In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Dit verhaal werd opgetekend door conservator Guido Abuys. Meer over de familie Enthoven is te vinden in het boek Kroniek van het geslacht Enthoven (Zutphen 1991).&nbsp;

Het is 23 mei 1945. Henriette Enthoven-van Lier schrijft vanuit Mont Pèlerin in Zwitserland een brief aan haar familie, waarin ze terugkijkt naar het transport van kamp Westerbork naar Theresienstadt en haar aankomst in dit getto.

"Ik werd met enige kennissen in een bananenwagen gestopt..."

Gerdien Verschoor was tussen 2019 en 2022 de directeur van Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Dit verhaal publiceerde zij op haar <a href="https://gerdienverschoor.wordpress.com/2019/02/07/het-treinbord/#more-3294">eigen website</a>.

Het moet ergens in de jaren negentig geweest zijn: het was na de Wende en ik werkte bij de Nederlandse Ambassade in Warschau. Alles in Polen veranderde. Als attaché voor pers- en culturele zaken richtte ik me niet alleen op pers en cultuur, maar ook op de historische en maatschappelijke onderwerpen die in die periode actueel waren. Vele musea en historische instituten maakten een transitie door: nu Polen het communisme van zich had afgeschud, konden vele verhalen eindelijk op een andere manier verteld worden.

Het treinbord

Dit verhaal, geschreven door conservator Guido Abuys, werd in 2018 als column gepubliceerd op de website van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork.&nbsp;

Een houten beeldje van een jongen van een jaar of twaalf, gekleed in een blouse, korte broek, hoge sokken en wandelschoenen. Op het voetstuk zijn de initialen E.B. ingekrast en is het jaar 1941 duidelijk zichtbaar. Het beeldje zou geschonken zijn aan Jacques Schol, directeur van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork.&nbsp;

Een jongen vereeuwigd in hout

In juni 2025 verscheen Sprekende stenen. Stolpersteine in Zwolle, een publicatie waarin de verhalen van Joodse inwoners van Zwolle worden belicht. Ook voor het gezin Caneel, dat voor hun deportatie aan de Vispoortenplas 10 woonde, zijn struikelstenen gelegd.&nbsp;

Carolina Caneel-Bamberg, haar man Salomon Caneel en hun zoontje Mozes “Max” Caneel werden begin oktober 1942 vanuit Zwolle naar kamp Westerbork gebracht. Het was in die dagen overvol in het kamp: door de ontruiming van de Joodse werkkampen en de razzia’s waarbij de familieleden van de Joodse dwangarbeiders werden opgehaald, kwamen er zo’n 12.000 personen naar het kamp. In een brief aan vriendin Janny Bosman schrijft Carolina over de chaotische situatie en de onwetendheid over hun verdere lot. Ook vraagt ze om een paar hoge schoenen of laarsjes in maat 26 voor zoontje Max en een stel dekens, want die zijn ze inmiddels kwijtgeraakt.&nbsp;

"Onze Max is een reuzelieve schat..."

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Op deze pagina vind je een overzicht van verhalen over kamp Westerbork. Zo kun je meer te weten komen over personen die in het kamp gevangen zaten of over objecten uit onze collecties. Ook bieden we themaverhalen aan en laten we zien welke locaties in Nederland, direct of indirect, een verbinding hebben met kamp Westerbork. 

Verhalen

Manuscript geschreven door Fritz Tauber Zie voor deel 1 Do 639 Inv.nr. 7544 Onderwerp: einde baan in Nijmegen, onderduiken met hulp van een collega; op weg naar een onderduikplek; onderduiken bij een boer in Friesland; een slaapplek op een zolder; helpen in de huishouding en in de stal; gevaar voor ontdekking constant aanwezig; in juni 1944 moet het echtpaar Tauber wegens dreiging van verraad naar een ander adres. Er zal daarna nog een adres volgen tot de bevrijding.&nbsp;&nbsp;

