In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Dit verhaal werd opgetekend door conservator Guido Abuys. Meer over de familie Enthoven is te vinden in het boek Kroniek van het geslacht Enthoven (Zutphen 1991).&nbsp;

Het is 23 mei 1945. Henriette Enthoven-van Lier schrijft vanuit Mont Pèlerin in Zwitserland een brief aan haar familie, waarin ze terugkijkt naar het transport van kamp Westerbork naar Theresienstadt en haar aankomst in dit getto.

"Ik werd met enige kennissen in een bananenwagen gestopt..."

Gerdien Verschoor was tussen 2019 en 2022 de directeur van Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Dit verhaal publiceerde zij op haar <a href="https://gerdienverschoor.wordpress.com/2019/02/07/het-treinbord/#more-3294">eigen website</a>.

Het moet ergens in de jaren negentig geweest zijn: het was na de Wende en ik werkte bij de Nederlandse Ambassade in Warschau. Alles in Polen veranderde. Als attaché voor pers- en culturele zaken richtte ik me niet alleen op pers en cultuur, maar ook op de historische en maatschappelijke onderwerpen die in die periode actueel waren. Vele musea en historische instituten maakten een transitie door: nu Polen het communisme van zich had afgeschud, konden vele verhalen eindelijk op een andere manier verteld worden.

Het treinbord

Dit verhaal, geschreven door conservator Guido Abuys, werd in 2018 als column gepubliceerd op de website van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork.&nbsp;

Een houten beeldje van een jongen van een jaar of twaalf, gekleed in een blouse, korte broek, hoge sokken en wandelschoenen. Op het voetstuk zijn de initialen E.B. ingekrast en is het jaar 1941 duidelijk zichtbaar. Het beeldje zou geschonken zijn aan Jacques Schol, directeur van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork.&nbsp;

Een jongen vereeuwigd in hout

In juni 2025 verscheen Sprekende stenen. Stolpersteine in Zwolle, een publicatie waarin de verhalen van Joodse inwoners van Zwolle worden belicht. Ook voor het gezin Caneel, dat voor hun deportatie aan de Vispoortenplas 10 woonde, zijn struikelstenen gelegd.&nbsp;

Carolina Caneel-Bamberg, haar man Salomon Caneel en hun zoontje Mozes “Max” Caneel werden begin oktober 1942 vanuit Zwolle naar kamp Westerbork gebracht. Het was in die dagen overvol in het kamp: door de ontruiming van de Joodse werkkampen en de razzia’s waarbij de familieleden van de Joodse dwangarbeiders werden opgehaald, kwamen er zo’n 12.000 personen naar het kamp. In een brief aan vriendin Janny Bosman schrijft Carolina over de chaotische situatie en de onwetendheid over hun verdere lot. Ook vraagt ze om een paar hoge schoenen of laarsjes in maat 26 voor zoontje Max en een stel dekens, want die zijn ze inmiddels kwijtgeraakt.&nbsp;

"Onze Max is een reuzelieve schat..."

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Op deze pagina vind je een overzicht van verhalen over kamp Westerbork. Zo kun je meer te weten komen over personen die in het kamp gevangen zaten of over objecten uit onze collecties. Ook bieden we themaverhalen aan en laten we zien welke locaties in Nederland, direct of indirect, een verbinding hebben met kamp Westerbork. 

Verhalen

Van: De Fliegende Kolonne (FK) Datum: 1943-09-28 Plaats: Westerbork, kamp, barakken, 14, 21, 37, 38, 41, 43. 46, 48, 62, 63, 66, 68, 69, 71, 73, en 83. Onderwerp: namen van kampgevangenen die werkzaam zijn bij de FK met een indeling van de barakken waar zij woonachtig zijn.

Van: De Fliegende Kolonne (FK) Datum: 1943-09-28 Plaats: Westerbork, kamp, barakken, 14, 21, 37, 38, 41, 43. 46, 48, 62, 63, 66, 68, 69, 71, 73, en 83. Onderwerp: namen van kampgevangenen die werkzaam zijn bij de FK met een indeling van de barakken waar zij woonachtig zijn.

Namenlijst van de Fliegende Kolonne, de bagage afdeling

Overlevenden van Theresienstadt, die met een uitwisselingstransport naar Zwitserland zijn overgebracht kregen les op het Prinses Beatrix Lyceum te Glion. De foto is gemaakt in de omgeving van deze plaats tijdens een bergwandeling.&nbsp;

Overlevenden van Theresienstadt, die met een uitwisselingstransport naar Zwitserland zijn overgebracht kregen les op het Prinses Beatrix Lyceum te Glion. De foto is gemaakt in de omgeving van deze plaats tijdens een bergwandeling.&nbsp;

Overlevenden Theresienstadt in Zwitserland

Van: Annie Aan: Rudie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-08-05 Onderwerp: informatie omtrent omstandigheden. Geen reden om zich ongerust te maken.

Van: Annie Aan: Rudie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-08-05 Onderwerp: informatie omtrent omstandigheden. Geen reden om zich ongerust te maken.

