In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Van: Gassmann- Baumann, Inge Datum: 1944-07-06 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: werken in het naaiatelier

Van: Gassmann- Baumann, Inge Datum: 1944-07-06 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: werken in het naaiatelier

Arbeitskarte van Inge Gassmann-Baumann in kamp Westerbork

Joodse gemeenten in Drenthe

Joodse gemeente Smilde

Plaatsen in kamp Westerbork

Doorgangskamp Westerbork

Verklaring De rechercheur van politie, P.H. Meijer, verklaart dat R.Kruimink gedurende de periode van 19 november tot 29 november in de politiegevangenis aan het hoofdbureau in bewaring is geweest. Datum: 1942-12-01 Plaats: Rotterdam

Verklaring De rechercheur van politie, P.H. Meijer, verklaart dat R.Kruimink gedurende de periode van 19 november tot 29 november in de politiegevangenis aan het hoofdbureau in bewaring is geweest. Datum: 1942-12-01 Plaats: Rotterdam

Verklaring van de politie betreffende P.H. Meijer

Van: Nederlandsche Roode Kruis Datum: 1952-11-11 Betreft gegevens van Meijer Stad De verschillende kampen, data en nummers en bijzonderheden

Van: Nederlandsche Roode Kruis Datum: 1952-11-11 Betreft gegevens van Meijer Stad De verschillende kampen, data en nummers en bijzonderheden

Verklaring van Nederlandsche Roode Kruis betreffende Meijer Stad

Tweede Distributie Stamkaart Van: Polak, Keetje Plaats: Oegstgeest No. 103875

Tweede Distributie Stamkaart Van: Polak, Keetje Plaats: Oegstgeest No. 103875

Distributiestamkaart van Keetje Polak

Tweede Distributie Stamkaart Van: Kruimink, Rudolf Maurits

Tweede Distributie Stamkaart Van: Kruimink, Rudolf Maurits

Distributiestamkaart van Rudolf Maurits Kruimink

Kruimink-van Dam, Saartje, barak 72, is teruggesteld van het transport van morgen Datum: 1942-10-18 Plaats: Westerbork, kamp

Kruimink-van Dam, Saartje, barak 72, is teruggesteld van het transport van morgen Datum: 1942-10-18 Plaats: Westerbork, kamp

Vrijstelling van transport voor Saartje Kruimink-van Dam

Bewijs Kruimink-van Dam, Saartje, barak 72, is voorlopig teruggesteld van transport, samen met haar zoon Rudolf Datum: 1942-10-22 Plaats: Westerbork, kamp

Bewijs Kruimink-van Dam, Saartje, barak 72, is voorlopig teruggesteld van transport, samen met haar zoon Rudolf Datum: 1942-10-22 Plaats: Westerbork, kamp

Vrijstelling van transport voor Saartje Kruimink-van Dam en zoon Rudolf

Bewijs Kruimink-van Dam, Saartje, barak 72, is teruggesteld van het transport van morgen Datum: 1942-10-11 Plaats: Westerbork, kamp

Bewijs Kruimink-van Dam, Saartje, barak 72, is teruggesteld van het transport van morgen Datum: 1942-10-11 Plaats: Westerbork, kamp

Bewijs Kruimink, Rudolf Maurits, is voorlopig teruggesteld van transport, samen met zijn moeder Saartje Datum: 1942-10-22 Plaats: Westerbork, kamp

Bewijs Kruimink, Rudolf Maurits, is voorlopig teruggesteld van transport, samen met zijn moeder Saartje Datum: 1942-10-22 Plaats: Westerbork, kamp

Vrijstelling van transport voor Rudolf Maurits Kruimink en moeder Saartje

Kruimink, Rudolf Maurits, barak 59, is teruggesteld van het transport van morgen Datum: 1942-10-15 Plaats: Westerbork, kamp

Kruimink, Rudolf Maurits, barak 59, is teruggesteld van het transport van morgen Datum: 1942-10-15 Plaats: Westerbork, kamp

Vrijstelling van transport voor Rudolf Maurits Kruimink

Legitimatiebewijs Van: Kruimink-van Dam, Saartje Plaats: Westerbork, kamp, barak 59

Legitimatiebewijs Van: Kruimink-van Dam, Saartje Plaats: Westerbork, kamp, barak 59

Legitimatiebewijs van Saartje Kruimink-van Dam

Legitimatiebewijs Van: Kruimink, Rudolph Maurits Plaats: Westerbork, kamp

Legitimatiebewijs Van: Kruimink, Rudolph Maurits Plaats: Westerbork, kamp

Legitimatiebewijs van Rudolph Maurits Kruimink

Legitimatiebewijs Van: Kruimink-van Dam, Saartje Plaats: Westerbork, kamp Aankomst in het kamp: 1942-10-13

