In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Het treinbord

Markt 4, Beilen

Het verhaal van Menachem Asscher

Een jongen vereeuwigd in hout

Testverhaal

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Op deze pagina ontdek je uiteenlopende verhalen over Kamp Westerbork: persoonlijke portretten van betrokkenen, gemeenteverhalen die laten zien hoe lokale gemeenschappen verbonden zijn met het kamp, themaverhalen die context en verdieping bieden, en objectverhalen waarin voorwerpen het verleden tastbaar maken.

Verhalen

Centrale keuken. De centrale keuken van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork. Het interieur is zichtbaar en grote (kook)ketels staan opgesteld. Op de voorgrond een keukentafel met snijmachine. Op de achtergrond wasbakken; een theedoek hangt over de rand. Kamp Westerbork, 1939-1942. Achter op de foto staat: 'Interieur Centrale Keuken, Vl. kamp'.

Centrale keuken. De centrale keuken van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork. Het interieur is zichtbaar en grote (kook)ketels staan opgesteld. Op de voorgrond een keukentafel met snijmachine. Op de achtergrond wasbakken; een theedoek hangt over de rand. Kamp Westerbork, 1939-1942. Achter op de foto staat: 'Interieur Centrale Keuken, Vl. kamp'.

van het interieur van de Centrale Keuken van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Wat staat er op deze website en wat (nog) niet?

Over deze website

Disclaimer

Informatie uit andere archieven

Colofon

Plaatsen in kamp Westerbork

Doorgangskamp Westerbork

These are the things you will (and will not) find on this website

About this website

Contact

Algemeen

Vragen over personen

Vragen over een onderwerp

Vragen over een foto, voorwerp of document

Veelgestelde vragen

Barak 4

Barak 3

Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Bewarings- en Verblijfskamp Westerbork

Barak 2

Schietbanen kamp Westerbork

Waterzuivering kamp Westerbork

SD-bunker

Broeikas kamp Westerbork

Appèlplaats kamp Westerbork

Speelplaatsen kamp Westerbork

Fransche barakken kamp Westerbork

NSB-begraafplaats

Strafbarakken

Transportbarakken kamp Westerbork

Commandantswoning

Dienstwoningen kamp Westerbork

Wegennet kamp Westerbork

Eerste ingang kamp Westerbork

Jongerenbarakken kamp Westerbork

Mannenbarakken kamp Westerbork

Vrouwenbarakken kamp Westerbork

Beplanting kamp Westerbork

Latrines kamp Westerbork

Ziekenhuisbarakken

Heidelager

Kommandantur

Casino kamp Westerbork

Wachttorens kamp Westerbork

Bagagebarakken kamp Westerbork

Gracht kamp Westerbork

Prikkeldraad kamp Westerbork

Werkplaatsen kamp Westerbork

Industriebarakken kamp Westerbork

Opslagplaatsen kamp Westerbork

Militair Kamp Westerbork

Woonoord Schattenberg

Wasserij kamp Westerbork

Crematorium

Garages kamp Westerbork

Kindertehuis kamp Westerbork

Staatsbosbeheerschuur kamp Westerbork

Barakken gebouwd van 1939-1942

Barakken gebouwd van 1942-1945

Zusterhuis kamp Westerbork

Paardenstal kamp Westerbork

Fürsorge

Barak 1

Oranjekanaal haven

Barak 110

Barak 108

Kleiderkammer kamp Westerbork

Weeshuis

Gevangenis kamp Westerbork

Antragstelle

Buitencommando's kamp Westerbork

Bakkerij kamp Westerbork

Aardappelkelder

Aardappelkeuken kamp Westerbork

Personeelsbarakken kamp Westerbork

Vrijgezellenbarakken kamp Westerbork

Familiebarakken kamp Westerbork

Grote woonbarakken kamp Westerbork

Ziekenhuiskeuken kamp Westerbork

Kantine kamp Westerbork

Schouwburg

Barak 97

Barak 96

Barak 95

Barak 94

Barak 93

Barak 92

Barak 91

Barak 90

Barak 89

Barak 88

Barak 87

Barak 86

Barak 85

Barak 84

Barak 83

Barak 82

Barak 81

Barak 80

Barak 79

Barak 78

Barak 77

Barak 76

Barak 75

Barak 74

Barak 73

Barak 72

Barak 71

Barak 70

Barak 69

Barak 68

Barak 67

Barak 66

ElsjeDresden

Elsje
Dresden