We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Van: Joodsche Raad voor Amsterdam Aan: Gassmann, Heinrich Datum: 1942-07-13 Onderwerp: vrijstelling voor werk in Duitsland.

Van: Joodsche Raad voor Amsterdam Aan: Gassmann, Heinrich Datum: 1942-07-13 Onderwerp: vrijstelling voor werk in Duitsland.

Brief van de Joodsche Raad voor Amsterdam aan Heinrich Gassmann

Een dienstwoning achter afrastering (huis 1) Foto van een tekening van Gosschalk, J.H.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-11

Een dienstwoning achter afrastering (huis 1) Foto van een tekening van Gosschalk, J.H.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-11

Foto van een tekening van een dienstwoning en afrastering door J.H. Gosschalk

Van: Eerstaanwezend Ingenieur der Genie&nbsp; Aan: Houtvester Assen Plaats: Groningen Datum: 1950-02-13 Onderwerp: huurovereenkomst schiet-, mortier en granaatterreinen.

Van: Eerstaanwezend Ingenieur der Genie&nbsp; Aan: Houtvester Assen Plaats: Groningen Datum: 1950-02-13 Onderwerp: huurovereenkomst schiet-, mortier en granaatterreinen.

Brief van de Ir. van de Genie te Groningen aan Houtvester Assen

Van: Meijer, H.I.&nbsp; Aan: Commissie van Advies voor de restitutie van eigendommen in het kamp Westerbork Plaats: Zwijndrecht Datum: 1946-04-15 Onderwerp: achtergelaten boeken in kamp Westerbork (Apotheek, barak 4). Vraag of deze nog aanwezig zijn.

Van: Meijer, H.I.&nbsp; Aan: Commissie van Advies voor de restitutie van eigendommen in het kamp Westerbork Plaats: Zwijndrecht Datum: 1946-04-15 Onderwerp: achtergelaten boeken in kamp Westerbork (Apotheek, barak 4). Vraag of deze nog aanwezig zijn.

Brief van Herman Meijer betreffende restitutie eigendommen

Van: Dijkstra, R. (hoofd Afwikkelingsbureau) Aan: Niemeijer, R Plaats: Westerbork, ‘kamp’&nbsp; Datum: 1949-03-30 Onderwerp: restitutie van reeds betaald voedingsgeld van 41 cent per dag over de maand november 1948.

Van: Dijkstra, R. (hoofd Afwikkelingsbureau) Aan: Niemeijer, R Plaats: Westerbork, ‘kamp’&nbsp; Datum: 1949-03-30 Onderwerp: restitutie van reeds betaald voedingsgeld van 41 cent per dag over de maand november 1948.

Rekening betreffende restitutie voedingsgeld in Interneringskamp Westerbork

Van: Hoek, C. e.a. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-05-01 Onderwerp: Kostenberaming voor het vermaken en verven van Duitse uniformkleding voor hergebruik in het kamp.

Van: Hoek, C. e.a. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-05-01 Onderwerp: Kostenberaming voor het vermaken en verven van Duitse uniformkleding voor hergebruik in het kamp.

Calculatie voor het vermaken en verven van Duitse uniformkleding voor hergebruik

Van: Erné, Cor en Nic. Aan: Polak, K. Plaats: Paramaribo (Combé) Datum: 1945-10-19 Onderwerp: over omstandigheden in en na de oorlog in Paramaribo. Onder andere veel Joodse vluchtelingen, die worden geconfronteerd met berichten over vermoorde familieleden. Centraal staat de Evangelische Broeder Gemeente (EBG).

Van: Erné, Cor en Nic. Aan: Polak, K. Plaats: Paramaribo (Combé) Datum: 1945-10-19 Onderwerp: over omstandigheden in en na de oorlog in Paramaribo. Onder andere veel Joodse vluchtelingen, die worden geconfronteerd met berichten over vermoorde familieleden. Centraal staat de Evangelische Broeder Gemeente (EBG).

Brief van Cor en Nic. Erné aan K. Polak

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging bijenkorf 'Bijko'.

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging bijenkorf 'Bijko'.

Calculatie voor het vervaardigen van bijenkorven in Interneringskamp Westerbork onder de naam 'Bijko'

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging masker 'Make'.

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging masker 'Make'.

Calculatie voor het vervaardigen van maskers in Interneringskamp Westerbork onder de naam 'Make'

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging tas met bloem 'Tablo'

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging tas met bloem 'Tablo'

Calculatie voor het vervaardigen van een tas met bloem in Interneringskamp Westerbork

Kamporganisatie kamp Westerbork

Administratie kamp Westerbork

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging kindertas met bloemen 'Kiblo'.

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging kindertas met bloemen 'Kiblo'.

Calculatie voor het vervaardigen van een tas met bloemen in Interneringskamp Westerbork

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging papiermand 'Pama'.

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging papiermand 'Pama'.

Calculatie voor het vervaardigen van een papiermand in het Interneringskamp onder de naam 'Pama'

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging krantenhanger 'Coha'.

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging krantenhanger 'Coha'.

Calculatie voor het vervaardigen van een krantenhanger in Interneringskamp Westerbork onder de naam 'Coha'

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging schoudertas 'Sota'.

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging schoudertas 'Sota'.

Calculatie voor het vervaardigen van een schoudertas in Interneringskamp Westerbork onder de naam 'Sota'

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging brievenhanger 'Biha'.

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging brievenhanger 'Biha'.

Calculatie voor het vervaardigen van een brievenhanger in Interneringskamp Westerbork onder de naam 'Biha'

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging haarknipje 'Hako'.

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging haarknipje 'Hako'.

Calculatie voor het vervaardigen van een haarknipje in Interneringskamp Westerbork onder de naam 'Hako'

Van:&nbsp; Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging puntmuts 'Pumu'.

Van:&nbsp; Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging puntmuts 'Pumu'.

Calculatie voor het vervaardigen van een puntmuts in Interneringskamp Westerbork onder de naam 'Pumu'

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging fineerwerkje 'Fino'.

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging fineerwerkje 'Fino'.

Calculatie voor het vervaardigen van een fineerwerkje in Interneringskamp Westerbork onder de naam 'Fino'

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging theeblaadje 'Teba'.

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging theeblaadje 'Teba'.

Calculatie voor het vervaardigen van een theeblaadje in Interneringskamp Westerbork onder de naam 'Teba'

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging hoedje met bloem 'Hobo'.

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging hoedje met bloem 'Hobo'.

Calculatie voor het vervaardigen van een hoedje met een bloem in Interneringskamp Westerbork onder de naam 'Hobo'

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging speelgoeddiertje 'Speldi'.

Van: Aan: Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946 Onderwerp: kostenberekening vervaardiging speelgoeddiertje 'Speldi'.

Calculatie voor het vervaardigen van een speelgoeddiertje in het Interneringskamp Westerbork onder de naam 'Speldi'

Plaatsen in kamp Westerbork

Barak 4

Ziekenhuisbarakken

Apotheek

Proclamatie van D.D. Eisenhower (opperbevelhebber van de Geallieerde strijdkrachten in Europa) Betreft bevrijding Nederland Deze proclamaties kwamen ook in het bezit van bevrijdde kampgevangenen in kamp Westerbork.

Proclamatie van D.D. Eisenhower (opperbevelhebber van de Geallieerde strijdkrachten in Europa) Betreft bevrijding Nederland Deze proclamaties kwamen ook in het bezit van bevrijdde kampgevangenen in kamp Westerbork.

AnnaPagener-de Levie

Anna
Pagener-de Levie