We zijn druk bezig met het toevoegen en aanvullen van informatie op deze website. We voegen dagelijks nieuwe collectiestukken toe en vullen persoonsgegevens aan, dus kom zeker nog eens terug!

Platform in ontwikkeling

In het Herinneringscentrum Kamp Westerbork vertellen we de verhalen van meer dan honderdduizend Joden en Sinti en Roma die vanuit Nederland naar vernietigings- en concentratiekampen werden gedeporteerd. Ook de naoorlogse functies van de historische plek komen aan bod.

Kamp Westerbork bestaat sinds 1939 en heeft door de jaren heen verschillende functies gehad. Ontdek hieronder welke dit waren.

Toen de nazi’s begin 1942 tot systematische uitroeiing van de Joden overgingen, had dat gevolgen voor het kamp. Het werd uitgebreid met een groot aantal barakken en kleinere gebouwen. Op 1 juli werd het kamp aangewezen als Polizeiliches Judendurchgangslager. Er werden prikkeldraadomheiningen en zeven wachttorens geplaatst. 

Door&shy;gangs&shy;kamp

Doorgangskamp

Toen vanaf 1938 de situatie voor Joden in Duitsland steeds gevaarlijker werd, vluchtten velen van hen naar Nederland. Om deze stroom mensen te reguleren, besloot de regering een centraal vluchtelingenkamp op te richten. Een stuk braakliggend terrein aan de rand van Westerbork bleek een geschikte locatie.  In augustus 1939 werd begonnen met de bouw van de barakken, in oktober van datzelfde jaar kwamen de eerste bewoners aan. 

Vluch&shy;te&shy;lin&shy;gen&shy;kamp

Vluchtelingenkamp

Tussen 24 april 1945 en 1 december 1948 was kamp Westerbork een interneringskamp voor NSB’ers, SS’ers en andere personen, die van samenwerking met de nazi’s werden verdacht. Op het moment dat de eerste ‘foute’ personen het kamp betraden, werd Westerbork nog door ongeveer 850 bevrijde Joden bewoond.   

In&shy;ter&shy;ne&shy;rings&shy;kamp

Interneringskamp

In 1949 nam het Ministerie van Oorlog kamp Westerbork tijdelijk over. De politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië waren in volle gang, met als gevolg een groot gebrek aan militaire kampementen in Nederland. Westerbork werd een opleidingskamp voor soldaten, die onder meer naar Nederlands-Indië zouden vertrekken.  

Mi&shy;li&shy;tair kamp

Militair kamp

De meeste Indische Nederlanders hadden de oorlog in Japanse interneringskampen doorgebracht.  Velen van hen voelden zich na de bevrijding niet meer veilig en besloten noodgedwongen naar Nederland te vertrekken. Als opvanglocaties werd gekozen voor een aantal kampen die in de oorlog door de nazi’s waren gebruikt, zoals kamp Westerbork. De locaties werden anders genoemd: voortaan waren het ‘woonoorden’ en ‘opvangcentra’. Westerbork werd ‘De Schattenberg’ genoemd.   

Re&shy;pa&shy;tri&shy;ë&shy;rings&shy;kamp

Repatriëringskamp

Vanaf 1951 werd het voormalige kamp een woonoord voor enkele duizenden Molukkers. KNIL-militairen en hun gezinnen zouden hier tijdelijk gehuisvest worden, omdat de situatie voor hen door de onafhankelijkheidsstrijd op de Molukken gevaarlijk werd. De laatste bewoners vertrokken uiteindelijk in 1971.   

Schat&shy;ten&shy;berg

Schattenberg

Hoe ervaar je iets dat niet meer bestaat? Het terrein van het voormalige kamp Westerbork heeft sinds het begin van de jaren zeventig verschillende aanpassingen ondergaan om de historische plek herkenbaarder te maken. In 1983 opende koningin Beatrix officieel het Herinneringscentrum.   

Plek van her&shy;in&shy;ne&shy;ring

Plek van herinnering

Het kamp door de jaren heen

Onze collecties in beeld

Westerbork Digitaal

Lagerbefehl No. 62 Datum: 1944-01-05&nbsp; Alarmordnung Lager Westerbork

Lagerbefehl No. 62 Datum: 1944-01-05&nbsp; Alarmordnung Lager Westerbork

Lagerbefehl No. 62

Van: Bijl, Jozeph, v. d. Geboren: 1923-11-18 Aan: Piket, T. Datum: 1943-06-20 Plaats: 's-Hertogenbosch, Concentratiekamp, Auffanglager&nbsp; Onderwerp: stelt zich in verbinding met Piket omdat hij vanuit Amsterdam niets hoort. Hij hoopt dat zij verbinding kan leggen. Hij vraagt hoe het met haar en de andere meisjes van het atelier gaat. Hij zelf werkt aan een lopende band en is ondertussen bruin geworden. Hij is een vriend uit zicht geraakt, omdat die ander werk moest doen.