Manuscript geschreven door Fritz Tauber Zie voor deel 1 Do 639 Inv.nr. 7544 Onderwerp: einde baan in Nijmegen, onderduiken met hulp van een collega; op weg naar een onderduikplek; onderduiken bij een boer in Friesland; een slaapplek op een zolder; helpen in de huishouding en in de stal; gevaar voor ontdekking constant aanwezig; in juni 1944 moet het echtpaar Tauber wegens dreiging van verraad naar een ander adres. Er zal daarna nog een adres volgen tot de bevrijding.&nbsp;&nbsp;

Manuscript van Fritz Tauber over onderduik in Friesland deel 2

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 03-07-1943 Nr. 445 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Bont, Judith geb. 07-07-16 overleden te Westerbork op 21-07-1943 op 22-07-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 03-07-1943 Nr. 445 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Bont, Judith geb. 07-07-16 overleden te Westerbork op 21-07-1943 op 22-07-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Judith Bont

Van: Heijman-Levie, N.&nbsp; Aan: Lackrooy, Fam.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-07-02&nbsp; Onderwerp: pakket ontvangen, omstandigheden.

Van: Heijman-Levie, N.&nbsp; Aan: Lackrooy, Fam.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-07-02&nbsp; Onderwerp: pakket ontvangen, omstandigheden.

Briefkaart van Naatje Heijman-Levie aan de familie Lackrooy vanuit kamp Westerbork

Van: Langstadt, Sara en Wilhelm Aan: Langstadt, Ruth Plaats: Theresienstadt Datum: 1943-07-30 Onderwerp: ze hopen dat Ruth de kaart ontvangt en ze hopen op een schrijven van haar; graag elke schrijfdag schrijven; post en pakketten komen aan; Sara werkt in een Kinderheim en de kinderen zijn aardig en verheugen zich op haar…&nbsp;

Van: Langstadt, Sara en Wilhelm Aan: Langstadt, Ruth Plaats: Theresienstadt Datum: 1943-07-30 Onderwerp: ze hopen dat Ruth de kaart ontvangt en ze hopen op een schrijven van haar; graag elke schrijfdag schrijven; post en pakketten komen aan; Sara werkt in een Kinderheim en de kinderen zijn aardig en verheugen zich op haar…&nbsp;

Briefkaart van Sara en Wilhelm Langstadt aan hun dochter Ruth in kamp Westerbork vanuit Theresienstadt

Van: Acohen, Maurits Aan: Leny, Ru en Tom Plaats: Westerbork, kamp, barak 62. Datum: 1943-02-20 Onderwerp: pakje met zegel ontvangen. Ze gaan er zuinig mee om; moeder heeft er soep van gekookt; mag tweemaal een pakketjes sturen op de Westerborkzegels… Pakketzegel aan de brief gehecht.

Van: Acohen, Maurits Aan: Leny, Ru en Tom Plaats: Westerbork, kamp, barak 62. Datum: 1943-02-20 Onderwerp: pakje met zegel ontvangen. Ze gaan er zuinig mee om; moeder heeft er soep van gekookt; mag tweemaal een pakketjes sturen op de Westerborkzegels… Pakketzegel aan de brief gehecht.

Brief van Maurits Acohen aan het gezin van zijn zoon vanuit kamp Westerbork

Betreft: Kamp Schattenberg situatie nieuw&nbsp; Schaal: 1:1000&nbsp; Datum: 1958-06-23&nbsp; Opmerkingen: Opmerkingen: Om de woon- en leefomstandigheden te verbeteren is er gedacht aan nieuwbouw en een nieuwe inrichting van het woonoord Schattenberg, waarbij een deel van het oorspronkelijke kamp Westerbork intact zou blijven. Uiteindelijk is de keuze gemaakt het kamp bijna volledig te slopen en de bewoners onder te brengen in speciale Molukse wijken in onder andere Appingedam, Assen en Bovensmilde . &nbsp;

