We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Van: Kortoef-Leijden van Amstel, S.&nbsp; Aan: Piket, T. Datum: 1943-07 Plaats: Westerbork, kamp, barak 7 Onderwerp: pakket ontvangen.

Van: Kortoef-Leijden van Amstel, S.&nbsp; Aan: Piket, T. Datum: 1943-07 Plaats: Westerbork, kamp, barak 7 Onderwerp: pakket ontvangen.

Briefkaart van S. Kortoef-Leijden van Amstel aan T. Piket vanuit kamp Westerbork

Van: Roos, A. (Bram) Aan: Van Leer, fam. M. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04-01 Onderwerp: informeren naar familieleden; viering van zijn verjaardag.

Van: Roos, A. (Bram) Aan: Van Leer, fam. M. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04-01 Onderwerp: informeren naar familieleden; viering van zijn verjaardag.

Briefkaart van Bram Roos aan de familie van Leer vanuit kamp Westerbork

Bewijs van crematie Datum: 21-05-1943 Nr. 295 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Da Costa da Fonseca, Rachel geb. 31-08-73 overleden te Westerbork op 14-05-1943 op: 18-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 21-05-1943 Nr. 295 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Da Costa da Fonseca, Rachel geb. 31-08-73 overleden te Westerbork op 14-05-1943 op: 18-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Rachel da Costa da Fonseca

Van: Kortoef-Leijden van Amstel Aan: Piket, T. Datum: 1943-07-06 Onderwerp: pakket ontvangen

Van: Kortoef-Leijden van Amstel Aan: Piket, T. Datum: 1943-07-06 Onderwerp: pakket ontvangen

Van: Kortoef-Leijden van Amstel, S. Aan: Piket, T Datum: 1943-06-24 Plaats: Westerbork, kamp, barak 7. Onderwerp: pakket ontvangen.

Van: Kortoef-Leijden van Amstel, S. Aan: Piket, T Datum: 1943-06-24 Plaats: Westerbork, kamp, barak 7. Onderwerp: pakket ontvangen.

Van: Kortoef-Leijden van Amstel, S. Aan: Piket, T. Datum: 1943-07-03 Plaats: Westerbork, kamp, barak 7 Onderwerp: Pakket ontvangen

Van: Kortoef-Leijden van Amstel, S. Aan: Piket, T. Datum: 1943-07-03 Plaats: Westerbork, kamp, barak 7 Onderwerp: Pakket ontvangen

Van: Kortoef-Leijden van Amstel, S. Aan: Piket, T. Datum: 1943-06-21 Plaats: Westerbork, kamp, barak 7 Onderwerp: Pakket ontvangen…

Van: Kortoef-Leijden van Amstel, S. Aan: Piket, T. Datum: 1943-06-21 Plaats: Westerbork, kamp, barak 7 Onderwerp: Pakket ontvangen…

Van: Snoek, Hermine Aan: In' t Veld, Nel Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-25 Onderwerp: hartelijk dank voor pakje wortels

Van: Snoek, Hermine Aan: In' t Veld, Nel Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-25 Onderwerp: hartelijk dank voor pakje wortels

Briefkaart van Hermine Snoek aan Nel in' t Veld vanuit kamp Westerbork

Van: Prov. Elektr.bedrijf Groningen Aan: Chef Machinist van het Kamp Westerbork Plaats: Groningen Datum: 1942-11-05 Onderwerp: plan uitbreiding transformatorhuis

Van: Prov. Elektr.bedrijf Groningen Aan: Chef Machinist van het Kamp Westerbork Plaats: Groningen Datum: 1942-11-05 Onderwerp: plan uitbreiding transformatorhuis

Brief Prov. Elektr. bedrijf Groningen aan de chef machinist van kamp Westerbork

Van: Frank, M.&nbsp; Aan: Langstadt, Ruth, kamp Westerbork, barak 50 Plaats: Zeist Datum: 1943-09-17&nbsp; Onderwerp: bewijs van het versturen van een postpakket door M. Frank aan Ruth Langstadt in kamp Westerbork.&nbsp;

Van: Frank, M.&nbsp; Aan: Langstadt, Ruth, kamp Westerbork, barak 50 Plaats: Zeist Datum: 1943-09-17&nbsp; Onderwerp: bewijs van het versturen van een postpakket door M. Frank aan Ruth Langstadt in kamp Westerbork.&nbsp;

van het versturen van een postpakket door M. Frank aan Ruth Langstadt in kamp Westerbork.

Van: Fredrikstadt-van Spier, Sara Aan: Hart, J.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-03-17&nbsp; Onderwerp: pakket ontvangen

Van: Fredrikstadt-van Spier, Sara Aan: Hart, J.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-03-17&nbsp; Onderwerp: pakket ontvangen

Briefkaart van Sara Fredrikstadt-van Spier aan J. Hart vanuit kamp Westerbork

Van: Frank,&nbsp;M.&nbsp; Aan: Langstadt, Ruth, kamp Westerbork, barak 50 Plaats: Zeist Datum: 1943-08-12 Onderwerp: bewijs van het versturen van een postpakket door M. Frank aan Ruth Langstadt in kamp Westerbork.