Briefkaart van Annie aan Rudi vanuit kamp Westerbork

Van: Snoek, Hermine Aan: In 't Veld, Nel Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-04-13 Onderwerp: ziekte; pakketten, verhuizing Op Lager Westerbork briefpapier

Van: Snoek, Hermine Aan: In 't Veld, Nel Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-04-13 Onderwerp: ziekte; pakketten, verhuizing Op Lager Westerbork briefpapier

Brief van Hermine Snoek aan Nel In 't Veld vanuit kamp Westerbork

Dan: Feldman-Kan, Lotte Ruth Aan: Feldman, Tibor Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-08-30 Onderwerp: al even niets gehoord van haar man; streng en moeilijk met de brievenpost, wat onleesbaar is gaat retour. De volgende keer zal het direct vernietigd worden, terwijl moeder zeer duidelijk schrijft, pesterijen; dagen van spanning en verlangen achter de rug; ze kreeg een oproep van een ordonnans om op de Antragstelle te verschijnen bij Weijl, zonder muts en met een vuil schort (alleen dinsdag een schone) onderweg; er werd geroepen Fischer is er!; er stonden wel 50 S-gevallen, Lotte kon gelijk doorlopen; aan de tafel zaten Gemmeker, Aus der Fünten en Fischer; het resultaat is dat er weinig van hun ‘S’ afgekomen zijn; transport is uitgesteld; stukken meegenomen naar Velp; sommigen weer in de ‘S’ terug of als ‘S’-geval uit Vught; onduidelijkheid en onzekerheid, verschillende personen benaderd, onder andere Spanier; Gemmeker zou invloed kunnen uitoefen…; verhaal van Kurt Abraham; in barak 4 werd door B. over Lotte gevraagd aan een broeder over hoe ze werkt en met patiënten omgaat. Wat heeft dat te betekenen?; brief van Lotte afgegeven aan Davids om op de post te doen, aardige man; een poes in de barak heeft een pakje paling opgegeten en en halve schol. Lotte heeft geprobeerd het dier met en schort vanaf driehoog te verjagen; een patiënt brak per ongeluk haar thermosfles; Gemmeker vroeg haar of ze kinderen had; 900 personen zitten in de strafbarak. Als zij op transport gaan is de vraag of de industrie in het kamp kan blijven voortbestaan; vader naar moeder in barak 82 gebracht, zoals Lotte elke dag doet; Juda v.d B. is nu ook in barak 67. 9 maanden nu van huis; mensen uit de ‘S’ ontslagen. Ze kunnen naar huis; straks naar Weijl om te horen wat hij weet…

Dan: Feldman-Kan, Lotte Ruth Aan: Feldman, Tibor Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-08-30 Onderwerp: al even niets gehoord van haar man; streng en moeilijk met de brievenpost, wat onleesbaar is gaat retour. De volgende keer zal het direct vernietigd worden, terwijl moeder zeer duidelijk schrijft, pesterijen; dagen van spanning en verlangen achter de rug; ze kreeg een oproep van een ordonnans om op de Antragstelle te verschijnen bij Weijl, zonder muts en met een vuil schort (alleen dinsdag een schone) onderweg; er werd geroepen Fischer is er!; er stonden wel 50 S-gevallen, Lotte kon gelijk doorlopen; aan de tafel zaten Gemmeker, Aus der Fünten en Fischer; het resultaat is dat er weinig van hun ‘S’ afgekomen zijn; transport is uitgesteld; stukken meegenomen naar Velp; sommigen weer in de ‘S’ terug of als ‘S’-geval uit Vught; onduidelijkheid en onzekerheid, verschillende personen benaderd, onder andere Spanier; Gemmeker zou invloed kunnen uitoefen…; verhaal van Kurt Abraham; in barak 4 werd door B. over Lotte gevraagd aan een broeder over hoe ze werkt en met patiënten omgaat. Wat heeft dat te betekenen?; brief van Lotte afgegeven aan Davids om op de post te doen, aardige man; een poes in de barak heeft een pakje paling opgegeten en en halve schol. Lotte heeft geprobeerd het dier met en schort vanaf driehoog te verjagen; een patiënt brak per ongeluk haar thermosfles; Gemmeker vroeg haar of ze kinderen had; 900 personen zitten in de strafbarak. Als zij op transport gaan is de vraag of de industrie in het kamp kan blijven voortbestaan; vader naar moeder in barak 82 gebracht, zoals Lotte elke dag doet; Juda v.d B. is nu ook in barak 67. 9 maanden nu van huis; mensen uit de ‘S’ ontslagen. Ze kunnen naar huis; straks naar Weijl om te horen wat hij weet…

Brief van Lotte Ruth Feldman-Kan aan haar echtgenoot vanuit kamp Westerbork

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth Aan: Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-08-10 Onderwerp: gisteren kreeg ze de oude heer Kann op zaal, Dora's schoonvader; hij heeft veel meegemaakt. Hij is een knappen verschijning, een werkelijke aristocraat, hij is volkomen zichzelf gebleven hier in het kamp; hij ziet er keurig verzorgd uit; Miep de Vrijer is gisteren teruggekomen, ze heeft een heerlijke tijd gehad, over haar actieve echtgenoot; moeder ligt weer in bed;…

