We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Hachsjara opleidingscentra

Joods Werkdorp Nieuwesluis

Lagersonderbefehl&nbsp; Datum: 1943-08-12&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Organisatie; dienstleiders&nbsp; Gelijk aan inv.nr.: 20-54

Lagersonderbefehl&nbsp; Datum: 1943-08-12&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Organisatie; dienstleiders&nbsp; Gelijk aan inv.nr.: 20-54

Lagersonderbefehl

Kampleven Westerbork

Inkomsten kampbewoners Westerbork

Stemming kamp Westerbork

Privileges kampbewoners

Maaltijden kamp Westerbork

Barakleven kamp Westerbork

Verhuizen binnen kamp Westerbork

Post kamp Westerbork

Kampregelementen kamp Westerbork

Bezittingen kampbewoners Westerbork

Diefstallen kamp Westerbork

Huishouding kamp Westerbork

Conflicten kamp Westerbork

Dienstreizen kamp Westerbork

Liefde en sexualiteit kamp Westerbork

Jeugdorganisaties kamp Westerbork

Vriendschappen kamp Westerbork

Gezinsleven kamp Westerbork

Kampjargon Westerbork

Religieus leven kamp Westerbork

Werken in kamp Westerbork

Nieuwsvergaring en verspreiding kamp Westerbork

Verjaardagen kamp Westerbork

Feestdagen kamp Westerbork

Sport kamp Westerbork

Hygiënische omstandigheden kamp Westerbork

Overnachten kamp Westerbork

Calendarium kamp Westerbork

2001

1981

1982

1983

1984

1975

1976

1977

1978

1979

1980

1970

1971

1972

1973

1974

1965

1966

1967

1968

1969

2000

2002

2003

2004

1995

1996

1997

1998

1999

1989

1990

Van: Wim&nbsp; Aan: Beste allemaal&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-11&nbsp; Onderwerp: deze brief is een kopie van de brief 'Ergens in Nederland' van J. Cahen.&nbsp; De brief is aangepast. De verjaardag bv. is eruit gehaald.&nbsp; Niet geïllustreerd. De brief geeft een beschrijving van de chaotische periode begin oktober 1942. Het kamp is dan overvol door de binnenkomende transporten van dwangarbeiders uit de Joodse werkkampen en opgepakte familieleden. Er is een tekort aan slaapplaatsen en eten en het ziekenhuis is overvol. Daarnaast wordt de spanning en ellende rond de vertrekkende transporten beschreven.

Van: Wim&nbsp; Aan: Beste allemaal&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp&nbsp; Datum: 1943-11&nbsp; Onderwerp: deze brief is een kopie van de brief 'Ergens in Nederland' van J. Cahen.&nbsp; De brief is aangepast. De verjaardag bv. is eruit gehaald.&nbsp; Niet geïllustreerd. De brief geeft een beschrijving van de chaotische periode begin oktober 1942. Het kamp is dan overvol door de binnenkomende transporten van dwangarbeiders uit de Joodse werkkampen en opgepakte familieleden. Er is een tekort aan slaapplaatsen en eten en het ziekenhuis is overvol. Daarnaast wordt de spanning en ellende rond de vertrekkende transporten beschreven.

Brief van Wim aan beste allemaal vanuit kamp Westerbork

Plaatsen in kamp Westerbork

Barak 51

Barak 46

Barak 50

Barak 49

Barak 48

Barak 47

Schouwburg

Barak 88

Garages kamp Westerbork

Barak 89

Barak 90

Wasserij kamp Westerbork

Barak 91

Opslagplaatsen kamp Westerbork

Barak 92

Industriebarakken kamp Westerbork

Werkplaatsen kamp Westerbork

Barak 83

Barak 84

Fürsorge

Barak 85

Paardenstal kamp Westerbork

Barak 86

Zusterhuis kamp Westerbork

Barak 87

Kindertehuis kamp Westerbork

Barak 77

Aardappelkelder

Barak 78

Ziekenhuisbarakken

Bakkerij kamp Westerbork

Barak 79

Van: van Dam, A. Aan: het Rijksbureau voor de Distributie &nbsp;van textielproducten door den handel Plaats: Farmsum Datum: 1941-11 Onderwerp: geen confectievoorraden.

Van: van Dam, A. Aan: het Rijksbureau voor de Distributie &nbsp;van textielproducten door den handel Plaats: Farmsum Datum: 1941-11 Onderwerp: geen confectievoorraden.

Lijst van kleermakersbedrijf A. van Dam uit Farmsum over omzetten en voorraden