In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Het treinbord

Markt 4, Beilen

Het verhaal van Menachem Asscher

Een jongen vereeuwigd in hout

Testverhaal

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Op deze pagina ontdek je uiteenlopende verhalen over Kamp Westerbork: persoonlijke portretten van betrokkenen, gemeenteverhalen die laten zien hoe lokale gemeenschappen verbonden zijn met het kamp, themaverhalen die context en verdieping bieden, en objectverhalen waarin voorwerpen het verleden tastbaar maken.

Verhalen

Brandweeroefening.&nbsp; Foto van een decor uit het cabaretprogramma Humor und Melodie, revue in 18 beelden. Kamp Westerbork,&nbsp; Datum: 1943-09-27.&nbsp; Beeld/Scene/Decor: Appell Appell ! Decor gemaakt door Hans Margules.

Brandweeroefening.&nbsp; Foto van een decor uit het cabaretprogramma Humor und Melodie, revue in 18 beelden. Kamp Westerbork,&nbsp; Datum: 1943-09-27.&nbsp; Beeld/Scene/Decor: Appell Appell ! Decor gemaakt door Hans Margules.

Illustratie decor 'Appell, Appell!' uit de revue Humor und Melodie

Betreft: plattegrond keukens Schattenberg Na de invoering van de zelfzorg in 1956 werd de centrale keuken opgeheven en werden er bij de woonbarakken keukenbarakken geplaatst.&nbsp;

Betreft: plattegrond keukens Schattenberg Na de invoering van de zelfzorg in 1956 werd de centrale keuken opgeheven en werden er bij de woonbarakken keukenbarakken geplaatst.&nbsp;

Plattegrond van de keukenbarakken in woonoord Schattenberg

Fantasiebrief geschreven door Bob Cahen&nbsp; Datum: 1942-12-12&nbsp; Hij las deze brief zelf voor op de verschillende zalen in het ziekenhuis in kamp Westerbork.&nbsp; Later is deze brief door buitenstaanders vertaald in het Engels.&nbsp;

Fantasiebrief geschreven door Bob Cahen&nbsp; Datum: 1942-12-12&nbsp; Hij las deze brief zelf voor op de verschillende zalen in het ziekenhuis in kamp Westerbork.&nbsp; Later is deze brief door buitenstaanders vertaald in het Engels.&nbsp;

Brief geschreven door Bob Cahen in kamp Westerbork

Van: Meijer, H.I. Aan: Departement van Binnenlandse Zaken Plaats: Zwijndrecht Datum: 1945-12-02 Onderwerp: samenstellen van een lijst van boeken en andere goederen die aanwezig zijn in kamp Westerbork

Van: Meijer, H.I. Aan: Departement van Binnenlandse Zaken Plaats: Zwijndrecht Datum: 1945-12-02 Onderwerp: samenstellen van een lijst van boeken en andere goederen die aanwezig zijn in kamp Westerbork

Brief van H.I. Meijer betreffende een lijst van boeken uit kamp Westerbork

Betreft: plattegrond met riolering en gevels&nbsp; Schaal: 1:100&nbsp; Datum:1965-04-15 Opmerking: voorbereidingen tot het aanpassen van de indeling van de barak, zodat gezinnen een eigen woonruimte hebben.

Betreft: plattegrond met riolering en gevels&nbsp; Schaal: 1:100&nbsp; Datum:1965-04-15 Opmerking: voorbereidingen tot het aanpassen van de indeling van de barak, zodat gezinnen een eigen woonruimte hebben.

Plattegrond in verband met het plaatsen van riolering en gevels

Van: Kurzmann, Heinrich en Ilse Aan: Terink, familie Plaats: Zutphen Datum: 1943-01-20 Onderwerp: weer een afscheidskaart, groeten en dank…

Van: Kurzmann, Heinrich en Ilse Aan: Terink, familie Plaats: Zutphen Datum: 1943-01-20 Onderwerp: weer een afscheidskaart, groeten en dank…

Briefkaart van Heinrich en Ilse Kurzmann aan de familie Terink op weg naar kamp Westerbork

Van: Blom-Walg, Lea en Blom, Nathan Aan: Walg, M. Datum: 1943-05-22 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: pakje ontvangen, dank.

Van: Blom-Walg, Lea en Blom, Nathan Aan: Walg, M. Datum: 1943-05-22 Plaats: Westerbork, kamp Onderwerp: pakje ontvangen, dank.