Betreft: Kamp Schattenberg situatie nieuw&nbsp; Schaal: 1:1000&nbsp; Datum: 1958-06-23&nbsp; Opmerkingen: Opmerkingen: Om de woon- en leefomstandigheden te verbeteren is er gedacht aan nieuwbouw en een nieuwe inrichting van het woonoord Schattenberg, waarbij een deel van het oorspronkelijke kamp Westerbork intact zou blijven. Uiteindelijk is de keuze gemaakt het kamp bijna volledig te slopen en de bewoners onder te brengen in speciale Molukse wijken in onder andere Appingedam, Assen en Bovensmilde. &nbsp;

Plattegrond van een nieuwe opzet van het woonoord Schattenberg

Van: Dienst Bureel Kampintendant Aan: Querido, Sophia (vrouw van Abraham Querido) Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-05-18 Onderwerp: Sophia heeft toestemming op het kamp te betreden en op 22 mei weer te verlaten.

Van: Dienst Bureel Kampintendant Aan: Querido, Sophia (vrouw van Abraham Querido) Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-05-18 Onderwerp: Sophia heeft toestemming op het kamp te betreden en op 22 mei weer te verlaten.

Vergunning voor Sophia Querido om kamp Westerbork te betreden, te verblijven en te verlaten

Van: Wollheim, Günter Aan: Bakker, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-23 Onderwerp: ze zijn gezond; Judith zit in barak 68, hijzelf in barak 57; veel mensen gesproken; behoefte aan levensmiddelen, veel brood; tevens behoefte aan thermosflessen; het vertrek uit Amsterdam was plotseling; de rugzakken sturen naar Günters neef Max Stern, barak 19D….

Van: Wollheim, Günter Aan: Bakker, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-06-23 Onderwerp: ze zijn gezond; Judith zit in barak 68, hijzelf in barak 57; veel mensen gesproken; behoefte aan levensmiddelen, veel brood; tevens behoefte aan thermosflessen; het vertrek uit Amsterdam was plotseling; de rugzakken sturen naar Günters neef Max Stern, barak 19D….

Briefkaart van Günter Wollheim aan de familie Bakker vanuit kamp Westerbork

Van: van opa en oma Aan: van Bergen, Chaja Plaats: Amsterdam Datum: 1946-07-19 Onderwerp: ze zijn blij dat Chaja het zo naar haar zin heeft (fietsen en met mooie poppen spelen); ze hebben Eddy bezocht, hij zag er goed uit; in de stad is het erg warm; ze stopt met schrijven, opa heeft honger…

Van: van opa en oma Aan: van Bergen, Chaja Plaats: Amsterdam Datum: 1946-07-19 Onderwerp: ze zijn blij dat Chaja het zo naar haar zin heeft (fietsen en met mooie poppen spelen); ze hebben Eddy bezocht, hij zag er goed uit; in de stad is het erg warm; ze stopt met schrijven, opa heeft honger…

Brief van oma en opa aan Chaja van Bergen vanuit Amsterdam

Foto van een illustratie van Leo Kok&nbsp; Uit een brief van Bob Cahen (zie brief 'Ergens in Nederland') Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1942-11-01

Foto van een illustratie van Leo Kok&nbsp; Uit een brief van Bob Cahen (zie brief 'Ergens in Nederland') Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1942-11-01

Foto van een Illustratie van Leo Kok in de brief 'Ergens in Nederland'

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-01-23 Onderwerp: mogen 2x in de maand een brief schrijven en vier ontvangen; pakje met pakpapier, lege doosjes en bussen retour gestuurd; Sal en zijn vrouw zijn vanmorgen vertrokken; tante ligt nog in het ziekenhuis, barak waarin ze ligt is niet te bezoeken vanwege een difterie-geval; de familie Hes is ook aangekomen; groot deel van de kampbewoners zal naar kamp Vught worden overgebracht; enkele brieven uit Birkenau en Monowitz binnengekomen, de omstandigheden lijken goed, maar waarom geen berichten van de vele anderen die zijn doorgestuurd; in het kamp zijn de mensen op allerlei manieren gekleed, velen zijn schamel gekleed, anderen dragen praktische kleren; schoeisel is belangrijk, voor het werk dragen de meeste mensen klompen of laarzen, met gewone schoenen zou je gauw natte voeten krijgen.

