We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Van: Katz, S.&nbsp; Aan: Lackrooy, Fam.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1944-02-21&nbsp; Onderwerp: ziekenhuis (Stella is uit het ziekenhuis ontslagen); omstandigheden, het slechte handschrift is te wijten aan het feit dat het zo donker in de barak is. Bijz.: 'Westerbork - briefpapier'

Van: Katz, S.&nbsp; Aan: Lackrooy, Fam.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1944-02-21&nbsp; Onderwerp: ziekenhuis (Stella is uit het ziekenhuis ontslagen); omstandigheden, het slechte handschrift is te wijten aan het feit dat het zo donker in de barak is. Bijz.: 'Westerbork - briefpapier'

Brief van Simon Katz aan de familie Lackrooy vanuit kamp Westerbork

Van:&nbsp;Lea of Louis Levie-Elte Aan: Mien en Ben&nbsp; Plaats: kamp Westerbork Datum: 1943-11-09&nbsp; Onderwerp: Bezoek of komst van familieleden, organisatorische aspecten; pakketpost.

Van:&nbsp;Lea of Louis Levie-Elte Aan: Mien en Ben&nbsp; Plaats: kamp Westerbork Datum: 1943-11-09&nbsp; Onderwerp: Bezoek of komst van familieleden, organisatorische aspecten; pakketpost.

Brief van Lea of Louis Levie-Elte aan de familie Lackrooy vanuit kamp Westerbork

Van: Leeuw, de, Max&nbsp; Aan: Lackrooy, Fam.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-03-30&nbsp; Onderwerp: pakketten; de schrijver is terug van een rustkuur in het ziekenhuis. Hij heeft weer gewoon dienst. Zijn vrouw werkt als dienstmeisje bij een aantal doctoren. Vele bekenden zijn op transport. De schrijver en zijn vrouw zijn nog de enige van hun kringetje overgebleven.

Van: Leeuw, de, Max&nbsp; Aan: Lackrooy, Fam.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-03-30&nbsp; Onderwerp: pakketten; de schrijver is terug van een rustkuur in het ziekenhuis. Hij heeft weer gewoon dienst. Zijn vrouw werkt als dienstmeisje bij een aantal doctoren. Vele bekenden zijn op transport. De schrijver en zijn vrouw zijn nog de enige van hun kringetje overgebleven.

Briefkaart van Max de Leeuw aan de familie Lackrooy vanuit kamp Westerbork

Van: Leeuw, de, Max Aan: Lackrooy, B. Dhr.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp,&nbsp;barak 22&nbsp; Datum: 1943-05-20&nbsp; Onderwerp: pakje ontvangen, hartelijk dank. Max zit bij de Joodse Ordedienst.

Van: Leeuw, de, Max Aan: Lackrooy, B. Dhr.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp,&nbsp;barak 22&nbsp; Datum: 1943-05-20&nbsp; Onderwerp: pakje ontvangen, hartelijk dank. Max zit bij de Joodse Ordedienst.

Briefkaart van Max de Leeuw aan B. Lackrooy vanuit kamp Westerbork

Van: Katz-Franken, E.&nbsp;(Joseph Levie, schoonzoon) Aan: Lackrooy, Fam.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-10-08&nbsp; Onderwerp: schrijfdag voor Eva, Ze ligt in ziekenhuis, omstandigheden, vraag om levensmiddelen.

Van: Katz-Franken, E.&nbsp;(Joseph Levie, schoonzoon) Aan: Lackrooy, Fam.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-10-08&nbsp; Onderwerp: schrijfdag voor Eva, Ze ligt in ziekenhuis, omstandigheden, vraag om levensmiddelen.