Briefkaart van Lea Blom-Walg en Nathan aan M. Walg vanuit kamp Westerbork

Van: Magnus-Goldschmidt, F. en Magnus, L. Aan: Goldschmidt, Leah (en familie) Datum: 1945-07-10, 1945-07-20, 1945-07-21 Plaats: Amsterdam Onderwerp: Bevat drie brieven. De schrijvers vertellen over de vervolging en de kampervaringen van de familie Magnus, over de voormalige Joodse wijk in Amsterdam en over het oppakken van het leven na terugkeer in Amsterdam.&nbsp;

Van: Magnus-Goldschmidt, F. en Magnus, L. Aan: Goldschmidt, Leah (en familie) Datum: 1945-07-10, 1945-07-20, 1945-07-21 Plaats: Amsterdam Onderwerp: Bevat drie brieven. De schrijvers vertellen over de vervolging en de kampervaringen van de familie Magnus, over de voormalige Joodse wijk in Amsterdam en over het oppakken van het leven na terugkeer in Amsterdam.&nbsp;

Brief van het echtpaar Magnus aan L. Goldschmidt vanuit Amsterdam

Lagersonderbefehl&nbsp; Datum: 1943-08-12&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Organisatie; dienstleiders&nbsp; Gelijk aan inv.nr.: 20-54

Lagersonderbefehl&nbsp; Datum: 1943-08-12&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Organisatie; dienstleiders&nbsp; Gelijk aan inv.nr.: 20-54

Lagersonderbefehl

Van: Matteman, Sal en Margot Aan: familie L. Matteman Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-08 Onderwerp: pakket ontvangen

Van: Matteman, Sal en Margot Aan: familie L. Matteman Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-08 Onderwerp: pakket ontvangen

Briefkaart van Sal en Margot Matteman aan familie L. Matteman vanuit kamp Westerbork

Van: ter Veer, B.I.A.A., Mr. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: 's-Gravenhage Datum: 1947-07-16 Onderwerp: Instructie voor de Geestelijke en Sociale Verzorging in de Interneringskampen. Buiten het kamp worden de belangen van de gedetineerden behartigd door de Stichting Toezicht Politieke Delinquenten.

Van: ter Veer, B.I.A.A., Mr. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: 's-Gravenhage Datum: 1947-07-16 Onderwerp: Instructie voor de Geestelijke en Sociale Verzorging in de Interneringskampen. Buiten het kamp worden de belangen van de gedetineerden behartigd door de Stichting Toezicht Politieke Delinquenten.

Instructie van B.I.A.A. ter Veer aan J.G. Buijvoets over instelling commissies voor geestelijke en sociale verzorging in de Interneringskampen

Het gaat om transportnummer 819. Deze nummers werden verstrekt aan de personen die in aanmerking kwamen voor het uitwisselingstransport van 5 februari 1945 van Theresienstadt naar Zwitserland.&nbsp;

Het gaat om transportnummer 819. Deze nummers werden verstrekt aan de personen die in aanmerking kwamen voor het uitwisselingstransport van 5 februari 1945 van Theresienstadt naar Zwitserland.&nbsp;

Nummer voor uitwisselingstransport naar Zwitserland

Rugzak Het betreft de rugzakken van Jochem Slager (1903). Jochem kwam zijn vader, die een omweg via kamp Vught maakte, in Westerbork weer tegen. Hij was getuige van zijn transport naar het Oosten. Zijn rugzak bleef in Westerbork achter. Jochem nam Garson's rugzak en die van hemzelf mee terug naar Enschede toen hij vanwege zijn gemengd gehuwde status werd ontslagen.

Rugzak Het betreft de rugzakken van Jochem Slager (1903). Jochem kwam zijn vader, die een omweg via kamp Vught maakte, in Westerbork weer tegen. Hij was getuige van zijn transport naar het Oosten. Zijn rugzak bleef in Westerbork achter. Jochem nam Garson's rugzak en die van hemzelf mee terug naar Enschede toen hij vanwege zijn gemengd gehuwde status werd ontslagen.