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-01-23 Onderwerp: mogen 2x in de maand een brief schrijven en vier ontvangen; pakje met pakpapier, lege doosjes en bussen retour gestuurd; Sal en zijn vrouw zijn vanmorgen vertrokken; tante ligt nog in het ziekenhuis, barak waarin ze ligt is niet te bezoeken vanwege een difterie-geval; de familie Hes is ook aangekomen; groot deel van de kampbewoners zal naar kamp Vught worden overgebracht; enkele brieven uit Birkenau en Monowitz binnengekomen, de omstandigheden lijken goed, maar waarom geen berichten van de vele anderen die zijn doorgestuurd; in het kamp zijn de mensen op allerlei manieren gekleed, velen zijn schamel gekleed, anderen dragen praktische kleren; schoeisel is belangrijk, voor het werk dragen de meeste mensen klompen of laarzen, met gewone schoenen zou je gauw natte voeten krijgen.

Brief van Werner Stertzenbach aan Stella Pach vanuit kamp Westerbork

Mededeling Van: Joodsche Raad kampafdeling Haarlem Aan: Joodsche Raad Haarlem Plaats: Haarlem Datum: 1942-09-28 Onderwerp: medegegeven ten behoeven van de heer A.B. de Vries te Haarlem, rugzakken, broodzakken, dekens en eetnappen. De heer A.B. de Vries bevond zich op dat moment in de gevangenis aan de Amstelveense weg en zou naar kamp Westerbork worden gestuurd.

Mededeling Van: Joodsche Raad kampafdeling Haarlem Aan: Joodsche Raad Haarlem Plaats: Haarlem Datum: 1942-09-28 Onderwerp: medegegeven ten behoeven van de heer A.B. de Vries te Haarlem, rugzakken, broodzakken, dekens en eetnappen. De heer A.B. de Vries bevond zich op dat moment in de gevangenis aan de Amstelveense weg en zou naar kamp Westerbork worden gestuurd.

Mededeling Joodsche Raad kampafdeling Haarlem aan de Joodsche Raad Haarlem

Situatie van het woonoord in de naaste toekomst Schattenberg&nbsp; Schaal: 1:1000&nbsp; Datum: 1965-07-12&nbsp; Overgang Schattenberg - Radiosterrenwacht. Aangegeven de barakken die hun functie zullen blijven behouden, barakken die zijn verwijderd of verwijderd zullen worden of in het woonoord een andere bestemming zullen krijgen.

Situatie van het woonoord in de naaste toekomst Schattenberg&nbsp; Schaal: 1:1000&nbsp; Datum: 1965-07-12&nbsp; Overgang Schattenberg - Radiosterrenwacht. Aangegeven de barakken die hun functie zullen blijven behouden, barakken die zijn verwijderd of verwijderd zullen worden of in het woonoord een andere bestemming zullen krijgen.

Plattegrond van het woonoord Schattenberg in 1965

Van: Acohen-Salzedo, S. Aan: Lohman, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-07-29 Onderwerp: brief en pakjes ontvangen; iedere keer weer een verrassing; ze hoopt de familie ooit een keer te kunnen belonen voor hun inzet; het is erg warm; graag toesturen Custardpoeder en pakjes soeppasta.

Van: Acohen-Salzedo, S. Aan: Lohman, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-07-29 Onderwerp: brief en pakjes ontvangen; iedere keer weer een verrassing; ze hoopt de familie ooit een keer te kunnen belonen voor hun inzet; het is erg warm; graag toesturen Custardpoeder en pakjes soeppasta.

Briefkaart van S. Acohen-Salzedo aan de familie Lohman vanuit kamp Westerbork

Van: Heikens, J.J. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-08-05 Onderwerp: B5/388. Voeding Bewakingspersoneel. Het voorstel tot gelijkschakeling van het buitenbewakings- en binnenbewakingspersoneel wat betreft de kosten van de dagelijkse voeding.

Van: Heikens, J.J. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-08-05 Onderwerp: B5/388. Voeding Bewakingspersoneel. Het voorstel tot gelijkschakeling van het buitenbewakings- en binnenbewakingspersoneel wat betreft de kosten van de dagelijkse voeding.