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth Aan: Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-08-10 Onderwerp: gisteren kreeg ze de oude heer Kann op zaal, Dora's schoonvader; hij heeft veel meegemaakt. Hij is een knappen verschijning, een werkelijke aristocraat, hij is volkomen zichzelf gebleven hier in het kamp; hij ziet er keurig verzorgd uit; Miep de Vrijer is gisteren teruggekomen, ze heeft een heerlijke tijd gehad, over haar actieve echtgenoot; moeder ligt weer in bed;…

Aan: Sem (Bonn) Van:&nbsp;Bet Plaats: Alkmaar Datum: 1942-10-25 Onderwerp: vreselijk wat er allemaal gebeurd; ze is blij dat ze Sems zijn ouders de laatste tijd veel gesproken heeft, veel verdriet dat ze weg zijn; Sem heeft het portret van zijn oom Simon nog weten te redden; de schrijfster zou het erg gevonden hebben als de bezittingen van Simon op de markt terecht gekomen zouden zijn of bij een ander… wat sommige mensen hebben moeten doorstaan…

Aan: Sem (Bonn) Van:&nbsp;Bet Plaats: Alkmaar Datum: 1942-10-25 Onderwerp: vreselijk wat er allemaal gebeurd; ze is blij dat ze Sems zijn ouders de laatste tijd veel gesproken heeft, veel verdriet dat ze weg zijn; Sem heeft het portret van zijn oom Simon nog weten te redden; de schrijfster zou het erg gevonden hebben als de bezittingen van Simon op de markt terecht gekomen zouden zijn of bij een ander… wat sommige mensen hebben moeten doorstaan…

Brief van Bet aan Sem Bonn vanuit Alkmaar

Beplanting kamp Westerbork

Lupinen in kamp Westerbork

Ausweiskarte Van: Snoek, Hermine Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-11-28 Met opmerking: Protestantin, vorlaufig zuruckgestellt

Ausweiskarte Van: Snoek, Hermine Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-11-28 Met opmerking: Protestantin, vorlaufig zuruckgestellt

Ausweiskarte van Hermine Snoek

Programma Programma van een Kammermusikabend, juli 1944 Gruppe Musik - Lager Westerbork Met Erna Eisner, Ida Simons-Rosenheimer, Maurice Cantor en Sam Tromp.

Programma Programma van een Kammermusikabend, juli 1944 Gruppe Musik - Lager Westerbork Met Erna Eisner, Ida Simons-Rosenheimer, Maurice Cantor en Sam Tromp.

Programma van een Kammermusikabend

1942

Mei 1942

Van: de Jong- Keizer, E. Aan: Kruyff, A. Mevrouw Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-04-24 Onderwerp: pakketten; omstandigheden; werkkleding; geld

Van: de Jong- Keizer, E. Aan: Kruyff, A. Mevrouw Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-04-24 Onderwerp: pakketten; omstandigheden; werkkleding; geld

Brief van E. de Jong-Keizer aan A. Kruijff vanuit kamp Westerbork

Van: Snoek, Hermine Aan: In 't Veld, Nel Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-12-17 Onderwerp: bedankje voor pakket; sturen van pakketten en procedure daarvoor op Lager Westerbork briefpapier

Van: Snoek, Hermine Aan: In 't Veld, Nel Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-12-17 Onderwerp: bedankje voor pakket; sturen van pakketten en procedure daarvoor op Lager Westerbork briefpapier

Van: Vogel, Kurt Aan: wie het betreft Plaats: Eindhoven Datum: 1941-1942 Onderwerp: lijst met persoonlijke bezittingen, vooral kleding die als handbagage kunnen worden meegenomen of is meegenomen; gekocht voor 1939 en gekocht in 1941.

Van: Vogel, Kurt Aan: wie het betreft Plaats: Eindhoven Datum: 1941-1942 Onderwerp: lijst met persoonlijke bezittingen, vooral kleding die als handbagage kunnen worden meegenomen of is meegenomen; gekocht voor 1939 en gekocht in 1941.

Lijst met persoonlijke bezittingen die vallen onder handbagage en de waarde ervan

Soort van persoonskaart Van: Zomerplaag, M. Betreft een persoonskaart in het Russisch opgemaakt te Tröbitz

Soort van persoonskaart Van: Zomerplaag, M. Betreft een persoonskaart in het Russisch opgemaakt te Tröbitz

Persoonskaart van M. Zomerplaag

Deportatiewagons vanuit kamp Westerbork

Goederenwagons gebruikt bij deportatie vanuit kamp Westerbork

Joods leven na de Tweede Wereldoorlog

Opsporing vermiste personen

Informatiebureau van het Rode Kruis

Uitgaande transporten kamp Westerbork

Transport 25 februari 1944 - Theresienstadt

1945

Mei 1945

Pagina. Pagina met tekst en illustratie uit boek: 'Humor und Melodie' (Cabaret). Kamp Westerbork, 1943-09-27. Op de pagina staat: Motto: Wenn man bis zum hals im dreck sitzt, hat man nicht zu zwitschern! Ich zwitschere trotzdem.