Rugzak van Jochem Slager

Van: Mark (werkelijke naam van Hanna's vader) Aan: Kolthoff, Hanna Plaats: Amsterdam Datum: 1945-06-06 Onderwerp: brief ontvangen van Hanna uit Theresienstadt; vanaf eind augustus 1944 niets meer van Hanna gehoord; de week voor het schrijven van de brief naam ontdekt van Hanna op de lijst van Hollanders in Theresienstadt; over familieleden; over gezinshereniging; over Hanna's arrestatie en het opgeven van een valse naam; kamp Westerbork, regelen van allerlei vrijstellingspapieren; &nbsp;dominee heeft een doopsbewijs in orde gemaakt; Hanna's moeder en vader hebben nog geen woning. Ze wonen in bij de familie Tannenbaum in Amsterdam; over de onderduik en de lotgevallen van Hanna's broertje Kees; een kleine slaapkamer is al voor Hanna gereed gemaakt; een broer van Mark heeft in het Canadese leger gevochten, hij was daar al twintig jaar woonachtig; ouders hebben drie jaar op een kamer in Den Haag in onderduik gezeten; over de hongerwinter; over de oma's, een is doorgestuurd, de ander is in onderduik geweest; over bekenden die teruggekeerd zijn; het Duits mag je vergeten dat heeft afgedaan voor ons; behoefte aan allerlei wetenswaardigheden van Hanna…

Van: Mark (werkelijke naam van Hanna's vader) Aan: Kolthoff, Hanna Plaats: Amsterdam Datum: 1945-06-06 Onderwerp: brief ontvangen van Hanna uit Theresienstadt; vanaf eind augustus 1944 niets meer van Hanna gehoord; de week voor het schrijven van de brief naam ontdekt van Hanna op de lijst van Hollanders in Theresienstadt; over familieleden; over gezinshereniging; over Hanna's arrestatie en het opgeven van een valse naam; kamp Westerbork, regelen van allerlei vrijstellingspapieren; &nbsp;dominee heeft een doopsbewijs in orde gemaakt; Hanna's moeder en vader hebben nog geen woning. Ze wonen in bij de familie Tannenbaum in Amsterdam; over de onderduik en de lotgevallen van Hanna's broertje Kees; een kleine slaapkamer is al voor Hanna gereed gemaakt; een broer van Mark heeft in het Canadese leger gevochten, hij was daar al twintig jaar woonachtig; ouders hebben drie jaar op een kamer in Den Haag in onderduik gezeten; over de hongerwinter; over de oma's, een is doorgestuurd, de ander is in onderduik geweest; over bekenden die teruggekeerd zijn; het Duits mag je vergeten dat heeft afgedaan voor ons; behoefte aan allerlei wetenswaardigheden van Hanna…

Brief van Mark (vader) aan Hanna vanuit Amsterdam

Van: Haagman-Fierlier, E. Aan: De Vrijer-Fierlier, Miep Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943 Onderwerp: ze heeft een brief van Miep ontvangen en gelezen dat het haar naar omstandigheden goed gaat; houdt de moed erin of op oudejaarsavond: 'we gaan nog niet naar huis…; Lion werkt buiten…; Miep is gemengd-gehuwd haar man Dick en haar dochter Marietje zijn nog thuis.

Van: Haagman-Fierlier, E. Aan: De Vrijer-Fierlier, Miep Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943 Onderwerp: ze heeft een brief van Miep ontvangen en gelezen dat het haar naar omstandigheden goed gaat; houdt de moed erin of op oudejaarsavond: 'we gaan nog niet naar huis…; Lion werkt buiten…; Miep is gemengd-gehuwd haar man Dick en haar dochter Marietje zijn nog thuis.

Brief van E. Haagman-Fierlier aan haar zus Miep in kamp Vught vanuit kamp Westerbork

Van: Blits-Lam Aan: Veer, familie Plaats: Amsterdam Datum: 1942-07-31 Onderwerp: mevrouw Veer komt op bezoek; Sonja werkt helemaal niet meer, alleen nog thuis; zou ze voor een paar dagen kunnen komen, omdat het zo stil is…&nbsp;

Van: Blits-Lam Aan: Veer, familie Plaats: Amsterdam Datum: 1942-07-31 Onderwerp: mevrouw Veer komt op bezoek; Sonja werkt helemaal niet meer, alleen nog thuis; zou ze voor een paar dagen kunnen komen, omdat het zo stil is…&nbsp;

Brief van Sonja Blits-Lam aan de familie Veer vanuit Amsterdam

Van: van Bergen-Diamant, Nora Aan: van Bergen, Chaja Plaats: Amsterdam Datum: 1946-08-10 Onderwerp: fijn dat je weer schreef; jammer de vele taalfouten; Chaja heeft veel plezier in het gastgezin van Mrs. Smith; over briefpost en gewicht; dingen kopen voor thuis, waar haal je het geld vandaan, die mensen doen al zoveel voor ons; &nbsp;‘die mag je niet lastig maken nu een fiets te kopen’; Eddy is weer thuisgekomen, hij is erg groot…; verder over Eddy…

