Verzamelplaatsen voor deportatie naar kamp Westerbork

Joodse werkkampen

Joods werkkamp Schaarshoek

Joods werkkamp de Bruine Enk

Joods werkkamp de Beetse

Joods werkkamp Conrad

Joods werkkamp Beugelen

Joods werkkamp Balderhaar

Joods werkkamp Arriën

Joods werkkamp 't Schut

Joods werkkamp de Zomp

Joods werkkamp Diever A

Joods werkkamp Diever B

Joods werkkamp Echten

Joods werkkamp Geesbrug

Dag-Joodse Werkkampen

Dag en nacht-Joodse werkkampen

Joods werkkamp Ybenheer

Joods werkkamp Vledder

Joods werkkamp Twilhaar

Joods werkkamp Stuifzand

Joods werkkamp Ruinen

Joods werkkamp Palästina

Joods werkkamp Orvelte

Joods werkkamp Oranjekanaal

Joods werkkamp Molengoot

Joods werkkamp Mantinge

Joods werkkamp Linde

Joods werkkamp Lievelde

Joods werkkamp Kremboong

Joods werkkamp Gijsselte

Joods werkkamp het Overbroek

Joods werkkamp het Wijde Gat

Joods werkkamp It Petgat

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Wij zijn nog druk bezig met het verbeteren en uitbreiden van de informatie op deze website. Dat wat al klaar is, delen we hier graag.

Platform nog in ontwikkeling

Van: Roos, Bram en zijn vrouw Mimi Aan: familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04-13 Onderwerp: het eerste gedeelte van de brief is door Mimi geschreven. Ze geeft aan hoeveel ellende er is, dat er niet veel te krijgen is en bedankt alvast voor een aan hen toegezegd pakket. Bram beschrijft hoe het kamp er uit ziet: hoeveel barakken er zijn en hoeveel bedden er in staan, hoeveel mensen er in de grootste gaan en hoe ze zijn verdeeld in mannen en vrouwen. Het eten is niet best, maar ze hebben geluk door in de keuken te werken. Zijn broers Leo (Leman) en Broertje (Mozes) zijn al in aug. 1942 'doorgegaan' en zijn ouders in okt. 1942. Hij wil graag brieven ontvangen, maar waarschuwt dat soms brieven geopend worden.

Van: Roos, Bram en zijn vrouw Mimi Aan: familie Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1943-04-13 Onderwerp: het eerste gedeelte van de brief is door Mimi geschreven. Ze geeft aan hoeveel ellende er is, dat er niet veel te krijgen is en bedankt alvast voor een aan hen toegezegd pakket. Bram beschrijft hoe het kamp er uit ziet: hoeveel barakken er zijn en hoeveel bedden er in staan, hoeveel mensen er in de grootste gaan en hoe ze zijn verdeeld in mannen en vrouwen. Het eten is niet best, maar ze hebben geluk door in de keuken te werken. Zijn broers Leo (Leman) en Broertje (Mozes) zijn al in aug. 1942 'doorgegaan' en zijn ouders in okt. 1942. Hij wil graag brieven ontvangen, maar waarschuwt dat soms brieven geopend worden.

Brief van Bram en Mini Roos aan familie vanuit kamp Westerbork

Foto Foto van Celina Johanna Kuijper Schuilnaam Thea van Zuylen, koerierster voor Johannes Post + krantenknipsels met informatie

Foto Foto van Celina Johanna Kuijper Schuilnaam Thea van Zuylen, koerierster voor Johannes Post + krantenknipsels met informatie

Käthe HeleneGraetz-Goetschel

Käthe Helene
Graetz-Goetschel