Lagerbefehl No. 65 Datum: 1944-01-26 Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Quarantaine; Alarmregeling

Lagerbefehl No. 65 Datum: 1944-01-26 Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Quarantaine; Alarmregeling

Lagerbefehl No. 65

Lagerbefehl No. 66 Datum: 1944-02-10&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Verbod tot ontvangen en verzenden van post en pakketten

Lagerbefehl No. 66 Datum: 1944-02-10&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Verbod tot ontvangen en verzenden van post en pakketten

Lagerbefehl No. 66

Lagerbefehl No. 63&nbsp; Datum: 1944-01-06 Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Omgang met strafgevangenen

Lagerbefehl No. 63&nbsp; Datum: 1944-01-06 Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Omgang met strafgevangenen

Lagerbefehl No. 63

Lagerbefehl No. 53&nbsp; Datum: 1943-10-21&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Beëindiging ziekentransporten naar Groningen; drankverbod; koken en bakken in de centrale keuken

Lagerbefehl No. 53&nbsp; Datum: 1943-10-21&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Beëindiging ziekentransporten naar Groningen; drankverbod; koken en bakken in de centrale keuken

Lagerbefehl No. 53

Lagerbefehl No. 84&nbsp; Datum: 1944-07-17&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Inenting ter voorkoming van diphterie; maatregelen ter voorkoming van paratyphus

Lagerbefehl No. 84&nbsp; Datum: 1944-07-17&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Inenting ter voorkoming van diphterie; maatregelen ter voorkoming van paratyphus

Lagerbefehl No. 84

Lagerbefehl No. 81 Datum: 1944-06-14 Plaats: Westerbork, kamp Luchtbescherming; gedragslijn bij luchtalarm Blz.: 5

Lagerbefehl No. 81 Datum: 1944-06-14 Plaats: Westerbork, kamp Luchtbescherming; gedragslijn bij luchtalarm Blz.: 5

Lagerbefehl No. 81

Van: Zomerplaag, Morris Aan: beste Ali en familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-09-24 Onderwerp: heden zijn de kinderen vrijgelaten en afgereisd

Van: Zomerplaag, Morris Aan: beste Ali en familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-09-24 Onderwerp: heden zijn de kinderen vrijgelaten en afgereisd

Briefkaart van Morris Zomerplaag aan Ali en familie vanuit kamp Westerbork

Lagerbefehl No. 78 Datum: 1944-04-24 Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Werk gedurende de Pinksterdagen

Lagerbefehl No. 78 Datum: 1944-04-24 Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Werk gedurende de Pinksterdagen

Lagerbefehl No. 78

Van: Matteman, Barend Aan: Matteman, L. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-09-29 Onderwerp: omstandigheden, waarschijnlijk aanstaande vrijdag de grote reis moeten maken

Van: Matteman, Barend Aan: Matteman, L. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-09-29 Onderwerp: omstandigheden, waarschijnlijk aanstaande vrijdag de grote reis moeten maken

Briefkaart van Barend Matteman aan L. Matteman vanuit kamp Westerbork

Lagerbefehl No. 80 Datum: 1944-06-14 Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Nieuwe indeling Dienstbereiche Blz.: 4

Lagerbefehl No. 80 Datum: 1944-06-14 Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Nieuwe indeling Dienstbereiche Blz.: 4

Lagerbefehl No. 80

Strookje in verband met het Chanoekafeest in Lager Westerbork.&nbsp; December 1944&nbsp; Bijz.: Door Löwenhardt, W. getekend. Met handtekeningen van verschillende kampgevangenen.

Strookje in verband met het Chanoekafeest in Lager Westerbork.&nbsp; December 1944&nbsp; Bijz.: Door Löwenhardt, W. getekend. Met handtekeningen van verschillende kampgevangenen.

Tekening in verband met Chanoeka in kamp Westerbork

Van: de Joodse Raad voor Amsterdam, Bureau Den Haag (Mr. H.G. Kaufmann) Aan: de medewerkers van de Voorlichtingsbureaus Plaats: Den Haag Datum: 1942-11-15 Onderwerp: brief over instructies in verband met de registratie van de Joodse inwoners.

Van: de Joodse Raad voor Amsterdam, Bureau Den Haag (Mr. H.G. Kaufmann) Aan: de medewerkers van de Voorlichtingsbureaus Plaats: Den Haag Datum: 1942-11-15 Onderwerp: brief over instructies in verband met de registratie van de Joodse inwoners.

Brief aan de Voorlichtingsbureaus van de Joodse Raad in Den Haag in verband met de registratie van Joodse inwoners

Legitimatiebewijs Joodsche Raad voor Amsterdam Met verklaring dat Barend, Jacob bij de joodsche raad werkzaam is als employe bagage- en ordedienst. Datum: 1942-11-23 Met pasfoto

Legitimatiebewijs Joodsche Raad voor Amsterdam Met verklaring dat Barend, Jacob bij de joodsche raad werkzaam is als employe bagage- en ordedienst. Datum: 1942-11-23 Met pasfoto

Verklaring dat Jacob Barend werkzaam is voor de Joodse Raad

Van: de Joodse Raad in Den Haag Aan: een medewerker van de Joodse Raad in Den Haag Plaats: Den Haag Datum: 1942 Onderwerp: afwikkeling bagageberichten

Van: de Joodse Raad in Den Haag Aan: een medewerker van de Joodse Raad in Den Haag Plaats: Den Haag Datum: 1942 Onderwerp: afwikkeling bagageberichten

Mededeling over bagageberichten voor de Joodse Raad in Den Haag

Programma Plaats: Westerbork, kamp Datum: april 1944 Programma van de cabaretvoorstelling Bunter Abend

Programma Plaats: Westerbork, kamp Datum: april 1944 Programma van de cabaretvoorstelling Bunter Abend

Programma cabaretvoorstelling Bunter Abend in kamp Westerbork

Breslauer, Werner Rudolf Een groep mannen en vrouwen bij het verzamelen van de aardappels. Kamp Westerbork, 1943

Breslauer, Werner Rudolf Een groep mannen en vrouwen bij het verzamelen van de aardappels. Kamp Westerbork, 1943

Aardappelrooien op het land bij kamp Westerbork

Breslauer, Werner Rudolf Een man en een aantal vrouwen zijn aan het aardappelrooien.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943.

Breslauer, Werner Rudolf Een man en een aantal vrouwen zijn aan het aardappelrooien.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943.

Breslauer, Werner Rudolf Een vrouw aan het aardappelrooien.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943.

Breslauer, Werner Rudolf Een vrouw aan het aardappelrooien.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943.

Breslauer, Werner Rudolf Een groep vrouwen en kinderen werken op het land.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943-1944

Breslauer, Werner Rudolf Een groep vrouwen en kinderen werken op het land.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943-1944

Werken op het land bij kamp Westerbork

Breslauer, Werner Rudolf Aardappelrooien.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943 Een groep mannen en vrouwen bij het aardappelrooien.

Breslauer, Werner Rudolf Aardappelrooien.&nbsp; Kamp Westerbork, 1943 Een groep mannen en vrouwen bij het aardappelrooien.

EliazarKuijt

Eliazar
Kuijt