We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Foto is gemaakt door: Breslauer, Werner Rudolf&nbsp; Interieur Kommandatur kampcommandant A.K. Gemmeker. Frau Hassel zittend op een stoel.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-1943 Mogelijk refereren de dennentakken naar het Joelfeest en is de foto rond het Joelfeest van 1942 of 1943 gemaakt.

Foto is gemaakt door: Breslauer, Werner Rudolf&nbsp; Interieur Kommandatur kampcommandant A.K. Gemmeker. Frau Hassel zittend op een stoel.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-1943 Mogelijk refereren de dennentakken naar het Joelfeest en is de foto rond het Joelfeest van 1942 of 1943 gemaakt.

Foto van secretaresse Frau Hassel in het kantoor van kampcommandant Gemmeker

Foto is gemaakt door Breslauer, Werner, Rudolf&nbsp; Interieur van de woning van de kampcommandant A.K. Gemmeker.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-1944

Foto is gemaakt door Breslauer, Werner, Rudolf&nbsp; Interieur van de woning van de kampcommandant A.K. Gemmeker.&nbsp; Plaats: Westerbork, kamp Datum: 1942-1944

Foto van de zitkamer van de woning van commandant Gemmeker

Informatie uit andere archieven

Algemeen

Vragen over personen

Vragen over een onderwerp

Vragen over een foto, voorwerp of document

Veelgestelde vragen

Het personeel van het Interneringskamp.&nbsp; Plaats: Interneringskamp Westerbork Datum: 1945.&nbsp; Commandant Buijvoets met secretaresse Fritsje Hoekstra. Jan Buijvoets was oorspronkelijk namens het Militair Gezag belast met de repatriëring van de in kamp Westerbork bevrijdde Joden. Later werd hij commandant van het Interneringskamp Westerbork.&nbsp;

Het personeel van het Interneringskamp.&nbsp; Plaats: Interneringskamp Westerbork Datum: 1945.&nbsp; Commandant Buijvoets met secretaresse Fritsje Hoekstra. Jan Buijvoets was oorspronkelijk namens het Militair Gezag belast met de repatriëring van de in kamp Westerbork bevrijdde Joden. Later werd hij commandant van het Interneringskamp Westerbork.&nbsp;

Foto van Commandant Jan Buijvoets en zijn secretaresse Fritsje Hoekstra

Geschreven door Adèle L. Pinkhof. Dagboek van een kleuterleidster (Trenshuis, Fröbelschool); over het lesgeven, over kinderen in haar klas en collega's, wat er rond de school in Amsterdam plaatsvindt en wat er door de hoofdjes van de kinderen gaat; namen van kinderen en collega's; twee sprookjes over Kamp Westerbork geschreven voor haar jongere zus Clara; schets van het dagelijkse leven in het kamp.

Geschreven door Adèle L. Pinkhof. Dagboek van een kleuterleidster (Trenshuis, Fröbelschool); over het lesgeven, over kinderen in haar klas en collega's, wat er rond de school in Amsterdam plaatsvindt en wat er door de hoofdjes van de kinderen gaat; namen van kinderen en collega's; twee sprookjes over Kamp Westerbork geschreven voor haar jongere zus Clara; schets van het dagelijkse leven in het kamp.

Rachel ElisabethSax-Dasberg

Rachel Elisabeth
Sax-Dasberg