Van: Bijl, Jozeph, v. d. Geboren: 1923-11-18 Aan: Piket, T. Datum: 1943-06-20 Plaats: 's-Hertogenbosch, Concentratiekamp, Auffanglager&nbsp; Onderwerp: stelt zich in verbinding met Piket omdat hij vanuit Amsterdam niets hoort. Hij hoopt dat zij verbinding kan leggen. Hij vraagt hoe het met haar en de andere meisjes van het atelier gaat. Hij zelf werkt aan een lopende band en is ondertussen bruin geworden. Hij is een vriend uit zicht geraakt, omdat die ander werk moest doen.

Brief van J. v.d. Bijl aan T. Piket vanuit kamp Vught

Pasfoto Abraham Sommerfeld

Van: de Burgerlijke Stand Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1950-02-14 Onderwerp: overlijden van Eva Boemendal-Mulder Canter.

Van: de Burgerlijke Stand Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1950-02-14 Onderwerp: overlijden van Eva Boemendal-Mulder Canter.

Uittreksel van de Burgerlijke Stand van Den Haag betreffende het overlijden van Eva Bloemendal- Mulder Canter

Van: de Burgerlijke Stand Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1950-02-14 Onderwerp: overlijden van Philip Max Bloemendal.

Van: de Burgerlijke Stand Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1950-02-14 Onderwerp: overlijden van Philip Max Bloemendal.

Uittreksel uit de Burgerlijke Stand van Den Haag betreffende het overlijden van Philip Max Bloemendal

Van: de Burgerlijke Stand Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1950-02-14 Onderwerp: overlijden van Maurits Bloemendal

Van: de Burgerlijke Stand Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1950-02-14 Onderwerp: overlijden van Maurits Bloemendal

Uittreksel uit de Burgerlijke Stand van Den Haag betreffende het overlijden van Maurits Bloemendal

Foto van Frederica Bloemhard en haar twee jongste kinderen Marijke en Marius. De vrouw rechts van haar is onbekend. Datum: 1950/1951 Plaats: Westerbork, kamp (repatriëring)

Foto van Frederica Bloemhard en haar twee jongste kinderen Marijke en Marius. De vrouw rechts van haar is onbekend. Datum: 1950/1951 Plaats: Westerbork, kamp (repatriëring)

Foto van Frederica Bloemhard en Marijke en Marius en een onbekende vrouw

Marijke en Marius Bloemhard poseren voor een foto met waarschijnlijk barak 45 op de achtergrond. Datum: 1950 Plaats: Westerbork, kamp (repatriëring)

Marijke en Marius Bloemhard poseren voor een foto met waarschijnlijk barak 45 op de achtergrond. Datum: 1950 Plaats: Westerbork, kamp (repatriëring)

Foto van Marijke en Marius Bloemhard in (kamp) Schattenberg

Van: de Burgerlijke Stand Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1950-06-27 Onderwerp: overlijden van Alijda Logger.

Van: de Burgerlijke Stand Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1950-06-27 Onderwerp: overlijden van Alijda Logger.

Uittreksel uit de Burgerlijke Stand van Den Haag betreffende het overlijden van Alijda Logger

Van: de Burgerlijke Stand Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1950-06-27 Onderwerp: overlijden van Levie Logger.

Van: de Burgerlijke Stand Aan: wie het betreft Plaats: Den Haag Datum: 1950-06-27 Onderwerp: overlijden van Levie Logger.

Uittreksel uit de Burgerlijke Stand van Den Haag betreffende het overlijden van Levie Logger

Foto van Marijke en Marius Bloemhard en een onbekende jongen (in het midden). De foto is waarschijnlijk gemaakt in het binnen-gebied van de barakken 45, 46, 47 en 48. Datum: 1950 Plaats: Westerbork, kamp (repatriëring)

Foto van Marijke en Marius Bloemhard en een onbekende jongen (in het midden). De foto is waarschijnlijk gemaakt in het binnen-gebied van de barakken 45, 46, 47 en 48. Datum: 1950 Plaats: Westerbork, kamp (repatriëring)

Foto van Marijke en Marius Bloemhard en een onbekende jongen (in het midden) in (kam) Schattenberg

Foto van Frederica Bloemhard met haar twee jongste kinderen Marius en Marijke, zittend op de tafeltennistafel. Datum: 1950 Plaats: Westerbork, kamp (repatriëring)

Foto van Frederica Bloemhard met haar twee jongste kinderen Marius en Marijke, zittend op de tafeltennistafel. Datum: 1950 Plaats: Westerbork, kamp (repatriëring)

Foto van Frederica Bloemhard met Marius en Marijke, zittend op de tafeltennistafel.

Tekst van een lied van Johnny en Jones getiteld: ‘Wij slopen met muziek’

Tekst van een lied van Johnny en Jones getiteld: ‘Wij slopen met muziek’

Rozettevan Aals

Rozette
van Aals