Van: van Bergen-Diamant, Nora Aan: van Bergen, Chaja Plaats: Amsterdam Datum: 1946-08-10 Onderwerp: fijn dat je weer schreef; jammer de vele taalfouten; Chaja heeft veel plezier in het gastgezin van Mrs. Smith; over briefpost en gewicht; dingen kopen voor thuis, waar haal je het geld vandaan, die mensen doen al zoveel voor ons; &nbsp;‘die mag je niet lastig maken nu een fiets te kopen’; Eddy is weer thuisgekomen, hij is erg groot…; verder over Eddy…

Brief van Nora van Bergen-Diamant aan haar dochter Chaja vanuit Amsterdam

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-05-29 Onderwerp: Stella's ouders zijn een paar dagen in kamp Westerbork. Ze hebben het kampleven leren kennen. De kans bestaat dat zij de komende dinsdag op transport moeten gaan; Stella's broer Samuel heeft nog telegrammen gestuurd. Al geïnformeerd over de Engelse nationaliteit van Stella's moeder. Terugstellen van transport lijkt uitgesloten. Ze hebben al wat gewerkt en zijn bij Werner op bezoek geweest. Werner had eigenlijk Stella in Westerbork verwacht; onzekere toekomst in kamp Westerbork.

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-05-29 Onderwerp: Stella's ouders zijn een paar dagen in kamp Westerbork. Ze hebben het kampleven leren kennen. De kans bestaat dat zij de komende dinsdag op transport moeten gaan; Stella's broer Samuel heeft nog telegrammen gestuurd. Al geïnformeerd over de Engelse nationaliteit van Stella's moeder. Terugstellen van transport lijkt uitgesloten. Ze hebben al wat gewerkt en zijn bij Werner op bezoek geweest. Werner had eigenlijk Stella in Westerbork verwacht; onzekere toekomst in kamp Westerbork.

Brief van Werner Stertzenbach aan Stella Pach vanuit kamp Westerbork

Van: Enthoven, P.H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-03-07/08 Onderwerp: Op de ene kant is een plattegrond met baraknummers getekend en aan de andere kant een lijst van patiënten door P.H. Enthoven, van beroep cardioloog, in de verschillende barakken op 7 en 8 maart 1944 bezocht. Van elke patiënt staat het baraknummer genoteerd en is een diagnose gesteld.

Van: Enthoven, P.H. Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-03-07/08 Onderwerp: Op de ene kant is een plattegrond met baraknummers getekend en aan de andere kant een lijst van patiënten door P.H. Enthoven, van beroep cardioloog, in de verschillende barakken op 7 en 8 maart 1944 bezocht. Van elke patiënt staat het baraknummer genoteerd en is een diagnose gesteld.

Plattegrond van kamp Westerbork en een lijst met namen van patiënten in de verschillende barakken

Van: Haagman, Lion Aan: De Vrijer, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-12 Onderwerp: gisteravond zijn verjaardag gevierd, het liefst had hij een potje willen huilen; Lion is in zijn barak, een der heren speelt op zijn (mond)harmonica; vervolgens wordt er geroepen ‘eten halen''; Bep ligt te slapen in haar barak, na een nachtdienst gehad te hebben; het is zondag, dat geeft voor Lion de mogelijkheid om een brief te schrijven; ook Clara is aan het werk; in de barak wordt sentimenteel gespeeld en gezongen door meerdere mannen; stemming van Lion zit in een negatieve spiraal; van Praag zit zichzelf in een zakspiegeltje te bewonderen; Lions nummer wordt opgeroepen om voor de tweede keer eten op te komen halen (prima snert), hij is te lui en geeft zijn eetkaart aan van Cauveren af; de mondharmonica speelt iets vrolijks; buiten regens het, dat betekend tot je knieën lopen in de bagger; over het eetgedrag van een medebewoner; Lion gaat kijken of hij op de lijst voor de pakketten staat, geen pakketje; de man met de dubbele basstem gaat zijn pannetje schoonmaken op de tafel, hij is te lui om naar het washok te lopen; Presser maakt zijn pakketje open en heeft 10 man of zich heen, ook Lion kijkt; Lion stopt met schrijven en gaat Bep wakker maken; Bep heeft zin in rozijnen en heeft drie kammetjes nodig en een wit schort; Lion is bij Clara, ze zullen iets klaar proberen te maken voor het diner; Bep zit naast hem en is haar handen met crème aan het insmeren; De Baan (spoorlijn) is af. Deze week gaan ze allen naar Amsterdam, misschien kan Lion erbij blijven, dat scheelt dat minstens een half jaar afwachten; ‘Dick als je een vergunning hebt om te komen, schrijf het ons dan direct…’