Verzoek van de heer heikens aan J. G. Buijvoets over voeding van het bewakingspersoneel

Van: Sjoerd Aan: Ur Plaats: Tzum (Fr.) Datum: 1945-10-16 Onderwerp: razzia's, collaboratie en de bevrijding in Tzum en de werkzaamheden op het land.

Van: Sjoerd Aan: Ur Plaats: Tzum (Fr.) Datum: 1945-10-16 Onderwerp: razzia's, collaboratie en de bevrijding in Tzum en de werkzaamheden op het land.

Brief van Sjoerd aan Ur vanuit Tzum

Foto van Salomon Stodel bij de kapper met als bijschrift: ‘Dat moet ook gebeuren’. Plaats: Kremboong, Joods werkkamp Datum: 1942

Foto van Salomon Stodel bij de kapper met als bijschrift: ‘Dat moet ook gebeuren’. Plaats: Kremboong, Joods werkkamp Datum: 1942

Foto van Salomon Stodel bijde kapper in het Joodse werkkamp Kremboong

Van: Langstadt, Ruth Aan: Frank, M. Plaats: Westerbork, kamp, barak 50 Datum: 1943-10-14 Onderwerp: pakje en lieve wensen in verband met haar verjaardag ontvangen; de inhoud was heerlijk; dat ze zo goed voor haar zorgen heeft ze ook aan haar ouders in Theresienstadt geschreven; ‘hebben jullie het ontvangstbewijs van de Joodse Raad terug ontvangen (rode kaart heeft ze persoonlijk niet ontvangen)?’; met Ruth gaat het naar omstandigheden goed. ze naait veel'; van haar ouders nog steeds niets gehoord; ze schrijft zelf regelmatig naar hun in de hoop dat ze iets ontvangen…

Van: Langstadt, Ruth Aan: Frank, M. Plaats: Westerbork, kamp, barak 50 Datum: 1943-10-14 Onderwerp: pakje en lieve wensen in verband met haar verjaardag ontvangen; de inhoud was heerlijk; dat ze zo goed voor haar zorgen heeft ze ook aan haar ouders in Theresienstadt geschreven; ‘hebben jullie het ontvangstbewijs van de Joodse Raad terug ontvangen (rode kaart heeft ze persoonlijk niet ontvangen)?’; met Ruth gaat het naar omstandigheden goed. ze naait veel'; van haar ouders nog steeds niets gehoord; ze schrijft zelf regelmatig naar hun in de hoop dat ze iets ontvangen…

Briefkaart van Ruth Langstadt aan M. Frank vanuit kamp Westerbork

Machtiging opgesteld door Wijnberg, A.&nbsp; Betreft machtiging aan zijn dochter Meta Wijnberg tot behartiging van alle zijnen verlangen en incasseren van gelden te zijnen behoeven. Door Lippmann/Rosenthal in beslag genomen bezittingen. Datum: 1942-10-25&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp

Machtiging opgesteld door Wijnberg, A.&nbsp; Betreft machtiging aan zijn dochter Meta Wijnberg tot behartiging van alle zijnen verlangen en incasseren van gelden te zijnen behoeven. Door Lippmann/Rosenthal in beslag genomen bezittingen. Datum: 1942-10-25&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp

Machtiging van Alexander Wijnberg aan zijn dochter Meta

Van: Boas, S. Aan: Asman, H. Transportnummer: XXIV/7-815 Plaats: Theresienstadt Datum: 1945-06-04 Onderwerp: De schrijver meldt dat zijn gezin zich in goede welstand bevindt. Deze brief geeft hij mee aan een kennis die met een Frans transport vertrekt en vanuit Frankrijk Holland probeert te bereiken. De schrijver wacht tot de regering zijn gezin komt halen. In Holland hoopt hij zijn moeder weer aan te treffen. De familieleden die naar Polen zijn vertrokken verwacht hij helaas niet meer te zien. Hij en zijn gezin hebben veel geluk gehad. Esthertje is weer helemaal in orde en is speelkameraadjes met pleegkind Carla.

