In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

Anti-Joodse maatregelen

Verboden voor Joden

Reizen of verhuizen zonder vergunning voor Joden verboden

Ontspanning kamp Westerbork

Sport kamp Westerbork

Korfbal kamp Westerbork

Boksen kamp Westerbork

Schaken kamp Westerbork

Handbal kamp Westerbork

Voetbal kamp Westerbork

Gymnastiek kamp Westerbork

Vooroorlogs Joods leven

Hachsjara

Vooroorlogs antisemitisme

Surinaamse Joden

Marokkaanse Joden

Anschluss

Zionisme

Orthodoxe stroming Jodendom

Liberale stroming Jodendom

Invoering Neurenberger Wetten in Nederland

Kristallnacht

Joodse vluchtelingen

Lagerbefehl Westerbork, kamp 1943-05-15, No. 32&nbsp; Inhoud: Uitgaand transport op 18 mei 1943.

Lagerbefehl Westerbork, kamp 1943-05-15, No. 32&nbsp; Inhoud: Uitgaand transport op 18 mei 1943.

Lagerbefehl No. 32

Kampleven Westerbork

Werken in kamp Westerbork

Joods leven na de Tweede Wereldoorlog

Opsporing vermiste personen

Informatiebureau van het Rode Kruis

Plaatsen in kamp Westerbork

Doorgangskamp Westerbork

Gezondheidszorg kamp Westerbork

Artsen kamp Westerbork

Post kamp Westerbork

Verstuurde post kamp Westerbork

Ontvangen post kamp Westerbork

Censuur kamp Westerbork

Clandestiene post kamp Westerbork

Briefpost kamp Westerbork

Pakketpost kamp Westerbork

Bewaking kamp Westerbork

Binnenlandse Strijdkrachten kamp Westerbork

Nederlandse politie kamp Westerbork

SD/Sipo kamp Westerbork

Waffen-SS kamp Westerbork

Grenzschutz kamp Westerbork

Buitenbewaking kamp Westerbork

Commandanten kamp Westerbork

SS-Wachbattalion kamp Westerbork

Straffen kamp Westerbork

Militair Gezag kamp Westerbork

Ordnungspolizei kamp Westerbork

Joodse Ordedienst

Binnenbewaking kamp Westerbork

Joodse werkkampen

Joods werkkamp de Landweer

1945

Juni 1945

Organisatie van de Endlösung

Bombardementen Geallieerden van concentratiekampen

Organisatie van de Jodenvervolging

Wannsee conferentie

Einsatzgruppen

Dodenmarsen

Massamoorden

Gaskamers

Registratie vernietigingskampen

Aktion Reinhardt

Uitwisselingen gevangenen

Kapo's

Medische experimenten

Overnachten kamp Westerbork

Joods werkkamp Geesbrug

Theater kamp Westerbork

Artiesten kamp Westerbork

Dienstreizen kamp Westerbork

Afbraak kamp Westerbork

Ruiming gebouwen kamp Westerbork

Verkoop gebouwen kamp Westerbork

Kampregelementen kamp Westerbork

Kampbevelen kamp Westerbork

Lagerbefehlen

Beroepsgroepen in kamp Westerbork

Landarbeiders kamp Westerbork

RSHA

Centrale Keuken

Sophie MarianneSimons

Sophie Marianne
Simons