We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Lagerbefehl No. 89&nbsp; Datum: 1945-02-22&nbsp; Beperking stroomgebruik en nieuwe werktijden.

Lagerbefehl No. 89&nbsp; Datum: 1945-02-22&nbsp; Beperking stroomgebruik en nieuwe werktijden.

Lagerbefehl No. 89

Kampgeld Plaats: Westerbork, kamp 50Cent Serie CC No. 0987

Kampgeld Plaats: Westerbork, kamp 50Cent Serie CC No. 0987

Kampgeld Lager Westerbork 50 cent

Lagerbefehl No. 41 Datum: 1943-07-14 Personen welke weigeren te werken

Lagerbefehl No. 41 Datum: 1943-07-14 Personen welke weigeren te werken

Lagerbefehl No. 41

Kampgeld Lager Westerbork 10 Cent/ 10 Gutschen Serie BB No. 3252 &nbsp;

Kampgeld Lager Westerbork 10 Cent/ 10 Gutschen Serie BB No. 3252 &nbsp;

Kampgeld Lager Westerbork 10 cent

Kampgeld Lager Westerbork&nbsp; 10 cent Serie CC No. 9245

Kampgeld Lager Westerbork&nbsp; 10 cent Serie CC No. 9245

Van: Montfoort, van&nbsp; Aan: &nbsp;Militair Gezag in Drenthe Plaats:&nbsp;Breda Datum: 1945-05-02&nbsp; Onderwerp: verzoek voor reisvergunning van kamp Westerbork naar Breda (Counter Intelligence) om verslag uit te brengen over werkzaamheden gedurende de bezettingstijd.

Van: Montfoort, van&nbsp; Aan: &nbsp;Militair Gezag in Drenthe Plaats:&nbsp;Breda Datum: 1945-05-02&nbsp; Onderwerp: verzoek voor reisvergunning van kamp Westerbork naar Breda (Counter Intelligence) om verslag uit te brengen over werkzaamheden gedurende de bezettingstijd.

Brief van Van Montfoort namens het N.C.I. aan het Militair Gezag in Drenthe

Van: Huisman, G.K. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-08-02 Onderwerp: contract met N.V. Conservenfabriek 'Wilco' voor tewerkstelling vrouwelijke gedetineerden.

Van: Huisman, G.K. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-08-02 Onderwerp: contract met N.V. Conservenfabriek 'Wilco' voor tewerkstelling vrouwelijke gedetineerden.

Mededeling van G.K. Huisman aan J.G. Buijvoets over een contract met N.V. Conservenfabriek Wilco

Van: Heikens, Hoofd Inwendige Dienst Aan: chef D.U.W. e.a. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-09-29 Onderwerp: Serre achter Huis 5. Uitleg over de reden waarom een serre aan dit huis zeer wenselijk/noodzakelijk is.

Van: Heikens, Hoofd Inwendige Dienst Aan: chef D.U.W. e.a. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-09-29 Onderwerp: Serre achter Huis 5. Uitleg over de reden waarom een serre aan dit huis zeer wenselijk/noodzakelijk is.

Verzoek van Heikens voor de bouw van een serre bij huis 5 en de noodzaak ervan

Briefkaart Van: Buiten, mevr. Aan: Jong-Cohen, de, E.&nbsp; Plaats: Amsterdam Datum: 1944-02-23 Onderwerp: de schrijfster wil overmorgen langskomen om een pakje af te leveren (mogelijk gaat het om een pakketje voor de familie Kwieser in kamp Westerbork. Alleen Joden mogen pakketjes naar het kamp sturen).

Briefkaart Van: Buiten, mevr. Aan: Jong-Cohen, de, E.&nbsp; Plaats: Amsterdam Datum: 1944-02-23 Onderwerp: de schrijfster wil overmorgen langskomen om een pakje af te leveren (mogelijk gaat het om een pakketje voor de familie Kwieser in kamp Westerbork. Alleen Joden mogen pakketjes naar het kamp sturen).

Briefkaart van mevrouw Buiten aan E. de Jong-Cohen vanuit Amsterdam

Egodocumenten bewoners kamp Westerbork (1939-1945)

Vroeg naoorlogse documenten (1945-1970)

Kampgeld Westerbork 10 Cent/10 Gutschen Serie CC No. 5662

Kampgeld Westerbork 10 Cent/10 Gutschen Serie CC No. 5662

Kampgeld 25 Cent/25 Gutschen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-1945 Serie CC No. 8262

Kampgeld 25 Cent/25 Gutschen Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1944-1945 Serie CC No. 8262

Kampgeld Lager Westerbork 25 cent

Brief Van: Mia, Carla en Gré Aan: Jong-Cohen, de, Estella&nbsp;en Kwieser, Henri, ins. Joodsche Raad Plaats: Amsterdam Datum: 1943-05-22 Onderwerp: de schrijfster bedankt Stella voor de briefkaarten en is blij dat ze het goed maakt. Ze heeft een rugzak en een deken in papier verpakt en naar barak 34 gestuurd. De schrijfster denkt dat ze Stella snel zal ontmoeten in Westerbork, want de Joodse Raad wordt nu ook opgeroepen.&nbsp; Met enveloppe