Van: Haagman, Lion Aan: De Vrijer, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-12 Onderwerp: gisteravond zijn verjaardag gevierd, het liefst had hij een potje willen huilen; Lion is in zijn barak, een der heren speelt op zijn (mond)harmonica; vervolgens wordt er geroepen ‘eten halen''; Bep ligt te slapen in haar barak, na een nachtdienst gehad te hebben; het is zondag, dat geeft voor Lion de mogelijkheid om een brief te schrijven; ook Clara is aan het werk; in de barak wordt sentimenteel gespeeld en gezongen door meerdere mannen; stemming van Lion zit in een negatieve spiraal; van Praag zit zichzelf in een zakspiegeltje te bewonderen; Lions nummer wordt opgeroepen om voor de tweede keer eten op te komen halen (prima snert), hij is te lui en geeft zijn eetkaart aan van Cauveren af; de mondharmonica speelt iets vrolijks; buiten regens het, dat betekend tot je knieën lopen in de bagger; over het eetgedrag van een medebewoner; Lion gaat kijken of hij op de lijst voor de pakketten staat, geen pakketje; de man met de dubbele basstem gaat zijn pannetje schoonmaken op de tafel, hij is te lui om naar het washok te lopen; Presser maakt zijn pakketje open en heeft 10 man of zich heen, ook Lion kijkt; Lion stopt met schrijven en gaat Bep wakker maken; Bep heeft zin in rozijnen en heeft drie kammetjes nodig en een wit schort; Lion is bij Clara, ze zullen iets klaar proberen te maken voor het diner; Bep zit naast hem en is haar handen met crème aan het insmeren; De Baan (spoorlijn) is af. Deze week gaan ze allen naar Amsterdam, misschien kan Lion erbij blijven, dat scheelt dat minstens een half jaar afwachten; ‘Dick als je een vergunning hebt om te komen, schrijf het ons dan direct…’

Brief van Lion Haagman aan de familie De Vrijer vanuit kamp Westerbork

Brief van het Informatiebureau van het Nederlandsche Roode Kruis Verklaring dat: Rebecca Snoek-de Jong Geboren: 19-07-1882 Op 7 september 1943 van Westerbork naar Auschwitz is gedeporteerd.

Brief van het Informatiebureau van het Nederlandsche Roode Kruis Verklaring dat: Rebecca Snoek-de Jong Geboren: 19-07-1882 Op 7 september 1943 van Westerbork naar Auschwitz is gedeporteerd.

Brief van het Nederlandsche Roode Kruis betreffende Rebecca Snoek-de Jong

Van: Haagman, Lion, Bep en Clara Aan: De Vrijer, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-08 Onderwerp: iets proberen te bereiken voor vrijstelling; Lion werkt in de grond; de beide vrouwen 's morgen in de Centrale Keuken…

Van: Haagman, Lion, Bep en Clara Aan: De Vrijer, familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-08 Onderwerp: iets proberen te bereiken voor vrijstelling; Lion werkt in de grond; de beide vrouwen 's morgen in de Centrale Keuken…

Brief van Lion, Bep en Clara aan de familie Vrijer vanuit kamp Westerbork

Personeel van de schilderwerkplaats.&nbsp; Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork, 1940-06-07.&nbsp; iterst links de heren Cremers en Chuna Fajgenblat . Rechts staande Werner Heinau en zittend Hans Margules. Op het bord aan de deur &nbsp;van de werkplaats staat: 'Eintritt verboten, Malerei'.

Personeel van de schilderwerkplaats.&nbsp; Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork, 1940-06-07.&nbsp; iterst links de heren Cremers en Chuna Fajgenblat . Rechts staande Werner Heinau en zittend Hans Margules. Op het bord aan de deur &nbsp;van de werkplaats staat: 'Eintritt verboten, Malerei'.

Personeel van de schilderwerkplaats in het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-07-06 Onderwerp: het pakje voor de broeders Hekster kwam te laat. Ze waren een week ervoor al vertrokken; Werner kon niets doen voor Stella's collega Greet Markens. Hij heeft haar niet meer gezien. De inhoud van het pakketje is bij mensen in ziekenhuis terecht gekomen; Werner heeft ook een leerling van Stella Margot ontmoet. Ze heeft zich aan hem voorgesteld. Vandaag is zij op transport gesteld; Samuel Pach werkt op de timmerwerkplaats, mogelijk krijgt hij een groen stempel. Zijn vrouw Chel werkt in de naaikamer en moest heideplaggen sjouwen. Ze hebben een concert bezocht. Werner kan ze niet elke avond zien, gezien zijn uitgebreide kring van bekenden; nog geregeld mensen uit Vught. Er wordt gezegd dat Vught als Jodenkamp wordt opgeheven; gemengd-gehuwden worden ontslagen, met- en zonder sterilisatie, afgelopen weken vertrokken er grote transporten van 2- tot 3000 mensen; de toekomst is onzeker;&nbsp;