Pagina. Pagina met tekst en illustratie uit boek: 'Humor und Melodie' (Cabaret). Kamp Westerbork, 1943-09-27. Op de pagina staat: Motto: Wenn man bis zum hals im dreck sitzt, hat man nicht zu zwitschern! Ich zwitschere trotzdem.

Illustratie uit het revueboek Humor und Melodie

Verklaring van het Centraal Distributiekantoor kamp Westerbork waarin wordt bevestigd dat, volgens een eerder getoond 'Entlassungsschein' mevrouw S. Kruimink-van Dam uit het Lager Westerbork is ontslagen. Ondertekend door de leider van het CDK, A. Mos Jr.

Verklaring van het Centraal Distributiekantoor betreffende S. Kruimink-van Dam

Sonder-Ausweis Van: Snoek, Hermine Datum: 1944 Plaats: Westerbork, kamp Gerechtigd om het kamp te verlaten

Sonder-Ausweis Van: Snoek, Hermine Datum: 1944 Plaats: Westerbork, kamp Gerechtigd om het kamp te verlaten

Sonderausweis van Hermine Snoek

Verzetsgraven Verzetsgraven achter het crematorium. Plaats: Interneringskamp Westerbork Datum: 1945-1948 Aan de achterzijde van het crematorium ligt de plaats waar verzetsstrijders in 1944 werden gefusilleerd.&nbsp; Op de foto zijn drie houten kruizen te zien die daar na de bevrijding zijn geplaatst.

Verzetsgraven Verzetsgraven achter het crematorium. Plaats: Interneringskamp Westerbork Datum: 1945-1948 Aan de achterzijde van het crematorium ligt de plaats waar verzetsstrijders in 1944 werden gefusilleerd.&nbsp; Op de foto zijn drie houten kruizen te zien die daar na de bevrijding zijn geplaatst.

Foto van de verzetsgraven achter het crematorium

Onderwerp: International Jewish Sports Hall of Fame. Het gaat om vijf Joodse leden van de dames turnploeg en hun coach, die tijdens de Olympische spelen van 1928 de gouden medaille wonnen. Stella Blits-Agsterribbe (1910-1943) Anna Dresden-Pollak (1908-1943) Lea Kloot-Nordheim (1904-1943) Elka de Levie (1905-1979) Judikje Themans-Simons (1905-1943) Gerrit Kleerekoper (1897-1943) In verband hiermee is ook een plaquette gemaakt. Zie standplaats PVO 27-08. De plaquette is voor langere tijd uitgeleend. &nbsp;

Onderwerp: International Jewish Sports Hall of Fame. Het gaat om vijf Joodse leden van de dames turnploeg en hun coach, die tijdens de Olympische spelen van 1928 de gouden medaille wonnen. Stella Blits-Agsterribbe (1910-1943) Anna Dresden-Pollak (1908-1943) Lea Kloot-Nordheim (1904-1943) Elka de Levie (1905-1979) Judikje Themans-Simons (1905-1943) Gerrit Kleerekoper (1897-1943) In verband hiermee is ook een plaquette gemaakt. Zie standplaats PVO 27-08. De plaquette is voor langere tijd uitgeleend. &nbsp;

Document Sports Hall of Fame over Nederlands Joodse Olympiërs in 1928

Plaatsen in kamp Westerbork

Barak 21

Van: Zomerplaag, Morris Aan: Peer, A. Plaats: Maastricht Datum: 1945-06-25 Onderwerp: terugkomst in Holland; waarschijnlijk nog even in quarantaine; hoop dat de brief uit Tröbitz ontvangen is.

Van: Zomerplaag, Morris Aan: Peer, A. Plaats: Maastricht Datum: 1945-06-25 Onderwerp: terugkomst in Holland; waarschijnlijk nog even in quarantaine; hoop dat de brief uit Tröbitz ontvangen is.

Briefkaart van Morris Zomerplaag aan A. Peer

Barak 107

Van: Fuldauer, Henri Aan: zijn zus en gezin Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943 Onderwerp: Henri maakt gebruik van de dienstreis van een kennis om deze brief mee te geven; gezondheid van zijn vader; pakketpost…

Van: Fuldauer, Henri Aan: zijn zus en gezin Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943 Onderwerp: Henri maakt gebruik van de dienstreis van een kennis om deze brief mee te geven; gezondheid van zijn vader; pakketpost…