Van: Boas, S. Aan: Asman, H. Transportnummer: XXIV/7-815 Plaats: Theresienstadt Datum: 1945-06-04 Onderwerp: De schrijver meldt dat zijn gezin zich in goede welstand bevindt. Deze brief geeft hij mee aan een kennis die met een Frans transport vertrekt en vanuit Frankrijk Holland probeert te bereiken. De schrijver wacht tot de regering zijn gezin komt halen. In Holland hoopt hij zijn moeder weer aan te treffen. De familieleden die naar Polen zijn vertrokken verwacht hij helaas niet meer te zien. Hij en zijn gezin hebben veel geluk gehad. Esthertje is weer helemaal in orde en is speelkameraadjes met pleegkind Carla.

Brief van Salomon Boas aan H. Asman vanuit Theresienstadt

Briefkaart Van: Jong, de, Henk Aan: Jong-Cohen, de, Estella Plaats: Amsterdam Datum: 1943-07-03 Onderwerp: Henk verwacht Estella spoedig weer thuis. Hij heeft een brood opgestuurd. Henri heeft juridisch advies ingewonnen.&nbsp;

Briefkaart Van: Jong, de, Henk Aan: Jong-Cohen, de, Estella Plaats: Amsterdam Datum: 1943-07-03 Onderwerp: Henk verwacht Estella spoedig weer thuis. Hij heeft een brood opgestuurd. Henri heeft juridisch advies ingewonnen.&nbsp;

Briefkaart van H. de Jong aan E. de Jong-Cohen vanuit Amsterdam

Persoonsbewijs Van: Dam, van, Saartje gehuwd met Kruimink, T.J.&nbsp; Afgegeven: 1943-10-05, Amsterdam Met pasfoto en stempel J (rode, gemengd-gehuwde)

Persoonsbewijs Van: Dam, van, Saartje gehuwd met Kruimink, T.J.&nbsp; Afgegeven: 1943-10-05, Amsterdam Met pasfoto en stempel J (rode, gemengd-gehuwde)

Persoonsbewijs van Saartje van Dam

A.E.F. D.P. Registration Record Van: Cohen-Sanders, Jikke Datum: 1945-06-22

A.E.F. D.P. Registration Record Van: Cohen-Sanders, Jikke Datum: 1945-06-22

Repatrieringskaart van J. Cohen-Sanders

Vragenlijsten en antwoordlijsten bij de rapporten van de in het vluchtelingenkamp Reuver ondergebrachte vreemdelingen.

Lijst met vragen voor in het Vluchtelingenkamp Reuver ondergebrachte Joodse vluchtelingen

Inventarislijst&nbsp; Van: Van Leer, M.&nbsp; Datum: 27 okt. 1942 Kledingstukken en andere voorwerpen, als (gevangene) in Leeuwarden.

Inventarislijst&nbsp; Van: Van Leer, M.&nbsp; Datum: 27 okt. 1942 Kledingstukken en andere voorwerpen, als (gevangene) in Leeuwarden.

Inventarislijst van M. van Leer

Van: Langstadt, Ruth Aan: Frank, M. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04 Onderwerp: bedankt voor een pakketje, ze heeft ervan gesmuld; als ze iets nodig heeft, mag ze schrijven; over het krijgen van pakketjes, in kamp Westerbork, van en voor andere familieleden; graag wat maandverband en huid crème sturen; Ruth is in haar gezicht verbrand, doordat ze de hele dag buiten werkt.

Van: Langstadt, Ruth Aan: Frank, M. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04 Onderwerp: bedankt voor een pakketje, ze heeft ervan gesmuld; als ze iets nodig heeft, mag ze schrijven; over het krijgen van pakketjes, in kamp Westerbork, van en voor andere familieleden; graag wat maandverband en huid crème sturen; Ruth is in haar gezicht verbrand, doordat ze de hele dag buiten werkt.