Brief Van: Mia, Carla en Gré Aan: Jong-Cohen, de, Estella&nbsp;en Kwieser, Henri, ins. Joodsche Raad Plaats: Amsterdam Datum: 1943-05-22 Onderwerp: de schrijfster bedankt Stella voor de briefkaarten en is blij dat ze het goed maakt. Ze heeft een rugzak en een deken in papier verpakt en naar barak 34 gestuurd. De schrijfster denkt dat ze Stella snel zal ontmoeten in Westerbork, want de Joodse Raad wordt nu ook opgeroepen.&nbsp; Met enveloppe

Brief van Mia, Carla en Gré aan Estella en Henri Kwieser

Kampgeld Plaats: Westerbork, kamp 25 Cent Serie AA No. 8336

Kampgeld Plaats: Westerbork, kamp 25 Cent Serie AA No. 8336

Van: Heilbut, Rob Aan: Heilbut, A.D. Mevr. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-06- Onderwerp: moed en vertrouwen; niet ongerust maken.

Van: Heilbut, Rob Aan: Heilbut, A.D. Mevr. Plaats: Amsterdam Datum: 1943-06- Onderwerp: moed en vertrouwen; niet ongerust maken.

Briefkaart van Rob Heilbut aan mevrouw A.D. Heilbut vanuit Amsterdam

Kampgeld Lager Westerbork 10 cent Serie BB No. 9127

Kampgeld Lager Westerbork 10 cent Serie BB No. 9127

Lagerbefehl Westerbork, kamp 1944-04-08, No. 73 Inhoud: Benoeming tot dienstleider (Leopold Oberlander)

Lagerbefehl Westerbork, kamp 1944-04-08, No. 73 Inhoud: Benoeming tot dienstleider (Leopold Oberlander)

Lagerbefehl No. 73

Lagerbefehl No. 22&nbsp; Datum: 1943-04-08&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Onderwerp: Spertijd voor dragers zonder ‘Z’ is 21.00 uur.

Lagerbefehl No. 22&nbsp; Datum: 1943-04-08&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Onderwerp: Spertijd voor dragers zonder ‘Z’ is 21.00 uur.

Lagerbefehl No. 22

Persoonsgegevens (carrière) Gegevens over: Josef (Sepp) Hugo Dischner&nbsp; Geb. 1902-01-31 te München

Persoonsgegevens (carrière) Gegevens over: Josef (Sepp) Hugo Dischner&nbsp; Geb. 1902-01-31 te München

Persoonsgegevens van Josef Hugo Dischner

Lagerbefehl No. 33&nbsp; Datum: 1943-05-18&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Onderwerp: Spertijd voor dragers van een 'Z'-stempel en overige kampgevangenen.

Lagerbefehl No. 33&nbsp; Datum: 1943-05-18&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Onderwerp: Spertijd voor dragers van een 'Z'-stempel en overige kampgevangenen.

Lagerbefehl No. 33

Lagerbefehl No. 7 Datum: 1943-02-19 Werkbrieven

Lagerbefehl No. 7 Datum: 1943-02-19 Werkbrieven

Bijlage Lagerbefehl No. 7

Van: Blömer, P. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-10-24 Onderwerp: Reisrapport Delft - Den Haag - Amsterdam op 21 en 22 oktober 1946; in en -verkoop van materialen; afleveren overtollig medisch materiaal; ruilen van goederen.

Van: Blömer, P. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1946-10-24 Onderwerp: Reisrapport Delft - Den Haag - Amsterdam op 21 en 22 oktober 1946; in en -verkoop van materialen; afleveren overtollig medisch materiaal; ruilen van goederen.

Rapport van P. Blömer aan J.G. Buijvoets over in- en verkoop, afleveren en ruil van goederen

Van: Kockx, Kampcommandant Aan: A. van As Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-05-28 Onderwerp: opdracht tot het maken en inleveren van de balans. Opdracht gaat uit van het Militair Gezag te Assen. Bladzijde 2: opdracht van het Militair Gezag aan dhr. van As om 'ten spoedigste een balans en inventarisatie per 14 april 1945 op te maken'. Bladzijde 3 en 4: &nbsp;brief en opsomming van Th. Kockx aan A. van As met kritiek over de opgemaakte inventarisatie-opname.

Van: Kockx, Kampcommandant Aan: A. van As Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-05-28 Onderwerp: opdracht tot het maken en inleveren van de balans. Opdracht gaat uit van het Militair Gezag te Assen. Bladzijde 2: opdracht van het Militair Gezag aan dhr. van As om 'ten spoedigste een balans en inventarisatie per 14 april 1945 op te maken'. Bladzijde 3 en 4: &nbsp;brief en opsomming van Th. Kockx aan A. van As met kritiek over de opgemaakte inventarisatie-opname.

Lijst met opmerkingen van command Kckx over de inventarisatie van Aad van As.

Van: van Dalen, W. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Assen Datum: 1945-06-28 Onderwerp: brief met 4 punten van aandacht: 1.+ 2. eetgerei 3. transportgebrek 4. ruiten stuk in tijdelijk bewarings-kamp Smilde.

Van: van Dalen, W. Aan: Buijvoets, J.G. Plaats: Assen Datum: 1945-06-28 Onderwerp: brief met 4 punten van aandacht: 1.+ 2. eetgerei 3. transportgebrek 4. ruiten stuk in tijdelijk bewarings-kamp Smilde.

FokjePais-Hart

Fokje
Pais-Hart