Brief van Henri Fuldauer aan het gezin van zijn zus vanuit kamp Westerbork

Van: Vogel, Kurt Aan: Mr. Teulings, F. Plaats: Eindhoven Datum: 1942-05-15 Onderwerp: betreffende afgegeven (blauw) formulier, zoals werd gezegd in opdracht van de Joodse Raad; voorzorgmaatregelen om voorbereid te zijn op eventuele evacuatie, zoals reeds is gebeurd in Hilversum en Utrecht, evacuatie van Joodse families naar Amsterdam of Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork; opvordering huizen; instructies bij eventueel vertrek naar kamp Westerbork…; niet alle personen van Joodse afstamming en Duitse nationaliteit zouden zo'n formulier hebben ontvangen…; wat is de betekenis van het formulier…

Van: Vogel, Kurt Aan: Mr. Teulings, F. Plaats: Eindhoven Datum: 1942-05-15 Onderwerp: betreffende afgegeven (blauw) formulier, zoals werd gezegd in opdracht van de Joodse Raad; voorzorgmaatregelen om voorbereid te zijn op eventuele evacuatie, zoals reeds is gebeurd in Hilversum en Utrecht, evacuatie van Joodse families naar Amsterdam of Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork; opvordering huizen; instructies bij eventueel vertrek naar kamp Westerbork…; niet alle personen van Joodse afstamming en Duitse nationaliteit zouden zo'n formulier hebben ontvangen…; wat is de betekenis van het formulier…

Brief van Kurt Vogel aan Mr. F. Teulings vanuit Eindhoven

Kampgeld Lager Westerbork (volledige serie) 1. Kampgeld: 10 cent/Gutschen serie AA no 0246&nbsp; 2. Kampgeld: 25 cent/Gutschen serie AA 0144&nbsp; 3. Kampgeld: 50 cent/Gutschen serie BB no 3464 4. Kampgeld: 100 cent/Gutschen serie AA no 0148 &nbsp;

Kampgeld Lager Westerbork (volledige serie) 1. Kampgeld: 10 cent/Gutschen serie AA no 0246&nbsp; 2. Kampgeld: 25 cent/Gutschen serie AA 0144&nbsp; 3. Kampgeld: 50 cent/Gutschen serie BB no 3464 4. Kampgeld: 100 cent/Gutschen serie AA no 0148 &nbsp;

Kampgeld Lager Westerbork

Bewijs van aanmelding betreffende aanmeldingsplicht voor joden. Van: Wijnberg, Alexander Datum: 1941-03-14 Plaats: Zwolle

Bewijs van aanmelding betreffende aanmeldingsplicht voor joden. Van: Wijnberg, Alexander Datum: 1941-03-14 Plaats: Zwolle

Bewijs van aanmelding van Alexander Wijnberg

Van: Asscher-Pinkhof, Clara Aan: Asscher, S. (dochter) Plaats: Amsterdam Datum: 1942-12-04 Onderwerp: de schrijfster en Fieke (Sophie) komen mogelijk in aanmerking voor uitwisseling naar Palestina. Ze vraagt aan haar dochter stappen te ondernemen voor het certificaat.

Van: Asscher-Pinkhof, Clara Aan: Asscher, S. (dochter) Plaats: Amsterdam Datum: 1942-12-04 Onderwerp: de schrijfster en Fieke (Sophie) komen mogelijk in aanmerking voor uitwisseling naar Palestina. Ze vraagt aan haar dochter stappen te ondernemen voor het certificaat.

Brief van Clara Asscher-Pinkhof aan haar dochter S. Asscher vanuit Amsterdam

Aanvraagformulier ten behoeve van een afstammingsonderzoek. Voor het aanvragen van de overlijdensacte. Niet ingevuld

Aanvraagformulier ten behoeve van een afstammingsonderzoek. Voor het aanvragen van de overlijdensacte. Niet ingevuld

Formulier ten behoeve van afstammingsonderzoek

Badkaart Plaats: Westerbork, kamp Van: Snoek, Hermine Datum: 1942-12-30/1943-09-23

Badkaart Plaats: Westerbork, kamp Van: Snoek, Hermine Datum: 1942-12-30/1943-09-23

Badkaart van Hermine Snoek

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth (via van Rooien) Aan: Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-04-22 Onderwerp: moeder was gisteren bij de dokter, hartaandoening, omdat ze zo nerveus is; op klaarlichte dag viel ze over een aardappel; vaders blaas wordt gespiegeld; moeder gaat verhuizen naar de 82 en wij (vier vrouwen die graag bij elkaar willen blijven) naar de 82 (ook onderdeel van het ziekenhuis): mevrouw Waterman, Fikri (Mundji-Roos), vrouw van de vroegere Turkse gezant, een een jonge gediplomeerde verpleegster, wiens man in Velp zit en gisteren plotseling een paar uur hier was; ze krijgt een extra pakketzegel; ze maakt zich zorgen; ze denkt aan mooie tijden vroeger…

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth (via van Rooien) Aan: Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-04-22 Onderwerp: moeder was gisteren bij de dokter, hartaandoening, omdat ze zo nerveus is; op klaarlichte dag viel ze over een aardappel; vaders blaas wordt gespiegeld; moeder gaat verhuizen naar de 82 en wij (vier vrouwen die graag bij elkaar willen blijven) naar de 82 (ook onderdeel van het ziekenhuis): mevrouw Waterman, Fikri (Mundji-Roos), vrouw van de vroegere Turkse gezant, een een jonge gediplomeerde verpleegster, wiens man in Velp zit en gisteren plotseling een paar uur hier was; ze krijgt een extra pakketzegel; ze maakt zich zorgen; ze denkt aan mooie tijden vroeger…

Brief van Lotte Ruth-Feldman-Kan (via Van Rooien) aan T. Feldman vanuit kamp Westerbork

Johanna Suskind-Natt met haar dochter Yvonne.