Briefkaart van Eva Katz-Franken aan de familie Lackrooy vanuit kamp Westerbork

Van: Katz-Levie, S.&nbsp; Aan: Katz-Franken, E.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-12-21&nbsp; Onderwerp: weersomstandigheden, het is koud. De schrijfster is sokken aan het stoppen, maar heeft te weinig wol; pakketten&nbsp; Bijz.: 'Westerbork - briefpapier'

Van: Katz-Levie, S.&nbsp; Aan: Katz-Franken, E.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-12-21&nbsp; Onderwerp: weersomstandigheden, het is koud. De schrijfster is sokken aan het stoppen, maar heeft te weinig wol; pakketten&nbsp; Bijz.: 'Westerbork - briefpapier'

Brief van S. Katz-Levie aan E. Katz-Franken vanuit kamp Westerbork

Van: Levie, Joseph Aan: Katz-Franken, E.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-12-21&nbsp; Onderwerp: omstandigheden; pakketten. Met Stella gaat het weer beter. Ze mochten haar eindelijk in het ziekenhuis bezoeken. Bijz.: 'Westerbork - briefpapier'

Van: Levie, Joseph Aan: Katz-Franken, E.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-12-21&nbsp; Onderwerp: omstandigheden; pakketten. Met Stella gaat het weer beter. Ze mochten haar eindelijk in het ziekenhuis bezoeken. Bijz.: 'Westerbork - briefpapier'

Brief van Joseph Levie Eva Katz-Franken en de familie Lackrooy vanuit kamp Westerbork

Lagerbefehl No. 11 Datum: 1943-03-04 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: benoemingen tot plaatsvervangende Dienst- en Groepsleider

Lagerbefehl No. 11 Datum: 1943-03-04 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: benoemingen tot plaatsvervangende Dienst- en Groepsleider

Lagerbefehl No. 11

Van: Levie, de, M.&nbsp; Aan: Engels, fam.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp, barak 22 Datum: 1944-04-11&nbsp; Onderwerp: o.a. opname in ziekenhuis, pakketten

Van: Levie, de, M.&nbsp; Aan: Engels, fam.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp, barak 22 Datum: 1944-04-11&nbsp; Onderwerp: o.a. opname in ziekenhuis, pakketten

Brief van M. de Levie aan fam. Engels vanuit kamp Westerbork

Kommandantur-Befehl No 1.&nbsp; Datum: 1943-01-01&nbsp; Betreft een herziening van opzet van de kampbevelen. O.a. over de strafkompagnie

Kommandantur-Befehl No 1.&nbsp; Datum: 1943-01-01&nbsp; Betreft een herziening van opzet van de kampbevelen. O.a. over de strafkompagnie

Kommandantur-Befehl No. 1

Kommandantur-Befehl No. 2&nbsp; Datum: 1943-01-14&nbsp; Betreten des Lagers durch deutsche und niederlandische Polizei; Befehle durch deutsche Polizei; Postcontrole; CDK-beambten in barak 66; Strafkompanie

Kommandantur-Befehl No. 2&nbsp; Datum: 1943-01-14&nbsp; Betreten des Lagers durch deutsche und niederlandische Polizei; Befehle durch deutsche Polizei; Postcontrole; CDK-beambten in barak 66; Strafkompanie

Kommandantur-Befehl No. 2

Kommandantur-Befehl No. 2 Datum: 1943-01-11 Gebruik Duitse taal, gebruik kleurpotloden in Lagerbedrijven, nieuwe dienstafdelingen: Lagerkommandantur en registratie, Dienstleidersrapport, telefoonvergunning voor Lageringezetenen, arbeidskaarten blz. 2

Kommandantur-Befehl No. 2 Datum: 1943-01-11 Gebruik Duitse taal, gebruik kleurpotloden in Lagerbedrijven, nieuwe dienstafdelingen: Lagerkommandantur en registratie, Dienstleidersrapport, telefoonvergunning voor Lageringezetenen, arbeidskaarten blz. 2

Van: Cahen, Hans&nbsp; Aan: Vries, de, J. S. (Academisch Ziekenhuis te Groningen) Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-04-15&nbsp; Onderwerp: dagelijks leven. Gelijkgesteld met de Alte lagerinsassen. De schrijver en zijn broer Bob behoren tot de vaste kern. Via het magazijn een overall en gummilaarzen gekregen.

