We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Drie dubbele arbeiderswoningen (dienstwoningen) in Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork. Schaal: 1:100

Drie dubbele arbeiderswoningen (dienstwoningen) in Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork. Schaal: 1:100

Bouwtekening van dienstwoningen voor personeel in het Centraal Vluchtelingenkamp

Van: Afd. Technische Dienst en Bedrijven, v/d Weel Aan: Hoofden van Dienst Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-09-13 Onderwerp: Bespreking met hoofden van dienst op dinsdag 11-09-1945. Bespreking over de gang van zaken in het kamp.

Van: Afd. Technische Dienst en Bedrijven, v/d Weel Aan: Hoofden van Dienst Plaats: Westerbork, Interneringskamp Datum: 1945-09-13 Onderwerp: Bespreking met hoofden van dienst op dinsdag 11-09-1945. Bespreking over de gang van zaken in het kamp.

Verslag van v.d. Weel aan de hoofden van de verschillende diensten in Interneringskamp Westerbork

Vrijstellingen van deportatie vanuit kamp Westerbork

Rüstungs Sperre kamp Westerbork

Industrie Sperre kamp Westerbork

Diamant Sperre kamp Westerbork

Van: Dr. de Jong, M. (Marcus) Aan: Willems, D. (oud-student) Plaats: Barneveld Datum: 1943-03-01 Onderwerp: het wordt flink vol in Barneveld en de schrijver heeft het druk; de winter is zacht; bezoek gehad.

Van: Dr. de Jong, M. (Marcus) Aan: Willems, D. (oud-student) Plaats: Barneveld Datum: 1943-03-01 Onderwerp: het wordt flink vol in Barneveld en de schrijver heeft het druk; de winter is zacht; bezoek gehad.

Briefkaart van Dr. M. de Jong aan D. Willems in Voorburg vanuit De Schaffelaar in Barneveld

Lagerbefehl Westerbork, kamp 1944-04-01, No. 72 Inhoud: Invoering van de zomertijd; bepalingen voor de Paaschdagen.

Lagerbefehl Westerbork, kamp 1944-04-01, No. 72 Inhoud: Invoering van de zomertijd; bepalingen voor de Paaschdagen.

Lagerbefehl No. 72

Gevangenissen

Huis van bewaring Zwolle

Plaatsen in kamp Westerbork

Barak 97

Van: Bennie Aan: de familie Smit-Koppelen Plaats: Rotterdam Datum: 1941-04-10 Onderwerp: brieven bereiken het adres niet; betwijfelt of dit censuur is; de oorlogssituatie is dragelijk; de familie staat Mathilde zoveel mogelijk bij. Ze staat niet alleen (nog niets over het overlijden van Nathan); steun voor moeder van de Schade Enquêtecommissie als slachtoffer van het bombardement…

Van: Bennie Aan: de familie Smit-Koppelen Plaats: Rotterdam Datum: 1941-04-10 Onderwerp: brieven bereiken het adres niet; betwijfelt of dit censuur is; de oorlogssituatie is dragelijk; de familie staat Mathilde zoveel mogelijk bij. Ze staat niet alleen (nog niets over het overlijden van Nathan); steun voor moeder van de Schade Enquêtecommissie als slachtoffer van het bombardement…

Brief van Bennie Bannet aan de familie Smit vanuit Rotterdam

Kok, L. Foto van een tekening van een vrouw met een breiwerk. Kamp Westerbork,1943-03 De vrouw is Bep van As

Kok, L. Foto van een tekening van een vrouw met een breiwerk. Kamp Westerbork,1943-03 De vrouw is Bep van As

Bep van As getekend door Leo Kok in kamp Westerbork

Balans en rekening van baten en lasten van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork van 31 juli 1940.&nbsp; Datum: 1940-08-06

Balans en rekening van baten en lasten van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork van 31 juli 1940.&nbsp; Datum: 1940-08-06

Verslag van de balans en rekening van baten en lasten van het Centraal Vluchtelingenkamp Westerbork

Joodse feestdagen kamp Westerbork

Chanoeka kamp Westerbork

Beplanting kamp Westerbork

Tuinen in kamp Westerbork

Betreft: plattegrond met riolering en gevels&nbsp; Schaal: 1:100&nbsp; Datum: 1965-04-23 Opmerking: voorbereidingen tot het aanpassen van de indeling van de barak, zodat gezinnen een eigen woonruimte hebben.

Betreft: plattegrond met riolering en gevels&nbsp; Schaal: 1:100&nbsp; Datum: 1965-04-23 Opmerking: voorbereidingen tot het aanpassen van de indeling van de barak, zodat gezinnen een eigen woonruimte hebben.

Plattegrond in verband met het plaatsen van riolering en gevels

Van: Gans, Abraham Salij (1918-1942)

Foto van Abraham Salij Gans

Van: Praag, van, Alice Aan: Plaats: Westerbork, kamp, barak 85 Datum: 1943/1944 Onderwerp: schrijfdag, weersomstandigheden, ondertrouw en barakleven.

Van: Praag, van, Alice Aan: Plaats: Westerbork, kamp, barak 85 Datum: 1943/1944 Onderwerp: schrijfdag, weersomstandigheden, ondertrouw en barakleven.

HenrietteReichenberger-Kan

Henriette
Reichenberger-Kan