Johanna Suskind-Natt met haar dochter Yvonne.

Johanna Suskind-Natt met haar dochter Yvonne

Foto van Johanna Suskind-Natt

Van: de Joodse Raad voor Amsterdam, Afdeling-Emigratie (M. Moser) Aan: Vogel, Kurt Plaats: Amsterdam Datum: 1943-04-17 Onderwerp: inleveren van ingevulde formulieren in Tilburg. Er wordt druk op gelegd.

Van: de Joodse Raad voor Amsterdam, Afdeling-Emigratie (M. Moser) Aan: Vogel, Kurt Plaats: Amsterdam Datum: 1943-04-17 Onderwerp: inleveren van ingevulde formulieren in Tilburg. Er wordt druk op gelegd.

Brief van de Joodse Raad voor Amsterdam over het inleveren van vraaglijsten in Tilburg

Calendarium kamp Westerbork

1951

Post kamp Westerbork

Ontvangen post kamp Westerbork

Voedselpakketten kamp Westerbork

Van: Caneel-Bamberg, C Aan: Bosman, Janny Plaats: Westerbork, kamp, barak 65 Datum: 1942-10 Onderwerp: over een lampje dat ze aan Janny had gegeven als aandenken, niet kunnen denken dat het al zo gauw zou zijn; in het kamp is het ontzettend druk en vol; hoeveel dagen ze er nog zullen zijn, weten ze niet; elke dag kunnen ze worden doorgestuurd; graag met spoed levensmiddelen en voor Max hoge schoenen, schoenmaat 26 of laarsjes; kopen bij van Haaren (Zwolle); ‘zeggen dat het voor ons is, laat ze desnoods deze briefkaart maar lezen’; ze zijn hun dekens kwijtgeraakt; het is in Westerbork onbeschrijfelijk, wel 16.000 mensen; vader, moeder, Jaap, haar man en allen zijn in Westerbork….

Van: Caneel-Bamberg, C Aan: Bosman, Janny Plaats: Westerbork, kamp, barak 65 Datum: 1942-10 Onderwerp: over een lampje dat ze aan Janny had gegeven als aandenken, niet kunnen denken dat het al zo gauw zou zijn; in het kamp is het ontzettend druk en vol; hoeveel dagen ze er nog zullen zijn, weten ze niet; elke dag kunnen ze worden doorgestuurd; graag met spoed levensmiddelen en voor Max hoge schoenen, schoenmaat 26 of laarsjes; kopen bij van Haaren (Zwolle); ‘zeggen dat het voor ons is, laat ze desnoods deze briefkaart maar lezen’; ze zijn hun dekens kwijtgeraakt; het is in Westerbork onbeschrijfelijk, wel 16.000 mensen; vader, moeder, Jaap, haar man en allen zijn in Westerbork….

Brief van C. Caneel-Bamberg aan Janny Bosman vanuit kamp Westerbork

Briefkaart Van: Kwieser, Henri Aan: Jong, de, H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-07-07&nbsp; Onderwerp: Henri went al aardig aan de omstandigheden in het kamp. Stella komt iedere dag bij hem langs. Ze eten goed, alleen ontbreekt het aan iets hartigs. Hij heeft een concert bijgewoond waarvoor hij een vergunning kreeg om later thuis te komen.

Briefkaart Van: Kwieser, Henri Aan: Jong, de, H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-07-07&nbsp; Onderwerp: Henri went al aardig aan de omstandigheden in het kamp. Stella komt iedere dag bij hem langs. Ze eten goed, alleen ontbreekt het aan iets hartigs. Hij heeft een concert bijgewoond waarvoor hij een vergunning kreeg om later thuis te komen.

Briefkaart van H. Kwieser aan H. de Jong vanuit kamp Westerbork

Van: Snoek, Hermine Aan: In 't Veld, Nel Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1945-01-14 Onderwerp: familieomstandigheden; pakketten; uitwisseling (Austausch) Op Lager Westerbork briefpapier

Van: Snoek, Hermine Aan: In 't Veld, Nel Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1945-01-14 Onderwerp: familieomstandigheden; pakketten; uitwisseling (Austausch) Op Lager Westerbork briefpapier

Terugkeer en opvang

Repatriëring bevrijdde concentratiekampgevangenen

Displaced Persons

November 1945

Sociaal rapport opgesteld door de Stichting Joods Maatschappelijk Werk t.b.v. Johanna Blazer-Kroonenberg (erkenning als oorlogs- vervolgde)&nbsp; Datum: 1974

Sociaal rapport opgesteld door de Stichting Joods Maatschappelijk Werk t.b.v. Johanna Blazer-Kroonenberg (erkenning als oorlogs- vervolgde)&nbsp; Datum: 1974

Rapport over het oorlogsverleden van Johanna Kroonenberg

Lijst met levensmiddelen

Medewerkers van Lippmann-Rosenthal Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-1944 Onderwerp: medewerkers van Lippmann-Rosenthal aan het kaarten. Bij binnenkomende transporten werden zoveel mogelijk waardevolle bezittingen, waardepapieren en geld door deze medewerkers in beslag genomen.