Van: Cahen, Hans&nbsp; Aan: Vries, de, J. S. (Academisch Ziekenhuis te Groningen) Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-04-15&nbsp; Onderwerp: dagelijks leven. Gelijkgesteld met de Alte lagerinsassen. De schrijver en zijn broer Bob behoren tot de vaste kern. Via het magazijn een overall en gummilaarzen gekregen.

Briefkaart van Hans Cahen aan J.S. de Vries vanuit kamp Westerbork

Van: Reinds,&nbsp;G.&nbsp; Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1947-08-20 Onderwerp: Plattegrond kamp Wezep. Achterop met potlood geschreven tekst met de namen: H. Reinds 9244/72 en G. Reinds 7697/13.

Van: Reinds,&nbsp;G.&nbsp; Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1947-08-20 Onderwerp: Plattegrond kamp Wezep. Achterop met potlood geschreven tekst met de namen: H. Reinds 9244/72 en G. Reinds 7697/13.

Plattegrond van kamp Wezep

Bewarings- en Verblijfskampen

Bewarings- en Verblijfskamp Wezep

Van: Levie-Katz, Sibella en Levie, Joseph Aan: Katz-Franken, E. (per adres Lakrooy, B.) Datum: 1944-08-11 Plaats: Westerbork, kamp, barak 85 Onderwerp: brief gericht aan de moeder van de schrijfster. Ze heeft sinds 5 juli niets meer van haar gehoord. Ze vraagt hoe het met verschillende personen gaat. ‘Met Betsie gaat het iets beter. Ze is erg mager geworden (...)'. De schrijfster bedankt voor de pakketjes.

Van: Levie-Katz, Sibella en Levie, Joseph Aan: Katz-Franken, E. (per adres Lakrooy, B.) Datum: 1944-08-11 Plaats: Westerbork, kamp, barak 85 Onderwerp: brief gericht aan de moeder van de schrijfster. Ze heeft sinds 5 juli niets meer van haar gehoord. Ze vraagt hoe het met verschillende personen gaat. ‘Met Betsie gaat het iets beter. Ze is erg mager geworden (...)'. De schrijfster bedankt voor de pakketjes.

Brief van Sibella Levie-Katz aan E. Katz-Franken vanuit kamp Westerbork

Oproep&nbsp; Van: Buro Lagerkommandantur Aan: Boas-Prins, Seraphine&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-08-20 Onderwerp: verzoek om zich op 1943-08-20 te melden bij de Lagerkommandantur.

Oproep&nbsp; Van: Buro Lagerkommandantur Aan: Boas-Prins, Seraphine&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-08-20 Onderwerp: verzoek om zich op 1943-08-20 te melden bij de Lagerkommandantur.

Oproep aan Seraphine Boas-Prins zich te melden bij de Lagerkommandantur in kamp Westerbork

Plattegrond kamp Westerbork Datum: 1943-1944

Plattegrond kamp Westerbork Datum: 1943-1944

Plattegrond van kamp Westerbork

Van: Leidens Aan: Hamburg, Flora Plaats: Zutphen Datum: 1942-10-03 Onderwerp: transport naar Westerbork van moeder en dochter.&nbsp; Vader bevindt zich op dat moment in het Joodse werkkamp Vledder. In kamp Westerbork zal het drietal elkaar weer treffen.

Van: Leidens Aan: Hamburg, Flora Plaats: Zutphen Datum: 1942-10-03 Onderwerp: transport naar Westerbork van moeder en dochter.&nbsp; Vader bevindt zich op dat moment in het Joodse werkkamp Vledder. In kamp Westerbork zal het drietal elkaar weer treffen.

Kurt Jakob DavidEssinger

Kurt Jakob David
Essinger