In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Kamporganisatie kamp Westerbork

Ordonnansen

Notbereitschaft

Dienstbereiche

Joodse Ordedienst

Dienstleiders

Contactcommissie

Joodse Raad kamp Westerbork

Barakkenindeling

Arbeidsverdeling kamp Westerbork

Post kamp Westerbork

Contacten kamp Westerbork met overheden

Kampregelementen kamp Westerbork

Beheer kamp Westerbork

Visitatie kamp Westerbork

Machtsverhoudingen in kamp Westerbork

Onderwijs kamp Westerbork

Boekhouding kamp Westerbork

Registratie kamp Westerbork

Financiën kamp Westerbork

Brandweer kamp Westerbork

Administratie kamp Westerbork

Fliegende Kolonne

Sonder-Ausweis Schlosser, Cornelis, 5-10-03, B21 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten (DB 6).&nbsp; Gültig bis: Auf Weiteres

Sonder-Ausweis Schlosser, Cornelis, 5-10-03, B21 ist berechtigt das Lager Westerbork zu verlassen, um in: allen Betrieben Arbeiten zu verrichten (DB 6).&nbsp; Gültig bis: Auf Weiteres

Sonderausweis van Cornelis Schlosser

Klassieke muziek kamp Westerbork

Kamporkest kamp Westerbork

Gevangenissen

Oranjehotel

Plaatsen in kamp Westerbork

Gevangenis kamp Westerbork

Appèl kamp Westerbork

Uitgaande transporten kamp Westerbork

Transporten naar Theresienstadt

Sterfte kamp Westerbork

Kindersterfte kamp Westerbork

Mannenbarakken kamp Westerbork

Deportatie naar kamp Westerbork

Aankomst in kamp Westerbork

Vluchtelingenkampen

Vluchtelingenkamp Hellevoetsluis

Barak 4

Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Kappersafdeling kamp Westerbork

Barak 101

Barak 65

Kampboerderij

Barak 63

Barak 43

Barak 51

Familiebarakken kamp Westerbork

Barak 5

Barak 50

Bewarings- en Verblijfskamp Westerbork

Grote woonbarakken kamp Westerbork

Barak 72

Barak 49

Barak 48

Ziekenhuiskeuken kamp Westerbork

Barak 47

Barak 46

Barak 6

Barak 45

Militair Kamp Westerbork

Barak 44

Barak 110

Barak 109

Barak 7

Barak 71

Kantine kamp Westerbork

Barakken gebouwd van 1942-1945

Wegennet kamp Westerbork

Anti-Joodse maatregelen

Lippmann, Rosenthal & Co.

Pakketpost kamp Westerbork

Voedselpakketten kamp Westerbork

Kampleven Westerbork

Jeugdorganisaties kamp Westerbork

Schülerkreis

Wachttorens kamp Westerbork

Bewaking kamp Westerbork

Buitenbewaking kamp Westerbork

Gasten in de woning van kampcommandant Gemmeker.&nbsp; Kamp Westerbork, 1942-1944&nbsp; Naast Gemmeker (uiterst rechts) zit Frau Hassel en Aus der Fünten. De vrouw links is onbekend.

Gasten in de woning van kampcommandant Gemmeker.&nbsp; Kamp Westerbork, 1942-1944&nbsp; Naast Gemmeker (uiterst rechts) zit Frau Hassel en Aus der Fünten. De vrouw links is onbekend.

KätheBergmann-Sondhelm

Käthe
Bergmann-Sondhelm