Medewerkers van Lippmann-Rosenthal Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-1944 Onderwerp: medewerkers van Lippmann-Rosenthal aan het kaarten. Bij binnenkomende transporten werden zoveel mogelijk waardevolle bezittingen, waardepapieren en geld door deze medewerkers in beslag genomen.

Foto van medewerkers van de roofbank Lippmann-Rosenthal in kamp Westerbork

Callmeyer vrijstelling kamp Westerbork

Afstammingsonderzoek

Van: Burgemeester Zuidbroek&nbsp; Aan: Burgemeester Eenrum&nbsp; Plaats: Zuidbroek&nbsp; Datum: 1940-10-05&nbsp; Onderwerp: uitvoering vierde verordening. Is Komprecht Boomstra van Joodse bloede?

Van: Burgemeester Zuidbroek&nbsp; Aan: Burgemeester Eenrum&nbsp; Plaats: Zuidbroek&nbsp; Datum: 1940-10-05&nbsp; Onderwerp: uitvoering vierde verordening. Is Komprecht Boomstra van Joodse bloede?

Brief van de Burgemeester van Zuidbroek aan de Burgemeester van Eenrum

Van: Vogel, Kurt Aan: voor zich zelf Plaats: Eindhoven Datum: 1942-04-23 Onderwerp: verzonden documenten en persoonlijke stukken…

Van: Vogel, Kurt Aan: voor zich zelf Plaats: Eindhoven Datum: 1942-04-23 Onderwerp: verzonden documenten en persoonlijke stukken…

Notitie van Kurt Vogel over verzonden documenten naar de Joodse Raad, Afdeling Tilburg vanuit Eindhoven

Van: Ziegler, E.&nbsp; Datum: 1946-07-28 verslag over de totstandkoming van de Gruppe Buhne (1943-1944) in kamp Westerbork, de cabaretvoorstellingen en het einde van de groep in september 1944.

Van: Ziegler, E.&nbsp; Datum: 1946-07-28 verslag over de totstandkoming van de Gruppe Buhne (1943-1944) in kamp Westerbork, de cabaretvoorstellingen en het einde van de groep in september 1944.

Verslag van Erich Ziegler over de Gruppe Bühne

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1942-10-04 Onderwerp: wat zich in het kamp afspeelt is onbeschrijfelijk, met het transport van twee dagen geleden gingen vele kennissen en moest een honderdtal personen mee, die die dag net waren aangekomen. Op zaterdag 3 oktober kwam trein op trein het kamp binnen uit allerlei plaatsen en Joodse werkkampen. Allen vermoeid, hongerig en overspannen. Ze moesten alle 10.000 langs de Joodse Raad, Lippmann en Rosenthal, de registratie….Het kamp is er niet op berekend, de mensen die het schrijfwerk verrichten moesten dag- en nacht doorwerken; de binnenkomers moesten hun bedden delen met anderen, vrouwen zoeken hun mannen en kinderen hun ouders, een deel is reeds doorgestuurd.; Stella's broer Sam schreef een brief aan Werner hem te informeren over Raphael Frank en Salomon Hijman, wiens zoon Jacob hem al gesproken had; over het huwelijk onder deze omstandigheden en vrijstelling voor Stella in Amsterdam; Werner vraagt of Stella de twee foto's van hem en zijn groeten via Etty Hillesum of van haar kennis heeft ontvangen.

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1942-10-04 Onderwerp: wat zich in het kamp afspeelt is onbeschrijfelijk, met het transport van twee dagen geleden gingen vele kennissen en moest een honderdtal personen mee, die die dag net waren aangekomen. Op zaterdag 3 oktober kwam trein op trein het kamp binnen uit allerlei plaatsen en Joodse werkkampen. Allen vermoeid, hongerig en overspannen. Ze moesten alle 10.000 langs de Joodse Raad, Lippmann en Rosenthal, de registratie….Het kamp is er niet op berekend, de mensen die het schrijfwerk verrichten moesten dag- en nacht doorwerken; de binnenkomers moesten hun bedden delen met anderen, vrouwen zoeken hun mannen en kinderen hun ouders, een deel is reeds doorgestuurd.; Stella's broer Sam schreef een brief aan Werner hem te informeren over Raphael Frank en Salomon Hijman, wiens zoon Jacob hem al gesproken had; over het huwelijk onder deze omstandigheden en vrijstelling voor Stella in Amsterdam; Werner vraagt of Stella de twee foto's van hem en zijn groeten via Etty Hillesum of van haar kennis heeft ontvangen.