Van: Stertzenbach, Werner Aan: Stella Plaats: Westerbork, Kamp Datum: 1943-07-06 Onderwerp: het pakje voor de broeders Hekster kwam te laat. Ze waren een week ervoor al vertrokken; Werner kon niets doen voor Stella's collega Greet Markens. Hij heeft haar niet meer gezien. De inhoud van het pakketje is bij mensen in ziekenhuis terecht gekomen; Werner heeft ook een leerling van Stella Margot ontmoet. Ze heeft zich aan hem voorgesteld. Vandaag is zij op transport gesteld; Samuel Pach werkt op de timmerwerkplaats, mogelijk krijgt hij een groen stempel. Zijn vrouw Chel werkt in de naaikamer en moest heideplaggen sjouwen. Ze hebben een concert bezocht. Werner kan ze niet elke avond zien, gezien zijn uitgebreide kring van bekenden; nog geregeld mensen uit Vught. Er wordt gezegd dat Vught als Jodenkamp wordt opgeheven; gemengd-gehuwden worden ontslagen, met- en zonder sterilisatie, afgelopen weken vertrokken er grote transporten van 2- tot 3000 mensen; de toekomst is onzeker;&nbsp;

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944 Onderwerp: aanvoer van bouwmateriaal via het spoor.

Maker: Breslauer, W.R. Still uit de Westerborkfilm Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944 Onderwerp: aanvoer van bouwmateriaal via het spoor.

Foto van een still van de Westerborkfilm

Briefkaart Van: Jong, de Henk Aan: Jong-Cohen, de, Estella Plaats: Amsterdam Datum: 1943-06-10 Onderwerp: Henk heeft een pakket gestuurd met eieren. Ina heeft het toegestuurde wasgoed van Estella gestreken. Nichtje Carla Meijer is bijdehand.

Briefkaart Van: Jong, de Henk Aan: Jong-Cohen, de, Estella Plaats: Amsterdam Datum: 1943-06-10 Onderwerp: Henk heeft een pakket gestuurd met eieren. Ina heeft het toegestuurde wasgoed van Estella gestreken. Nichtje Carla Meijer is bijdehand.

Briefkaart van Henk de Jong aan E. de Jong-Cohen vanuit Amsterdam

Van: Minister van Oorlog&nbsp; Aan: Minister van Bin. Zaken&nbsp; Plaats: Den Haag&nbsp; Datum: 1951-01-31&nbsp; Onderwerp: crematorium te Westerbork; forceren van dichtgespijkerde deur door bewoners van Schattenberg; bestemming van het gebouw.

Van: Minister van Oorlog&nbsp; Aan: Minister van Bin. Zaken&nbsp; Plaats: Den Haag&nbsp; Datum: 1951-01-31&nbsp; Onderwerp: crematorium te Westerbork; forceren van dichtgespijkerde deur door bewoners van Schattenberg; bestemming van het gebouw.

Brief van de minister van Oorlog aan de minister van Binnenlandse Zaken

Van: Lijderdorff, Rene Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-07-19 Bijz: Stammliste, vorl. zurueckgestellt

Van: Lijderdorff, Rene Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-07-19 Bijz: Stammliste, vorl. zurueckgestellt

Ausweiskarte van René Lijdesdorff

Van: katholieke liefdadigheid Aan: van Cleef, Rozette Plaats: Praag Datum: 1945-05 Onderwerp: mogelijk steun voor Rozette, die op weg terug naar Nederland was, via Praag.

Van: katholieke liefdadigheid Aan: van Cleef, Rozette Plaats: Praag Datum: 1945-05 Onderwerp: mogelijk steun voor Rozette, die op weg terug naar Nederland was, via Praag.

Document als onderdeel van de repatriëring van Rozette van Cleef

In het kamp gesloten huwelijken Van: Abt. Bev. B. St. Aan: Büro Dr. Wachtel Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04 Onderwerp: in het kamp gesloten huwelijken in de periode april 1943.

In het kamp gesloten huwelijken Van: Abt. Bev. B. St. Aan: Büro Dr. Wachtel Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04 Onderwerp: in het kamp gesloten huwelijken in de periode april 1943.

