We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Van: Departement van Justitie (Afwikkelingsbureau voormalig Bewarings- en Verblijfskamp) Westerbork Aan: Niemeijer, R. Plaats:&nbsp; Datum: 1949-04 Onderwerp: afwikkeling…

Van: Departement van Justitie (Afwikkelingsbureau voormalig Bewarings- en Verblijfskamp) Westerbork Aan: Niemeijer, R. Plaats:&nbsp; Datum: 1949-04 Onderwerp: afwikkeling…

Enveloppe van het Departement van Justitie aan R. Niemeijer

Van: Rijndert, B. Aan: juffrouw Polak Plaats: Hilversum Datum: 1945-05-23 Onderwerp: gelukwensen met terugkeer

Van: Rijndert, B. Aan: juffrouw Polak Plaats: Hilversum Datum: 1945-05-23 Onderwerp: gelukwensen met terugkeer

Briefkaart van B. Rijndert aan juffrouw Polak

Van: Joodse Raad Aan: Stertzenbach, Werner Plaats: Datum: 1942-11-07

Van: Joodse Raad Aan: Stertzenbach, Werner Plaats: Datum: 1942-11-07

Kaart

Plaatsen in kamp Westerbork

Barak 46

Uitgaande transporten kamp Westerbork

Transport 30 november 1942 - Auschwitz

Bewarings- en Verblijfskamp Westerbork

Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Herinrichtingen terrein kamp Westerbork

Basisexposities Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Wisselexposities Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Activiteiten Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Projecten Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Educatie Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Publicaties Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Beleid Herinneringscentrum Kamp Westerbork

PR Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Ontstaan Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Uitbreidingen Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Contacten met kampoverlevenden

Wetenschappelijk onderzoek Herinneringskamp Westerbork

Contacten Herinneringscentrum Kamp Westerbork met overheden

Internationale samenwerking Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Publieksonderzoek Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Nationale samenwerking Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Martin Meijer Gluskinos is op 29 september 1943 in kamp Westerbork geregistreerd, samen met zijn vrouw en twee zoontjes. Op 31 juli 1944 ging het gezin op transport naar Theresienstadt. Twee maanden later, &nbsp;op 28 september 1944, werd Martin Gluskinos doorgevoerd naar Auschwitz. Zijn vrouw en kinderen bleven achter in Theresienstadt, waar ze in mei 1945 werden bevrijd. Martin ging op 10 oktober 1944 vanuit Auschwitz op transport naar Dachau. In 1955 werd zijn overlijdensdatum vastgesteld op 15 december 1944, maar uit registraties van Dachau blijkt dat hij op 6 januari 1945 is overleden.&nbsp;

Van: Directoraat Generaal voor Bijzondere Rechtspleging&nbsp; Aan: Niemeijer, R. Plaats: Westerbork, ‘kamp’&nbsp; Datum: 1948-12 Onderwerp: enveloppe gericht aan de heer R. Niemeijer, voormalig bewaker Interneringskamp Westerbork in 1948.

Van: Directoraat Generaal voor Bijzondere Rechtspleging&nbsp; Aan: Niemeijer, R. Plaats: Westerbork, ‘kamp’&nbsp; Datum: 1948-12 Onderwerp: enveloppe gericht aan de heer R. Niemeijer, voormalig bewaker Interneringskamp Westerbork in 1948.

Enveloppe van Directoraat Generaal voor Bijzondere Rechtspleging kamp Westerbork aan R. Niemeijer

Betreft: Voorgevel en fundatie bijgebouw kindertehuis.&nbsp; Schaal: 1:100 Opmerking: het kindertehuis (barak 209) staat iets buiten het kamp aan de weg naar Hooghalen. Het was het vroegere wachthuis en eerste toegang naar kamp Westerbork. Een van de weinige stenen gebouwen van het kamp/woonoord.

Betreft: Voorgevel en fundatie bijgebouw kindertehuis.&nbsp; Schaal: 1:100 Opmerking: het kindertehuis (barak 209) staat iets buiten het kamp aan de weg naar Hooghalen. Het was het vroegere wachthuis en eerste toegang naar kamp Westerbork. Een van de weinige stenen gebouwen van het kamp/woonoord.

Hartog Mauritsvan Stedum

Hartog Maurits
van Stedum