Legitimatiebewijs Van: Kruimink-van Dam, Saartje Plaats: Westerbork, kamp Aankomst in het kamp: 1942-10-13

Legitimatiebewijs Van: Kruimink, Rudolf Maurits en Kruimink-van Dam, Saartje Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-10-09

Legitimatiebewijs Van: Kruimink, Rudolf Maurits en Kruimink-van Dam, Saartje Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-10-09

Legitimatiebewijs van Rudolf Maurits Kruimink en Saartje Kruimink-van Dam

Arbeidskaart Van: Cohen, Jules Datum: 1944-08-14 Plaats: Westerbork, kamp Werkzaam in Gruppe 14 DB.2 (drukkerij en boekbinderij)

Arbeidskaart Van: Cohen, Jules Datum: 1944-08-14 Plaats: Westerbork, kamp Werkzaam in Gruppe 14 DB.2 (drukkerij en boekbinderij)

Arbeidskaart van Jules Cohen

Arbeidskaart Van: Cohen, Jules Datum: 1943-06-04 Plaats: Westerbork, kamp Werkzaam in Gruppe 13 Klijnkramer, Groep DB 6 (wegenbouw)

Arbeidskaart Van: Cohen, Jules Datum: 1943-06-04 Plaats: Westerbork, kamp Werkzaam in Gruppe 13 Klijnkramer, Groep DB 6 (wegenbouw)

Bewijs Kruimink, Rudolph, M. barak 59 ingedeeld bij de Grabdienst Met vermelding van 1 ziektedag

Bewijs Kruimink, Rudolph, M. barak 59 ingedeeld bij de Grabdienst Met vermelding van 1 ziektedag

Arbeidskaart van Rudolph Kruimink

Arbeidskaart Van: Snoek, Hermine Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-10-06 Ingedeeld bij DB1, Verwaltung

Arbeidskaart Van: Snoek, Hermine Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-10-06 Ingedeeld bij DB1, Verwaltung

Arbeidskaart van Hermine Snoek

Arbeidskaart Van: Vles, Henri Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-12-14 Ingedeeld bij DB1 Verfgs. Gruppe

Arbeidskaart Van: Vles, Henri Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-12-14 Ingedeeld bij DB1 Verfgs. Gruppe

Arbeidskaart van Henri Vles

Bewijs Kruimink, Rudolph, M. dient op 16 november het bed te houden

Bewijs Kruimink, Rudolph, M. dient op 16 november het bed te houden

Doktersvoorschrift voor Rudolph M. Kruimink

Bewijs van aanmelding Van: Kruimink, Rudolf Maurits Geboren 1921-02-09 te Rotterdam&nbsp; Afgegeven op: 1941-03-21 Plaats: Rotterdam

Bewijs van aanmelding Van: Kruimink, Rudolf Maurits Geboren 1921-02-09 te Rotterdam&nbsp; Afgegeven op: 1941-03-21 Plaats: Rotterdam

Bewijs van aanmelding van Rudolf Maurits Kruimink

Persoonsbewijs Van: Kruimink, Rudolf Maurits Afgegeven: 1941-07-14, Rotterdam&nbsp; Met pasfoto

Persoonsbewijs Van: Kruimink, Rudolf Maurits Afgegeven: 1941-07-14, Rotterdam&nbsp; Met pasfoto

Persoonsbewijs van Rudolf Maurits Kruimink

Bewijs van aanmelding betreffende aanmeldingsplicht voor joden. Van: Wijnberg, Alexander Datum: 1941-03-14 Plaats: Zwolle

Bewijs van aanmelding betreffende aanmeldingsplicht voor joden. Van: Wijnberg, Alexander Datum: 1941-03-14 Plaats: Zwolle

Bewijs van aanmelding van Alexander Wijnberg

Bewijs van aanmelding Van: Polak, Keetje Plaats: Oegstgeest Datum: 1941-02-27

Bewijs van aanmelding Van: Polak, Keetje Plaats: Oegstgeest Datum: 1941-02-27

Bewijs van aanmelding van Keetje Polak

Bewijs van aanmelding betreffende aanmeldingsplicht voor Joden.&nbsp; Van: Wijnberg, Max&nbsp; Datum: 1941-03-13&nbsp; Plaats: Zwolle

Bewijs van aanmelding betreffende aanmeldingsplicht voor Joden.&nbsp; Van: Wijnberg, Max&nbsp; Datum: 1941-03-13&nbsp; Plaats: Zwolle

Bewijs van aanmelding van Max Wijnberg

Verklaring van doop Gedoopt in het jaar 1813 Teunis Reinders en in 1816 Anna Harms&nbsp; Afgegeven: 1942-11-13, Dalen

Verklaring van doop Gedoopt in het jaar 1813 Teunis Reinders en in 1816 Anna Harms&nbsp; Afgegeven: 1942-11-13, Dalen

AronKeizer

Aron
Keizer