Lijst met in kamp Westerbork gesloten huwelijken in 1943

Programmablad Buhne Lager Westerbork&nbsp; Voorstelling: Bunter Abend&nbsp; Datum: 1943-07

Programmablad Buhne Lager Westerbork&nbsp; Voorstelling: Bunter Abend&nbsp; Datum: 1943-07

Programma Bunter Abend

Lagerbefehl No. 55 &nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-11-04&nbsp; Verbod tot bezoek aan het ziekenhuis.

Lagerbefehl No. 55 &nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-11-04&nbsp; Verbod tot bezoek aan het ziekenhuis.

Lagerbefehl No. 55

Foto van Ab Hakker en Sal Metzelaar (rechts) tijdens een wandeling in het Vondelpark.

Foto van Ab Hakker en Sal Metzelaar (rechts) tijdens een wandeling in het Vondelpark.

Foto van Ab Hakker en Sal Metzelaar (rechts) tijdens een wandeling in het Vondelpark

Van: Schol, J Aan: Weissenstein-Thoma, Pauline Plaats: Westerbork, Centraal Vluchtelingenkamp Datum: 1942-07-11 Onderwerp: ontslag uit het kamp op basis dat ze niet-Joods is. De vrijlating vond plaats op 13 juli 1942.

Van: Schol, J Aan: Weissenstein-Thoma, Pauline Plaats: Westerbork, Centraal Vluchtelingenkamp Datum: 1942-07-11 Onderwerp: ontslag uit het kamp op basis dat ze niet-Joods is. De vrijlating vond plaats op 13 juli 1942.

Bewijs van vrijlating voor Pauline Weissenstein-Thoma uit Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Cabaret.&nbsp; Cabaret Bunter Abend Kamp Westerbork, schouwburg, barak 9 Datum: 1944-03 Twee mannen en een knielende vrouw op het toneel (Liesl Frank?) Scene uit Bunter Abend

Cabaret.&nbsp; Cabaret Bunter Abend Kamp Westerbork, schouwburg, barak 9 Datum: 1944-03 Twee mannen en een knielende vrouw op het toneel (Liesl Frank?) Scene uit Bunter Abend

Een scene uit de revue 'Bunter Abend'

Oproep voor Simon Wijnberg in Theresienstadt om zich, in verband met zijn indeling bij een transport naar Zwitserland op 5 februari 1945, de voorafgaande dag om uiterlijk 23.00 uur met bagage (handbagage en een koffer) op de verzamelplaats aan de Langestraat 3 te melden.

Oproep voor Simon Wijnberg in Theresienstadt om zich, in verband met zijn indeling bij een transport naar Zwitserland op 5 februari 1945, de voorafgaande dag om uiterlijk 23.00 uur met bagage (handbagage en een koffer) op de verzamelplaats aan de Langestraat 3 te melden.

Oproep voor Simon Wijnberg betreffende transport naar Zwitserland

Van: Moontje en Ab Hakker Aan:&nbsp;Reina, Jansje en Pietje Plaats: Amsterdam Datum:&nbsp;1942-11-20 Onderwerp: Ab hoorde van Stelleke Metzelaar dat Jansje, Reina en Pietje haar een brief hadden gestuurd; in Amsterdam worden elke avond mensen weggehaald; je merkt er alleen niet zoveel van, he gebeurd rustiger; Ab zijn ouders zitten nog in Westerbork; zelf is hij bij Moontje ingetrokken; van Sallie krijgen ze regelmatig goede berichten (vanuit kamp Westerbork); …

Van: Moontje en Ab Hakker Aan:&nbsp;Reina, Jansje en Pietje Plaats: Amsterdam Datum:&nbsp;1942-11-20 Onderwerp: Ab hoorde van Stelleke Metzelaar dat Jansje, Reina en Pietje haar een brief hadden gestuurd; in Amsterdam worden elke avond mensen weggehaald; je merkt er alleen niet zoveel van, he gebeurd rustiger; Ab zijn ouders zitten nog in Westerbork; zelf is hij bij Moontje ingetrokken; van Sallie krijgen ze regelmatig goede berichten (vanuit kamp Westerbork); …

Brief van Moontje en Ab aan Reina en andere vrienden vanuit Amsterdam

Van: Magnus, Josef en familie Aan: Eaton, Joe Datum: 1945-05-26 Onderwerp: brief die is doorgestuurd naar Joe Eaton. De familie Magnus geeft aan dat het goed met ze gaat. Ze vragen zich af hoe het met verschillende personen gaat. De adressen die ze hebben zijn 5-6 jaar oud. &nbsp; ‘Dein liebe Mutter’ (?)… is in juli 1943 vanuit kamp Westerbork naar Polen doorgestuurd. Van hun vader weten de Magnussen niets…