Van: Frank,&nbsp;M.&nbsp; Aan: Langstadt, Ruth, kamp Westerbork, barak 50 Plaats: Zeist Datum: 1943-08-12 Onderwerp: bewijs van het versturen van een postpakket door M. Frank aan Ruth Langstadt in kamp Westerbork.

van het versturen van een postpakket door M. Frank aan Ruth Langstadt in kamp Westerbork

Van: Snoek, Hermine Aan: In 't Veld, Nel Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-04-13 Onderwerp: ziekte; pakketten, verhuizing Op Lager Westerbork briefpapier

Van: Snoek, Hermine Aan: In 't Veld, Nel Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-04-13 Onderwerp: ziekte; pakketten, verhuizing Op Lager Westerbork briefpapier

Brief van Hermine Snoek aan Nel In 't Veld vanuit kamp Westerbork

Naziconcentratiekampen

Kamp Sakrau

Van: Mendes Monteiro, S. Aan: Gimbrère, Fam. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-10-01 Onderwerp: stroop ontvangen, hartelijk dank

Van: Mendes Monteiro, S. Aan: Gimbrère, Fam. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-10-01 Onderwerp: stroop ontvangen, hartelijk dank

Briefkaart van S. Mendes Monteiro aan de familie Gimbrère vanuit kamp Westerbork

Van: Khan, Levie Aan: Knuppel, familie Datum: 1942-10-05 Plaats: Westerbork, kamp, barak 65 Onderwerp: verzoek om een paar schaaltjes uit de keuken (laatste adres voor Westerbork), op de plank en zo mogelijk nog een paar handdoeken uit de kast. In de slaapkamer, boven in de rechterkast zijn nog enveloppen…

Van: Khan, Levie Aan: Knuppel, familie Datum: 1942-10-05 Plaats: Westerbork, kamp, barak 65 Onderwerp: verzoek om een paar schaaltjes uit de keuken (laatste adres voor Westerbork), op de plank en zo mogelijk nog een paar handdoeken uit de kast. In de slaapkamer, boven in de rechterkast zijn nog enveloppen…

Brief van Levie Kahn aan de familie Knuppel vanuit kamp Westerbork

Aan: Lierens, D. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-02 Onderwerp: verzenden van een pakket aan David Lierens, barak 68.

Aan: Lierens, D. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-02 Onderwerp: verzenden van een pakket aan David Lierens, barak 68.

Bewijs verzending van een pakket aan David Lierens in kamp Westerbork

Van: Lierens, A. en J. Aan: Lierens, H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-26 Onderwerp: dank voor briefkaart.

Van: Lierens, A. en J. Aan: Lierens, H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-26 Onderwerp: dank voor briefkaart.

Briefkaart van A. en J. Lierens aan H. Lierens vanuit kamp Westerbork

Aan: Lierens, D. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1942-12 Onderwerp: verzenden van een pakket aan David Lierens, barak 68.

Aan: Lierens, D. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1942-12 Onderwerp: verzenden van een pakket aan David Lierens, barak 68.

Bewijs van verzending van een pakket aan David Lierens in kamp Westerbork

Aan: Lierens, D. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1942-12 Onderwerp: verzenden van een pakket aan David Lierens.

Aan: Lierens, D. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1942-12 Onderwerp: verzenden van een pakket aan David Lierens.

Aan: Lierens, D. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943 Onderwerp: verzenden van een pakket aan David Lierens, barak 68.

Aan: Lierens, D. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943 Onderwerp: verzenden van een pakket aan David Lierens, barak 68.

Bewijs van verzending van een pakket aan David lierens in kamp Westerbork

Van: Bob&nbsp;en Hans Cahen Aan: Cahen-Vries, de, Mevr.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1942-08 Onderwerp: wel of niet op transport gaan naar Westerbork. Mevrouw Cahen ligt in een ziekenhuis te Amersfoort.

Van: Bob&nbsp;en Hans Cahen Aan: Cahen-Vries, de, Mevr.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1942-08 Onderwerp: wel of niet op transport gaan naar Westerbork. Mevrouw Cahen ligt in een ziekenhuis te Amersfoort.

Brief van Bob en Hans Cahen aan mevr. Cahen-de Vries vanuit kamp Westerbork

Aan: Lierens, D. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-01 Onderwerp: verzenden van een pakket aan David Lierens, barak 68.

Aan: Lierens, D. Van:&nbsp;Lierens, H. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-01 Onderwerp: verzenden van een pakket aan David Lierens, barak 68.

Mozes Alexandervan der Staal

Mozes Alexander
van der Staal