Brief van Werner Stertzenbach aan Stella Pach vanuit kamp Westerbork

Van: Levie, Jaap, Dien en Joop Aan: lieve allemaal Plaats: Westerbork, kamp datum: 1943-02-16 Onderwerp: Jaap: ‘we gaan heden op transport. Mijn baantje wordt ingenomen door iemand van de Joodse Raad’; veel meegemaakt en zullen nog veel moeten meemaken; hoopt op weerzien…; Dien: op weg naar Duitsland, het is plotseling gebeurd; ‘waarschijnlijk gaan wij naar Birkenau; weet niet of ze nog mogen schrijven; Joop: ’vaarwel en tot weerziens, allemaal hartelijk dankend voor de pakketten…

Van: Levie, Jaap, Dien en Joop Aan: lieve allemaal Plaats: Westerbork, kamp datum: 1943-02-16 Onderwerp: Jaap: ‘we gaan heden op transport. Mijn baantje wordt ingenomen door iemand van de Joodse Raad’; veel meegemaakt en zullen nog veel moeten meemaken; hoopt op weerzien…; Dien: op weg naar Duitsland, het is plotseling gebeurd; ‘waarschijnlijk gaan wij naar Birkenau; weet niet of ze nog mogen schrijven; Joop: ’vaarwel en tot weerziens, allemaal hartelijk dankend voor de pakketten…

Brief van Jaap, Dien en Joop Levie aan lieve allemaal vanuit kamp Westerbork

1940

Juli 1940

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth (via haar vader) Aan: Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-07-27 Onderwerp: de wacht is om, Lotte is vandaag en morgen vrij; ze ziet dat er een pakketje voor haar is, ze kan het niet eerder dan in de avond krijgen; kunnen hun 9 jarig huwelijksfeest niet samen vieren; mevrouw Son is overleden, zo ontzettend zielig. ze had…. ze wilde niet naar het ziekenhuis, omdat ze bang was er niet meer uit te zullen komen; de van Emdens zijn beiden hier. Zij ligt op de operatiezaal…; Werner en Marga waren ontzettend onbemind hier. Zij is uit het ziekenhuis ontslagen en weer aan het werk…

Van: Feldman-Kan, Lotte Ruth (via haar vader) Aan: Feldman, T. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-07-27 Onderwerp: de wacht is om, Lotte is vandaag en morgen vrij; ze ziet dat er een pakketje voor haar is, ze kan het niet eerder dan in de avond krijgen; kunnen hun 9 jarig huwelijksfeest niet samen vieren; mevrouw Son is overleden, zo ontzettend zielig. ze had…. ze wilde niet naar het ziekenhuis, omdat ze bang was er niet meer uit te zullen komen; de van Emdens zijn beiden hier. Zij ligt op de operatiezaal…; Werner en Marga waren ontzettend onbemind hier. Zij is uit het ziekenhuis ontslagen en weer aan het werk…

Cabaret. Cabaret (Humor und Melodie). Kamp Westerbork, schouwburg, barak 9. Datum: 1943-09.&nbsp; Zes meisjes op het toneel, de Westerborkgirls. Tekst: 'Magdelein, du sollst stets vartig sein'. De volgende 'meisjes' staan op de foto Catharina Frank (uiterst links) Hannelore Cahn (2 de van links) Beatrice Lissauer Ulla Gross Lotte Heider-Lehmann&nbsp; Ruth Pagener

Cabaret. Cabaret (Humor und Melodie). Kamp Westerbork, schouwburg, barak 9. Datum: 1943-09.&nbsp; Zes meisjes op het toneel, de Westerborkgirls. Tekst: 'Magdelein, du sollst stets vartig sein'. De volgende 'meisjes' staan op de foto Catharina Frank (uiterst links) Hannelore Cahn (2 de van links) Beatrice Lissauer Ulla Gross Lotte Heider-Lehmann&nbsp; Ruth Pagener

De 'Westerbork Girls' tijdens de uitvoering van een act in Humor und Melodie

Van: Gemeentelijk Bureau voor Joodsche Inkwartiering Aan: Kruimink-van Dam, S. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-01-27 Onderwerp: ter beschikking stelling van woonruimte

Van: Gemeentelijk Bureau voor Joodsche Inkwartiering Aan: Kruimink-van Dam, S. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-01-27 Onderwerp: ter beschikking stelling van woonruimte

Brief van Gemeentelijk Bureau voor Joodsche Inkwartiering aan S. Kruimink-van Dam

Joodsche belevenissen 1942. Schrijver onbekend. Verslag over Kamp Westerbork. Bladz.: 3

Joodsche belevenissen 1942. Schrijver onbekend. Verslag over Kamp Westerbork. Bladz.: 3

HeinrichWetzlar

Heinrich
Wetzlar