Van: Magnus, Josef en familie Aan: Eaton, Joe Datum: 1945-05-26 Onderwerp: brief die is doorgestuurd naar Joe Eaton. De familie Magnus geeft aan dat het goed met ze gaat. Ze vragen zich af hoe het met verschillende personen gaat. De adressen die ze hebben zijn 5-6 jaar oud. &nbsp; ‘Dein liebe Mutter’ (?)… is in juli 1943 vanuit kamp Westerbork naar Polen doorgestuurd. Van hun vader weten de Magnussen niets…

Brief van Josef Magnus en zijn gezin aan Joseph Eaton

Van: Bolten, Hennie Aan: Velden, v.d., Mevr. Plaats: Den Haag Datum: 1943-12-17 Onderwerp: Doorsturen van een bericht uit Westerbork. het wordt steeds moelijker pakketjes op te sturen naar kamp Westerbork. Alice en Lotte hebben nog steeds niets van hun ouders gehoord.

Van: Bolten, Hennie Aan: Velden, v.d., Mevr. Plaats: Den Haag Datum: 1943-12-17 Onderwerp: Doorsturen van een bericht uit Westerbork. het wordt steeds moelijker pakketjes op te sturen naar kamp Westerbork. Alice en Lotte hebben nog steeds niets van hun ouders gehoord.

Brief van Hennie (y) Bolten aan mevrouw v.d. Velden vanuit 's-Gravenhage

Van: de Gartenbau Gruppe Plaats: Westerbork, Centraal Vluchtelingenkamp Datum: 1940 Onderwerp: tuinbouwgroep.

Van: de Gartenbau Gruppe Plaats: Westerbork, Centraal Vluchtelingenkamp Datum: 1940 Onderwerp: tuinbouwgroep.

Foto van de Gartenbau Grupppe in Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Van: van Cleef, Rozette Aan: lieve vrienden Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-07 Onderwerp: op dezelfde manier als Bart in kamp Westerbork terecht gekomen en hem in het kamp ontmoet; ze had last van haar keel; mevrouw B. Smit-Hilversum in barak 5 zou graag een pakket ontvangen; graag kleding ontvangen, ze draagt een overall, dus graag sokken en ondergoed; haar stemming is goed, iedereen is erg lief voor haar, ze lachen veel; Bep ligt in het ziekenhuis, misschien mag ze haar bezoeken; ze werkt op een van de werkplaatsen; met Bart eet ze samen; men zegt dat ze voorlopig zullen blijven; ze is bij Bep op ziekenbezoek geweest, ze was erg verdrietig toen ze Rozette zag; haar verjaardag heeft ze nog in de gevangenis gevierd; ze is kiplekker en wordt erg verwend door Bart; ze gaat naar het cabaret…&nbsp;

Van: van Cleef, Rozette Aan: lieve vrienden Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-07 Onderwerp: op dezelfde manier als Bart in kamp Westerbork terecht gekomen en hem in het kamp ontmoet; ze had last van haar keel; mevrouw B. Smit-Hilversum in barak 5 zou graag een pakket ontvangen; graag kleding ontvangen, ze draagt een overall, dus graag sokken en ondergoed; haar stemming is goed, iedereen is erg lief voor haar, ze lachen veel; Bep ligt in het ziekenhuis, misschien mag ze haar bezoeken; ze werkt op een van de werkplaatsen; met Bart eet ze samen; men zegt dat ze voorlopig zullen blijven; ze is bij Bep op ziekenbezoek geweest, ze was erg verdrietig toen ze Rozette zag; haar verjaardag heeft ze nog in de gevangenis gevierd; ze is kiplekker en wordt erg verwend door Bart; ze gaat naar het cabaret…&nbsp;

Brief van Rozette van Cleef aan lieve vrienden vanuit kamp Westerbork

Wolfgang Wiener voor barak 4. Kamp Westerbork, 1942.

Wolfgang Wiener voor barak 4. Kamp Westerbork, 1942.

Wolfgang Wiener voor barak 4 in kamp Westerbork

Van: Jewish Agency Jerusalem Aan: Snoek, Hermine Plaats: Palestina Datum: 1944-06-07 Onderwerp: registratie op de Palestinalijst

Van: Jewish Agency Jerusalem Aan: Snoek, Hermine Plaats: Palestina Datum: 1944-06-07 Onderwerp: registratie op de Palestinalijst

GrethaLopes Cardozo-Leyden van Amstel

Gretha
Lopes Cardozo-Leyden van Amstel