Van: Wiener, S.J.&nbsp; Aan: As, van, A.&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1945-06-29&nbsp; Onderwerp: o.a. dankbetuiging voor was van As voor de schrijver en zijn gezin heeft gedaan. Daarnaast een opsomming van de lotgevallen van oud-medewerkers van het CDK-kamp Westerbork.

Van: Wiener, S.J.&nbsp; Aan: As, van, A.&nbsp; Plaats: Amsterdam&nbsp; Datum: 1945-06-29&nbsp; Onderwerp: o.a. dankbetuiging voor was van As voor de schrijver en zijn gezin heeft gedaan. Daarnaast een opsomming van de lotgevallen van oud-medewerkers van het CDK-kamp Westerbork.

Brief van S.J. Wiener aan Aad van As vanuit Amsterdam

Van: Leeven, van, A.&nbsp; Datum: 1944-04-14&nbsp; Verklaring betreffende oproep voor registratie voor het volgen van onderwijs in het kamp.

Van: Leeven, van, A.&nbsp; Datum: 1944-04-14&nbsp; Verklaring betreffende oproep voor registratie voor het volgen van onderwijs in het kamp.

Verklaring dat Aaron van Leeven zich moet laten registreren voor het volgen van onderwijs

Van: Lierens D. Aan: Lierens, H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-05 Onderwerp: bezoek is toegestaan, breng alles mede.

Van: Lierens D. Aan: Lierens, H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-05 Onderwerp: bezoek is toegestaan, breng alles mede.

Briefkaart van D. Lierens aan H. Lierens vanuit kamp Westerbork

Van: van Bergen, Chaja Aan: van Bergen-Diamant, Nora Plaats:&nbsp;onbekend Datum: 1946-08-11 Onderwerp: het gaat goed en slecht met haar. ze heeft in het ziekenhuis gelegen, diepe snee in haar gezicht opgelopen; in het ziekenhuis werd ze verdoofd en werden er krammetjes geplaatst; ze blijft nu 8 weken bij het gastgezin; ze heeft cadeautjes voor verschillende personen, onder ander fietsbanden voor haar moeder; ze heeft gisteren in de rij gestaan voor bananen, die &nbsp;nu in de fruitschaal liggen; z\e krijgt een rokbroek mee, die ze nu aan heeft

Van: van Bergen, Chaja Aan: van Bergen-Diamant, Nora Plaats:&nbsp;onbekend Datum: 1946-08-11 Onderwerp: het gaat goed en slecht met haar. ze heeft in het ziekenhuis gelegen, diepe snee in haar gezicht opgelopen; in het ziekenhuis werd ze verdoofd en werden er krammetjes geplaatst; ze blijft nu 8 weken bij het gastgezin; ze heeft cadeautjes voor verschillende personen, onder ander fietsbanden voor haar moeder; ze heeft gisteren in de rij gestaan voor bananen, die &nbsp;nu in de fruitschaal liggen; z\e krijgt een rokbroek mee, die ze nu aan heeft

Brief van Chaja van Bergen aan haar moeder vanuit Engeland

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 25-05-1943 Nr. 310 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van:&nbsp; Altman, Mindel geb. 16-04-41 overleden te Westerbork op 20-05-1943 op: 21-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie&nbsp; Datum: 25-05-1943 Nr. 310 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van:&nbsp; Altman, Mindel geb. 16-04-41 overleden te Westerbork op 20-05-1943 op: 21-05-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Mindel Altman

Plaatsen in kamp Westerbork

Doorgangskamp Westerbork

Lagerbefehl van de kampcommandant van Westerbork aan Judith Hetty Hedeman, waarin wordt bekendgemaakt dat zij wegens de overeenkomst tussen de Rijkscommissaris en afgevaardigden van de evangelische kerk niet naar het Oosten wordt gedeporteerd, 22 juni 1943.

Lagerbefehl aan Judith Hetty Hedeman

Van: Hoorn, van, H. Aan: Medema, fam. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-24 Onderwerp: Bevestiging ontvangst en bedankje pakket

Van: Hoorn, van, H. Aan: Medema, fam. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-01-24 Onderwerp: Bevestiging ontvangst en bedankje pakket

Briefkaart van Henriette van Hoorn aan fam. Medema vanuit kamp Westerbork

Kaart voor het verkrijgen van levensmiddelen voor 7 dagen &nbsp;in Leipzig.

Kaart voor het verkrijgen van levensmiddelen voor 7 dagen &nbsp;in Leipzig.

Kaart voor het verkrijgen van levensmiddelen voor 7 dagen in Leipzig.

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 187 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Seligmann, Nelly geb. 05-05-91 overleden te Westerbork op 12-04-1943 op: 15-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie Datum: 13-05-1943 Nr. 187 De Ambtenaar van den Burgerlijken Stand in het Lager Westerbork verklaart, er van kennis te hebben genomen, dat het lijk van: Seligmann, Nelly geb. 05-05-91 overleden te Westerbork op 12-04-1943 op: 15-04-1943 is gecremeerd.

Bewijs van crematie in kamp Westerbork betreffende Nelly Seligmann

Bewijs van aanmelding Van: Snoek, Hermine Datum: 1942-11-05 Plaats: 's-Gravenhage

Bewijs van aanmelding Van: Snoek, Hermine Datum: 1942-11-05 Plaats: 's-Gravenhage

Bewijs van aanmelding van Hermine Snoek

Brief van: Thijsjes moeder Aan: Thiijsje en zijn onderduikouders, beste vrienden Plaats: onderduikplek moeder Datum: 1944-02-22 Onderwerp: tijd geleden een brief ontvangen; hoopt snel weer iets over haar kleine jongen te horen; het duurt allemaal zo lang; ze heeft de mooiste tijd van haar zoontje gemist; al 15 maanden zonder hem; &nbsp;ze hopt dat een vriend foto's zal meenemen; dankbaar dat haar zoon het zo goed heeft bij zijn onderduikouders; ze kan genieten van elk detail dat over hem geschreven wordt…&nbsp;

Brief van: Thijsjes moeder Aan: Thiijsje en zijn onderduikouders, beste vrienden Plaats: onderduikplek moeder Datum: 1944-02-22 Onderwerp: tijd geleden een brief ontvangen; hoopt snel weer iets over haar kleine jongen te horen; het duurt allemaal zo lang; ze heeft de mooiste tijd van haar zoontje gemist; al 15 maanden zonder hem; &nbsp;ze hopt dat een vriend foto's zal meenemen; dankbaar dat haar zoon het zo goed heeft bij zijn onderduikouders; ze kan genieten van elk detail dat over hem geschreven wordt…&nbsp;

Brief van Matje Leefsma aan haar zoontje en zijn onderduikouders

Van: Mogendorff, Jeanette Aan: Bosboom, Jeanne Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-03-25 Onderwerp: vandaag schrijfdag, dat gebeurd eens in de veertien dagen, ‘jij mag dan 1 brief of 2 briefkaarten schrijven’; dank voor alles; &nbsp;'Morgen begin ik met verpleging in het ziekenhuis. Ik meen ongeveer 12 uur per dag, ook nachtdienst. behandeling en eten is goed (...) In onze barak ongeveer 400 mensen. Mannen en vrouwen apart. Iedere dinsdag transport naar elders. Verwacht dat wij er aanstaande week bij zijn???, anders over veertien dagen weer bericht van ons.'&nbsp;

Van: Mogendorff, Jeanette Aan: Bosboom, Jeanne Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-03-25 Onderwerp: vandaag schrijfdag, dat gebeurd eens in de veertien dagen, ‘jij mag dan 1 brief of 2 briefkaarten schrijven’; dank voor alles; &nbsp;'Morgen begin ik met verpleging in het ziekenhuis. Ik meen ongeveer 12 uur per dag, ook nachtdienst. behandeling en eten is goed (...) In onze barak ongeveer 400 mensen. Mannen en vrouwen apart. Iedere dinsdag transport naar elders. Verwacht dat wij er aanstaande week bij zijn???, anders over veertien dagen weer bericht van ons.'&nbsp;

JeannetteFuldauer-Berlijn

Jeannette
Fuldauer-Berlijn